Transcript Zbiorowe środki ochrony przed skażeniami

Broń masowego rażenia i terroryzm współczesny
ZBIOROWE ŚRODKI
OCHRONY LUDNOŚCI
• W obliczu klęsk żywiołowych i wojen
ludzie szukają schronienia w miejscach,
które wydają im się bezpieczniejsze od
własnych domów lub przenoszą się w
miejsca oddalone od zagrożonych rejonów
• Organy państwowe i samorządowe są
zobligowane do zapewnienia
społeczeństwu bezpieczeństwa. Ich
obowiązkiem jest poszukiwanie takich
rozwiązań, które umożliwiłyby ludności
ochronę i przetrwanie niebezpiecznych
zdarzeń
• Do zbiorowych środków ochrony ludności
zalicza się budowle ochronne oraz
ewakuację (z rejonów zagrożonych).
Najbardziej racjonalnym rozwiązaniem
organizacji ochrony zbiorowej jest
połączenie obu tych systemów.
• Zgodnie z Rozporządzeniem Rady
Ministrów z dn. 28.IX.1993 r., oprócz
ewakuacji i budowli, środki zbiorowej
ochrony obejmuje także zaciemnianie i
wygaszanie oświetlenia.
BUDOWLE OCHRONNE
• Budowle ochronne – przeznaczone są
do zbiorowej ochrony ludności przed
środkami masowego rażenia oraz
promieniotwórczymi i toksycznymi
środkami przemysłowymi
• Budowle te powinny być przygotowywane
w czasie pokoju (w razie zwiększenia
zagrożenia bezpieczeństwa państwa, a
także w czasie wojny).
• Człowiek właściwie ukryty ma szansę
przetrwać okres najwyższego zagrożenia
• W budowlach ochronnych ukrywa się
również przed zniszczeniem dobra kultury,
ważną dokumentację, cenna aparaturę,
zapasy żywności, leki, a nawet zwierzęta
hodowlane.
Zasady użytkowania i zachowania się
ludności w budowlach ochronnych
► Budowle
ochronne są przeznaczone dla
różnych użytkowników.
 schrony i ukrycia dla załóg pracowniczych
powinny być przewidziane we wszystkich
zakładach pracy i innych obiektach, które
będą w czasie wojny kontynuowały
produkcję lub inną działalność na obszarze
rejonów i miast uznanych za szczególnie
zagrożone. W okresie pokoju powinny być
wykorzystane jako magazyny, szatnie,
stołówki itp.
Zasady użytkowania i zachowania się
ludności w budowlach ochronnych, cd.
Schrony i ukrycia bywają również
usytuowane pod powierzchnią ziemi w nowo
budowanych obiektach użyteczności
publicznej, np.:
*komunikacyjnych (metro, tunele, przejścia
podziemne, duże garaże)
*podziemnych pomieszczeniach muzeów
*hoteli
*obiektów handlowych, gastronomicznych
Zasady użytkowania i zachowania się
ludności w budowlach ochronnych, cd.
Ludność z rejonów leżących poza strefami
możliwych silnych ma częściowo
przygotowane miejsca schronienia, głównie
są to pomieszczenia piwniczne. W czasie
pokoju są wykorzystywane jako piwnice,
magazyny, itp. W wypadku potrzeby mogą
być w krótkim czasie doprowadzone do
pełnej gotowości technicznej i
eksploatacyjnej
Zasady użytkowania i zachowania się
ludności w budowlach ochronnych, cd.
 w czasie podwyższonej gotowości
obronnej państwa i początkowym okresie
wojny masowo tworzy się budowle
ochronne: wolno stojące ukrycia budowlane
z elementów prefabrykowanych i
materiałów miejscowych, wyposażonych w
proste urządzenia schronowe
 część społeczeństwa ma przygotowane na
wypadek wojny piwnice i inne
pomieszczenia we własnych domach
Rodzaje budowli ochronnych (wg odporności
konstrukcji, stopnia osłabienia promieniowania
jonizującego):
► Schrony
– odporne na zgruzowanie,
osłabiające promieniowanie jonizujące
więcej niż 100-krotnie
► Ukrycia
– zapewniają ochronę jedynie przed
promieniowaniem jonizującym
SCHRONY
Schrony – budowle ochronne o
określonej normami technicznymi
wysokiej wytrzymałości konstrukcji,
wyposażone w urządzenia, stwarzające
warunki do ochrony ludności w zasadzie
przed działaniem wszystkich czynników
rażenia broni konwencjonalnej, jądrowej,
chemicznej i biologicznej.
Schrony powinny stwarzać możliwości
ochrony zdrowia i życia przed takimi
czynnikami jak:









Fala uderzeniowa (nadciśnienie i podciśnienie),
Promieniowanie cieplne,
Promieniowanie przenikliwe,
Skażenie promieniotwórcze,
Bojowe środki trujące, broń biologiczna,
Trujące środki przemysłowe,
Gruz zawalonych budynków,
Bojowe środki zapalające,
Pociski wystrzelone z broni konwencjonalnej.
Podział schronów na kategorie ze względu na
odporność na nadciśnienie (podciśnienie):
odporność 0,3 MPa / 300 kPa /.
k = 3000
 II typ: odporność 0,2 MPa / 200 kPa /.
k = 2000
 III typ: odporność 0,1 MPa / 100 kPa /.
k = 1000
 IV typ: odporność 0,05 MPa / 50 kPa /.
k = 500
k oznacza współczynnik osłabienia

I typ:
Rodzaje schronów (pod względem lokalizacji):

Wolnostojące (jeżeli nie są całkowicie
zagłębione w ziemi, to muszą być pokryte
warstwą ziemi o grubości co najmniej 75 cm)

Umiejscowione pod budynkami (urządza się je
przeważnie w piwnicach całkowicie
zagłębionych w ziemi)


W pomieszczeniach schronowych powinno
mieścić się od 50 do 250 osób (i więcej). Norma
przewiduje 2 m2 na osobę. Dla 1/3 liczby osób
przebywających w schronie przygotowuje się
miejsca do spania. Schron składa się z wejść (ich
liczba zależy od pojemności schronu), jednego
lub dwóch przedsionków do każdego z nich,
korytarzy, komór schronowych (każda na 30-50
osób), czerpni powietrza, komór rozprężenia i
komór filtrowentylacyjnych, urządzeń
sanitarnych, punktu medycznego, pomieszczeń
na żywność i wyjścia zapasowego.
Przyjęta jest zasada, że schron winien być
zapełniony i zamknięty w przeciągu 3-5 minut.
Powietrze w schronach
Doprowadzenie powietrza do schronu
odbywa się kolejno przez czerpnie i
kanały, komory rozprężenia i komory
zespołów filtrowentylacyjnych. Powietrze
jest rozprowadzane do poszczególnych
pomieszczeń przez sieć przewodów.
Wywiew zużytego powietrza następuje
przez otwory wywiewne zaopatrzone w
klapy nadciśnieniowe wyskalowane na
kilka milimetrów słupa wody. Komory
rozprężenia stanowią zabezpieczenie
urządzeń filtrowentylacyjnych i
pomieszczeń schronu przed falą
Wyjście zapasowe
Wyjście zapasowe ze schronu pod
budynkiem, ze względu na możliwość
zawalenia się wyższych kondygnacji i
zasypanie wejść do schronu, jest z zasady
tunelem, którego wylot powinien się
znajdować w bezpiecznej odległości od
ścian budynku. Jest to odległość ½
wysokości budynku plus 3 metry. Wejścia
i wyjścia zapasowe są zaopatrzone w
drzwi ochronno - hermetyczne
(gazoszczelne i ognioodporne)
Do schronów doprowadza się kanalizację,
centralne ogrzewanie i oświetlenie.
W komorach schronowych ustawia się
ławki i prycze do leżenia dla ok. 30% ludzi
mieszczących się w schronie.
Do wyposażenia schronu należą również:
szczelne pojemniki na zapas wody do
picia, sprzęt i środki gaśnicze, sprzęt
ratunkowy (kilofy, łopaty, łomy, przebijaki),
apteczka, latarki bateryjne, odbiorniki
radiowe na baterie, telefon, termosy,
kosze na śmieci, itp.
Okres samowystarczalności (autonomii) schronu
oznaczający konieczność zapewnienia warunków do
ciągłego przebywania w nim ludzi bez konieczności
korzystania pomocy z zewnątrz
– przyjmuje się na 3 doby.
Schrony są budowlami mocnymi i wyposażonymi w
skomplikowane instalacje, więc nie mogą być budowane
doraźnie. Powinny być przygotowane systematycznie w
czasie pokoju w maksymalnie dużych ilościach (tyle,
na ile pozwala budżet państwa).
W okresie pokoju schrony powinny być utrzymywane w
takim stanie, aby doprowadzić je do stanu pełnej
gotowości, do zajęcia przez ludzi, w czasie nie dłuższym
niż 72 godziny.
UKRYCIA
Ukrycia – to głównie umocnione
podpiwniczenia w istniejących budynkach oraz
w nowym budownictwie. Służą chwilowemu
ukryciu przed skutkami ewentualnych napadów
powietrznych, opadu promieniotwórczego
i skutkami skażeń środkami trującymi, w tym
toksycznymi środkami przemysłowym.
Wykonuje się je głównie w mniejszych
jednostkach osadniczych.
*współczynnik osłabienia promieniowania do
ochrony budynków murowanych wynosi k =7-10
Typy ukryć


Ukrycia zabezpieczające
- wytrzymałość 0.035 MPa / 35 kPa /
- k = 200
Ukrycia przed opadem promieniotwórczym
- k = 100
Przystosowania ukryć

Na ukrycia należy przeznaczać pomieszczenia
usytuowane od strony podwórek, wąskich ulic,
itp. Zbędne otwory okienne i drzwiowe osłania
się i wypełnia się workami z piaskiem.
Wzmocnienia:

Sposób wzmacniania musi być uzależniony od
rodzaju konstrukcji, które podlegają
wzmacnianiu, a także od rodzaju materiału,
który jest osiągalny w danym czasie
(najwłaściwsze są: stal, drewno, betonowe lub
żelbetowe elementy). Najważniejszą zasadą
jest to, że konstrukcja wzmacniająca musi być
prosta do wykonania i szybka w realizacji.
Sposób wzmocnienia musi być tak dobrany,
aby prace mogły być wykonane nie tylko przez
fachowców.
Wzmocnienia cd.

Przy ścianach budynku wykonuje się
ekrany z kamieni, cegły, worków z
piaskiem lub z piasku po wykonaniu tzw.
odeskowania. Strop również należy
wzmocnić podporami, dźwigarami,
a następnie nasypać warstwę ziemi (nie
mniejszą niż 40 cm). Drzwi wejściowe
trzeba obić kocem, a futryny uszczelnić
wałkiem z gęstej tkaniny lub sznurem.
Nie wzmacnia się elementów
konstrukcyjnych całego budynku.
Cyrkulacja powietrza

Wentylację ukrycia zapewnia się przez
wyposażenie go w urządzenia podobne do
schronowych lub umieszcza się w nich otwory
nawiewne i wywiewne. Aby zapewnić
cyrkulację powietrza, otwór wywiewny
powinien znajdować się od 1,5 do 2 m nad
otworem nawiewnym. Otwory wentylacyjne
wyposaża się w daszki i zasuwy. W
przewodzie nawiewnym instaluje się filtr
przeciwpyłowy. Może to być ramka z rozpiętą
na niej gazą, a poniżej niej specjalna kieszeń
Pojemność ukryć
Pojemność ukryć ok. 250-300 osób, ale także
pomieszczenia dla małej ilości osób (20-50),
dla których nie tworzy się schronów.
 Ukrycia dzielimy na:
- ukrycia zabezpieczające;
- ukrycia przed opadem promieniotwórczym.

Budowa





Komory ochronne
Korytarz komunikacyjny
Wejście główne z przedsionkiem i wejście awaryjne z
przedsionkiem lub podwójnymi drzwiami (szyb wyjścia
awaryjnego musi znajdować się poza strefą podlegającą
zagruzowaniu)
Pomieszczenia pomocnicze: pomieszczenia sanitarne,
zbiorniki wody zapasowej, komora filtrowentylacyjna
Instalacje: filtrowentylacyjna, elektryczna, wodociągowokanalizacyjna i grzewcza
EWAKUACJA
Ewakuacja – czynność polegająca
na przemieszczaniu ludności z
rejonów, w których przebywanie
może zagrażać życiu lub zdrowiu
do rejonów bezpieczeństwa.
Rodzaje ewakuacji

a)
b)

Planowa – polega na zawczasu
przygotowanym przemieszczaniu
ludności z rejonów:
Przewidywanych działań sił zbrojnych;
Przyległych do zakładów pracy oraz
obiektów hydrotechnicznych i innych,
stanowiących w przypadku ich
uszkodzenia lub awarii potencjalne
zagrożenie dla ludności;
Doraźna – polega na natychmiastowym
przemieszczaniu ludności z rejonów, w
których wystąpiło nieprzewidziane,
bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub
życia.
Rodzaje ewakuacji cd.
Ewakuację planową przygotowuje się w
czasie pokoju, a realizuje w czasie wojny
oraz w sytuacji wystąpienia symptomów
zagrożenia. Organem zarządzającym,
organizującym planową ewakuację
ludności jest szef obrony cywilnej
województwa lub gminy.
Ewakuację doraźną realizuje się natychmiast
po zaistnieniu zagrożenia dla zdrowia i
życia ludności. Organizuje się ją na
polecenie szefów obrony cywilnej
województw lub gmin. Ponadto może ją
W procesie planowania
ewakuacji należy określić:
1.
2.
3.
4.
Termin rozpoczęcia i zakończenia
ewakuacji;
Rejony objęte ewakuacją, trasy i
docelowe miejsca przemieszczania
ludności;
Siły i środki niezbędne do
przeprowadzenia ewakuacji;
Sposób zapewnienia poszkodowanej
ludności pomocy medycznej,
zakwaterowania i niezbędnego
zaopatrzenia
W rejonach objętych ewakuacją
należy zorganizować:

Punkty ewakuacyjno-informacyjne (PEI)

Punkty zbiórki (P Zb)

Punkty załadowcze (PZ)

Punkty pomocy medycznej (PPM)
Na trasach ewakuacji należy
zorganizować:

Punkty etapowe (PE)

Punkty pomocy medycznej (PPM)

Punkty pomocy technicznej (PPT)
W docelowym miejscu
przemieszczenia należy
zorganizować:

Punkty wyładowcze (PW)

Punkty rozdzielcze (PR)
W okresie planowania i
organizowania ewakuacji należy
uwzględnić:






Konieczność zapewnienia szczegółowej
opieki niepełnoletnim i niepełnosprawnym,
Porę roku i warunki atmosferyczne,
Ochronę i zabezpieczenie pozostawionego
mienia,
Wykorzystanie indywidualnych środków
transportu osób ewakuowanych,
Możliwość zabrania przez dorosłą osobę
bagażu o wadze 50 kg,
Udział organizacji i stowarzyszeń o
charakterze humanitarnym, np. PCK,
Karty ewakuacji


-
Przewiduje się, że wszystkie osoby
podlegające ewakuacji już w czasie pokoju
otrzymają karty ewakuacji.
Karta ewakuacji składa się z 3 części:
Części zasadniczej, w którą wpisuje się
dane personalne osoby podlegającej
ewakuacji /m. innymi PESEL/, stały adres
zamieszkania, imiona dzieci, nad którymi
sprawujemy opiekę itp.
-
-
Odcinka „A”, odbieranego w punkcie załadowczym
(zbiórki) lub punkcie ewidencyjno-informacyjnym
(jeżeli posiadacz karty opuszcza miasto własnym
środkiem lokomocji). Odcinki te przekazywane są
właściwym referatom do spraw ewidencji ludności w
dotychczasowym miejscu pobytu stałego.
Odcinka „B”, odbieranego w punkcie rozdzielczym lub
punkcie wyładowczym (jeżeli posiadacz karty jest
skierowany bezpośrednio do przyszłego miejsca
zamieszkania) i przekazywanego referatowi d/s
ewidencji ludności w nowym miejscu pobytu. Jest
podstawą do otrzymywania świadczeń w nowym
miejscu pobytu.


Ludność podlegająca ewakuacji powinna
być szczegółowo poinformowana o
znaczeniu tego przedsięwzięcia i
obowiązujących wówczas zasadach
postępowania,
Ludność powinna poznać lokalizację
punktów zbiórki, załadowczych,
wyładowczych i rozdzielczych.
Postępowanie ludności po
zarządzeniu ewakuacji polega na:







Wyłączeniu wody, energii elektrycznej, gazu, wygaszeniu
palenisk w piecach
Zabraniu z sobą dowodów tożsamości i przygotowanego
bagażu z rzeczami osobistymi, środkami indywidualnej
ochrony przed skażeniami, apteczką podręczną i
żywnością na 2-3 dni,
Do każdego plecaka przyczepia się kartkę z nazwiskiem,
imieniem, adresem miejsca docelowego,
Dzieciom i osobom niepełnosprawnym przyszywa się do
ubrań kartkę z danymi personalnymi,
Zabezpieczeniu okien i drzwi oraz przekazaniu drugiego
egzemplarza kluczy do domu,
Udaniu się do punktu zbiórki lub załadowczego w
określonym czasie i po wyznaczonych ulicach,
Ścisłym wykonywaniu poleceń organów OC i osób
kierujących procesem ewakuacyjnym.
KONIEC