Transcript Tiết 19: Trai sông

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THỊ XÃ MƯỜNG LAY
TRƯỜNG THCS NGUYỄN BÁ NGỌC
MÔN: SINH HỌC 7
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: BẠC THỊ CHI
EMAIL: [email protected]
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo:
- Trai sông sống ở đâu?
1. Vỏ trai
Trả lời: Sống ở đáy hồ ao, sông
ngòi; bò và ẩn mình trong bùn
cát.
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
1. Vỏ trai
Đỉnh vỏ
2
3 Bản lề vỏ
1.
4
Đầu vỏ
Đuôi
vỏ
Hãy quan sát hình và chú
thích vào các số 1,2,3,4,5?
5
Vòng tăng trưởng vỏ
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo:
1. Vỏ trai
- Gồm 2 mảnh gắn với
nhau nhờ bản lề phía lưng
Bản lề
vỏ
- Vỏ trai gồm mấy mảnh?
- Hai mảnh vỏ gắn với nhau nhờ
bộ phận nào?
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo:
1. Vỏ trai
- Gồm 2 mảnh gắn với
nhau nhờ bản lề phía lưng
2 cơ khép vỏ
- Tại sao vỏ trai có thể đóng mở
được?
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo:
1.Vỏ trai
- Gồm 2 mảnh gắn với
nhau nhờ bản lề phía lưng
có dây chằng cùng hai
cơ khép vỏ ở mặt trong
giúp vỏ mở ra, đóng vào
Dây chằng
ở bản lề
2 cơ khép vỏ
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
Lớp sừng
I. Hình dạng, cấu tạo:
1.Vỏ trai
- Gồm 2 mảnh gắn với nhau
Lớp đá vôi
nhờ bản lề phía lưng có dây
chằng cùng hai cơ khép vỏ
Lớp xà cừ
ở mặt trong giúp vỏ mở ra,
đóng vào.
Cấu tạo vỏ
- Cấu tạo vỏ gồm 3 lớp:
lớp sừng bọc ngoài, lớp đá - Cấu tạo của vỏ trai gồm
vôi ở giữa và lớp xà cừ ở mấy lớp? Là những lớp nào?
trong
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo:
1.Vỏ trai
- Gồm 2 mảnh gắn với nhau
nhờ bản lề phía lưng có dây
chằng cùng hai cơ khép vỏ
ở mặt trong giúp vỏ mở ra,
đóng vào
- Cấu tạo gồm 3 lớp: lớp
sừng bọc ngoài, lớp đá vôi
ở giữa và lớp xà cừ ở trong
Mặt ngoài của vỏ
Trả
phíacủa
ngoài
cùng
- Màilời:
mặtVì
ngoài
vỏ trai
ta
là
lớpmùi
sừng
bằng
thấy
khét,
Vìchất
sao?hữu cơ,
nên khi mài, nóng cháy
chúng có mùi khét.
Sản phẩm từ lớp vỏ xà cừ:
- Xà cừ do lớp ngoài của áo trai tiết ra tạo thành. Nếu đúng chỗ vỏ
đang hình thành có hạt cát rơi vào, dần dần các lớp xà cừ mỏng tạo
thành sẽ bám quanh hạt cát để tạo nên ngọc trai.
- Trai sông cũng tạo ra ngọc nhưng hạt ngọc nhỏ và không đẹp,
Chỉ ở trai cánh nước ngọt và trai ngọc ở biển, ngọc mới to và đẹp.
Hai loài trai này đang được nuôi để cấy ngọc trai nhân tạo.
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo:
1. Vỏ trai
2. Cơ thể trai
Cấu tạo cơ thể trai
Trả lời: Luồn lưỡi dao qua khe vỏ,
Câu
trai
cấu
tạo
-cắtĐể
mở
vỏ
trai
quan
sátKhibên
cơhỏi:
khépCơ
vỏthể
trước
vàcó
sau.
cơ
trong
thìlàm
thế
khépnào?
vỏcơbị thể,
đứt, vỏ
tự phải
mởmấy
ra.làmphần
thế
(chia
nào?
chết
mởvỏvỏ,
tại
chính)
- Trai Trai
chết thì
2 cơthìkhép
và dây
-chằng
Gồmở3phía
phần:
Phần
phần
sao?
lưng
mất ngoài,
khả năng
đàn
hồi nên
mở vỏ.
giữa,
phần
trong.
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
1. Vỏ trai
2. Cơ thể trai
- Phần ngoài: là áo trai tạo
thành khoang áo - là môi
trường hoạt động dinh
dưỡng (có ống hút nước và
ống thoát nước)
Ống
thoát
nước
Áo trai
Ống
hút
nước
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
1. Vỏ trai
2. Cơ thể trai
- Phần ngoài: là áo trai tạo
thành khoang áo.
- Phần giữa: là hai tấm
mang.
Hai tấm mang
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
1. Vỏ trai
2. Cơ thể trai
- Phần ngoài: là áo trai tạo
thành khoang áo.
Tấm miệng
Lỗ
miệng
- Phần giữa: là hai tấm mang.
- Phần trong: là thân trai, chân
Thân trai
trai, lỗ miệng và tấm miệng Chân trai
phủ đầy lông.
Phần
đầu
tiêukhông?
giảm,
- -Đầu
trai
cócủa
pháttrai
triển
do sao?
thích nghi lâu dài với lối
Tại
sống ít hoạt động
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
II. Di chuyển
- Chân trai thò ra, thụt
Hướng di chuyển
vào kết hợp với đóng mở
vỏ giúp trai di chuyển về
phía trước
Ống thoát nước
Ống
hút
nước
Giải
thích
chế
giúp
di
-Trả
Trailời:
sông
Traicơ
didichuyển
chuyển
nhanh
rấttraihay
chuyển
đượctrong
trongbùn,
bùnvới
theo
chậm?
chậm chạp
tốcchiều
mũi
tên ?
độ 20-30cm/giờ
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
II. Di chuyển
- Chân trai thò ra, thụt
vào kết hợp với đóng mở
vỏ giúp trai di chuyển về
phía trước
III. Dinh dưỡng
Suy nghĩ và trả lời các câu hỏi sau:
- Dòng nước theo ống hút vào khoang áo mang theo những chất gì vào
miệng và mang trai?
- Quá trình lọc thức ăn của trai sông diễn ra ở đâu?
- Em có nhận xét gì về kiểu dinh dưỡng của trai?
- Quá trình hô hấp của trai sông diễn ra ở đâu?
- Cách dinh dưỡng của trai có ý nghĩa như thế nào với môi trường nước?
Tấm
miệng
Chất
thải
Cacbonic
Ống thoát
Nước
Oxi
Lỗ miệng
(Thức ăn, oxi)
Thức
ăn
Mang
Ống hút
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
Câu 1: Dòng nước theo ống
II. Di chuyển
Câu
2:khoang
Quá
lọclỗthức
ăn
lời:
Diễntrình
ra
miệng
hút
vào
áo ởmang
theo
- Chân trai thò ra, thụt vào Trả
của nhờ
traichất
sông
ramiệng
ởcủa
đâu?và
rung
động
các
những
gìdiễn
vào
kết hợp với đóng mở vỏ trai
mangtrên
trai?tấm miệng
giúp trai di chuyển về phía lông
trước
Trả lời: Thức ăn và ôxi
III. Dinh dưỡng
- Thức ăn của trai là gì?
- Thức ăn: Động vật nguyên
Lỗ
sinh và vụn hữu cơ.
miệng
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
Câu 3: Em có nhận xét gì về
II. Di chuyển
Câudinh
4: Cách
Quá
trình
hô hấp
kiểu
dưỡng
của
trai?
Câu
5:
dinh
dưỡng
của
- Chân trai thò ra, thụt vào
ra ở đâu?
trai trai
có diễn
ý nghĩa
như thế nào
kết hợp với đóng mở vỏ của
Trảmôi
lời:trường
Ở 2 tấm
mang
nước?
giúp trai di chuyển về phía với
trước
Trả lời: Giúp lọc sạch nước
III. Dinh dưỡng
- Thức ăn: Động vật nguyên
sinh và vụn hữu cơ.
- Dinh dưỡng kiểu thụ động
- Hô hấp nhờ 2 tấm mang
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo
- Trai là động vật phân tính
II. Di chuyển
hay lưỡng tính?
III. Dinh dưỡng
- Thức ăn: Động vật nguyên
sinh và vụn hữu cơ.
- Dinh dưỡng kiểu thụ động
- Hô hấp nhờ 2 tấm mang
IV. Sinh sản
- Trai là động vật phân tính.
Có trai đực, trai cái
* Nghiên cứu thông tin Sgk, tìm từ thích hợp điền vào
vị trí tương ứng với các số 1, 2, 3, 4 trong sơ đồ sau?
Trai đực
2
(Theo dòng nước)
Trai
sông
Trứng đã thụ tinh
1
4
Trứng
Ấu trùng bám
vào da cá
(ở trong mang trai cái )
3
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
IV. Sinh sản:
Trai đực
Tinh
2 trùng
(Theo dòng nước)
Trai
sông
Trứng đã thụ tinh
Trai 1cái
Trai con
4
(ở bùn)
Trứng
Ấu trùng bám
vào da và mang cá
(ở trong mang mẹ )
Ấu3trùng
(ở trong mang mẹ )
Câu
hãy cho
biết đoạn
ý nghĩa
giaiphát
đoạntriển
ấu trùng
Câu hỏi:
hỏi: Em
Ý nghĩa
của giai
trứng
thành bám
ấu
- Vậy
Trai
sinh
sản
và
phát
triển
như
thế
nào?
Trả
lời:
Ấu
trùng
sống
trong
mang
và
dasông
cá được cung
vào
mang
và
da
cá?
Vòng
đời
phát
triển
của
trai
trùng
trong
mang
của
trai
mẹ?
Trả oxi,
lời: Trứng
bảovàvệđược
tốt hơn
tăngđilượng
cấp
được được
bảo vệ
cávàđưa
xa. ôxi
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng, cấu tạo:
II. Di chuyển:
- Vì sao ở nhiều ao nuôi cá
III. Dinh dưỡng:
không thả trai mà vẫn có trai
- Thức ăn: Động vật nguyên sống trong ao?
sinh và vụn hữu cơ.
- Dinh dưỡng kiểu thụ động
Trả lời: Vì ấu trùng trai bám
- Hô hấp nhờ 2 tấm mang
vào mang và da cá.
IV. Sinh sản:
- Trai là động vật phân tính.
Có trai đực, trai cái
- Đẻ trứng, trứng phát triển
qua giai đoạn ấu trùng
Câu 1: Cơ thể trai chia làm mấy phần
chính?
A) 2 phần
B) 3 phần
C) 4 phần
D) 5 phần
Chấp nhận
Làm lạilại
Chấp
nhận
Làm
Câu 2: Trai sông được xếp vào ngành thân
mềm vì có thân mềm, không phân đốt. Đúng
hay sai?
A) Đúng
B) Sai
Chấp nhận
Làm lạilại
Chấp
nhận
Làm
Quiz
Your Score 20
Max Score 10
Number of Quiz 2
Attempts
Question Feedback/Review Information Will Appear
Here
Continue
Review Quiz
* Hướng dẫn tự học:
- Học bài, trả lời các câu hỏi Sgk / Tr64.
- Chuẩn bị bài 20: Thực hành quan sát 1 số thân
mềm.
+ Tìm hiểu trước bài, quan sát các tranh từ H20.120.5 / 68,69 Sgk.
+ Sưu tầm các đại diện của ngành thân mềm
có ở địa phương.
TIẾT HỌC KẾT THÚC
CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐÃ
CHÚ Ý LẮNG NGHE
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa: Sinh học 7
2. Chuẩn KTKN: Môn sinh học 7
3. Trang Web: Google.com.vn, violet.vn.
4. Phần mềm hỗ trợ: Tài liệu và Phần mềm soạn giảng
Power point, tài liệu và phần mềm elearning, phần
mềm Adobepresenter7.