Transcript Badanie statystyczne

Statystyka
przygotowała
mgr Sylwia Zych
Badanie statystyczne
Badanie statystyczne jest procesem złożonym, który obejmuje
cały
kompleks
problemów,
zagadnień
i
procedur
organizacyjnych, metodologicznych i merytorycznych.
Związane są one zarówno z „produkcją” danych liczbowych,
jak i z ich analizą statystyczną.
Proces badania statystycznego obejmuje więc całokształt
czynności badawczych, prowadzących do poznania zjawiska
masowego za pomocą odpowiednich metod statystycznych.
Badanie statystyczne
Obowiązująca ustawa o statystyce publicznej definiuje badanie
statystyczne jako :
„zbieranie,
gromadzenie
i
opracowywanie
danych
statystycznych oraz ogłaszanie i udostępnianie wyników
dokonanych obliczeń, opracowań i analiz, w tym podstawowych
wielkości i wskaźników”.
Badanie statystyczne
Badanie statystyczne jest zatem szeregiem czynności
sprowadzających się do zebrania, przetworzenia i analizy
informacji na temat zbiorowości statystycznej z punktu widzenia
wybranych cech statystycznych, opisujących jednostki
należące do tej zbiorowości.
Badanie statystyczne
Proces badania statystycznego jest wieloetapowy i można
wyróżnić w nim cztery zasadnicze etapy:
1.
2.
3.
4.
przygotowanie badania statystycznego;
obserwacja statystyczna;
opracowanie materiału statystycznego;
analiza statystyczna.
Etapy badania statystycznego
W etapie pierwszym formułowana jest całościowa koncepcja
metodologiczna badania.
Etap drugi poświęcony jest zbieraniu danych statystycznych o
wariantach cech oraz jednostkach zbiorowości statystycznej.
Z kolei w etapie trzecim przetwarzane są informacji pozyskane
podczas obserwacji.
Ostatni etap poświęcony jest zagadnieniom analitycznym.
Przygotowanie badania
Przygotowanie badania statystycznego składa się z szeregu
czynności:
 określenie celu badania, czyli sprecyzowanie problemu, który
ma być rozwiązany dzięki badaniu,
 określenie przedmiotu badania, czyli wybór zbiorowość
i jednostki statystycznej, która powinna być określona pod
względem: rzeczowym, czasowym i terytorialnym,
 ustalenie zakresu badania, czyli dokonanie wyboru cech
statystycznych,
 wybór metody badania statystycznego.
Metody badania statystycznego
Badanie statystyczne pełne
Metoda badania pełnego polega na pełnej obserwacji zbiorowości
statystycznej. Każda jednostka tej zbiorowości jest poddana
badaniu, czyli zbierane są informacje o wszystkich jednostkach
statystycznych zbiorowości.
Do tego typu badań zaliczany jest:
 spis statystyczny;
 rejestracja statystyczna;
 sprawozdawczość statystyczna.
Spis statystyczny
Spis statystyczny jest cyklicznym bądź jednorazowym badaniem
pełnym, dostarczającym niezbędnych informacji o stanie
i strukturze zjawiska w określonym momencie.
Badanie polega na zebraniu informacji o każdej jednostce
statystycznej przez rachmistrzów spisowych i umieszczeniu ich
na formularzach spisowych.
W Polsce do najważniejszych spisów statystycznych należą:
Narodowy Spis Powszechny i Mieszkań, Powszechny Spis
Rolny.
Rejestracja statystyczna
Rejestracja
statystyczna
to
badanie
polegające
na
systematycznym (bieżąca rejestracja statystyczna), rzadziej
jednorazowym (doraźna rejestracja statystyczna) notowaniu
zdarzeń i faktów będących przedmiotem badania.
Prowadzona jest przez odpowiednie instytucje (np. sądy, organy
administracji publicznej) i polega na udzielenia informacji
objętych tematem rejestracji, w określonym miejscu
rejestracyjnym oraz w określonym czasie (np. ewidencja
działalności gospodarczej, ewidencja pojazdu).
Sprawozdawczość statystyczna
Sprawozdawczość statystyczna to rodzaj pełnego badania
statystycznego, odbywającego się na zasadzie przekazywania
przez podmiot zobligowany przepisami prawnymi, danych
statystycznych do instytucji organizujących badanie. Dane te,
przekazywane są za pomocą sprawozdań statystycznych
(wypełnionych formularzy).
Przykładem takiej sprawozdawczości mają przedsiębiorstwa
prowadzące pełną księgowość. Przedsiębiorstwa przekazują
do Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) informacje m.in.
o wynikach finansowych, stanie zatrudnienia.
Badanie częściowe
Badanie częściowe (niepełne) obejmuje obserwacją wybrane
części populacji generalnej (próbę). Wyniki obserwacji
dokonane na próbie mogą być uogólniane na całą populacje.
Badanie to jest zalecane w przypadkach gdy:

proces obserwacji związany jest ze zniszczeniem bądź
uszkodzeniem badanego produktu,

badana zbiorowość jest zbyt liczna, proces badania byłby
czasochłonny i kosztowny.
Wyróżnia się następujące metody (rodzaje) badań częściowych:

metoda reprezentacyjna;

metoda monograficzna;

metoda ankietowa.
Badanie reprezentacyjne
Badanie reprezentacyjne polega na obserwacji grupy jednostek
wybranej z populacji generalnej. Próba ta powinna być
reprezentacyjna dla całej populacji, czyli musi spełniać dwa
warunki: musi być stosunkowo liczna, oraz dobrana w sposób
losowy.
Losowanie jednostek do próby musi być takie, aby rezultaty
badania mogły być przeniesione na całą populacje.
W ten sposób badana jest m.in. kontrola jakości produktów,
warunki mieszkaniowe, wstępna ocena plonów w rolnictwie.
Badanie monograficzne
Badanie monograficzne sprowadza się do wszechstronnego
opisu i szczegółowej analizie wybranej (zwykle wybór jest
celowy) jednostki lub niewielkiej grupy jednostek badanej
zbiorowości statystycznej.
Obserwacja umożliwia dokładne poznanie cech przedmiotu
badania w formie ilościowej i jakościowej.
Metoda monograficzna używana jest do badania m.in. Rozwoju
społecznego krajów, miast, wsi.
Badanie ankietowe
Badanie
ankietowe
przeprowadzane
jest
najczęściej
w sytuacjach, gdy celem badania jest ustalenie opinii
o konkretnych faktach.
Dane statystyczne o zbiorowości lub zjawisku gromadzone są przy
pomocy ankiet (formularz zawierający pytania odpowiednio
zaprojektowane).
Badanie stosowane jest w celu m.in. ustalenia opinii określonej
grupy ludzi o produkcie, wydarzeniu.
Metody pośrednie
metody pośrednie polegają na ustaleniu pewnych wielkości lub
właściwości nieznanej zbiorowości na podstawie zbiorowości
znanej, pozostającej nią w określonym związku:
interpolacja polega na oszacowaniu hipotetycznej wartości cechy
na podstawie pozostałych (sąsiednich) znanych wartości.
ekstrapolacja sprowadza się na oszacowaniu hipotetycznej
wartości wykraczającej poza okres badania
szacunek statystyczny wykorzystywany jest w przypadkach
kiedy nie jest możliwe lub mija się z celem zastosowanie
badania pełnego, a nawet częściowego.
Praca kontrolna
Na czym polega opracowanie
materiału statystycznego?