Transcript Presentatie Sportblessures Algemeen

Sandra Welting-Heij, fysiotherapeut
Annemieke Koning, sportmasseur
EHBSO Commissie
Doel: Het nemen van maatregelen, om schade aan de
gezondheid door sportbeoefening te voorkomen of
zoveel mogelijk te beperken
Taken:
 Controleren en bijvullen
 Inventarisatie
 Voorlichten
Wat is een sportblessure
 terugbrengen van trainingsomvang of staken van
wedstrijd of training
 Niet meedoen aan eerstvolgende wedstrijd of training
 Arbeids- of schoolverzuim op eerstvolgende werk- of
schooldag
 hulp van een medische instantie
Belastbaarheid: last welke maximaal kan
worden gedragen. Gaat over eigenschappen
sporter
Belasting: mate waarin daadwerkelijk wordt
belast
Belasting <-> belastbaarheid
Beweging
Ontspanning
Gezonde
voeding
Stress
Milieu
Werken/studie
Sporten
Slechte voeding
Trainen
• Systematisch toedienen van functionele prikkels ->
prestatieverhoging
• Juiste training vergroot belastbaarheid
• Door belasting neemt belastbaarheid tijdelijk af
(vermoeidheid). Hoe hoger de belasting des te langer
herstel nodig.
• Herstel door rust. Adequaat herstel -> supercompensatie
->toename belastbaarheid
Supercompensatie
b
e
l
a
s
t
b
a
a
r
h
e
i
d
trainingsprikkel
trainingsprikkel
trainingsprikkel
herstel
herstel
schade
schade
tijd
Te weinig hersteltijd
b
e
l
a
s
t
b
a
a
r
h
e
i
d
trainingsprikkel
schade
herstel
tijd
•Verstoring tussen belasting en
belastbaarheid
• Onderscheid in acute en chronisch of
overbelastingsblessure
• Oorzaken endogeen (van binnenuit) of
exogeen (van buiten)
Blessurepreventie
 Gezond houden van het gezonde lichaam
 3 niveau’s:
1. primaire preventie
2. secundaire preventie
3. tertiaire preventie: taak van
sportfysiotherapeut
Vragen?
Vijf belangrijke regels:
•Let op gevaar
•Ga na wat de sporter mankeert
•Stel de sporter gerust en zorg voor
beschutting
•Zorg voor deskundige hulp
•Help iemand op de plaats waar hij/zij ligt
EHBSO: kneuzing en verstuiking
Ontstaan:
 Kneuzing: beschadiging van weke delen tussen huid
en bot.
 Verstuiking: omzwikking van gewricht
Verschijnselen verstuiking:
1. Zwelling
2. (blauwe) verkleuring
3. Pijn
4. Onvermogen lichaamsdeel te gebruiken.
ICE regel:
1. ICE is koelen: coldpack, water of ijs. Minimaal 10 min.
2. I: Immobiliseren
3. C: compressie: drukverband
4. E: elevatie, hoog leggen.
•
•
•
Koelen eerste 48 uur, enkele malen per dag.
Drukverband 48 uur laten zitten
Bij twijfel ernstig bandletsel of bij aanhoudende pijn: arts
raadplegen
EHBSO: spierscheuring
 Vaak aan begin of einde training/wedstrijd
 Door onverwachtse verandering in beweging of
explosieve beweging
Verschijnselen:
 Plotseling pijn als messteek, gevoel trap te krijgen
 Gezwollen spierbuik
 Blauwe verkleuring (na tijdje)
 Plek voelt hard aan
• Pas
ICE regel toe
• leg drukverband aan
• niet meer belasten
•Verwijs sporter naar arts voor verdere
behandeling
•Hersteltijd 3-6 weken
Verschijnselen:
• spier is hard als een plank
• dwangstand bijbehorende gewrichten
•Actief aanspannen is niet mogelijk, rustig passief rekken ->
geen toename pijn (i.t.t. spierscheur)
Oorzaken: vermoeidheid, vochtverlies (transpiratie), aanleren
nieuwe techniek, onvoldoende doorbloeding
Behandeling
 Schudmethode
 Antagonistenmethode
 Rekmethode
 Na opheffing kramp: afvoerbevorderende massage,
warmte en sportdrank of bouillon
 Niet direct verder gaan -> opnieuw kramp ->
spierbeschadiging mogelijk
Verschijnselen:
• Pijn
• Onvermogen lichaamsdeel te gebruiken
• Zwelling
• Soms krakend geluid of knap gehoord
•Soms abnormale stand, abnormale beweeglijkheid of
uitwendige wond.
•BELANGRIJK: leek kan verschil tussen botbreuk en
ontwrichting vaak niet zien!!
Actie:
 Zorg voor deskundige hulp
 Zorg dat de sporter niet afkoelt
 Houd het getroffen lichaamsdeel
onbeweeglijk
 Geeft steun en rust
 Bij open botbreuk: snelverband op de wond
EHBSO: Blaren
 Ontstaan door voortdurende druk of wrijving
Actie:
 dichte blaar afplakken
 Bij erge drukpijn: doorprikken:
1. Blaar ontsmetten
2. Op 2 plekken doorprikken met blarenprikker
3. Vocht eruit met steriel gaasje
4. Ontsmetten en pleister of gaasje. Daarna dakpansgewijs
tape
5. Bloedblaar alleen mag alleen door arts doorgeprikt!
• Kan ontstaan door val, elleboog, bal op de neus, botsing
• Bij krakend geluid en/of afwijkende stand -> neusbreuk?
• Actie:
Sporter zitten met hoofd iets voorover.
2. Neus 1 keer laten snuiten
3. Neus dichtknijpen gedurende 10 min.
4. Na 10 min niet gestopt of bij vermoeden breuk: arts
raadplegen.
1.
Belangrijk!
 Bloed kan besmettelijk zijn.
 Sporter zoveel mogelijk de handeling
zelf uit laten voeren of latex
handschoenen dragen
WOND
Vuil in een wond vertraagt het herstel.
 Reinigen met stromend water
 Wond en rondom deppen met ontsmettingsmiddel
 Diepe wond: zwaluwstaartjes
 Steriel afdekken -> wonddekverband of
wonddrukverband
 Diepe of ernstig bloedende wond -> naar arts
 Belangrijk: denk aan aantrekken handschoenen
EHBSO:Chronische blessure
 Ontstaan in de regel door overbelasting
 Vooral bij pezen en gewrichten
 Oorzaken:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Te snel opvoeren van sportbelasting
Eenzijdige bewegingen
Grote langdurige belasting
Combinatie sport en zwaar werk
Dragen verkeerd/versleten schoeisel
Verkeerde techniek.
•
•
•
•
Fase 1: Pijn na het sporten
Fase 2: Pijn bij aanvang van het sporten
Fase 3: Pijn gedurende het sporten
Fase 4: Pijn in rust
•Een acute blessure kan chronisch worden,
wanneer er te lang mee doorgegaan wordt
• Enkelblessure
• Vingerblessure
• Knieblessure
• Schouderblessure
• Rugblessure
Vragen