Transcript verem eğitim ve propaganda haftası

66. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası
06-12 OCAK 2013
VEREM
Bursa Halk Sağlığı Müdürlüğü
Bulaşıcı Hastalıklar ve Kontrol Programları Birimi
Hazırlayan:Dr. SUHA ÖZKAN
Ankara Verem Savaşı Dispanseri
1
• Her yıl Ocak ayının ilk haftası VEREM
EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI
olarak değerlendirilir.
• AMAÇ; Toplumun verem konusunda
eğitilmesi ve davaya katılmasını sağlamak.
2
VEREM HASTALIĞI
NEDİR?
3
 Etkeni bir mikroptur.
(Mycobacterium tuberculosis)
 Bulaşıcı bir hastalıktır.
 Kalıtsal değildir.
 Akciğerler olmak üzere tüm organları tutabilir.
 Tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir.
 Erken tanı ve düzenli tedaviyle tamamına yakını
iyileşir.
4
DÜNYADA VEREM

Bugün, dünya nüfusunun
üçte biri (yaklaşık 2 milyar
kişi) vücudunda verem
mikrobunu taşımaktadır

Her yıl yaklaşık 9 milyon
kişi verem hastalığına
yakalanmakta ve 1,5
milyon insan veremden
ölmektedir
5
TÜRKİYE’DE VEREM
Kayıtlara göre Türkiye’de her yıl yaklaşık 17 bin kişi
verem hastalığına yakalanmaktadır
Türkiye'de 10-15 milyon nüfusun enfekte olduğu,
yani vücutlarında verem mikrobu olduğu tahmin
edilmektedir
Gelişmiş ülkelere göre, verem hastalığına yakalanma
oranı hala çok yüksektir
6
TÜRKİYE’DE VEREM
Türkiye'de Yıllara Göre Yeni Verem Hasta Sayıları
35,000
30,960
30,000
24,941
Vaka Sayısı
25,000
22,127
20,000
17,230
18,753
18,544
17,781
16,760
15,943
15,000
15,183
10,000
5,000
0
1985
1990
1995
2000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Yıllar
7
TÜRKİYE'DE VEREM
Türkiye’de 2010 yılı yeni verem hasta sayısı
15.183,
toplam verem hastası sayısı 16.551
Akciğer veremi
10.740
Erkek
9.841 %60
Akciğer dışı verem
5.811
Kadın
6.710 %40
8
VEREM NASIL
BULAŞIR?
9
VEREM HASTALIĞI NASIL
BULAŞIR ?
Verem, tedavi görmemiş veya düzenli tedavi
görmeyen hastaların aksırma, öksürme ve
konuşmaları sırasında havaya yayılan mikropların
solunum yoluyla alınması ile bulaşır.
10
Verem mikrobu güneş görmeyen ve
iyi havalanmayan yerlerde saatlerce
havada kalabilir
Verem hastalığı kalıtsal (ırsi) bir hastalık
değildir
11
Tedavi olmayan bir verem hastası her yıl
yaklaşık 10-15 kişiyi enfekte eder
Verem hastası
12
Enfeksiyon ve Hastalık
Verem mikrobu vücuda
girdikten sonra yıllarca
hastalık yapmadan
akciğerlerde bekleyebilir.
Vücudunda Verem
mikrobunu taşıyan yaklaşık
her 10 kişiden 1 tanesi,
daha sonra VEREM
HASTASI olabilir.
13
HANGİ DURUMLARDA VEREM HASTALIĞINA
YAKALANMA OLASILIĞI ARTAR ?
 Tedavi görmeyen verem hastası ile birlikte
aynı evde yaşamak
 Kalabalık, havalanması iyi olmayan ev koşulları
 Yoksulluk, kötü beslenme
 HIV/AIDS hastalığı
 Şeker hastalığı
 Vücut direncini azaltan diğer hastalıklar
 Sigara içmek
 İlaç ve alkol bağımlılığı
14
Verem mikrobunun özellikleri
 Verem mikrobu, hastaların çıkarmış oldukları
damlacıkların içinde, güneş görmeyen ortamda uzun süre
canlı kalabilir.
 Ortamın sık havalandırılması, bu damlacıkların hızla
bulaştırıcılığını ortadan kaldırır.
 Çatal, kaşık, tabak ve eşyalarla bulaşma olmaz.
 Tedavi görmekte olan bir hastada,
genellikle 15 gün içinde bulaştırıcılık
ortadan kalkar.
15
HASTALIK
BELİRTİLERİ
NELERDİR?
16
ÖKSÜRÜK: 2-3 haftadan fazla
süren ve inatçı karakterde
öksürük en sık görülen
belirtidir.
BALGAM ÇIKARMA VE KAN
TÜKÜRME: Bazı durumlarda,
özellikle teşhis ve tedavide geç
kalınırsa, kanlı balgam görülebilir.
17
•Ateş
•Gece terlemesi
•İştahsızlık, kilo kaybı
•Yorgunluk, halsizlik
•Nefes darlığı
•Göğüs ve sırt ağrısı
18
VEREM HASTALIĞI
TEŞHİSİ NASIL
KONULUR?
19
BALGAM MUAYENESİ:
•Verem teşhisinde en önemli
yöntemdir.
•Balgamında mikrop görülen
hastalar çevrelerindeki
kişilere hastalığı bulaştırır.
RÖNTGEN FİLMİ:
20
TÜBERKÜLİN DERİ
TESTİ (PPD):
Sol kola yapılan test
48-72 saat sonra ölçülür.
• Özellikle çocuklarda anlamlı
olan bu test, kişinin verem
mikrobu ile karşılaşıp
karşılaşmadığını
öğrenmemizi sağlar
21
VEREM HASTALIĞI
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
22
Verem hastalığı düzenli
ilaç kullanmakla 6-9 ayda
tamamen iyileşir
İlaçlarını düzenli kullanan
hastalar, hastalık
bulaştırmazlar
Verem tedavisinde kullanılan ilaçlar Verem Savaş
Dispanserlerinden ücretsiz olarak verilir
Doğrudan Gözetimli
Tedavi:
Verem ilaçlarının her gün
bir sağlık personelinin ya da
yetkilendirilmiş bir kişinin
gözetimi altında içilmesidir.
Bu sayede ilaçların düzenli
kullanımı sağlanır
24
TEDAVİ EDİLMEZSE
NE OLUR?
Çevresindekilere
verem mikrobunu
saçmaya devam eder
Yetersiz tedavi görürse,
hastalığı ilaçlara karşı
direnç kazanır ve daha
sonra tedavi olma şansı
kaybolabilir
Tedaviyi reddeden bir
hasta için ölüm
kaçınılmazdır
26
VEREMDEN NASIL
KORUNABİLİRİZ?
Çocukları veremden
korumak için doğumdan 2
ay sonra BCG (verem)
aşısı uygulanır
28
Toplumu korumanın en
etkili yolu, bulaştırıcı
verem hastalarının
erkenden bulunması ve
tedavi edilmesidir
29
Verem hastalığına
yakalananların aileleri ve
yakınları Verem Savaşı
Dispanserlerine davet
edilerek kontrol edilir
Hasta olduğu tespit
edilenler tedavi edilir
Bulaştırıcı olan hastaların
yakın çevresindekilere
koruyucu ilaç verilir
30
Verem hastalığından şüphelenildiğinde kendi
sağlığımız, ailemizin ve çevremizdeki insanların
sağlığını korumak için, Verem Savaşı Dispanserine
veya en yakın bir sağlık kuruluşuna
başvurulmalıdır.
31
HASTALIKTAN KORKMA
GEÇ KALMAKTAN KORK
ÖKSÜRÜRKEN VEYA
AKSIRIRKEN BİR
MENDİLLE AĞZINI ÖRT.
SIK SIK ELLERİNİ YIKA.
BULUNDUĞUN ORTAMI
SIK HAVALANDIR.
ASLA SİGARA İÇME,
YANINDA İÇİLMESİNE
İZİN VERME.
32
TEŞEKKÜRLER !
•
•
•
•
Yararlanılan kaynaklar;
Dünya Sağlık Örgütü yayınları (WHO) www.who.int
Uluslararası Tüberküloz ve Akciğer Hastalıkları
Mücadele Derneği (IUATLD) www.iuatld.org
Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu
(TUVSDF) www.verem.org.tr
Türkiye’de Tüberkülozun Kontrolü için Başvuru Kitabı
33