Transcript KALKULACJA
KALKULACJA Kalkulacja podziałowa prosta Kalkulacja kosztów Ogół czynności obliczeniowych zmierzających do ustalenia wielkości i struktury kosztów przypadających na każdą jednostkę kalkulacyjną (produkt) w ramach wyróżnionych nośników kosztów. Kalkulacja Rachunek polegający na ustaleniu kosztów jednostkowych produktów. Daje odpowiedź na pytanie: Ile kosztuje, kosztowała lub będzie kosztować jednostka produktu? Jednostka kalkulacyjna To jednostka będąca miarą rzeczowych rezultatów działalności. Inaczej jest to jednostka produktu lub jej wielokrotność wyrażona we właściwych jednostkach miary stanowiąca przedmiot kalkulacji Rodzaje jednostek kalkulacyjnych W zależności od sposobu pomiaru rzeczowych rezultatów działalności wyróżnia się następujące jednostki kalkulacyjne: - naturalne, - zbiorcze, - Umowne. Naturalne jednostki kalkulacyjne Występują tam gdzie możliwe jest wyrażenie wielkości działalności i rozliczanie kosztów na jednostki fizyczne produktów wyrażone w miernikach naturalnych (sztuki, kilogramy, metry). Zbiorcze jednostki kalkulacyjne Stanowią wielokrotność jednostek fizycznych produktów (serie, tuziny). Umowne jednostki kalkulacyjne Produkty są wyrażone miarami umownymi. (np. kalkulowanie kosztów przędzy w kilogramach, a nie w metrach). Klasyfikacja kalkulacji Ze względu na czas i podstawę sporządzania wyróżnia się: - Kalkulacja wstępna ex ante, - Kalkulacja kosztów rzeczywistych – es post Metody kalkulacji Kalkulacja podziałowa: - prosta, - ze współczynnikami, - produkcji sprzężonej. Kalkulacja doliczeniowa: - zleceniowa, - Asortymentowa Kalkulacja fazowa (procesowa) Kalkulacja podziałowa kosztów Polega na ustaleniu kosztów jednostkowych przez podzielenie poniesionych kosztów produkcji w danym okresie przez ogólną liczbę wytworzonych produktów (jednostek kalkulacyjnych). Kalkulacja podziałowa kosztów Ko kj nj Kalkulacja podziałowa kosztów kj - koszt jednostki kalkulacyjnej Ko - suma poniesionych kosztów nj - liczba jednostek kalkulacyjnych Kalkulacja podziałowa kosztów Stosowana jest gdy wytwarzany jest jeden produkt (kalkulacja podziałowa prosta – w kopalniach, elektrowniach) lub gdy wytwarzane produkty zbliżone są do siebie pod względem technologii, zużytego surowca (kalkulacja podziałowa ze współczynnikami – produkcja cegieł, produkcja wyrobów z mas plastycznych). Kalkulacja podziałowa kosztów Kalkulację tą stosuje się przy produkcji masowej i wieloseryjnej. Kalkulacja podziałowa kosztów Wyróżnia się szereg odmian kalkulacji podziałowej prostej. Kalkulacja podziałowa prosta Stosowana w jednostkach gospodarczych, które masowo wytwarzają taki produkt, który bezpośrednio może być traktowany jako jednorodny, np. produkcja energii elektrycznej, wydobycie piasku, świadczenie jednego rodzaju usług transportowych. Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej Nie występuje remanent produkcji w toku, zarówno na początek jak i na koniec okresu: kj KO WG Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej kj - koszt jednostkowy wyrobu gotowego, KO- koszty poniesione w okresie, WG - ilość wytworzonych wyrobów gotowych. Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej Występuje remanent końcowy produkcji nie zakończonej. Materiały wydawane są do produkcji sukcesywnie. Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej kj KO WG Rk * % Pk Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej Rk – ilość remanentu końcowego produkcji nie zakończonej %Pk – oszacowany w % stopień przerobu produkcji nie zakończonej na koniec okresu. Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej Występuje remanent końcowy produkcji nie zakończonej. Materiały są zużywane jednorazowo na początku procesu produkcyjnego. Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej Wzory: k jm KOm WG Rk k jp KO p WG Rk * % Rk k j k jm k jp Rodzaje kalkulacji podziałowej prostej kj - koszt jednostkowy w pozycji „materiały” KOm - koszty zużycia materiałów w okresie, kjp - koszt jednostkowy w pozycji „koszty przerobu”, KOp - koszty przerobu poniesione w okresie.