Transcript Presentatie Spirometrie

Spirometrie; wat is het en wat
heb je eraan?
Barend van Duin, astmaCOPD
jaar 1 juni 2011
Spirometrie: de basisinfo
Spirometrie geeft informatie over:
• de inhoud van de longen
• (ernst van) belemmering bij uitademing
• Eerst de anamnese dan de longfunctie! Voor beleid
anamnese richtinggevend! Spirometrie is niet
meer dan een hulpmiddel, vooral om ernst COPD
in te schatten
Onderscheid Astma & COPD
COPD
Astma
Roker of ex-roker
Haast allemaal
Mogelijk
Symptomen onder 35 jr
Zeldzaam
Vaak
Chron. productieve hoest
Gewoonlijk
Zelden
Kortademigheid
Continu en progressief
Wisselend
Snachts wakker
kortademig
Zelden
Gewoonlijk
Wisselende verschijnselen Zelden
gedurende dag/etmaal
Gewoonlijk
Parameters, een “opfrisser”
• Flow
Volume
De luchtstroom in liters/sec.
• FEV-1
Forced Expiratory Volume in de
eerste seconde (na maximaal in)
• FVC
Forced Vital capacity (maximale geforceerde
uitademing ma maximaal in)
• FER
Forced Expiratory rate
FEV-1/(F)VC (percentage FEV-1van de FVC); vaak
per abuis ‘Tiffeneau’ genoemd (is percentage FEV1 van IVC)
Longvolumina
• TLC: totale long capaciteit.
Een optelling van FVC + RV
• RV: residuale volume.
FEV1
Totale
FVC
RES. VOL.
Long
Capaciteit
Het volume die achter blijft in
de luchtwegen na een volledige
uitademing; ook
wel dode ruimte of restvolume
genoemd. (Normaal: eigen
lichaamslengte in ml)
• NB: dit zijn ziekenhuis
bepalingen
FLOW
PF
FEV1
FVC
RES. VOL.
VOL
FLOW-VOLUMECURVE
Technische fouten “opfrissen”
Let op inzet van de patiënt
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Stijgsnelheid opgaande deel
Langzame start
Top: spits of rond
Te vroeg gestopt (abrupt einde) / Geen plotse val naar x-as
Extra inademing
Gladde curve / Hoesten
Tong ervoor / karton fijn gebeten
Verkeerde houding
Controle inademing tot Y as? / Niet volledig ingeademd
Reproduceerbaarheid
Technische Interpretatie.
• Minimaal 3 acceptabele curves (uit maximaal 8 pogingen)
- de twee hoogste FEV1-waarden en FVC-waarden mogen
onderling niet meer dan 150 ml verschillen
• Neem de beste FVC en de beste FEV1 uit de pogingen
• Vergelijk met voorspelde waardes en/of eerder geblazen
curves
Spirometrie interpretatie.
p.m. Bij astma spirometrie
doorgaans normaal!!!!!
Normaal:
FEV1 >80% van voorspeld
FVC >80% van voorspeld
FER >70% absoluut.
Reversibiliteit (nieuw):
Toename van 12% tov de
baseline meting!
‘ROER’ schema voor de
interpretatie
Restrictie: FVC < 80% van pred.
Obstructie: FER<70%
Ernst obstructie: FEV-1 t.o.v.
pred.: >80% = GOLD 1, van
50-80% = GOLD 2, van 30-50
% = GOLD 3; <30% is GOLD
4
Reversibiliteit: >12% absoluut
Curve 1.
Flow (l/s)
12
Baseline
Post BD1
10
Flow (l/s)
12
10
8
8
6
6
4
4
2
2
2
-2
4
8
6
Volume (l)
Selected
Baseline
Post BD1
2
-2
-4
-4
-6
-6
-8
-8
4
8
6
Volume (l)
Uitslagen curve 1
Base
% van
Post BD % van
voorspeld
voorspeld
Fev1
2.34
73%
2.44
76%
4%
Fvc
4.65
115%
4.79
119%
3%
Pef
8.20
100%
8.67
106%
6%
FER
Fev1%
50
66
51
67
Curve 2.
Flow (l/s)
12
Baseline
Post BD1
10
8
6
4
2
2
-2
-4
-6
-8
4
6
8
Volume (l)
Uitslagen curve 2
Base
% van
Post BD % van
voorspeld
voorspeld
Fev1
2.19
65%
2.31
68%
5%
Fvc
2.80
64%
2.89
66%
3%
Pef
10.84
128%
12.51
148%
15%
FER
Fev1%
78
103
80
106
Restrictieve stoornis.
• Een abnormale afname
van het longvolume:
Pleura
fibrose, carcinoom
•
Alveolus
FVC verlaagd <80% van
voorspeld ⇒
vermoeden
Interstitieel
•
TLC verlaagd (<80% van
voorspeld) ⇒ bewijs
Neuromusculair
•
FEV1/FVC ratio normaal
(>70%)
Thorax / abdomen
kyfoscoliose, Bechterew,
obesitas, ascites
Obstructieve en restrictieve
parameters
Obstructief
Restrictief
FEV1
⇊
⇊
FVC
↓of N
⇊
⇊
N of↑
FEV1/FVC
Beoordelen uitslag spirometrie
Optisch:
•
Techniek (betrouwbaar, correct, reproduceerbaar)
•
Vorm (voorspeld gebied, obstructie, restrictie)
Stappen in volgorde:
•
FER: obstructief?(<0,7) Let op bij ouderen!
•
FVC: restrictief
(FVC <80% én FER >70%)
•
FEV1: mate van obstructie (GOLD)
•
Reversibiliteit?
FEV-1>12% tov ‘pre’waarde met minimaal 200 ml!
COPD GOLD criteria
GOLD
FER
FEv1
1
<70%
>80%
2
<70%
50-80%
3
<70%
30-50%
4
<70%
<30%