Transcript Sesja IV.6 Magdalena Kreczko

Uczeń a potem podstawa
programowa?
Magdalena Kreczko
dyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Technicznych w Wojkowicach
[email protected]
Z praktyki dyrektora szkoły ponadgimnazjalnej
• Jak motywować uczniów do nauki? Refleksje wynikające z ewaluacji
wewnętrznej pracy szkoły.
• Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie „Laboratorium
Praktyki Edukacyjnej”
• Uczeń a potem podstawa programowa? Zaproszenie do dyskusji...
Uczeń a potem podstawa programowa?
Pytanie kluczowe:
•
Czy w rzeczywistości polskiej szkoły można wprowadzić rozwiązania metodyczne
i organizacyjne – tak, aby wprowadzić klimat pracy szkoły skutecznie wzmacniający proces
motywowania uczniów do nauki?
•
Jak spowodować, aby uczniowie podzielili z nauczycielami odpowiedzialność za efekty własnej
pracy. Co można zrobić, żeby zmienić praktykę nauczania - uczenia się zwłaszcza w sytuacji, gdy
uczeń nie nadąża za realizacją podstawy programowej...?
•
Jak znaleźć sposób na to, aby ta zmiana w dłuższej perspektywie przyniosła poprawę efektów
kształcenia?
Próbą odpowiedzi na tak postawione pytania przez zespół nauczycieli LO w Wojkowicach stał się
udział w pilotażowym projekcie
,,Laboratorium Praktyki Edukacyjnej” CEO w Warszawie
polegającym m.in. na wprowadzeniu praktyk wielko-efektowych, których skuteczność zależy od
wypracowania wspólnej strategii stosownej przez wszystkich nauczycieli pracujących z tą samą
klasą.
Jak motywować uczniów do nauki?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012
UCZNIOWIE
Liceum Ogólnokształcące:
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012
NAUCZYCIELE
Liczba ankietowanych: 13
Klasa I A – 19 osób
Klasa IB – 27 osób
Klasa II A – 24 osoby
Klasa IIB – 9 osób
Klasa IIC – 15 osób
Razem: 94
Opracowali: Jolanta Wdzięczny, Joanna Poczęta- Kubik, Bartłomiej Czyż
Czy stosowane w szkole metody nauczania
motywują Cię do nauki?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
0,5
0,45
0,4
0,35
0,3
0,25
0,2
0,15
0,1
0,05
0
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
Czy stosowane w szkole metody nauczania
motywują Cię do nauki?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
Czy na dzisiejszych zajęciach miałeś możliwość postawienia pytania
i poszukiwania odpowiedzi na nie samodzielnie lub grupie?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
0,4
0,35
0,3
0,25
0,2
0,15
0,1
0,05
0
na wszystkich zajęciach
na większości zajęć
na niektórych zajęciach
nigdy
•na wszystkich zajęciach,
•na większości zajęć (wymień przedmioty)- j. polski 7, j. angielski 2, j. niemiecki 2, chemia 3, biologia 1, matematyka 3, biologia1, informatyka1,
historia3, wos2, geografia1,
•na niektórych zajęciach – wszystkie zawodowe 2, podstawy przed. 2, j. polski 12, rośliny 1, geografia 4, religia1, historia 2, wos 1, matematyka 6,
fizyka 2, biologia 1, chemia 2, WOK, angielski 1
•nigdy (wymień przedmioty)
Jakie inne metody pracy stosowane przez nauczycieli
motywują Cię do nauki (albo aktywności na lekcjach)
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
oceny z aktywności 5
plusy 1
dyskusje 1
doświadczenia chemiczne lub fizyczne
praca w zespole
odpowiedzi ustne i praca domowa
praca z tekstem
luźna rozmowa na dany temat,
prace dodatkowe co powoduje możliwość zdobycia lepszej oceny oraz
motywację 5
pochwała, dobra ocena na poziomie podstawowym, 7
zajęcia praktyczne 2,
karne prace domowe, gdy lekcja prowadzona jest w formie żartów, żadne,
zajęcia w plenerze,
tłumaczenie na „chłopski rozum”,
praca w grupie,
pytanie na lekcji,
szczera rozmowa na temat sytuacji ocenowej,
nauczyciele robią co mogą, a reszta należy do ucznia,
ocenianie aktywności
rundki pytań, kartkówki (4),
praca w grupach (4),
burza mózgów,
odpytywanie na lekcji,
ciekawie przekazywany materiał,
ciekawe zadania 6,
Jakie inne metody pracy stosowane przez Pana/Panią
motywują uczniów do nauki
(albo aktywności na lekcjach)
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
praca w grupach, w parach - 5,
metoda projektów - 2,
analizy SWOT,
gry i zabawy językowe (np. podaj dalej, tworzymy
historię),
praca w małych zespołach,
metody inwencji twórczej - 2,
metody, które angażują uczniów,
techniki RUN - 2,
drzewo decyzyjne,
metaplan,
wyjście w plener.
Czy aktywnie uczestniczyłeś/łaś w zajęciach
w ostatnim tygodniu:
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
•tak (przedmiot/y).. wszystkie 6, geodezja 2, geografia3, fotogrametria2 , GWN -2, pp 1, po 2, angielski 4, matematyka 11, przedmioty
zawodowe1, j. polski 11, wos 1, j. niemiecki 1, chemia 2, historia 3, wf 4, biologia 2, TI 2 WOK, biologia 1, geodezja 1,
•raczej tak (przedmiot/y)wszystkie 3, j. polski 12, przedmioty architektury 1, geografia 1, matematyka 8, PO 2,wf 3, chemia1, j. niemiecki 3,
biologia 2, fizyka2, WOS 1, TI 2, PP, AO 2, religia, angielski 3, przedmioty zawodowe 1, geografia 1,
• zdecydowanie tak (przedmiot/y) wszystkie3, fizyka1, j. angielski2, matematyka2, polski 1, WF 1,
•nie (przedmiot/y) j.polski1, wszystkie1, matematyka 1, chemia 1, działalność gospodarcza 1,
• raczej nie (przedmiot/y) j. niemiecki1, geografia1, j.polski2,matematyka1
•zdecydowanie nie (przedmiot/y) wszystkie 1
Czy prowadzący zajęcia pomógł Ci w ostatnim tygodniu
zastanowić się, czego się nauczyłeś/łaś się?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
• tak (przedmiot/y) wszystkie 11 , geodezja 2, geografia 4, fotogrametria , GWN -1, przedmioty architektury 1, przedmioty zawodowe 1, j. polski 4, ,
wos 2, j. niemiecki 3,matematyka 16 ,chemia 3, j. ang 3, historia 3, biologia 1, geodezja 1, TI 1, niemiecki 1,
• raczej tak (przedmiot/y) wszystkie 2, zajęcia zawodowe2, j.polski 3, matematyka 9, chemia 2, niemiecki1, angielski 4, geodezja 1, geografia 1,
• zdecydowanie tak (przedmiot/y) j. polski 2, historia1, wos1, matematyka 2, geodezja 1, niemiecki 1,
• nie (przedmiot/y)
• raczej nie (przedmiot/y)
• zdecydowanie nie (przedmiot/y) polski, angielski, wszystkie
W jaki sposób pomaga Pan/ Pani swoim uczniom zastanowić
się nad tym, czego nauczyli się podczas lekcji?.
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
•
•
•
•
•
•
•
•
staram się odwoływać do doświadczeń życiowych,
zdania podsumowujące 8,
karty ABCD,
krótkie podsumowania,
zadania projektowe,
powtórka „moim zdaniem”,
porównanie osiągniętych wyników 3,
samoocena uczniów.
Czy -Twoim zdaniem - nauczyciele indywidualizują pracę
z uczniem uwzględniając jego trudności w nauce?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
0,515
0,51
Jeśli tak, w jaki sposób?
0,505
•Zajęcia dodatkowe 26
•Trudniejsze zadania 3
•Dodatkowe lekcje
•Większa ilość ćwiczeń/ zadań
•Tłumaczenie przy tablicy
•dobierają odpowiedni materiał do możliwości
ucznia,
•organizowanie pomocy koleżeńskiej,
•indywidualne tłumaczenie podczas lekcji 4,
0,5
0,495
0,49
0,485
0,48
0,475
tak
nie
Czy - Twoim zdaniem - nauczyciele - indywidualizują
pracę z uczniem zdolnym?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
0,6
0,5
Jeśli tak, w jaki sposób
•Zajęcia dodatkowe 9
•Praca przy tablicy
•dodatkowe prace na lekcji 2,
• trudniejsze zadania 3,
•konkursy 1,
•dodatkowe zadania domowe,
0,4
0,3
0,2
0,1
0
tak
nie
Czy nauczyciele zachęcali Cię w ostatnim tygodniu do
samodzielnego wykonywania zadań?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
•tak (przedmiot/y) wszystkie 8, matematyka 21, geografia 2, j. polski 13, j. angielski 2, przedmioty zawodowe 2, historia 3, chemia 4, biologia 1,
wszystkie 2, niemiecki 1, zajęcia praktyczne 1, ochrona 1,
•raczej tak (przedmiot/y) przedmioty architektury 1, j.polski 2, matematyka 15, j. niemiecki 2, biologia1, historia1, geografia1, j.angielski 4, wszystkie 2,
•zdecydowanie tak (przedmiot/y) ,historia1, j.polski2, j. angielski 2, matematyka 4, geodezja 1, niemiecki 1,
•nie (przedmiot/y)j. angielski 1, chemia 1, fizyka 2, TI 1, matematyka 1
•raczej nie (przedmiot/y) wszystkie 1
•zdecydowanie nie (przedmiot/y) j. polski 3, matematyka 2, angielski 1, wszystkie 1,
Czy Pana/Pani uczniowie mają możliwości samodzielnego
wykonywania zadań? Jakiego typu są to zadania?.
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
zadania otwarte,
projekty,
ćwiczenia w parach 3,
karty pracy 3,
odczytywanie danych, kreślenie wykresów i diagramów,
pytania problemowe,
zadania z podręcznika,
wykonywanie ćwiczeń na stanowisku według inwencji ucznia,
przeprowadzenie rozgrzewki 2,
rozwiązywanie przedstawionego problemu ruchowego,
zadania problemowe,
referat,
przygotowanie prezentacji multimedialnej,
zadania projektowe,
zadania krótkiej odpowiedzi.
Czy zachęca Pan/Pani swoich uczniów do samodzielnego
wykonywania zadań?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
- tak
- raczej tak
- zdecydowanie tak
- nie
- raczej nie
W jaki sposób:
- zdecydowanie nie
•samodzielna praca na pozytywna
ocenę,
•praca domowa,
•praca w grupach,
•karta pracy,
•motywacja, docenianie,
•odpowiednie postawienie problemu
do rozwiązania,
•praca w grupach,
•porównanie osiągniętych wyników
pomiędzy sobą,
•unikam stresujących sytuacji
(odpytywanie na środku klasy).
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
Czy podczas zajęć daje Pan/Pani możliwość rozwiązywania
problemów lub stawia ucznia w roli badacza?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
- tak
- raczej tak
- zdecydowanie tak
- nie
- raczej nie
- zdecydowanie nie
50%
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
Czy nauczyciele przekazują Ci informację zwrotną
oraz uzasadniającą ocenę?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
•tak (przedmiot/y) wszystkie 33, ochrona krajobrazu 1, utz1 , geografia 2, matematyka 8, chemia 3,j. polski 8, biologia 2, j.ang 2, fizyka 1, niemiecki 2,
•raczej tak (przedmiot/y) j. polski 4, matematyka 8, j. angielski 4, historia1, wszystkie 4, niemiecki 1, fizyka 1, chemia 1, wszystkie 1,
•zdecydowanie tak (przedmiot/y) wszystkie 2, angielski 1, biologia 1,
•nie (przedmiot/y) j. polski1, matematyka 1, angielski 1,
•raczej nie (przedmiot/y) j. polski1
•zdecydowanie nie (przedmiot/y) wszystkie 1,
Czy przekazuje Pan/ Pani informację zwrotną
oraz uzasadniającą ocenę?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
- tak
- raczej tak
- zdecydowanie tak
- nie
- raczej nie
- zdecydowanie nie
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
Czy informacja ta zawiera słabe i mocne strony pracy ucznia,
informacje o umiejętnościach, które należy rozwijać, rodzaj
popełnianych błędów, na co trzeba zwrócić uwagę - materiały
źródłowe, dodatkowe ćwiczenia dla ucznia?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE

tak (wymień):
•
rodzaj popełnianych błędów, dodatkowe ćwiczenia - 4,
•
słabe strony,
•
informację o umiejętnościach, rodzaj popełnianych błędów,
•
słabe strony ucznia,
•
wskazówki do dalszej pracy, rodzaj popełnianych błędów,
•
wskazówki dotyczące formy i terminu poprawy,

raczej tak (wymień):
•
mocne strony - 2,
•
słabe strony ucznia,
•
dodatkowe ćwiczenia,
•
słabe i mocne strony, na co powinien zwrócić uwagę,

zdecydowanie tak (wymień),
•
mocne strony ucznia,

nie - 0,

raczej nie - 0

zdecydowanie nie - 0.
Czy nauczyciele rozmawiają z Tobą o przyczynach
Twoich sukcesów i porażek w nauce?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 UCZNIOWIE LO
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
•tak (przedmiot/y) wszystkie 18, matematyka 12. j. polski 6, j. niemiecki3, historia2, j. angielski 3, wos 2, geografia1, fizyka 4, j. ang.2, chemia 3,
biologia 2, AO 2, WOS 1, ZWO 2
•raczej tak (przedmiot/y) wszystkie 8, matematyka 7, j. polski 3, j. niemiecki 3, j.angielski 3, chemia 1,
•zdecydowanie tak (przedmiot/y) wszystkie 3
•nie (przedmiot/y) j. polski1, wszystkie 1
•raczej nie (przedmiot/y) wszystkie 1, wszystkie oprócz matematyki i j.angielskiego 1
•zdecydowanie nie (przedmiot/y)wszystkie 4, matematyka 1
Czy rozmawia Pan/Pani z uczniami na temat przyczyn
ich sukcesów i porażek w nauce?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
- tak
- raczej tak
- zdecydowanie tak
- nie
- raczej nie
- zdecydowanie nie
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
tak
raczej tak
zdecydowanie tak
nie
raczej nie
zdecydowanie nie
Czy indywidualizuje Pan/ Pani pracę z uczniem
uwzględniając jego trudności w nauce?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
- tak
- nie
Jeśli tak, w jaki sposób?
•
•
•
•
•
•
•
•
dodatkowe zadania na zajęciach wyrównawczych,
dodatkowe zadania,
dodatkowe wyjaśnienia w czasie przerw,
dostosowuję trudności zadań do możliwości ucznia 5,
konsultacje 2,
rozmowy z uczniem,
dobór zadań na lekcjach powtórzeniowych,
dobór prac projektowych do możliwości ucznia,
Czy indywidualizuje Pan/ Pani pracę z uczniem zdolnym?
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012 NAUCZYCIELE
- tak
- nie
Jeśli tak, w jaki sposób?
•
•
•
•
•
•
zachęcanie do udziału w konkursach 8,
przekazywanie dodatkowych materiałów,
zachęcanie do pogłębiania wiedzy,
zachęcanie do udziału w projektach 3,
zadawanie prac dodatkowych 4,
odpowiedni dobór zadań i ćwiczeń.
Jak motywować uczniów do nauki?
•
Ankieta i wywiady: Na pytanie: które ze stosowanych przez nauczycieli metod nauczania,
Pani/Pana zdaniem, motywują uczniów do nauki?
najczęściej udzielanymi odpowiedziami było wskazanie na: metody aktywizujące, w tym pracę
w parach, grupach, zadania na dobry początek, a przede wszystkim wskazywano konsekwencję
w stosowaniu różnych metod, pracę metodą projektu, która powoduje, że uczniowie mają swobodę
działania, dbałość o to, żeby uczeń miał czas na przygotowanie odpowiedzi, uwzględnienie
indywidualnych potrzeb ucznia (możliwości intelektualne, tempo pracy), nieodpytywanie na forum
klasy, nagradzanie aktywności, zachęcanie do odpowiedzi ustnych, zadawanie powiązanej pracy
domowej oraz dodatkową pracę dla chętnych, pochwały, regularne kartkówki.
•
Na pytanie: które z zasad oceniania stosowanych w szkole dają uczniom informację
o jego postępach w nauce i motywują do systematycznej nauki?
wskazywano następujące stosowane w szkole zasady wynikające z praktyki oceniania
kształtującego: dobrze przekazana informacja zwrotna w formie ustnej lub pisemnej, odnoszenie się
do NACOBEZU (na co będziemy zwracać uwagę – czyli to, co uczeń powinien umieć po lekcji).
Ponadto: rożne formy oceniania (kartkówka, test, wypowiedź, projekt, zadanie domowe, aktywność),
jasno określone wagi dla ocen za poszczególne umiejętności bieżące oceny z kartkówek i
sprawdzianów, dające uczniom informacje o postępach.
Jak skutecznie motywować uczniów do nauki?
•
Wywiady: Przedstawiciele SU na pytanie: które ze stosowanych przez nauczycieli metod
nauczania najskuteczniej motywują Cię do nauki?
podawali następujące metody: wizualizacja problemów za pomocą programów komputerowych
lub zasobów internetu, używanie przez nauczycieli języka zrozumiałego dla uczniów
w tłumaczeniu zagadnień, ćwiczenia w prowadzeniu rozmów w języku obcym kierowane przez
nauczyciela, ale także zasady oceniania kształtującego: podawanie celów lekcji, NACOBEZU,
wykład zachęcający do dyskusji, rozwiązywanie problemów, praca w parach, ale niekoniecznie
praca w grupach. Ponadto: wykorzystywanie tablicy multimedialnej, zadania podlegające ocenie
wykonywane na lekcji, podawanie przez nauczyciela precyzyjnej notatki, zapowiadane kartkówki.
Uczniowie, podobnie jak nauczyciele, dostrzegli zjawisko braku motywacji i nieskuteczności
jakichkolwiek metod w sytuacji, gdy uczeń nie chce się uczyć. Wspólne spostrzeżenie zawierało
się we wniosku, że to uczniowie powinni mieć wewnętrzną motywację do nauki. A więc powinni
poczuć się odpowiedzialni za efekty własnej pracy.
Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie
,,Laboratorium Praktyki Edukacyjnej”
•
Diagnoza problemu: Przeprowadzona ewaluacja postawiła przed nami pytanie:
na ile nauczyciel/zespół nauczycieli w naszej szkole świadomie wybiera i wprowadza
zmiany do procesu nauczania tak, aby byłyby one dopasowane do konkretnych
potrzeb i trudności ucznia. Zmiany, których główną ideę jest myśl, że powinny one
wynikać ze spójnych koncepcji rozwoju uczniów.
W przedstawionych wyników ewaluacji wewnętrznej w mojej szkole 100%
nauczycieli stwierdziło, że w różny sposób, ale zawsze motywują uczniów do nauki,
natomiast 51% uczniów stwierdziło, że nauczyciele w szkole nie motywują ich do
wysiłku edukacyjnego. Zadaliśmy sobie pytanie, skąd wynika ta różnica?
Jak motywować uczniów do nauki?
Nauczyciele istotę wyżej opisanej rozbieżności pomiędzy sposobem odczuwania
procesu motywowania uczniów do nauki widzą w następujący sposób: jest to
najczęstsza wymówka na lenistwo i brak motywacji, obciążanie nauczycieli za
trudności w nauce staje się normą, uczniowie przyzwyczaili się już do traktowania ich
bardzo indywidualnie i nie postrzegają tego jako formy wsparcia czy pomocy, lecz
uważają to za coś oczywistego, uczniowie wypowiadają się bez właściwego
rozważenia pytań ankiety lub ich nie rozumieją we właściwy sposób.
Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie
„Laboratorium Praktyki Edukacyjnej”
•
Po ewaluacji: Wnioski z dyskusji w zespołach nauczycielskich – Przyjaznych
Przyjaciół (program RUN Rozwijanie uczenia się i nauczania CEO w Warszawie)
przyniosły decyzję o przystąpieniu - do programu ,,Laboratorium Praktyki
Edukacyjnej”, ścieżki programowej dla szkół, które miały już – tak jak to się stało
w naszym przypadku - doświadczenie w stosowaniu oceniania kształtującego.
RUN zakłada poszerzenie praktycznych umiejętności nauczycieli, którzy poznali
zasady oceniania kształtującego, kładzie równocześnie duży nacisk na rozwijanie
współpracy pomiędzy nauczycielami. Co przyniósł mojej szkole program RUN?:
nauczyciele podjęli współpracę w małych grupach, zaczęli obserwować własne lekcje
i udzielać sobie informacji zwrotnej na temat zakresu i skuteczności stosowania
praktyk wielko - efektowych.
Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie
„Laboratorium Praktyki Edukacyjnej”
•
Spacer Obserwacyjny - podsumowanie 5 miesięcznej pracę zespołu nauczycielskiego
w ramach Laboratorium Praktyki Edukacyjnej w szkole:
•
Efekty:
Spacer Obserwacyjny i jego podsumowanie) pokazał, że:
Stopniowo wypracowywana jest strategia pracy zespołu nauczycielskiego polegająca na
stosowaniu: pracy w parach, podawaniu celów lekcji (przede wszystkim w języku ucznia)
i NACOBEZU, niezbyt wolnym tempie pracy ucznia na lekcji, stosowaniu kart pracy,
zasady dopytywania się: dlaczego tak sądzisz ?, odwoływaniu się do uczniowskich
doświadczeń, wprowadzaniu dobrej atmosfery na zajęciach, przyzwoleniu na błąd,
odpowiedzi od uczniów i podsumowań, poleceniach dotyczących klasyfikacji,
stosowaniu dobrych wzmocnień dla uczniów.
Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie
„Laboratorium Praktyki Edukacyjnej”
Jednocześnie obserwacje lekcji mnożą pytania: jak nauczyciel radzi sobie
z ustawieniem ławek (praca w grupach), jak jest z podsumowaniem celów,
czy je zawsze planujemy, co powoduje, że nie zawsze w strukturze lekcji
pojawia się podsumowanie, czy potrafimy precyzyjnie określić czas na
wykonanie zadania i jak sprawdzamy, czy uczniowie są już gotowi, jak
sprawdzamy, czy dobrze wypełnione są karty pracy, co się dzieje, gdy karta
pracy jest źle wypełniona, jak sobie poradzić z zaangażowaniem uczniów
w licznej klasie, dlaczego nie ma losowania uczniów do odpowiedzi, skąd
nauczyciel prowadzący czerpie wiedzę o tym, że wszyscy uczniowie
naprawdę rozumieją podany problem – na koniec, jak zaplanować lekcję
z większą aktywnością uczniów.
Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie
„Laboratorium Praktyki Edukacyjnej”
•
Co pokazują doświadczenia pierwszego roku Laboratorium Praktyki
Edukacyjnej?
Niełatwym zadaniem jest przestrzeganie przez wszystkich nauczycieli
ustalonych zasad, trudnością jest planowanie lekcji z uwzględnieniem siedmiu
punktów krytycznych: tj. budowanie lekcji w odwołaniu do ważnych pojęć
i umiejętności, wybór odpowiednich zadań, odwoływanie się do poprzedniej
wiedzy, angażowanie uczniów, formułowanie celów lekcji, planowanie czasu
dla uczniów tak, by mogli badać poznawane treści i zastosować je, zakończenie
lekcji powtórzeniem i podsumowaniem.
Taki sposób planowania w ocenie nauczycieli tego zespołu jest bardzo
czasochłonny i nie zawsze taka lekcja w pełni się udaje (brakuje czasu na 2 lub 3
elementy z listy czynników krytycznych).
Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie
„Laboratorium Praktyki Edukacyjnej”
Rekomendacje do dalszej pracy. Zrozumieliśmy, że warto rozwijać strategię
pracy w grupach, konsekwentnie stosować ocenę koleżeńską, zacząć stosować
zamianę uczniów w parach. Warto też określać cele lekcji razem z uczniami,
wprowadzić techniki wpływające na większą aktywność uczniów, zostawić uczniom
czas na podsumowanie celów lekcji i koleżeńskie sprawdzanie kart pracy.
Dobrze byłoby też pytać uczniów o uzasadnienie odpowiedzi, wprowadzić zasadę
tłumaczenia para – parze. Nauczyciel powinien zostawić sobie czas na zadanie
pracy domowej...
Szukamy rozwiązań - program CEO w Warszawie
„Laboratorium Praktyki Edukacyjnej”
Po tym doświadczeniu następnym krokiem dla zespołu nauczycielskiego pracującego
w Laboratorium Praktyki Edukacyjnej będzie skoncentrowanie się na
współdziałaniu nauczycieli przy doskonaleniu praktyk wielko-efektywnych,
takich jak: wspólna pracy uczniów, konstruowaniu zadań na myślenie (cognitive
demand) - stanowiących wyzwania intelektualne dla uczniów, wymagających od nich
komunikowania swojego zrozumienia poruszanych zagadnień, wyjaśniania powiązań
między nimi, zastosowania poznanych koncepcji do nowych problemów (oczywiście
z uwzględnieniem różnych możliwości uczniów). Dalej – praca metodą oceniania
kształtującego ze szczególnym uwzględnieniem informacji zwrotnej dla uczniów.
Uczeń a potem podstawa programowa...
Uczeń w przeciętnej szkole publicznej często ginie w tłumie. Przyjmuje różne
„strategie” przetrwania, które wielokrotnie nie mają nic wspólnego z poczuciem,
że rzeczywiście czegoś się w niej uczy. Najczęściej czuje się „nauczany”, a co za
tym idzie największą częścią odpowiedzialności za swoje postępy w nauce lub ich
brak obciąża nauczycieli, a nawet Rodziców. Uczeń często widzi też swój sukces
w perspektywie wyniku egzaminu zewnętrznego i nie zawsze jest to powiązane
z dążeniem przez niego do uzyskania trwałej i funkcjonalnej wiedzy oraz
umiejętności przydatnych albo na kolejnych etapach edukacyjnych, albo w pracy
zawodowej. Dlatego zaplanowaliśmy zmianę, ale jesteśmy dopiero na początku
drogi..
Uczeń a potem podstawa programowa?
Nasz udział w programie rozumiemy jako proces, w którym nauczyciele wykorzystują
pozyskane przez siebie i jak najpełniejszych dane na temat uczenia się uczniów do
wprowadzania zmian w procesie nauczania, do udzielania uczniom bardziej
szczegółowej informacji zwrotnej oraz do efektywnego wspierania uczenia się
uczniów. W ten sposób wprowadziliśmy dyskusję skoncentrowaną wokół ucznia,
mając jednocześnie przekonanie, że otwarty dyskurs pomaga nauczycielom
zrozumieć naukowe myślenie swoich uczniów i że gdy uczniowie mają możliwość
wyrażania swoich pomysłów mogą pogłębić swoje rozumienie.
Spróbujemy też zastosować metapoznanie, czyli skłonić uczniów do myślenia o
własnej wiedzy i procesach poznawczych,
a także do rozpoznawania własnych pomyłek i konstruowania i osiągania swoich
celów edukacyjnych.
Sporo wniosków i tak samo dużo obaw, czy nam się powiedzie...
Mam świadomość, że jesteśmy dopiero na początku drogi ku zmianie..
Uczeń a potem podstawa programowa?
Dziękuję za uwagę:)
Zapraszam do dyskusji...