Transcript OBEZ*TE - Ekmek İsraf Etme

OBEZİTE
Prof. Dr. Murat Ünalacak
ESOGÜ Tıp Fakültesi
Aile Hekimliği Anabilim Dalı
TANIM
Vücutta fazla miktarda yağ dokusu
birikmesi sonucu ortaya çıkan ve
mutlaka tedavi edilmesi gereken bir
hastalıktır
Yağ dokularının oranı diğer
Dokulara göre artmıştır
MONICA ÇALIŞMASI
10 yılda obezite prevalansında %10-30 arasında
artış olmuştur
DÜNYADA
• 2008
Obezite : 400 Milyon
Fazla Kilolu : 1,4 milyar
• 2015
Obezite : 700 Milyon
Fazla Kilolu : 2,3 milyar
DSÖ verileri
Fazla kiloluluk ve obezite Avrupa’daki yetişkinlerde
• Tip 2 Diyabetin %80’inden
• İskemik kalp hastalıklarının %35’inden
• Hipertansiyonun %55’inden sorumludur
Her yıl 1 milyondan fazla ölüme neden olmaktadır
TÜRKİYEDE
ERKEKLERİN
%21.2’Sİ
KADINLARIN
%41.5’İ
OBEZ
Toplamda %30.3
Çocuklar ve adolesanlar
“Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması-2010”
ön raporu:
• 0-5 yaşta obezite sıklığı % 8,5
(erkek %10,1, kız %6,8)
• 6-18 yaşta obezite sıklığı % 8,2
(erkek %9,1, kız %7,3)
• Çocukluk çağı obezitesi prevalansının 1970’lerdeki
değerlerden 10 kat fazla
ŞİŞMANLIK NASIL SAPTANIR?
Kişinin boy ve ağırlığı ölçülerek standartlarla
kıyaslanır
(Beden kitle indeksi)
KİLO (kg)
BEDEN KİTLE İNDEKSİ =
BOYUN KARESİ (m2)
BKİ (kg/m2)
DURUM
18.5 >
ZAYIF
18.5 - 25
NORMAL KİLOLU
25 - 30
HAFİF ŞİŞMAN
30 - 35
ŞİŞMAN
35 - 40
AĞIR DERECE ŞİŞMAN
40 <
SÜPER ŞİŞMAN
ŞİŞMANLIK NASIL SAPTANIR?
Kişinin bel ve kalça çevresi ölçülerek
standartlarla kıyaslanır.
BEL ÇEVRESİ(cm)
< 0.8 (KADINLAR)
=
KALÇA ÇEVRESİ(cm)
< 1.0 (ERKEKLER)
ŞİŞMANLIK NASIL SAPTANIR?
Sadece bel çevresi ölçümü
de obezitenin tespiti
için kullanılabilir.
Erkeklerde < 102 cm
Kadınlarda < 88 cm
Obezite tipleri
Yağların iç organlarda
ve karında toplanığı
şişmanlık
Yağların kalça ve
uylukta toplandığı
şişmanlık
Obezite tipleri
ÇOCUKLUK TİPİ ŞİŞMANLIK
• Yağ hücresi sayısı artar
ERİŞKİN TİPİ ŞİŞMANLIK
• Yağ hücresi hacmi artar
OBEZİTE KİMLERDE DAHA SIK
GÖRÜLÜR?
•
•
•
•
•
•
Endüstrileşmiş, gelişmiş ülkelerde
Şehirlerde
Kadınlarda
Kısa ve orta boylularda
İleri yaşlarda
Sigara bırakanlarda ve alkol alanlarda
OBEZİTENİN NEDENLERİ
•
•
•
•
•
Fazla yemek yeme
Fiziksel hareket azlığı
Sosyoekonomik ve psikolojik faktörler
Metabolik ve hormonal bozukluklar
Genetik faktörler
ŞİŞMANLIĞIN ZARARLARI
Ağır bir vücut
Eklemlerde ağrılar
Psikolojik olumsuz etki
Kas hareketlerinin veriminde azalma, fiziksel
hareketsizlik
5. Çeşitli hastalıklara zemin hazırlar
6. Yaşam süresinde kısalma
1.
2.
3.
4.
OBEZİTENİN NEDEN OLDUĞU
HASTALIKLAR
•
•
•
•
•
•
Kalp hastalıkları
Hipertansiyon
Şeker hastalığı
Karaciğer yağlanması
Safra kesesi taşı
Kanser
•
•
•
•
•
•
Reflü-ülser
Felç
Psikolojik sorunlar
Uyku apnesi
Adet düzensizlikleri
Gut-artrit
OBEZİTENİN TEDAVİSİ
1. Diyet
2. Egzersiz
3. Davranış değişikliği
4. İlaç tedavisi
5. Cerrahi tedavi
DİYET
• Kişiye harcadığı enerjiden daha az enerji
içeren,dengeli bir beslenme programı
hazırlanmalıdır
• Beslenme programı protein,karbonhidrat,yağ,
vitamin ve mineralleri yeterli düzeyde
içermelidir
• Kişinin beslenme alışkanlıklarına uygun bir
beslenme programı planlanmalıdır
DİYET TEDAVİSİNİN BAŞARILI OLMASI;
Bireyin istekli olmasına,
Yeterli ve dengeli beslenmenin alışkanlık haline
getirilmesine,
Bilinçli ve sabırlı olunmasına bağlıdır
Yaşam tarzı değişiklikleri
DİYETTE BAŞARI İÇİN
• Kilo verme uzun vadeye yayılmalıdır
– Haftada 0.5-1 kg
– Ayda 3-4 kg
• Mucize diyetlere kanılmamalıdır
DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
YENİLECEKLER
• Sebze ve meyveler
• Kepekli, çavdar ve tam
tahıllı ekmek
• Su,ayran, maden suyu
• Kurubaklagiller ve bulgur
YENİLMEYECEKLER
•
•
•
•
•
•
•
•
Şeker
Tatlı
Pilav
Beyaz ekmek
Makarna, börek
Kızartılmış yiyecekler
Yağ
Meşrubat ve alkollü
içecekler
EGZERSİZ
• Sadece diyet tedavisi ideal kiloya ulaşmak için
yeterli değildir
• Hergün düzenli egzersiz yapmak hem ideal
kiloya ulaşmak, hem de sağlıklı olmak için
gereklidir
Programı haftada en az 3 gün en fazla 5 gün
minimum 20, maksimum 90 dakika
CERRAHİ TEDAVİ
•
•
•
•
18-60 yaş
Bki > 40
En az 3 yıldır obez olanlar
İlaç ve diyete rağmen 1 yıldır kilo
veremeyenler
• Hormonal hastalığı olmayanlar
• Alkol ve ilaç bağımlısı olmayanlar
• Kabul edilebilir ameliyat riski olanlar
ÖNERİLER
Önceden hazırlanmış gıdalardan kaçının
Yemeklerde yağ oranını azaltın yapışmayan
tencereleri tercih edin
Kızartma yerine fırın ya da ızgara
Etin yağlı kısımları ve tavuğun derisini ayırın
Yemeklere eklenen soslar yüksek kalorilidir
ÖNERİLER
Yemek masada oturarak yenmeli
Önce bir bardak su
Önce çorba
Küçük tabak
Yavaş yiyelim
Tabağımız bitmese de olur
Sağlıklı günler..