Transcript - Phòng giáo dục và đào tạo Ứng Hòa

Hãy kể tên các loài động vật có ích thuộc ngành giun đốt
?ĐÁP
NêuÁN:
vai trò của chúng?
*Các loài động vật có ích thuộc ngành giun đốt là:
Rươi, sa sùng, bông thùa, giun đất, giun đỏ, giun ít tơ nước ngọt ...
*Vai trò của chúng:
- Làm thức ăn cho người.
- Làm thức ăn cho động vật khác.
- Làm cho đất trồng xốp, thoáng khí, màu mỡ.
Trai sông sống ở đâu,lối sống như thế nào?
Trai sông sống ở đáy hồ ao, sông ngòi; bò và ẩn nửa mình trong
bùn, cát.
I.HÌNH DẠNG,CẤU TẠO
1.VỎ TRAI
Đỉnh
2vỏ
Đầu
vỏ 1
Quan sát hình 18.1 SGK, thảo
luận nhóm xác định các phần của
vỏ trai trên mẫu trai mang đi?
3
Bản lề vỏ
Đuôi
4
vỏ
Vòng tăng
trưởng vỏ
5
Quan sát mẫu mang đi và cho biết: vỏ trai có
cấu tạo gồm mấy mảnh? Chúng được gắn với
nhau nhờ đặc điểm nào?
Quan sát sơ đồ trên màn hình và nghiên cứu mục thông tin
cho biết trai đóng mở vỏ nhờ đặc điểm nào?
B¶n
lÒ
Dây
chằng
bản lề
C¬
khÐp
vá
®éng t¸c
®ãng
®éng t¸c
më
Để mở vỏ trai quan sát bên trong cơ thể, phải làm thế
nào? Tại sao trai chết thì mở vỏ?
Để mở vỏ trai quan sát bên trong, phải luồn lưỡi dao vào qua khe vỏ cắt
cơ khép vỏ. Cơ khép vỏ bị cắt, lập tức vỏ trai sẽ mở ra => chứng tỏ sự
mở vỏ là do tính tự động của trai (do dây chằng bản lề trai có tính đàn
hồi cao). Vì thế khi trai bị chết vỏ thường mở ra.
Bản lề
Dây
chằng
bản lề
Cơ khép
vỏ
Đóng
Mở
Lớp
sừng
Lớp
đá vôi
Lớp
xà cừ
Quan Vì
sát
Tại
sao
hình
sao
lớpnêu
khi
xàCơ
mài
cấu
cừ chế
óng
mặt
tạo tạo
ánh
vỏ
ngoài
trai?
mầu
vỏtrai:
cầu
trai ta
vồng?
thấy
ngọc
có mùi khét?
Vì
phíaxà
ngoài
là hình
lớp
sừng
cóđá
thành
phần
giống
chức
Nếu
quá
thành
vỏ
có
vật lạ
(hạt cát,vật
kílên
sinh) thì
Vìtrong
lớp
cừtrình
gồm
nhiều
tấm
vôi
mỏng
xếp đètổ
ởcừcác
động
vậttạo
khác
khingọc
nóng
cháy,
cácsừng
lớp xà
sẽtạo
bao
quanh
vật
lạ
tạonên
thành
trai.
Đó mầu
là
cơ chế
nhau
.Cấu
này
đã
cho
lớp
xà
cừmài
óng
ánh
có tự
mùi
khét.
tạochúng
ngọc
trai
và
nhângiao
tạo. thoa ánh sáng.
cầu
vồng
donhiên
hiện
tượng
Quan sát hình và
Quan
sát hình
và
nghiên
cứu 18.3
mục SGK
thông
điền
các
chúcơ
thích
tin.vào
Cho
biết
thể trong
trai
hình sau?
có cấu tạo như thế
nào?
2. Cơ thể trai
Cơ khép
vỏ 1
trước
Vỏ
2
Chỗ bám cơ
khép3vỏ sau
Tấm miệng10
Lỗ miệng
9
Ống thoát
4
Thân 8
5 Ống hút
6 Mang
Chân7
Áo11trai
II. Di chuyển
Vỏ trai hé mở Chân
trai thò ra
Sau đó
thụt vào Vỏ trai
đóng lại Tạo ra lực
đẩy do nước phụt ra ở
ống thoát Làm trai
tiến về phía trước.
Quan sát hình sau và giải
thích cơ chế giúp trai di
chuyển được trong bùn theo
chiều mũi tên?
Ống thoát
Hướng di chuyển
Ống hút
III. Dinh dưỡng
Quan sát hình dưới đây, thảo luận nhóm và trả lời các câu hỏi sau:
- Dòng nước theo ống hút vào khoang áo mang theo những chất gì vào mang và
miệng trai?
-Trai lấy thức ăn (động vật nguyên sinh, vụn hữu cơ) và oxi chỉ nhờ vào cơ
chế lọc từ nước hút vào, vậy đó là kiểu dinh dưỡng gì (chủ động hay thụ động)?
Tấm miệng
Chất
thải
Ống thoát
Cacbonic
Nước
(Thức ăn, oxi)
Lỗ miệng
Thức
Oxi
ăn
Mang
Ống hút
Cách dinh dưỡng của
trai có ý nghĩa như thế
nào với môi trường
nước?
Trai dinh dưỡng theo kiểu hút nước để lọc lấy vụn hữu cơ, động vật
nguyên sinh, các động vật nhỏ khác, góp phần lọc sạch môi trường
nước. Ở những nơi nước ô nhiễm người ăn trai, sò hay bị ngộ độc vì
khi lọc nước, nhiều chất độc còn tồn đọng ở cơ thể trai, sò.
IV.SINH SẢN
Trai cái
Ấu trùng (sống
trong mang trai mẹ)
Quan sát hình ảnh. Mô tả quá
trình sinh sản của trai sông.
Trai đực
Ấu trùng (bám
vào mang và
da cá)
Sơ đồ quá trình sinh sản của trai.
Trai đực
Tinh
2 trùng
Trai sông
Theo dòng
nước
Trai
1 cái
Trai con
(ở bùn)
Trứng
Ấu trùng
(Bám vào mang, da
cá)
Trứng đã thụ tinh
Ấu
3 trùng
(sống trong mang mẹ)
Quan sát hình dưới đây, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
Ấu trùng
Ấu trùng
(sống trong mang mẹ)
(bám vào mang,da cá)
1.Ý nghĩa của giai đoạn trứng phát triển thành ấu trùng trong mang của trai mẹ?
Để bảo vệ trứng và ấu trùng khỏi bị động vật khác ăn mất, hơn nữa ở đây có
nhiều dưỡng khí và thức ăn.
2.Ý nghĩa của giai đoạn ấu trùng bám vào mang và da cá?
Tăng lượng oxi, được bảo vệ và phát tán nòi giống rộng rãi.
3. Nhiều ao đào thả cá, trai không thả mà tự nhiên có, tại sao?
Vì ấu trùng trai thường bám vào mang và da cá. Khi con người thả cá vào ao
hoặc khi mưa cá vượt bờ mang theo ấu trùng trai vào ao.
1
3
2
4
5
Chúng ta phải làm gì để bảo vệ môi trường sống của
các loài thân mềm nói riêng và môi trường sống của
chúng ta nói chung?
- Chống ô nhiễm nguồn nước:
+ Không vức rác bừa bãi.
+ Tổ chức các buổi lao động tình nguyện.
+ Xử lý nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp trước khi thải ra môi
trường.
+ Hạn chế sử dụng các hóa chất độc hại.
- Bảo vệ, gây nuôi và khai thác hợp lý những loài động vật có ích.
- Tuyên truyền và giáo dục ý thức bảo vệ môi trường.
Cñng cè
Tìm cụm từ thích hợp điền vào số 1, 2, 3…. 7 trong các câu
sau:
Trai sông là đại diện của ngành ……(1)….....
Thân mềm Chúng có lối sống
…(2)…
chui rúc
trong bùn và di chuyển …..(3)….....,
chậm chạp có 2 mảnh vỏ bằng
(4)…
đá
vôi che chở bên ngoài. Phần ..(5).
đầu trai tiêu giảm nhưng nhờ
hai đôi …..(6)……
… (7)…
tấm miệng và hai đôi tấm
mang , trai lấy được thức ăn và oxi.
EM CÓ BIẾT?
Học
bài và trả lời câu hỏi SGK.
Đọc
mục: Em có biết?
Đọc
bài mới: Bài 19: Một số thân mềm khác.
Sưu
tầm tranh ảnh, mẫu vật về một số đại diện
thân mềm (ốc sên, ốc vặn, ốc nhồi, hến, sò...).