K

OMPETENTNY NAUCZYCIEL

–

JAK KONSTRUOWAĆ INDYWIDUALNE PROGRAMY EDUKACYJNO

–

TERAPEUTYCZNE

,

KARTY INDYWIDUALNYCH POTRZEB Opracowanie na podstawie materiałów MEN i ORE:

mgr Ewa Piotrowska – Kołata mgr Zofia Wojdat

Centrum Doskonalenia i Edukacji we Włocławku www.cdie-wloclawek.pl

Dziecko ma problem – chcę mu pomóc

www.cdie-wloclawek.p

l

              

N

OWE REGULACJE PRAWNE ZAWARTE ZOSTAŁY W ROZPORZĄDZENIACH

:

⇒

w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

⇒

w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych

⇒

w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach

⇒

w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych

⇒

w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz szkół publicznych

⇒

w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych

⇒

w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych

⇒

w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej

R OZPORZĄDZENIE MEN Z DNIA 17 LISTOPADA 2010 R .

W SPRAWIE ZASAD UDZIELANIA I ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w przedszkolu, szkole i placówce polega na: • rozpoznawaniu możliwości psychofizycznych, • rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych

uczniów, wynikających w szczególności ze:

1) szczególnych uzdolnień; 2) niepełnosprawności; 3) choroby przewlekłej; 4) niedostosowania społecznego; 5) zagrożenia niedostosowaniem społecznym; 6) specyficznych trudności w uczeniu się; 7) zaburzeń komunikacji językowej; 8) sytuacji kryzysowych lub traumatycznych; 9) niepowodzeń edukacyjnych; 10) zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi; 11) trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą; 12) innych potrzeb dziecka.

www.cdie.wloclawek.pl

P

EDAGOG UDZIELA POMOCY PSYCHOLOGICZNO

-

PEDAGOGICZNEJ Pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielają, prowadzący zajęcia z uczniem,

nauczyciele,

wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści, w szczególności, psycholodzy, pedagodzy, logopedzi i doradcy zawodowi, we współpracy z: 1) rodzicami uczniów; 2) poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi; 3) placówkami doskonalenia nauczycieli; 4) innymi przedszkolami, szkołami i placówkami; 5) organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzież www.cdie.wloclawek.pl

P EDAGOG MOŻE BYĆ INICJATOREM UDZIELANIA

POMOCY

PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana z inicjatywy:

1) ucznia; 2) rodziców ucznia; 3) nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty, prowadzącego zajęcia z uczniem; 4) poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej; 5) asystenta edukacji romskiej; 6) pomocy nauczyciela.

Nauczyciel, wychowawca grupy wychowawczej lub specjalista informuje niezwłocznie

dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki o stwierdzonej potrzebie objęcia ucznia

pomocą psychologiczno-pedagogiczną, wynikającej z przeprowadzonych działań pedagogicznych Pomoc psychologiczno – pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola, szkoły lub placówki www.cdie.wloclawek.pl

W JAKIEJ FORMIE I KOMU PEDAGOG MOŻE UDZIELAĆ POMOCY PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ ?

W szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana w formie:

        klas terapeutycznych (z wyjątkiem szkół specjalnych); zajęć rozwijających uzdolnienia; zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym; zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej; porad i konsultacji.

www.cdie.wloclawek.pl

R

OZPORZĄDZENIE

MEN

Z DNIA

17

LISTOPADA

2010

R

.

W SPRAWIE ZASAD UDZIELANIA I ORGANIZACJI POMOCY PSYCHOLOGICZNO

-

PEDAGOGICZNEJ W przedszkolu i placówce pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest organizowana i udzielana w formie: uczniom

  zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć   o charakterze terapeutycznym; porad i konsultacji.

rodzicom uczniów i nauczycielom

 porad i konsultacji;  warsztatów i szkoleń.

www.cdie.wloclawek.pl

I LU UCZNIÓW MOŻE BYĆ NA POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘCIACH ?

1. Zajęcia rozwijające uzdolnienia organizuje się dla uczniów szczególnie uzdolnionych przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Liczba uczestników zajęć wynosi do 8 uczniów.

2. Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze organizuje się dla uczniów mających trudności w

nauce, w szczególności w spełnianiu wymagań edukacyjnych określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego. Liczba uczestników zajęć wynosi do 8 uczniów.

3.Zajęcia specjalistyczne: - zajęcia korekcyjno-kompensacyjne organizuje się dla uczniów z zaburzeniami i

odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się.

Liczba uczestników zajęć wynosi do 5 uczniów.

- zajęcia logopedyczne organizuje się dla uczniów z zaburzeniami mowy, które powodują

zaburzenia komunikacji językowej oraz utrudniają naukę. Liczba uczestników zajęć wynosi do 4

uczniów.

- zajęcia socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym

organizuje się dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami utrudniającymi funkcjonowanie społeczne. Liczba uczestników zajęć wynosi do 10 uczniów.

Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej organizuje się w celu wspomagania uczniów w

podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Zajęcia te prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści www.cdie.wloclawek.pl

K WALIFIKACJE DO PROWADZENIA ZAJĘĆ W RAMACH POMOCY PP -Zajęcia rozwijające uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze oraz zajęcia specjalistyczne prowadzą nauczyciele i specjaliści posiadający kwalifikacje

odpowiednie dla rodzaju prowadzonych zajęć.

Godzina zajęć rozwijających uzdolnienia i zajęć dydaktyczno - wyrównawczych trwa 45 minut, a godzina zajęć specjalistycznych trwa 60 minut. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się prowadzenie godzin zajęć specjalistycznych w czasie krótszym niż 60 minut, zachowując łączny czas

zajęć ustalony dla danego

ucznia.

www.cdie.wloclawek.pl

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

SZKOŁY PODSTAWOWE I PONADGIMNAZJALNE

do 31 marca 2012 Zespoły wykonają swoje zadania:



ustalenie zakresu, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne, w tym szczególne uzdolnienia;

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

SZKOŁY PODSTAWOWE I PONADGIMNAZJALNE 

określenie zalecanych form, sposobów i okresu udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, ;



zaplanowanie działań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposobu ich realizacji – w przypadku ucznia szkoły ponadgimnazjalnej.

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

SZKOŁY PODSTAWOWE I PONADGIMNAZJALNE

do 30 kwietnia 2012



dyrektor ustala dla uczniów - na podstawie zaleceń Zespołów - formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin poszczególnych form pomocy udzielanej od roku szkolnego 2012/2013;

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

SZKOŁY PODSTAWOWE I PONADGIMNAZJALNE 

niezwłocznie po zatwierdzeniu przez organy prowadzące arkusza organizacyjnego na rok szkolny 2012/2013, dyrektor informuje rodziców uczniów o ustalonych dla uczniów formach (wymiarze godzin), sposobach i okresach udzielania pomocy od roku szkolnego 2012/2013.

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

SZKOŁY PODSTAWOWE I PONADGIMNAZJALNE

do 30 września 2012



Zespoły opracowują dla uczniów: IPET, PDW i KIPU realizowany w roku szkolnym 2012/2013

.

K

TO PLANUJE I KOORDYNUJE UDZIELANIE POMOCY PSYCHOLOGICZNO

-

PEDAGOGICZNEJ

?

Dyrektor wyznacza osobę lub osoby

koordynujące pracę zespołu.

Spotkania zespołu

zwołuje, w miarę potrzeb, osoba koordynująca pracę Zespołu,

nie rzadziej

jednak niż dwa razy w roku szkolnym.

www.cdie.wloclawek.pl

K TO MOŻE BRAĆ UDZIAŁ W POSIEDZENIU Z ESPOŁU ?

1.Rodzice ucznia mogą uczestniczyć w pracach Zespołu w części

dotyczącej ich dziecka;

2. Przedstawiciel poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej – na wniosek dyrektora; 3. Inne osoby, w szczególności lekarze, psycholodzy, pedagodzy,

logopedzi lub inni specjaliści – na wniosek rodzica ucznia.

Osoby biorące udział w spotkaniu zespołu obowiązane są do nieujawniania spraw poruszanych podczas spotkania.

www.cdie.wloclawek.pl

Z

ADANIA

Z

ESPOŁU DS

.

UCZNIA ZE SPE 1. ustala zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno

pedagogicznej z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz indywidualne możliwości psychofizyczne;

2. określa zalecane formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy

psychologiczno-pedagogicznej, z uwzględnieniem zaleceń zawartych odpowiednio w orzeczeniu lub opinii oraz indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia i indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia;

3. planuje działania z zakresu doradztwa edukacyjno zawodowego i sposób

ich realizacji – w przypadku ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej

4. opracowuje kartę indywidualnych potrzeb ucznia KIPU oraz plan działań wspierających PDW, IPET 6. dokonuje oceny efektywności pomocy psychologiczno pedagogicznej

udzielanej uczniowi, w tym efektywności prowadzonych zajęć;

7. podejmuje działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych;

www.cdie.wloclawek.pl

D

LA KOGO IPET I KIP

?

Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały dla nauczycieli. MEN, 2010; www.men.gov.pl www.cdie.wloclawek.pl

O RGANIZACJA PRACY Z ESPOŁU



Zespół tworzy dyrektor szkoły dla ucznia

posiadającego:     

orzeczenie

o potrzebie kształcenia specjalnego,

orzeczenie

o potrzebie indywidualnego nauczania,

orzeczenie

o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego,

opinię

poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej wobec którego nauczyciel, wychowawca lub specjalista stwierdził

potrzebę objęcia

pedagogicznych pomocą psychologiczno pedagogiczną, wynikającą z przeprowadzonych działań www.cdie.wloclawek.pl

W

STĘPNE ROZPOZNANIE POTRZEB

Rozpoznanie dokonane przez Zespół, jest podstawą do założenia:

Karty Indywidualnych Potrzeb Ucznia – KIPU

Stworzenia

Planu Działań Wspierających – PDW

Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia, jest podstawą opracowania i modyfikowania

IPET Indywidualnego Programu Edukacyjno Terapeutycznego –

K ARTA I NDYWIDUALNYCH P OTRZEB U CZNIA P ODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI . M ATERIAŁY DLA NAUCZYCIELI .

MEN, 2010;

WWW .

MEN .

GOV .

PL

C

O ZAWIERA KARTA INDYWIDUALNYCH POTRZEB UCZNIA

?

1) imię (imiona) i nazwisko ucznia;

2) nazwę przedszkola lub szkoły oraz oznaczenie grupy lub klasy,do której uczeń uczęszcza;

3) informację dotyczącą orzeczenia lub opinii albo stwierdzonej potrzeby objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną,

wynikającą z przeprowadzonych przez nauczycieli i specjalistów działań pedagogicznych;

4) zakres w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno pedagogicznej;

5) zalecane formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej;

6) ustalone przez dyrektora formy, sposoby i okresy udzielania

pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy będą realizowane;

7) ocenę efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej

udzielanej uczniowi;

8) terminy spotkań zespołu; 9) podpisy osób biorących udział w poszczególnych spotkaniach

zespołu

E

LEMENTY

KIPU -

PRZYKŁADOWE ZAPISY

ZAKRES, w którym uczeń wymaga pomocy: W zakresie funkcjonowania poznawczo- percepcyjnego, funkcjonowania zdrowotnego, społecznego, wspierania samooceny, radzenia sobie z emocjami, myślenia przyczynowo- skutkowego, abstrakcyjnego, usprawniania motoryki, analizatorów, dostosowania wymagań, wydłużenia czasu pracy, funkcjonowania w środowisku, w zakresie rozwoju fizycznego, społeczno-emocjonalnego, rozwoju intelektualnego, itp.

Sposoby: praca grupowa, indywidualna, w parach, z udziałem rodziców, rówieśników, itp.

Okresy udzielania pomocy: np. I semestr, cały rok, zajęcia co drugi tydzień, 2 godziny zajęć korekcyjno-kompensacyjnych w każdym tygodniu (120min.) www.cdie.wloclawek.pl

P

LAN DZIAŁAŃ WSPIERAJĄCYCH

PDW

Plan Działań Wspierających (PDW) opracowuje się dla:

- ucznia lub grupy uczniów o jednorodnym rozpoznaniu, wobec których, ze względu na potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne, określono potrzebę objęcia pomocą psychologiczno pedagogiczną;

- posiadającego opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym

poradni specjalistycznej;

- posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego rocznego

przygotowania przedszkolnego;

- psiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, - dla ucznia, u którego ze względu na potrzeby rozwojowe lub edukacyjne, nauczyciel, wychowawca grupy wychowawczej lub specjalista,

prowadzący zajęcia z uczniem, stwierdził potrzebę objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczną ⇒ (w przypadku uczniów, którzy posiadają jednocześnie orzeczenie o

potrzebie kształcenia specjalnego i orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania lub indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego opracowuje się Indywidualny Program Edukacyjno -Terapeutyczny ).

www.cdie.wloclawek.pl

E

LEMENTY

PDW

1) cele do osiągnięcia w pracy z uczniem w zakresie pomocy

psychologiczno-pedagogicznej,

2) działania realizowane z uczniem w ramach

poszczególnych zalecanych form i sposobów udzielenia uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej,

3) metody pracy z uczniem, 4) zakres dostosowania wymagań edukacyjnych

wynikających z programu nauczania

5) działania wspierające rodziców ucznia, 6) zakres współdziałania z poradniami psychologiczno

pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.

www.cdie.wloclawek.pl

D

LA JAKICH UCZNIÓW

IPET?

Indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne tworzone są dla dzieci i młodzieży posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego: •

niepełnosprawnych: słabosłyszących, niesłyszących, słabowidzących, niewidomych, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym z Zespołem Aspergera, z niepełnosprawnościami sprzężonymi; • niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym

www.cdie.wloclawek.pl

W

IELOSPECJALISTYCZNA OCENA POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA

Dla uczniów z orzeczeniem o niepełnosprawności.

Przygotowana przez zespół – nauczycieli i specjalistów:  mocne strony, osiągnięcia rozwojowe, możliwości psychofizyczne, zainteresowania,  funkcjonowanie w społeczności szkolnej,    poziom wiedzy i umiejętności, trudności edukacyjne trudności rozwojowe – ograniczenia psychofizyczne, problemy wychowawcze, opiekuńcze Przygotowana na podstawie zajęć obowiązkowych, dodatkowych.

Przygotowywana nie rzadziej niż raz w roku, a następnie podlegająca okresowej ocenie efektywności i ewentualnym modyfikacjom.

www.cdie.wloclawek.pl

I

NDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO

-

TERAPEUTYCZNY

- IPET

 nie ma obligatoryjnego wzoru, zależy od rodzaju niepełnosprawności, nasilenia niedostosowania, etapu edukacyjnego, musi zawierać te elementy, które są wymienione w rozporządzeniu   nie jest programem nauczania łączy funkcję dydaktyczno – wychowawczą z funkcją terapeutyczną, czyli zawiera cele edukacyjne i terapeutyczne  uwzględnia zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego oraz potrzeby określone w wielospecjalistycznej ocenie poziomu funkcjonowania dziecka www.cdie.wloclawek.pl

E

LEMENTY

IPET

Program określa: 1. zakres dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb oraz możliwości psychofizycznych ucznia, 2. rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli, wychowawców i specjalistów, prowadzących zajęcia z uczniem, 3. formy i metody pracy z uczniem, 4. ustalone przez dyrektora formy, sposoby i okres udzielania pomocy oraz wymiar godzin, 5. działania wspierające rodziców oraz zakres współdziałania z poradnią pp i specjalistami, 6. zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne i inne zajęcia, 7. zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami.

www.cdie.wloclawek.pl

IPET

Indywidualne programy edukacyjno terapeutyczne powinny uwzględniać zalecenia zawarte w orzeczeniu oraz być dostosowane do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, a także ich możliwości psychofizycznych.

www.cdie.wloclawek.pl

-

IN

DYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO

-

TERAPEUTYCZNY ZAWIERA

: • zakres dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia, • rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, w tym w przypadku: - ucznia niepełnosprawnego – zakres działań o charakterze rewalidacyjnym, - ucznia zagrożonego niedostosowaniem społecznym – zakres działań o charakterze socjoterapeutycznym, ucznia niedostosowanego społecznie – zakres działań o charakterze resocjalizacyjnym, www.cdie.wloclawek.pl

IN

DYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO

-

TERAPEUTYCZNY ZAWIERA

:

• formy i metody pracy z uczniem, • ustalone przez dyrektora formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w których poszczególne formy będą realizowane, • zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne oraz inne zajęcia – stosownie do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych ucznia, • działania wspierające rodziców ucznia oraz zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami w realizacji działań opisanych powyżej, • zakres współdziałania z poradniami psychologiczno pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, i innymi instytucjami (organizacjami pozarządowymi, instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży w lokalnym środowisku) w realizacji działań opisanych powyżej.

www.cdie.wloclawek.pl

Z ASADY I WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE KONSTRUOWANIA INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW EDUKACYJNO TERAPEUTYCZNYCH

Indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny opracowuje zespół po dokonaniu

wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania

ucznia na okres, na jaki zostało wydane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, nie dłuższy jednak niż etap edukacyjny.

Nie rzadziej niż raz w roku zespół dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając ocenę efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniowi.

www.cdie.wloclawek.pl

Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia:

 określenie wielospecjalistyczna diagnoza oznacza, że ostateczna diagnoza jest wspólnie wypracowana przez nauczycieli i specjalistów pracujących z uczniem.

www.cdie.wloclawek.pl

W AŻNE !

Wielospecjalistyczną diagnozę funkcjonowania ucznia należy budować na podstawie informacji o dziecku i jego specjalnych potrzebach. Informacje te pochodzą z następujących źródeł:

- z wywiadów i rozmów z rodzicami, - z orzeczeń i opinii wydawanych przez poradnie psychologiczno pedagogiczne, zawierających specjalistyczną diagnozę (pedagogiczną, psychologiczną, logopedyczną) ze szczególnym zwróceniem uwagi na istotne informacje dotyczące szkolnego funkcjonowania dziecka, - od lekarzy i specjalistów leczących dziecko, z dokumentacji medycznej dostarczonej przez rodziców, - od innych specjalistów pracujących z dzieckiem (np. rehabilitantów, terapeutów, kuratorów sądowych), - z obserwacji nauczycieli, które dotyczą funkcjonowania ucznia w klasie, szkole (między innymi z analizy wytworów dziecka), - z badań specjalistycznych (psychologicznych, pedagogicznych, logopedycznych) prowadzonych w szkole, z dokumentacji prowadzonej przez wychowawcę klasy .

www.cdie.wloclawek.pl

W AŻNE !

Rozpoznanie powinno dotyczyć:

− mocnych stron dziecka, jego zdolności, wiedzy i umiejętności potrzebnych do realizacji poszczególnych przedmiotów czy zadań, które mogą być przed nim stawiane, także jego ulubionych form aktywności i zainteresowań, − trudności edukacyjnych lub rozwojowych ucznia w zakresie: - emocji i funkcjonowania społecznego (np. w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami, wyrażaniu uczuć w sposób społecznie akceptowany, umiejętności werbalizowania uczuć), sprawności motorycznej dziecka, w tym możliwości samoobsługi (szczególnie ważne w przypadku dzieci niepełnosprawnych), www.cdie.wloclawek.pl

- komunikowania się (np. w przypadku dzieci obcokrajowców możliwość porozumiewania się w języku polskim, w przypadku niektórych dzieci niepełnosprawnych – konieczność stosowania metod komunikacji alternatywnej), - funkcjonowania poznawczego (np. koncentracja uwagi, pamięć, myślenie), - wiedzy z poszczególnych przedmiotów i umiejętności szkolnych (czytanie, pisanie, liczenie), - motywacji, − warunków zewnętrznych: - organizacji przestrzeni klasy czy szkoły (np. oznakowanie niebezpiecznych miejsc, gdy w klasie jest dziecko słabo widzące), pracy na lekcji, sposobu oceniania dziecka, - sytuacji rodzinnej dziecka, w tym informacji przekazanych przez rodziców (np. że nie mają oni wystarczającej wiedzy, by pomóc dziecku w nauce), dodatkowych informacji i zaleceń (np. dotyczących noszenia aparatu słuchowego, okularów, butów ortopedycznych, nietypowych zachowań dziecka).

www.cdie.wloclawek.pl

Z AKRES DOSTOSOWANIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DO INDYWIDUALNYCH POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH ORAZ MOŻLIWOŚCI PSYCHOFIZYCZNYCH UCZNIA

Przed przystąpieniem do określania zakresu dostosowań warto rozważyć następujące kwestie: - jakie cele chcę osiągnąć w pracy z uczniem, - jaki dobór treści nauczania (wiedzy), - jaki dobór metod i form pracy, - jaki sposób oceniania i motywowania, - jaki sposób organizacji klasy, szkoły, pozwoli uczniowi na przyswojenie wiedzy i sprostanie wymaganiom.

Konstruując indywidualny program dla dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, należy pamiętać, że powinien on mieć charakter edukacyjno-terapeutyczny .

www.cdie.wloclawek.pl

W AŻNE !

W zakresie funkcji edukacyjnej indywidualny program edukacyjno terapeutyczny może być: 1. adaptacją programu przyjętego w szkole zawierającą dostosowania wymagań podstawy programowej do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia, a także modyfikację metod, form i sposobów realizacji oraz opis dodatkowych działań wspierających; 2. całkowicie autorskim programem zawierającym treści nauczania, metody i formy pracy na poszczególnych bądź wszystkich przedmiotach lub obszarach edukacyjnych dostosowanym do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia .

Uczniowie niepełnosprawni intelektualnie w stopniu lekkim realizują tę samą podstawę programową kształcenia ogólnego, co ich pełnosprawni rówieśnicy. Odrębną podstawę programową realizują natomiast uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym.

www.cdie.wloclawek.pl

-

W AŻNE !

W zakresie funkcji terapeutycznej indywidualny program powinien odnosić się do: - uczniów niepełnosprawnych – zawierać elementy terapeutyczne (np. rehabilitacji ruchowej, nauki alternatywnych metod komunikacji) usprawniające zaburzone funkcje; - uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym – mieć charakter socjoterapeutyczny (np. zajęcia dotyczące kontroli wyrażania silnych emocji, eliminowanie zachowań niepożądanych, socjoterapia); uczniów niedostosowanych społecznie – mieć charakter resocjalizacyjny (np. trening zastępowania agresji, trening kontroli złości).

www.cdie.wloclawek.pl

Formułując cele terapeutyczne do pracy z dzieckiem, należy w pierwszej kolejności odpowiedzieć na pytania:

- Co jest najważniejsze dla dziecka, by w ogóle mogło się uczyć?

- Jaka forma działań czy zajęć może pozwolić dziecku pokonać tę trudność?

Jeśli dziecko ma fobię szkolną, bardzo ważnym elementem programu będzie obniżenie poziomu lęku i konieczne działania podjęte w tym zakresie.

www.cdie.wloclawek.pl

F

ORMY I METODY PRACY Z UCZNIEM

W określeniu procedury osiągania celów rozumianej jako sposób wykorzystania dostępnych metod, form, środków dydaktycznych czy innych zasobów szkoły i środowiska w celu pomocy dziecku przydatne mogą być następujące pytania: - Które ze znanych nauczycielom metod, form pracy, środków dydaktycznych najlepiej posłużą uczniowi?

- Które z form pomocy psychologiczno-pedagogicznej najlepiej posłużą uczniowi?

- Z którym ze specjalistów, trenerów, rehabilitantów pracuje się dziecku najlepiej, najbardziej efektywnie?

- Jaki rodzaj i sposób organizacji zajęć (czas trwania, liczba osób) umożliwia dziecku efektywne korzystanie z nich?

www.cdie.wloclawek.pl

S

POSOBY PRACY Z UCZNIEM

   odpowiednia organizacja pracy w czasie zajęć obowiązkowych i dodatkowych (m.in. Stosowanie metod pracy adekwatnych do potrzeb ucznia, podawanie materiału w odpowiednim układzie); właściwe egzekwowanie wiedzy i ocenianie ucznia (np. sprawdzanie umiejętności czytania ucznia z dysleksją nie w obecności klasy; stosowanie oceny opisowej nie tylko na etapie edukacji wczesnoszkolnej); wykorzystywanie codziennych szkolnych sytuacji, zajęć wychowawczych i innego rodzaju zajęć do wspierania rozwoju, kształtowania akceptowanych postaw, zapobiegania zagrożeniom, korekcję niewłaściwych zachowań (np. praca nad umiejętnościami wyrażania emocji w sytuacji konfliktu między uczniami polegająca na wspieraniu uczniów w rozwiązaniu realnie zaistniałej sytuacji) www.cdie.wloclawek.pl

S

POSOBY PRACY Z UCZNIEM

 dostosowane warunki zewnętrzne (np. zapewnienie dziecku autystycznemu miejsca (oddzielonego parawanem), w którym będzie mógł odpocząć, jeśli poczuje się przeciążony zbyt dużą liczbą bodźców www.cdie.wloclawek.pl

Dziękujemy

mgr Ewa Piotowska-Kołata mgr Zofia Wojdat

www.cdie.wloclawek.pl