Transcript Ofiyolit
VOLKANİKLER YARI DENİZEL YASTIK LAVLAR, GENELLİKLE OFİYOLİTİK SERİNİN EN ÜST BİRİMİ OLARAK OLUŞURLAR VE BU BİRİMLERİN SU ALTINDA OLUŞTUKLARININ EN ÖNEMLİ DELİLLERİDİRLER. BİLİNDİĞİ GİBİ OKYANUS TABANI YASTIK LAVLAR İLE KAPLIDIR VE BU LAVLARIN OLUŞUMU SUYA GİREN LAVLARIN ANİ SOĞUMASIYLADIR. (MOORE,1975) GÜNÜMÜZDEK AKTİF OKYANUS ORTASI SIRTLARININ İNCELENMESİ, YASTIK LAVLARIN YENİ OLUŞAN OKYANUS KABUĞUNUN ÜST KISIMLARINDA OLUŞTUĞUNU GÖSTERMEKTEDİR. BU GÖRÜNTÜNÜN KULLANILMASIYLA, OFİYOLİTİK SERİLERE AİT YASTIK LAVLARIN ESKİ OKYANUS ORTAMLARININ YAYILMA ZONLARINDA OLUŞTUKLARI SÖYLENEBİLİR. YASTIK LAVLARLA ARDALANMALI OLARAK VEYA ONLARIN ÜZERLERİNDE BULUNAN PELAJİK SEDİMANLAR DA, YASTIK LAVLARIN YARI DENİZEL VOLKANİZMA ÜRÜNÜ OLDUKLARININ BİR BAŞKA DELİLİDİR. (ROBERTSON AND HUDSON,1973; BERGER,1974; ROBERTSON,1975) BAZI DURUMLARDA YASTIK YAPISINA SAHİP OLMADAN OFİYOLİTLERİN ÜSTÜNDE BULUNAN VE DAHA SİLİSİK OLAN KERATOFİRİK LAVLARIN YARI DENİZEL LAV ŞEKLİNDE OLUŞTUKLARINA DAİR DOĞRUDAN BİR DELİL YOKTUR. KITA KENARLARINDA VE OFİYOLİTİK ORTAMLARDA BAZI DURUMLARDA SADECE YASTIK LAVLAR GÖRÜNMEKTE ALT KISIMLARI BULUNMAMAKTADIR. BU SEBEPLE, BUNLARIN ORİJİNİNİN OKYANUSAL KABUKTAN MI, ÖJEOSENKLİNAL VOLKANİKLERİ Mİ OLDUĞU VEYA ADA YAYI VOLKANİKLERİ Mİ OLDUĞU KONUSUNDA ÇEŞİTLİ KARIŞIKLIKLAR OLUŞABİLİR. (SNAVELY ET AL, 1968, SUGİSAKİ ET AL, 1972; GLASSKEY, 1974; CADY, 1975; LYTTLE AND CLARKE, 1975) BU KAYAÇLARIN YETERİ KADAR SEDİMANTER VEYA MAGMATİK KAYAÇLARLA BERABER OLMADIĞI DURUMLAR DA, GÜVENİLİR YAPISAL VEYA KİMYASAL BİR METOD BULUNMAMIŞTIR MİNERALOJİ VE PETROGRAFİ BİRÇOK YASTIK LAVININ MİNEROLOJİK OLARAK SPİLİTİK OLDUĞU VE KÜTLE KOMPOZİSYONU OLARAK YA METASOMATİZMAYA UĞRADIĞI VEYA BU SPİLİTİK KOMPOZİSYONUN, SODYUM VE SU BAKIMINDAN ZENGİN BİR MAGMAYI TEMSİL ETTİĞİ BELİRTİLMEKTEDİR. DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN ‘AMSTUTZ ,1974’ İNCELENMELİDİR. BİRÇOK YASTIK LAVIN OKYANUS TABANINDA OLUŞMALARI, SOĞUMALARI VE SIKIŞMALARINI MÜTEAKİP EN AZINDAN BİR KİMYASAL MODİFİKASYONA UĞRADIKLARINA ŞÜPHE YOKTUR. HEMEN HEMEN BÜTÜN YASTIK LAVLARDAKİ SOĞUMA YÜZEYİ 0.5-4 CM KALINLIĞINDADIR. BU ANİ SOĞUYAN YÜZEYLERDE CAMSI MATERYAL ÇOĞUNLUKTADIR VE ÇEŞİTLİ MİKTARDA MİKROLİTLER İÇERİRLER PLAJİOKLAZ VE KLİNOPİROKSEN KRİSTALİTLERİ BU YÜZEYLERDE BİLİNEN KRİSTALLERDİR. AYNI CAMSI MALZEME YASTIK LAVLAR ARASINDA HİYALOKLASTİK MATRİKSİ DE OLUŞTURABİLİRLER. ESKİ OFİYOLİTLERDE BU CAMSI MATERYALİ KORUNMUŞ OLARAK BULMAK ÇOK ZORDUR, ZİRA BUNLAR, SMEKTİT VE KLORİTE ALTERE OLMUŞLARDIR.(BİSCHOFF AND DİCKSON,1975) BİRÇOK DURUMDA YASTIK LAVLARDAKİ MAGMATİK DOKU KORUNMUŞ DURUMDADIR. SOĞUYAN YÜZEYLERİN MEVCUDİYETİ, BUNLARIN ALTERASYONUNUN DEFORMASYONA BAĞLI OLMADIĞININ BİR DELİLİDİR. SOĞUMA YÜZEYLERİNDEN UZAKLAŞTIKÇA YARI OFİTİK VE İNTERSERTAL DOKULAR TEŞEKKÜL EDER. BAZEN ZONLANMIŞ PLAJİOKLAZ (AN40-65) VE YARI KALSİK KLİNOPİROKSENLER YASTIK LAVIN ORTA KESİMİNDEKİ DOMİNANT MİNERALLERDİR. İLMENOMANYETİTLER İSE HEMEN HEMEN BÜTÜN OLUŞUMLARDA RASTGELE BULUNAN AKSESUAR MİNERALLERDİR