Transcript de minimis - Doroczna konferencja SOOIPP

”Zasady realizacji pomocy publicznej
w OLiP”
Rafał Malujda
Łódź, 23.05.2013r.
Autor, miejsce, data
www.spotkaniaparkowe.pl
AGENDA
1. Podstawowe zasady systemu pomocy publicznej
2. Formy prawne i podstawy działalności OLiP w Polsce
3. Oferta parków technologicznych i inkubatorów w kontekście pomocy publicznej - rodzaje
pomocy i formy wsparcia (z uwzględnieniem usług proinnowacyjnych)
4. Poziomy udzielania pomocy publicznej
5. Pomoc publiczna w projektach finansowanych ze środków unijnych
6. Weryfikacja lokatorów parków i inkubatorów pod kątem możliwości wchłaniania pomocy
publicznej i zasady udzielania pomocy przez parki technologiczne i inkubatory
7. Regulaminy parków technologicznych a wymogi formalno-prawne
8. Umowy o dofinansowanie i efektywność parków (w oparciu o interpelacje i wyniki kontroli
NIK 2013)
9. Przyszłe zasady udzielania pomocy publicznej w nowej perspektywie finansowej Horyzont
2020 oraz planowane zmiany w zasadach udzielania pomocy publicznej (w tym nowy
projekt regulacji de minimis)
www.spotkaniaparkowe.pl
2
1. Podstawowe zasady pomocy
publicznej
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
wersja skonsolidowana (Dz. Urz. UE nr 115 , 09/05/2008 P. 0091 – 0092)
CZĘŚĆ TRZECIA: POLITYKI I DZIAŁANIA WEWNĘTRZNE UNII
TYTUŁ VII: WSPÓLNE REGUŁY W DZIEDZINIE KONKURENCJI, PODATKÓW I
ZBLIŻENIA USTAWODAWSTW
Rozdział 1: Reguły konkurencji
Sekcja 2: Pomoc przyznawana przez państwa
Artykuł 107 (dawny artykuł 87 TWE)
Artykuł 108 (dawny artykuł 88 TWE)
Artykuł 109 (dawny artykuł 89 TWE)
www.spotkaniaparkowe.pl
3
2. Formy prawne i podstawy działalności parków
technologicznych
i inkubatorów w Polsce
Park technologiczny (definicja z Ustawy z dnia 20 marca 2002 r. o finansowym
wspieraniu inwestycji) – to zespół wyodrębnionych nieruchomości wraz z
infrastrukturą techniczną, utworzony w celu dokonywania przepływu wiedzy
i technologii pomiędzy jednostkami naukowymi w rozumieniu art. 2 pkt 9
ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki, a
przedsiębiorcami,
na
którym
oferowane
są
przedsiębiorcom,
wykorzystującym nowoczesne technologie, usługi w zakresie doradztwa w
tworzeniu i rozwoju przedsiębiorstw, transferu technologii oraz
przekształcania wyników badań naukowych i prac rozwojowych w
innowacje technologiczne, a także stwarzający tym przedsiębiorcom
możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez korzystanie z
nieruchomości i infrastruktury technicznej na zasadach umownych.
[UWAGA: wersja nieobowiązująca !]
www.spotkaniaparkowe.pl
4
2. Formy prawne i podstawy
działalności parków technologicznych
i inkubatorów w Polsce
Międzynarodowe Stowarzyszenie Parków Naukowych (IASP):
park naukowy – instytucja zarządzana przez specjalistów, których
głównym celem jest promowanie kultury innowacyjnej oraz
konkurencyjności instytutów naukowo-badawczych i firm
zrzeszonych w parku; park zarządza procesem przepływu wiedzy i
technologii między uczelniami, instytucjami naukowo-badawczymi
i przedsiębiorstwami; sprzyja również powstawaniu i rozwojowi
firm innowacyjnych, oferując możliwość inkubacji i wsparcie
procesów tworzenia firm typu spin-off; park naukowy pełni funkcje
zbliżone do parku technologicznego, jednak produkcja w nim
prowadzona ogranicza się do produkcji prototypowej.
[UWAGA: wersja nieobowiązująca !]
www.spotkaniaparkowe.pl
5
2. Formy prawne i podstawy
działalności parków technologicznych
i inkubatorów w Polsce
Co to jest więc ”park technologiczny” i
”inkubator przedsiębiorczości”...?
www.spotkaniaparkowe.pl
6
2. Formy prawne i podstawy
działalności parków technologicznych
i inkubatorów w Polsce
FORMY PRAWNE, STRUKTURA, KAPITAŁ
Forma (zwykle):

Spółka z o o

Spółka akcyjna

Fundacja
Struktura (zwykle):

Park

Inkubator

Centrum Transferu Technologii
Kapitał (zwykle):

Samorząd

Szkoły wyższe
www.spotkaniaparkowe.pl
7
3. Oferta parków technologicznych
I. Usługi administracyjne i sekretarskie
1. Wynajem lokali [de minimis]
2. Wynajem sal konferencyjnych [de minimis]
3. Usługi biurowe [de minimis]
4. Obsługa sekretarska [de minimis]
5. Dostęp do Internetu [de minimis]
6. Usługi informatyczne [de minimis]
7. Promocja usług świadczonych przez przedsiębiorstwa funkcjonujące
w ramach parku [de minimis]
8. Prowadzenie portalu internetowego (w tym typu CRM i do pracy nad
projektami, z którego korzystają lokatorzy) [de minimis]
www.spotkaniaparkowe.pl
8
3. Oferta parków technologicznych
II. Doradztwo specjalistyczne
1. Doradztwo prawne, księgowe, w zakresie marketingu i
promocju [de minimis]
2. Doradztwo w zakresie źródeł finansowania projektów w
tym w zakresie pozyskiwania środków finansowych z
funduszy UE [de minimis] lub [GBER]
3. Doradztwo w zakresie transferu technologii i współpracy
z nauką [de minimis]
4. Doradztwo branżowe (w ramach branży danego parku)
[de minimis]
5. Audyt technologiczny [de minimis] lub [GBER]
www.spotkaniaparkowe.pl
9
3. Oferta parków technologicznych
III. Szkolenia
1. Usługi szkoleniowo – konferencyjne [de minimis] lub [GBER]
2. Targi oraz wizyty studyjne [de minimis] lub [GBER]
3. Staże magisterskie i naukowe [de minimis] lub [GBER]
4. Nauka języków [de minimis] lub [GBER]
IV. Usługi proinnowacyjne
1. Badania zlecone
2. Wspólne projekty
• …
www.spotkaniaparkowe.pl
10
3. Oferta parków technologicznych
Podsumowując...
[de minimis] kontra [GBER]
to jedyne ”alternatywy”?
www.spotkaniaparkowe.pl
11
4. Poziomy udzielania pomocy
publicznej
Poziom 1 - WŁASNOŚĆ – pomoc na poziomie właściciela (the providers) :
TRANSFER ZASOBÓW PUBLICZNYCH MIEDZY INSTYTUCJA POŚRDNICZACA A BENEFICJENTNEM
Inwestorzy nie powinni być traktowani jako beneficjenci pomocy o ile:
- nie odnoszą żadnej korzyści ekonomicznej ze względu na przyjęty sposób rozliczenia końcowego (nie otrzymują wynagrodzenia
za kapitał zainwestowany w projekt ; nie wypłacanie dywidendy)
Poziom 2 - ZARZĄDZANIE– pomoc na poziomie zarządcy (the centres and their managers):
DYSPONOWANIE PRZEZ BENEFICJENTA (PODMIOT PUBLICZNY) PRODUKTAMI NABYTYMI Z PROJEKTU – KORZYŚCI UZYSKUJE
ZARZĄDZJĄCY
Nie wystąpi pomoc publiczna o ile:
- zarządzający centrami są wybierani zgodnie z przepisami dotyczącymi zamówień publicznych
- zarządzający otrzymują wynagrodzenie rynkowe ustalone w ogłoszeniu (wynagrodzenie odpowiada niezbędnemu minimum
umożliwiającemu wykonywanie zadań zarządcy centrum)
- zarządzanie i promowanie i prowadzanie działalności centrum w imieniu inwestora/właściciela;
- centrum nie będzie uzyskiwało korzyści tzn. dochód np. z wynajmu będzie reinwestowany w centrum
Poziom 3 – w tym WYNAJEM – pomoc na poziomie beneficjenta końcowego (the users):
WYKORZYSTANE MAJATKU NABYTEGO Z PROJEKTU - KORZYŚCI UZYSKUJE OSTATECZNY ODBIORCA
- w odniesieniu do wynajmu powierzchni – obowiązują ceny rynkowe (kalkulacja na podstawie porównywalnych opłat za podobny
wynajem w szczególności przy uwzględnieniu oficjalnych zestawień stawek komercyjnych czynszu)
- w odniesieniu do użytkowania laboratoriów – ich użytkowanie nie jest wliczone w czynsz
www.spotkaniaparkowe.pl
12
5. Pomoc publiczna w projektach
finansowanych ze środków UE
Zróżnicowane źródła finansowania

Finansowanie (zwykle):
- Na wybudowanie, wyposażenie, świadczenie usług
- Źródła: POIG, PO RPW, PO,

Zgodnie z umowa o dofinansowanie:
- WI: na równych zasadach,
- INF: bez preferencji.
www.spotkaniaparkowe.pl
13
6. Weryfikacja lokatorów parków
Listy sprawdzające (monitoring):
- jak często?
- jakie pytania?
- kto ponosi odpowiedzialność?
www.spotkaniaparkowe.pl
14
7. Regulaminy parków a wymogi
formalno-prawne
•
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU REGIONALNEGO z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na
wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z dnia 5
czerwca 2009 r.)
•
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU REGIONALNEGO z dnia 30 stycznia 2009 r. w sprawie udzielania przez Polską
Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej na wspieranie ośrodków innowacyjności w ramach Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013 (Dz. U. z dnia 10 lutego 2009 r.)
•
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU REGIONALNEGO z dnia 18 lutego 2009 r. w sprawie udzielania przez Polską
Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej na wyposażenie, tworzenie zaplecza B+R oraz przygotowanie
terenów inwestycyjnych w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013 (Dz. U. z dnia 4 marca
2009 r.)
•
Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 27.04.2009 r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju
Przedsiębiorczości pomocy finansowej na rozwój ośrodków innowacyjności w ramach Programu Operacyjnego Rozwój
Polski Wschodniej 2007 – 2013 ( Dz. U. Nr 70, poz. 604).
•
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie warunków i trybu
przyznawania pomocy de minimis na działalność upowszechniającą naukę (Dz. U. z dnia 18 kwietnia 2011 r.)
•
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 360/2012 z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis przyznawanej przedsiębiorstwom wykonującym usługi
świadczone w ogólnym interesie gospodarczym (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U.UE L z dnia 26 kwietnia 2012 r.)
www.spotkaniaparkowe.pl
15
7. Regulaminy parków a wymogi
formalno-prawne
Umowa o dofinansowanie / studium wykonalności – wskaźniki, np.:
I. Cele:
- Wybudowanie budynku / wyposażenie (preferencje = de minimis)
- Stworzenie i udostępnienie IOB = inkubatora technologicznego
- Współpraca: instytut naukowy + uczelnie + przedsiębiorcy
II. Wskaźniki:
- ilość lokatorów / ilość wdrożeń / ilość przedsiębiorców i jednostek naukowych w laboratoriach / ilość
projektów badawczych
III. Pozostałe kwestie:
- Pomoc publiczna – de minimis; jasność i przejrzytość zasad – równa konkurencja; trwałość projektu.
www.spotkaniaparkowe.pl
16
7. Regulaminy parków a wymogi
formalno-prawne
STATUT:
- tworzenie i zapewnienie dogodnych warunków infrastruktury technicznej oraz doradztwa dla realizacji przedsięwzięć opartych
na wysokozaawansowane technologie,
- współpraca (OFERTY, REGULAMINY,WZORY UMÓW) z uczelniami wyższymi oraz innymi ośrodkami badawczo-rozwojowymi w
Polsce i zagranicą, innymi parkami technologicznymi oraz inkubatorami przedsiębiorczości, z podmiotami z sektora
prywatnego oraz instytucjami naukowymi w celu promowania rozwoju lokalnych technologii oraz pobudzenie działalności
innowacyjnej, z przedsiębiorcami w celu zgłoszenia patentów, wynalazków i wzorów użytkowych,
z instytucjami finansowymi (banki, fundusze typu venture capital, seed capital), z przedsiębiorstwami oraz instytucjami
świadczącymi usługi na rzecz rozwoju biznesu (doradztwo podatkowe i księgowe, doradztwo w zakresie pozyskanie
zewnętrznych źródeł finansowych, rozwoju eksportu, zgłoszeń wynalazków),
- kreowanie i stymulowanie współpracy klastrowej,
- transfer technologii do sektora prywatnego - pomoc w komercjalizacji badań rozwojowych,
- działania na rzecz zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorców działających “w budynku”
- pozyskiwanie środków zewnętrznych na prowadzenie działalności statutowej oraz rozwój,
inicjowanie i koordynowanie tworzenia wniosków o dofinansowanie przedsięwzięć związanych ze wsparciem rozwoju
przedsiębiorczości, a w szczególności z wdrażaniem nowych technologii ze środków zewnętrznych, w tym funduszy unijnych,
- koordynacja inwestycji i projektów prowadzonych przez przedsiębiorców w Parku,
- wynajem powierzchni oraz zawieranie umów z podmiotami działającymi “w budynku”.
www.spotkaniaparkowe.pl
17
7. Regulaminy parków a
wymogi formalno-prawne
Statut (zobowiązania) np.:
“Miękkie”:
Współpraca = oferta, wzór umowy, regulamin korzystania
“Twarde”:
Dzierżawa = oferta, regulamin (cennik), wzór umowy
Najem = oferta, regulamin (cennik), wzór umowy
Narzędzia miękkie = listy intencyjne
Powiązanie z założeniami umowy o dofinansowanie:
- jasne zasady = regulaminy
- de minimis
- prawo kontroli
- informacje techniczne
www.spotkaniaparkowe.pl
18
7. Regulaminy parków a
wymogi formalno-prawne
NAJEM:
- na normalnych zasadach rynkowych - udostępnianie na niedyskryminujących zasadach;
- całość otrzymanych środków publicznych na świadczenie określonych usług została przekazana odbiorcy
końcowemu, a pośrednik nie uzyskał żadnej korzyści;
www.spotkaniaparkowe.pl
19
8. Wyniki kontroli NIK
WYNIKI KONTROLI 2010/2011 (BIAŁYSTOK):
•
brak dochodów z tytułu komercjalizacji nowoczesnych technologii.
•
w 2013 roku w inkubatorze technologicznym powinno funkcjonować co najmniej 20 nowych
przedsiębiorstw, podczas gdy do zakończenia kontroli, chęć wynajęcia pomieszczeń Parku zgłosiło 7
podmiotów
•
wątpliwość NIK w kontekście realizacji wskaźników – budowa nowych obiektów Parku z uwagi na
generowane w latach 2007-2009 straty
www.spotkaniaparkowe.pl
20
9. Wyniki kontroli NIK
WYNIKI KONTROLI 2012/2013:
Wdrażanie innowacji przez szkoły wyższe i parki technologiczne
– Nr ewidencyjny: P/12/128
Data publikacji: 2013-03-07 10:00
Dział tematyczny: rozwój regionalny
Lista jednostek uczestniczących w kontroli (lista skontrolowanych,
wystąpienia pokontrolne):
– Delegatura NIK w Lublinie
– Delegatura NIK w Olsztynie
– Delegatura NIK w Poznaniu
www.spotkaniaparkowe.pl
21
8. Wyniki kontroli NIK
WYNIKI KONTROLI 2012/2013 - OBSZARY:
•
•
Dobór firm funkcjonujących w Parku i udzielona im pomoc;
–
Kryteria doboru podmiotów / firm
–
Zasady funkcjonowania (ceny/usługi/oferta)
Wdrażanie nowych technologii (warunki dla firm /kontrola/konsekwencje);
–
Poziom innowacyjności
–
Efektywność wdrażania innowacyjności
•
Współpraca z uczelniami i instytutami badawczymi (umowy o współpracy, wspólne projekty, prace badawcze, komercjalizacja);
•
Współpraca z instytucjami wspierającymi biznes (umowy);
•
Efektywność wykorzystani środków publicznych:
–
Koszty utworzenia
–
Realizacja projektów finansowanych ze środków UE (w tym umowy o dofinansowanie)
www.spotkaniaparkowe.pl
22
8. Wyniki kontroli NIK
WYNIKI KONTROLI 2012/2013 (LUBLIN):
WDRAŻANIE = nie realizowała skutecznie zadań z zakresu wspierania innowacji i wdrażania nowych technologii.
WSPOŁPRACA = nie nawiązała efektywnej współpracy z uczelniami i instytutami badawczymi na rzecz transferu technologii z tych
jednostek do gospodarki
PRZEKAZANIW WYNIKÓW = Nie wykonywała statutowych celów w zakresie sprzedaży lub nieodpłatnego przekazywania wyników
badań naukowych do gospodarki
DOBÓR PODMIOTÓW -= Spółka dokonywała doboru firm funkcjonujących w Lubelskim Parku Naukowo –Technologicznym zgodnie
z przyjętymi zasadami
WDROŻENIA = jednak nie podjęła skutecznych działań w celu pozyskania firm technologicznych. W rezultacie, mimo upływu
trzech lat od rozpoczęcia działalności Parku, żaden z lokatorów nie wdrożył nowych technologii
WSPARCIE = Spółka nie udzielała też wsparcia lokatorom, w formie obniżek czynszu, w początkowym okresie ich działalności w
Lubelskim Parku Naukowo–Technologicznym
www.spotkaniaparkowe.pl
23
Dziękuję za Uwagę
www.spotkaniaparkowe.pl