Transcript Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM

MỘT SỐ ĐẠI DIỆN CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Trai sông
(Sống ở hồ, ao, sông ngòi)
Bạch tuộc
(Sống ở biển)
Sò
(Sống ở ven biển)
Mực
(Sống ở biển)
Ốc sên
(Sống ở trên cạn)
Ốc vặn
(Sống ở nước ngọt)
Ngành Thân mềm có số lượng loài rất lớn (khoảng 70 nghìn loài) , chúng sai
khác nhau về kích thước, về môi trường sống, về tập tính. Vậy cấu tạo cơ thể
có các đặc điểm gì chung và có vai trò như thế nào ?
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
MỘT SỐ ĐẠI DIỆN CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Trai nước ngọt
Hến nước ngọt
Soø bieån
Vọp biển
Sò huyết
MỘT SỐ ĐẠI DIỆN CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Ốc ma của biển cả
Ốc anh vũ
MỘT SỐ ĐẠI DIỆN CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Ốc vặn
Ốc đĩa
Ốc sên
Sên trần
MỘT SỐ ĐẠI DIỆN CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Ốc hương
Bạch tuột
Trai vòi
MỘT SỐ ĐẠI DIỆN CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Bạch tuột
Mực nang
Mực nang khổng lồ
Bạch tuột biển sâu
MỘT SỐ ĐẠI DIỆN CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Sên biển
Qua những hình ảnh
trên em có nhận xét
gì về sự đa dạng của
ngành thân mềm ?
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
I.Đặc điểm chung:
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
-Về kích thước : có loài chỉ nặng khoảng vài chục gam
(các loài ốc…); có loài nặng hàng tấn (bạch tuộc)
-Về môi trường : chúng phân bố ở độ cao hàng trăm mét
(các loài ốc sên) đến các ao, hồ, sông, suối và biển cả, có
loài ở đáy biển sâu.
-Về tập tính : chúng có các hình thức sống khác nhau như
vùi lấp (trai, sò..), bò chậm chạp (các loài ốc), di chuyển
tốc độ nhanh (mực nang, mực ống)
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
▼Quan sát hình, hoạt động cá nhân (1’) ,hãy chú thích vào sơ
đồ cấu tạo chung cho phù hợp.
5
2
2
3
5
4
1
1
Trai sông
4
3 Ốc sên
Mùc
Sơ đồ cấu tạo chung của đại diện thân mềm
1. Chân 2. Vỏ (hay mai) đá vôi 3. Ống tiêu hóa 4. Khoang áo 5. Đầu
Bảng 1. Đặc điểm chung của ngành thân mềm
Đặc
điểm
Đại diện
1. Trai
sông
2. Sò
3. Ốc sên
Lối
sống
Kiểu
vỏ đá
vôi
Nước
ngọt
Biển
Vùi
lấp
2 mảnh
vỏ



Vùi
lấp
2 mảnh
vỏ



Bò
chậm
chạp
Bò
chậm
chạp
1 vỏ
xoắn
ốc



1vỏ
xoắn ốc



Vỏ tiêu 
giảm


Cạn
Nước
4. Ốc vặn ngọt
5. Mực
Đặc điểm cơ thể
Nơi
sống
Biển Bơi
nhanh
Thân
mềm
Ko phân
đốt
Phân
đốt
Khoang
áo phát
triển
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
Qua kết quả bảng 1 ,Em hãy rút
ra đặc điểm chung của ngành
thân mềm?
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
I. Đặc điểm chung
- Thân mềm, không phân
đốt,
cóhóa
vỏ đá
vôi,có
- Hệ
tiêu
phân
hóakhoang
và
cơáo.
quan di chuyển thường
đơn giản.
- Riêng mực, bạch tuộc
thích nghi với lối săn mồi
và di chuyển tích cực nên
vỏ tiêu giảm và cơ quan di
chuyển phát triển.
Vì sao lại xếp mực bơi nhanh cùng ngành với ốc sên bò chậm chạp?
Mực và ốc sên có những đặc điểm chung giống nhau như thân mềm,
không phân đốt, hệ tiêu hóa phân hóa
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
I. Đặc điểm chung
II. Vai trò
Dựa vào kiến thức
trong cả chương, liên
hệ đến địa phương,
chọn tên các đại diện
thân mềm để ghi vào
bảng 2.Ý nghĩa thực
tiễn của ngành thân
mềm.
stt
B¶ng 2. ý nghÜa thùc tiÔn cña ngµnh Th©n
mÒm
TÊN ĐẠI DIỆN THÂN MỀM CÓ
Ý NGHĨA THỰC TiỄN
1
Làm thực phẩm cho người
2
3
Làm thức ăn cho động vật
khác
Làm đồ trang sức
4
Làm vật trang trí
5
Làm sạch môi trường nước
6
Có hại cho cây trồng
7
Làm vật chủ trung gian truyền
bệnh giun sán
8
Có giá trị xuất khẩu
9
Có giá trị về mặt địa chất
Ở ĐỊA PHƯƠNG
Mùc, sß, ngao, hÕn, trai,
èc..
Sò, hến,Ngành
ốc… vàthân
trứng, ấu
trùng
củacó
chúng
mềm
vai
traivới
tròNgọc
gì đối
Vỏ ốc,tựvỏnhiên
trai, vỏ
vàsò…
đời sống con
Trai, sò, hầu, vẹm…
người?
Các loài ốc sên, ốc bươu vàng…
Ốc mút, ốc gạo, ốc tai…
Mực, bào ngư…
Hóa thạch một số vỏ ốc, vỏ sò…
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
I. Đặc điểm chung:
II. Vai trò
1. Lợi ích
- Làm thức ăn cho người
và các động vật khác :
mực, sò, ốc…
- Làm đồ trang trí, trang
sức : vỏ trai, vỏ sò, ngọc
trai…
- Làm sạch môi trường
nước : Trai, sò, hầu,
vẹm…
- Có giá trị xuất khẩu :
Mực, bạch tuộc, bào ngư…
- Có giá trị về mặt địa chất
: hóa thạch một số vỏ ốc,
vỏ sò...
2. Tác hại:
- Có hại cho cây trồng :
Các loài ốc sên, ốc bươu
vàng…
- Làm vật chủ trung gian
truyền bệnh : Ốc gạo, ốc
mút, ốc tai…
Trai
Sò
Mực
Bào ngư
Hóa thạch một số vỏ sò, vỏ ốc
Ốc bươu vàng
Ốc sên
Chúng
ta phảitalàm
Chúng
phải
gì để
tiêugìdiệt
làm
để thân
bảo vệ
mềm mềm
có hại?có lợi?
thân
Thân mềm có lợi : nuôi và phát triển để tăng số lượng,
tạo điều kiện cho phát triển tốt, khai thác hợp lý
tránh nguy cơ tuyệt chủng, lai tạo các giống mới.
Thân mềm có hại : biện pháp thủ công như phát động
phong trào bắt và tiêu diệt, dùng thiên địch và thuốc
hóa học diệt trừ (chú ý khi dùng)
Tiết 22: ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH THÂN MỀM
HDVN:
-Hoàn thành Sơ đồ tư duy vào vở.
-Học bài. Trả lời câu hỏi SGK.
-Chuẩn bị
. Mẫu vật: tôm sông
. Khăn lau..
để tiết sau thực hành