Oksijen Tedavisi Ve Alternatif Hava Yolları

Download Report

Transcript Oksijen Tedavisi Ve Alternatif Hava Yolları

EĞİTİM BİRİMİ
OKSİJEN TEDAVİSİ
ALTERNATİF HAVAYOLLARI
2
OKSİJEN TEDAVİSİ VE ALTERNATİF
HAVAYOLLARI
AMAÇ:
• Havayolu açıklığını ve devamlılığını sağlama becerisi
kazanma
• Doğru ve etkin oksijen tedavisi verebilme
ÖĞRENİM HEDEFLERİ:
•
•
•
•
Oksijen tedavisini ve tedavi yollarını öğrenme
Havayolu kontrolünü sağlayabilme
İleri havayolu açma tekniklerini öğrenme
Alternatif havayollarını öğrenme
3
DİSPNE-1• DİSPNE tanım
Sebepleri
• Enfeksiyonlar?
• Pulmoner ödem?
• Koah?
• Astım?
• Obstrüksiyon?
• Pulmoner emboli?
• Hiperventilasyon?
4
DİSPNE -2TEDAVİ
1. Hikaye
2. Fizik muayene
3. Acil tedavi
A-Havayolu sağlanması
B-Oksijen verilmesi
C-Damaryolu açılması
• Monitörizasyon
• Medikal tedavi
5
OKSİJEN
• OKSİJEN; Kolay bulunabilen ve en ucuz ilaç
• Yaygın kullanım alanı
Solunum sıkıntısı,
Göğüs ağrısı,
Kafa travması……
6
OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-1NAZAL KANÜLLER
• Uygulaması basit, rahat ve ucuz
• Nemlendirme !
• 2-4 litre/dakika % 24-28
• 5-8 litre/dakika %35-50
• KOAH !
7
OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-2BASİT OKSİJEN MASKELERİ
• %30-50 oksijen
• En az 5 L /dk akım (CO2 solunması risk)
8
OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-3NON BREATHER MASKELERİ
• Balon-maske sistemi olarak da adlandırılır.
• İnspirasyonda tamamen şişmiş ek bir
rezervuar yardımıyla %90 kadar oksijen
sağlar.
9
OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-4VENTURİ MASKE
• Standart yüz maskesine bağlanmış bir tüp
aracılığı ile belli miktarda oksijen sağlayan
maskelerdir.
• Oksijen getiren tüp maskeye girmeden önce
gelen oksijen konsantrasyonunu ve belli bir
sürede hastaya verilen gaz hacmini
düzenlemek için bir aletin içinden geçer.
• 4-6 l/da %24-28 oksijen sağlar KOAH’lılar için
uygundur.
10
OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-5BALON VALF MASKE
VENTİLASYONU
• Çocuklarda 450-500 ml
• Erişkinde 700-1000 ml
11
12
13
14
15
OKSİJEN TEDAVİ YOLLARI-6DİĞER
• BIBAP
• CPAP
16
HAVA YOLU YÖNETİMİ-1HAVAYOLU OBSTRÜKSİYONU NEDENLERİ
• Arrest, Koma,
• Anaflaksi,İritanlar
• Yabancı cisim
Obstriksiyonu
•
•
•
•
Travma
Enfeksiyon
Bronkospazm
Pulmoner ödem (
KKY, Şok)
17
HAVAYOLU YÖNETİMİ-2AMAÇ
•
•
•
•
•
Kanal açıklığı
Aspirasyon
Oksijenizasyon
Ventilasyon
Sekresyon kontrolünü sağlamak
18
TEMEL YÖNTEMLER-1POZİSYON
• Head-tilt chin-lift (Baş çene)
• Jaw-trust (Alt çene)
19
TEMEL YÖNTEMLER-2YARDIMCI ARAÇLAR
• Orofaringeal Airway
• Nazofaringeal Airway
20
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-1• Tanım: Solunum yolunu güven altına
almak veya solunumu kontrol etmek
amacı ile trakeaya tüp yerleştirilmesidir.
21
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-2Endikasyonları
• Apne
• Kardiyak arrest
• Hipoksemi
• Üst havayolu obstrüksiyonu
• Solunum yetmezliği
• Artmış intrkranial basınç tedavisi
• Göğüs duvarı travması
• Hemodinamik instabilite
22
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON -3-
Kontrendikasyonları
• Servikal vertebra yaralanması
• Mandibula fraktürü
• Trismus
• Gag refleksinin var olması
23
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON -4MALZEMELER
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Laringoskop
Endotrakeal tüpler
Enjektör (10 ml)
Aspirasyon sistemi
Kayganlaştırıcı jel
Stile
Ambu ve oksijen sistemi
Makas, magill forseps, tüp bağı, flaster
Steteskop ve diğer doğrulayıcı cihazlar
24
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-5-
25
ENDOTRAKİAL ENTÜBASYON-6-
TÜP ÇAPI
Yaş
Bebek
Tüpün iç
çapı
3,5mm
Tüp
Boyu
12 cm
Çocuk
4+yaş/4
14+yaş/4
Erişkin
Kadın 7,0-7,5
Erkek 7,5-8,0
24
24
26
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-7•
•
•
•
Laringoskop
Sap kısmı
Blade (Uç Kısmı)
– Düz
– Eğri
Batarya
Ampül
27
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-8• Laringoskop sap ve blade birleştirme
28
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-9• MALZEMELER
• VENTİLASYON
• %100 PRE
OKSİJENİZASYON
• POZİSYON, Koklama
(sniffing)
• ASPİRASYON, Farenks
29
•
•
•
•
•
ENDOTAKEAL ENTÜBASYON-10Laringoskop sol elle tutulur.
Ağız mümkün olduğunca geniş bir şekilde
açılır.
Ağız içi aspire edilir
Spatül orofarenksin sağ kenarına yerleştirilir.
Dil sola itilir.
• Eğri olan spatülün ucu valleculaya, düz spatülün
ucu epiglotun arka yüzüne yerleştirilir
30
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-11-
31
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-12-
• Mandibula öne (yukarı) doğru çekilerek kord
vokallerin görünmesi sağlanır.
• Larinks girişindeki kan,mide içeriği,sekresyon
tüp yerleştirilmeden önce aspire edilir.
• Larinks uygun bir şekilde belirlendikten sonra
tüp yerleştirilir.
• Hasta ventile edilir.
• Doğruluğunu tesbit etmek için önce mide
daha sonra akciğerler dört noktadan dinlenir.
• Emin olunduktan sonra tüpün balonu
şişirilir,tüp sabitlenir.
32
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-13-
33
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-14-
34
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-15-
35
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-16-
36
ENDOTRAEKAL ENTÜBASYON-17-
37
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-18-
38
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-19-
39
ENDOTRAKEAL ENTÜBASYON-20KOMPLİKASYONLARI
•
•
•
•
•
•
•
Travma
Özefagus veya sağ ana bronş entübasyonu
Hipoksemi, disritmi
Kanama, hematom
Vokal kord hasarı
Farigo-özefagial perforasyon
Gastrik regürjitasyon
40
NAZOTRAKEAL ENTÜBASYON-1ENDİKASYONLARI
• Zor Laringoskopi
• Nöromuskuler blokaj tehlikesi ?
• Krikotirotomi gereksiz ise
• Sırtüstü yatmayı tolere edemeyecek ise;
Bilinci açık KKY, KOAH, ASTIM
oturur pozisyonda entübe edilirler
41
NAZOFARİNGEAL ENTÜBASYON-2-
42
NAZOTRAKEAL ENTÜBASYON-3• KONTRAENDİKASYONLARI
• Kanama eğilimi
• Ciddi orta yüz kırıkları
• Artmış intrakranial basınç
• Kafa tabanı kırıkları
KOMPLİKASYONLARI
• Lokal kanamalar ve sinüzit
43
ALTERNATİF HAVAYOLLARI
• LMA: Larengeal mask airway
• FASTTRACH: LMA’nın daha gelişmiş
tipi, serv.yara.uyg)
• KOMBİTÜP (ETC):Eosphageltrachealcombitube
44
LMA-1•Laringeal girişim
etrafını tamamen
kapatacak şekilde
düzenlenen ve elips
şeklinde şişen bir
bölümü olan geniş
çaplı bir tüptür.
•Balon valv maske
kullanımından daha
etkilidir.
45
LARİNGEAL MASKE KULLANIMI
•
•
•
•
•
•
•
•
Uygun boyda LMA seçilir
Boyun hafifçe fleksiyona alınır,baş ekstansiyonda tutulur.
Tüp kalem gibi tutulur,ağıza yerleştirilir
Maske hipofarenksin arkasına yerleştiği hissi alınıncaya
kadar itilir,direnç hissedildiğinde bırakılır.
İşaret parmağı ağzın içinden çekilirken maskenin
pozisyonunun bozulmaması için baskın olmayan el ile
tüpün ağız dışında kalan bölümü tutulur ve hafifçe bastırılır
Balon belirlenen miktarda şişirilir.
30 sn içinde işlem tamamlanamazsa hasta ventile
edilmelidir.
Ağız dışında kalan tüp kısmı tespit edilir
46
LMA - Fastrach
Kullanımı kolaydır.LMA gibi uygulanır,farkı
ilerletmeyi kolaylaştıran bir sap kısmı vardır.
47
LMA-ProSeal
48
Kombitüp
49
KOMBİ TÜP-1• Dil üzerinden körlemesine yerleştirilen
çift lümenli bir tüptür.
• Tüpün trakeayamı yoksa özefagusamı
yerleştiğini belirleyen bir düzeneğe
sahiptir.
50
KOMBİ TÜP -2•
•
•
•
•
•
•
Hastanın boynu hafif fleksiyona getirilip başın
ekstansiyonda kalması sağlanır
Ağız açılır ve çene desteklenir
Tüp körlemesine siyah iki nokta dişlerin arasına
gelinceye kadar ilerletilir
Önce proksimal kaf sonra distal kaf şişirilir
Ventilasyon öncelikle özefagial kanala
uygulanır.Göğüs hareketleri veya karın distansiyonu
izlenir ve göğüs sesleri dinlenir
Eğer solunum sesleri alınmıyor ise,trakeal kanal
ventilasyon için kullanılır
Eğer akciğerlerin ventilasyonu her iki yollada
sağlanamazsa tüp çıkarılıp alternatif başka biryol
kullanılmalıdır
51
KOMBİ TÜP -3-
52
KOMBİ TÜP -4-
53
54
ÖZET
• Dispne önemli bir semptomdur.
• Oksijen en önemli ve en ucuz ilaçtır
• A:airway, B:breathing kotrolu ve devamlığı
en öncelikli işlemdir.
• Oksijenizasyon-ventilasyon gerekliyse
entübasyondan çekinilmemelidir.
• Alternatif yollar öğrenilmeli ve gerekli
malzemeler sağlanmalıdır.
55