Transcript studium przypadku, z perspektywy konsultanta prawnego (ppt, 963 KB

Pełnosprawny Student IV
Kraków, 25 października 2010 r.
Działania skierowane do studentów
z zaburzeniami psychicznymi –
studium przypadku,
z perspektywy konsultanta prawnego
mgr Jakub Sznajder
Uniwersytet Rzeszowski
Wprowadzenie
• Opisany tu przypadek ma związek
z prowadzeniem konsultacji prawnych dla
niepełnosprawnych studentów UR.
• Przypadek ten ukazuje, że interakcja
z uczelnią była przyczyną rozwoju i
pogłębienia choroby studenta.
Wprowadzenie
Analiza przypadku służyć ma odpowiedzi na
pytania:
1. Co w dotychczas przyjętych rozwiązaniach na uczelni w
stosunku do osób z zaburzeniami psychicznymi przynosi
pozytywne efekty?
2. Gdzie popełniane są błędy?
3. Jakich działań brakuje?
4. Czy mamy prawo nie zwracać uwagi na konsekwencje
działań uczelni w stosunku do osób chorych?
Wprowadzenie
• Studentom oferowane są różne formy
wsparcia, m.in. indywidualne konsultacje
pedagogiczne, psychologiczne i prawne.
• Intencją prowadzenia konsultacji prawnych
dla niepełnosprawnych studentów jest
doraźna pomoc w aktualnych problemach
na tle prawnym osoby niepełnosprawnej,
w życiu prywatnym i przede wszystkim
w funkcjonowaniu na uczelni.
Historia Anny
• Anna została przyjęta na studia w roku
2007 – nasilenie zaburzeń emocjonalnych
spowodowało liczne absencje studentki na
zajęciach, problemy z nauką.
• Władze wydziału życzliwie przedłużyły
sesję studentce, lecz ta z powodu
pogłębiania się choroby przerwała studia
i w konsekwencji została skreślona z listy
studentów.
Historia Anny
• W roku 2008 Anna czuje się lepiej,
ponownie zdaje egzaminy na I rok tych
samych studiów.
• Nie spotyka się już z życzliwością ze
strony władz wydziału.
• Pojawia się konflikt…
Historia Anny
• Konflikt objawia się w postaci jawnie
okazywanej Annie niechęci przez
prodziekana wydziału
• Prodziekan wielokrotnie publicznie
poddaje w wątpliwość stan zdrowia Anny,
jej zdolności – co stanowi dla studentki
duży stres i upokorzenie
• Stan zdrowia Anny z powodu stresu
pogarsza się
Historia Anny
• Pojawiają się liczne absencje studentki na
zajęciach, problemy z nauką…
• Anna nie zalicza sesji zimowej a władze
dziekańskie nie zgadzają się na jej przedłużenie
• Anna otrzymuje z wydziału decyzję o skreśleniu
z listy studentów wraz z obraźliwym
uzasadnieniem sformułowanym przez
prodziekana
• Anna poddaje się chorobie i przerywa studia…
Historia Anny
• Skuteczna terapia sprawia, że Anna
w 2009 roku ponownie przystępuje do
egzaminów wstępnych i z jednym
z najlepszych wyników zostaje przyjęta
ponownie na I rok tego samego kierunku
studiów
• Prodziekanem jest wciąż ta sama osoba
Historia Anny
• Konflikt – w zupełnie już personalnej formie narasta
• Każdy kontakt Anny z prodziekanem kończy się
kłótnią w gwałtownej formie
• Anna mimo to uczęszcza na zajęcia
• W pierwszym terminie sesji „oblewa” kilka
egzaminów (część zalicza)
• W związku ze stresem pogarsza się jej stan
zdrowia
Historia Anny
• Prośba Anny o przedłużenie sesji pozostaje bez
odpowiedzi
• Po dwóch tygodniach otrzymuje ustną
odpowiedź, że sesja została jej przedłużona –
jednak dziekan „nie wbija” do indeksu pieczęci
• Prodziekan informuje prowadzących
o skreśleniu Anny z listy studentów, choć
formalnie nie została wydana żadna decyzja
w jej sprawie
Historia Anny
• Egzaminatorzy odmawiają Annie
możliwości przystąpienia do egzaminów
w związku z brakiem pieczęci w indeksie
• Rozpoczyna się drugi semestr zajęć
a Anna wciąż nie ma pisemnej decyzji
odnośnie jej statusu
• Prodziekan informuje prowadzących
o utracie przez Annę statusu studenta
Historia Anny
• Anna zostaje kilkakrotnie w obecności
pozostałych studentów wyproszona
z zajęć przez prowadzących
• Anna udaje się po raz pierwszy na
konsultacje prawne i psychologiczne
• Konsultant prawny postanawia włączyć
prorektora ds. studenckich w próbę
mediacji pomiędzy Anną a prodziekanem
Historia Anny
• Po złożeniu pisemnej prośby Anna
osobiście prezentuje swoją sprawę
prorektorowi – nie otrzymując żadnych
wiążących zapewnień z jego strony
• Anna otrzymuje w końcu decyzję
o skreśleniu z listy studentów
• Decyzja jest pełna błędów zarówno
proceduralnych jak i merytorycznych
Historia Anny
• Na podstawie odwołania Anny rektor
uchyla decyzję o skreśleniu
• Po długim oczekiwaniu dziekan przywraca
Annie terminy egzaminów z sesji zimowej
– a decyzja ta zbiega się w czasie
z zakończeniem zajęć w semestrze letnim
Anna ma w niecałe 2 miesiące zdać
kilkanaście egzaminów i nadrobić semestr
wymuszonej nieobecności…
Wnioski
• Pomimo wdrażania systemu pomocy dla
studentów niepełnosprawnych, przypadek
studentki Anny pokazuje, iż jest on wciąż
niezadowalający
• Przytoczony przypadek ukazuje większość
problemów, z którymi spotykają się
studiujące osoby z zaburzeniami
psychicznymi oraz jednostki oferujące im
wsparcie.
Wnioski
Można wskazać błędy popełnione przez uczelnię,
tak przez władze, jak i konsultantów:
• Brak sygnału ze strony wydziału o istniejącym 3 lata problemie
• Brak osobistego kontaktu pomiędzy uczestnikami sporu - wybrano
drogę poprzez konflikt
• Wobec prodziekana nie zostały wyciągnięte żadne konsekwencje
pomimo bulwersującego postępowania
• Skupiono się na rozwiązaniu potrzeb doraźnych – bez ingerowania
w podłoże problemu, który pozostał nierozwiązany
Wnioski
Braki systemu wsparcia:
•
•
•
•
•
Brak systemu monitoringu osób niepełnosprawnych – ich postępów w
nauce, pojawiających się problemów. Monitoring obejmuje tylko osoby
korzystające z konkretnych form wsparcia tylko w obszarze tego wsparcia.
Brak systemu komunikacji pomiędzy jednostkami uczelni, a komórką
odpowiedzialną za wsparcie osób niepełnosprawnych.
Brak praktyki pociągania do odpowiedzialności, w tym dyscyplinarnej
pracowników uczelni za działania naruszające godność osób
niepełnosprawnych.
Brak fundamentów prawnych dla wsparcia osób niepełnosprawnych
w najważniejszych dokumentach uczelni tj. strategii rozwoju, statucie i
regulaminie studiów, na które można by się powołać w sytuacjach
podobnych do opisanej powyżej.
Brak komunikacji pomiędzy UIczelnią a lekarzem prowadzącym osoby
chorej
Podsumowanie
W praktyce naszych działań spotykamy problemy
sygnalizowane w większości przez wszystkie uczelnie:
1. Stereotypy o osobach z zaburzeniami psychicznymi
2. Brak kompleksowego podejścia uczelni do problemu
3. Działania pozorne lub brak działań uczelni
4. Skrajne reakcje osób: studentów, prowadzących
Sprawa ta – pomimo jej nagłośnienia oraz dojścia do najwyższych
władz uczelni niczego nie zmieniła w podejściu uczelni do
studentów z zaburzeniami psychicznymi – na poziomie władz
wydziału ani najwyższych władz uczelni
Epilog
Studentka została w roku akademickim
2010/2011 ponownie przyjęta na I rok
studiów na tym samym wydziale i kierunku
studiów – po raz czwarty zdając egzaminy
wstępne…
Dziękuję za uwagę
Jakub Sznajder
Uniwersytet Rzeszowski
Tel: 608 462 391
Mail: [email protected]
Partner Konferencji: Urząd Miasta Krakowa
Konferencja pod patronatem:
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. dr hab. Barbary Kudryckiej,