Transcript Borderline patiente (powerpoint)

Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
PATIËNTGERICHT
COMMUNICEREN
Bij de borderline patiënte en de borderline crisis
De borderline patiënte: opdracht
Denk na over een recent consult met een
patiënt(e) met een borderline
persoonlijkheidsstoornis.
Wat deed je goed?
Wat kun je beter? (schrijf je leerdoel
op)
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte:
vroege herkenning






Theatrale presentatie, sterk appel, instant contact
Uitgebreide klachten presentatie
Externaliseren, ‘slachtoffer’ rol
Hulpverlener krijgt rol: ‘redder’ of ‘aanklager’ rol
Grensoverschrijding
Tegenoverdracht
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte: definitie






Aanhoudend patroon
Instabiele relaties
Instabiel zelfbeeld
Instabiele emoties
Sterke impulsiviteit
Contextgebonden
De borderline patiënte: kerndoelen




(H)erkennen en beheersen van de tegenoverdracht
Grenzen stellen en bewaken
Houvast bieden
Suïcidaliteitsbeoordeling bij borderline crisis
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte: vaardigheden




Accepteren en respecteren
Grenzen stellen (en bewaken!)
De redder-expertpositie vermijden
Laten ventileren, erkenning geven, toetsen aan
realiteit
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte: accepteren en
respecteren


Acceptatie maakt de weg vrij naar verandering
Een goede arts-patiëntrelatie is als goed
ouderschap:
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte: grenzen stellen
Je wordt door een ‘bekende’ borderline patiënte
gebeld. Je hebt haar in de afgelopen uren al drie
keer te woord gestaan en weet dat er nu geen
vergroot risico op een impulsdoorbraak is.
Hoe reageer je?
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte:
de redder-expertpositie vermijden
“U móet me helpen, want anders…(loopt het slecht
met me af en is het uw schuld)”
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De reddingsdriehoek
Redder
(triomf)
Slachtoffer
(somber)
Patientgerichte communicatie
Aanklager
(boos)
Remke van Staveren
2014
Doorbreken van de reddingsdriehoek
Je stelt je als volgt op:
 Incompetent
 Hulpeloos
 Niet-verantwoordelijk
 Machteloos

En gebruikt empathische neutraliteit om erkenning te
geven
Patientgerichte communicatie
(relatiemanagement volgens Dawson)
Remke van Staveren
2014
Kort laten ventileren, erkenning geven,
toetsen aan realiteit
“Mijn vriend is er met mijn beste vriendin vandoor,
mijn hond is vorige week overreden en nu is mijn
peut ook nog eens op vakantie! Dit is toch geen
leven, zo! Wat vindt u er nou van?”
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
Toetsen aan de realiteit: onderbieden
‘Je denkt zeker dat je heel wat voorstelt, met die
witte jas aan en die stethoscoop om je nek! Mijn
moeder hebben jullie ook al niet kunnen helpen!’
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline crisis, definitie

Een situatie waarbij de borderline patiënte een
dwingend beroep op de hulpverlening en waarbij
sprake is van een (driegende) impulsdoorbraak:
-automutilatie
-auto-intoxicatie
-tentamen suïcide
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline crisis: kerndoelen



Suïcidaliteitsbeoordeling
Deëscalatie
Maatregelen nemen
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline crisis: risicofactoren op
suïcidaliteit






Verlies (vermeend, dreigend of reëel)
Eenzaamheid
Angst / paniek
(Micro) psychotische episode
Depressieve episode
Middelen misbruik
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
Alle suïcidaliteit is gevaarlijk en
potentieel letaal
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte:
grenzen stellen (en bewaken!)
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
“Als je mij nu niet laat opnemen gooi ik me voor de
trein! Jij bent toch dokter! Je moet me helpen! Ik
maak er een eind aan, hoor je me…”
De borderline crisis: kort laten ventileren,
erkenning geven, toetsen aan de realiteit
Oefening twee aan twee
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
De borderline patiënte: opdracht

Denk nu terug aan je patiënte. Wat zou je nu
anders zou doen?
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014
Leermoment

Wat is nu het belangrijkste dat je hebt geleerd?
Patientgerichte communicatie
Remke van Staveren
2014