Transcript Eko-verimlilik (Temiz Üretim) Pilot Projeleri ve Sağlanan Kazanımlar

İZMİR EKO-VERİMLİLİK (TEMİZ ÜRETİM)
PROGRAMI
EKO-VERİMLİLİK (TEMİZ ÜRETİM)
VE UYGULAMA ÖRNEKLERİ
Ferda Ulutaş
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı
11 Şubat 2014
EBSO, İzmir
KAPSAM
 Temiz Üretim (Eko-verimlilik) Nedir?
 TTGV ve Temiz Üretim (Eko-verimlilik) Faaliyetleri
 Örnek Uygulamalar ve Kazanımlar
 UNIDO Eko-verimlilik Programı
 TTGV Çevre Destekleri Programı
Temiz Üretim (Eko-verimlilik)
Nedir?
Temiz Üretim (Eko-verimlilik) Nedir?
Kirlilik Kontrolu – Kirlilik Önleme
Temiz
Üretim
Geri
Dönüşüm
Arıtma
Seyreltme
1960
Kirlilik Kontrolü
(Boru-sonu)
1990
Kirlilik Önleme
(Temiz Üretim)
Temiz Üretim (Eko-verimlilik) Nedir?
Temiz Üretim (Eko-verimlilik) Nedir?
Ürün
Kaynaklar
Boru sonu
PROSES
Atık
Atık
Bertarafı
TEMİZ ÜRETİM UYGULAMASI İLE
Kaynaklar
PROSES
Ürün
Atık
Atık
Bertarafı
Temiz Üretim (Eko-verimlilik) Nedir?
Temiz üretim: Bütünsel ve önleyici bir çevre stratejisinin ürün ve
süreçlere sürekli olarak uygulanması ile insanlar ve çevre
üzerindeki risklerin azaltılması (Birleşmiş Milletler Çevre Programı
- UNEP)
Temiz üretim: Hammadde, su ve enerjinin etkin olarak
kullanılarak olası en yüksek oranda ürüne/ hizmete
dönüştürülmesi
Temiz Üretim: Atık miktarının azaltılarak verimliliğin artırılması
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Gelişimi
-
-
-
-
Temiz üretim kavramı, 1990’lı yıllardan bu
yana, pek çok ülkenin gündeminde yer
almaktadır.
AB’de 1980’li yıllardan beri kirliliğin önlenmesi,
vb. kavramlar ile temiz üretim ile ilgili konular
gündemdedir.
Özellikle son yıllarda “sürdürülebilirlik”
yaklaşımı ile birlikte üretim boyutu kadar
tüketim boyutu da ön plana çıkmış,
“sürdürülebilir tüketim ve üretim” kavramı
üzerinde yoğun olarak durulmaya başlanmıştır.
Başta AB olmak üzere pek çok ülkede “temiz
üretim” ve/veya “sürdürülebilir tüketim ve
üretim”, vb. kavramları hedefleyen politikalar,
stratejiler, eylem planları hayata geçmektedir.
Neden Temiz Üretim (Eko-verimlilik)?
VERİMLİLİK
ARTIŞI
İLE
Hammadde kullanımının azaltımı
Kaynakta atık azaltımı
Enerji verimliliğinin artırılması
(Tehlikeli) kimyasal tüketiminin azaltımı
Çevreye duyarlı tasarım
Ürün dayanıklılığının ve ömrünün artırılması
Geri dönüşüm
çalışmalarını içeren
ÇEVRESEL
PERFORMANS
koruyucu/bütünsel/sürekli
bir stratejinin
VE
EKONOMİK
KAZANÇ
ÜRETİM
SÜREÇLERİNE
ÜRÜNLERE
HİZMETLERE
uygulanarak
Maliyetlerin azaltılması ve çevresel
performansın geliştirilmesi ile
eko-nomik ve eko-lojik verimliliğinin
arttırılması demektir.
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?
 Atıkların kaynağında azaltımı
 Yeniden kullanım ve/veya geri dönüşüm
 Ürün modifikasyonu
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?


 Atıkların kaynağında azaltımı

Atıkların kaynağında azaltımı
Yeniden kullanım ve/veya geri
dönüşüm
Ürün modifikasyonu
a. Yönetsel önlemler:
- Temiz üretimin en basit yöntemlerinden
biridir.
- Ciddi bir yatırım maliyeti getirmez.
- Olanakların belirlenmesinin hemen ardından
uygulamaya geçirilebilir.
- Ör: Üretim planlaması, bakım onarım
programları, eğitim programları, enerji
yönetimi
- Ör: Su vanalarının kapalı tutulması,
ekipmanların, boşa çalıştırılmaması,
kimyasal madde dozlarının optimizasyonu,
vd. yoluyla su, enerji ve diğer kaynak
kayıplarının önlenmesi
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?


 Atıkların kaynağında azaltımı

Atıkların kaynağında azaltımı
Yeniden kullanım ve/veya geri
dönüşüm
Ürün modifikasyonu
b. Daha iyi proses kontrolü:
-
-
-
Proses çalışma şartlarının kaynak tüketimi,
üretim ve atık oluşumu bakımından optimum
düzeye uygun olup olmamasının kontrol
edilerek, gerekli ise uygun şekilde
düzenlenmesini içerir.
Sıcaklık, zaman, basınç, pH, proses hızı gibi
parametrelerin izlenmesini ve olabildiğince
optimum seviyelere yakın tutulmasını
kapsamaktadır.
Yönetsel önlemlere göre daha gelişmiş bir
izleme ve yönetim (otomasyon, vb.)
gerektirmektedir.
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?
 Atıkların kaynağında azaltımı



Atıkların kaynağında azaltımı
Yeniden kullanım ve/veya geri
dönüşüm
Ürün modifikasyonu
c. Malzeme değişimi:
-
-
Maliyet ve kaliteden ödün vermeden daha
yüksek kalitede bir malzemenin
kullanılmasıdır.
Malzemelerin kalitesi ile ürünlerin kalite ve
miktarlarını doğrudan etkiler.
Malzeme değişimi malzemelerin daha iyi
çevresel özelliklere sahip olanlarla değişimini
de kapsar. (Ör: Tehlikeli kimyasal madde
içeren bir boyanın çevre dostu alternatifi ile
ikamesi, tehlikeli kimyasal maddenin neden
olduğu arıtıma gereksinimleri ve maliyetlerinin
ortadan kalkmasını/ azalmasını sağlar)
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?


 Atıkların kaynağında azaltımı

Atıkların kaynağında azaltımı
Yeniden kullanım ve/veya geri
dönüşüm
Ürün modifikasyonu
d. Ekipman Modifikasyonu:
-
-
Var olan ekipmanların daha az atık oluşması
ve daha verimli üretim prosesleri sağlaması
yönünde geliştirilmesidir.
Motor devirlerinin ayarlanması, yüksek
verimli motor kullanılması, reaktör, tank, vb.
hacimlerinin optimizasyonu, sıcak ve soğuk
yüzeylerin izole edilmesi, vb. ekipman
modifikasyonuna verilebilecek örneklerden
bazılarıdır.
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?
 Atıkların kaynağında azaltımı



Atıkların kaynağında azaltımı
Yeniden kullanım ve/veya geri
dönüşüm
Ürün modifikasyonu
e. Proses Değişikliği:
-
-
Modern ve daha verimli teknik ve
teknolojilerin kullanılmasını kapsar.
Diğer temiz üretim uygulamalarından daha
yüksek bir ilk yatırım maliyeti gerektirir.
Potansiyel kazanımlar ve kalitedeki artışlar
yatırımın kısa süre içinde geri dönmesini
sağlar, firmanın daha güncel ve çağdaş
üretim proseslerine geçmesini kolaylaştırır.
Bu tür uygulamalar genellikle ürün ve üretim
kalitesinde de iyileşme sağlar.
Ör: Fırın yakma teknolojisinin değiştirilerek
verimli yanma ve kaliteli ürün elde edilmesi
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?
 Yeniden Kullanım/ Geri Dönüşün
-
-



Yerinde geri dönüşüm ya da yeniden
kullanım, atıkların toplanması ve bunların
üretimin aynı ya da farklı bölümlerinde
yeniden kullanılmasını kapsar. (Ör: Bir
prosesten kaynaklı yıkama suyunun diğer
bir temizleme prosesinde yeniden
kullanımı)
Yan ürün, atıkların toplanması (gerekiyorsa
belli bir işlemden geçirilmesi) sonrası diğer
firmalara girdi olarak satılmasıdır. (Ör: bira
fabrikasından kaynaklanan atık mayanın,
hayvan yemi, balık üretimi ve gıda katkı
maddesi olarak kullanılması; atıktan enerji
üretilmesi)
Atıkların kaynağında azaltımı
Yeniden kullanım ve/veya geri
dönüşüm
Ürün modifikasyonu
Temiz Üretimin (Eko-verimlilik) Nasıl Uygulanır?
 Ürün Modifikasyonu



-
-
-
-
-
Atıkların kaynağında azaltımı
Yeniden kullanım ve/veya geri
dönüşüm
Ürün modifikasyonu
Geliştirilmiş ürün tasarımı, malzeme tüketimi ve tehlikeli maddelerin
kullanımında azaltım sağlayabilir.
Geri dönüştürülebilir ürünler, uzatılmış ürün ömrü, daha etkin ve daha
az malzeme yoğun paketleme, zararlı madde içeren malzemelerin
kullanılmaması
Ürünlerin hafifletilmesi, et kalınlıklarının azaltılması,
ürünün daha kolay geri dönüştürülebilir olmasını
sağlayan tasarımlar, vd.
Ör: Ambalaj değişimi (Buradaki temel bakış açısı,
ürünün korunmasını garanti ederken, ambalaj
malzemesi miktarının minimize edilmesidir.)
Ör: Kırılabilir malzemelerin korunmasına yönelik
olarak plastik köpük yerine geri dönüştürülmüş
karton kullanımıdır.
TTGV ve Temiz Üretim (Ekoverimlilik)
İZMİR EKO-VERİMLİLİK (TEMİZ ÜRETİM) PROGRAMI
AB ÇEVRESEL İŞBİRLİĞİ AĞLARI PROJESİ
İZMİR EKO-VERİMLİLİK TEMİZ ÜRETİM PROJESİ
UNIDO TEKSTİL SEKTÖRÜ PROJESİ
GEF ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJESİ
YEŞİL GİRİŞİMCİLİK PROJESİ
İSKENDERUN KÖRFEZİNDE ENDÜSTRİYEL SİMBİYOZ PROJESİ
ÇOB-TTGV – TEMİZ ÜRETİM PROJESİ
AB 7. ÇERÇEVE: SÜRDÜRÜLEBİLİR TÜKETİM ÜRETİM PR.
UNIDO EKO-VERİMLİLİK
ESİNKAP
TTGV ÇEVRE DESTEKLERİ
OTİM PROJESİ
1991
…
1994
TTGV Kuruldu
…
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
UNIDO EKO-VERİMLİLİK
(TEMİZ ÜRETİM) PROGRAMI
BM Ortak Programı
“TÜRKİYE’NİN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE UYUM KAPASİTESİNİN
GELİŞTİRİLMESİ”
BM ORTAK PROGRAMI
Proje Süresi: 3 Yıl (2008-2011)
Ana Faydalanıcı: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Proje Yürütücü Ortakları:
1.
2.
3.
4.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP)
Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO)
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
Faydalanıcı: T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Pilot Bölge: Seyhan Havzası (Kayseri, Niğde, Adana)
UNIDO Eko-verimlilik Programı
Proje Ekibi:
Yürütücü Kuruluşlar:
Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO)
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)
Proje Danışmanı:
Prof. Dr. Göksel N. Demirer (ODTÜ)
Program Süresi
Haziran 2008 – Aralık 2011
Proje Uygulamaları
Gıda ve İçecek Sektörü


Adana - PAKYÜREK Tarım San. ve Tic. A.Ş.
Kayseri - GÜLSAN Gıda San. ve Tic. A.Ş. (MEYSU)
Metal İşleme ve Makine Sektörü


Niğde - DİTAŞ Doğan Yedek Parça İma. ve Tek. A.Ş.
Ankara - BOSAN Boyama Ltd. Şti.
Kimya Sektörü

Adana - ADVANSA SASA Polyester Sanayi A.Ş
Tekstil Sektörü

Bursa - ÖZEL TEKSTİL Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti
Kullanılan Yöntemler ve Araçlar

Çevresel Performans Göstergeleri (EPI)
•
Birim ürün başına tüketim (su, enerji vb.)
•
Birim hammadde başına tüketim (su, enerji vb.)

Kıyaslama (Benchmarking )
•
Uluslararası literatür ve uygulamalar
•
En iyi teknikler/teknolojiler (BATs)



•
•
Hammadde Maliyet Analizi
Malzeme Akış Analizi
Su Kütle Dengesi
Proses bazlı su tüketim verileri
Atıksu üretim değerleri
PAKYÜREK Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Firma Bilgisi
Sektör:
Gıda Sektörü - Marine, füme ve dondurulmuş deniz
ürünleri üretimi
Şehir:
Adana
Kuruluş yılı:
1960
Çalışan sayısı:
120
Proje öncesi yıllık su tüketimi:
75.000 m3
PAKYÜREK Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Proje Öncesinde Durum
Hamsi Çözdürme
 Tesise donmuş olarak kasalar halinde
gelen hamsiler su yardımıyla
çözdürülüyor.
 Yıllık su tüketim: 22.000 m3
Hamsi Temizleme (Ayıklama)
 Çözdürülmüş hamsiler işçiler
tarafından el ile temizleniyor.
 Temizlenme aşamasında sürekli olarak
su akışından faydalanılıyordu.
 Yıllık su tüketimi: 36.000 m3
PAKYÜREK Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Gerçekleştirilen Uygulamalar
Uygulama:
Hamsi Çözdürme ve Temizleme Sularının
Geri Kazanımı
Yöntem:
Yeni bir çözdürme sistemi tasarımı
(Duşlama)
Filtrasyon + Çöktürme + Ozonlama
(Arıtılmış suyun yeniden kullanımı)
Proje Bütçesi:
26.900 $  UNIDO Katkısı
50.000 $  Firma Katkısı
PAKYÜREK Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Sağlanan Kazanımlar
Proje Öncesi Su
Tüketimi
Mevcut Su
Tüketimi
Sağlanan
Tasarruf
m3 / ton hamsi
m3 / ton hamsi
%
Hamsi Temizleme
(Ayıklama)
46,5
16,4
64,7
Hamsi Çözdürme
28,4
15,4
45,8
İlgili Prosesler
Toplamı
74,9
31,8
57,5
Proses
Toplam Su Tasarrufu: 33.400 m3/yıl

Uygulamalar sonucu ürün kalitesi de artmıştır.
GÜLSAN Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (MEYSU)
Firma Bilgisi
Sektör:
İçecek Sektörü - Meyve suyu ve süt ürünleri üretimi
Şehir:
Kayseri
Kuruluş yılı:
1970
Çalışan sayısı:
100-130
Proje öncesi yıllık su tüketimi:
851.500 m3
GÜLSAN Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (MEYSU)
Proje Öncesinde Durum
Meyve Konsantresi Üretimi
 Tesise gelen meyveler yıkandıktan ve ön işlemden geçirildikten
sonra pastörize edilerek konsantre haline dönüştürülüyor.
 Konsantre üretimi aşamasında yer altı suyu soğutma amaçlı
kullanılıyor (Once-through Cooling).
 Yıllık soğutma suyu tüketimi: 346.000 m3
Meyve Suyu Üretimi
 Meyve konsantresi su ve diğer katkı maddeleri ile birleştirilerek
meyve suyuna dönüştürülüyor.
 Meyve suyu üretimi aşamasında yer altı suyu soğutma amaçlı
kullanılıyor (Once-through Cooling).
 Yıllık soğutma suyu tüketimi: 173.000 m3
GÜLSAN Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (MEYSU)
Gerçekleştirilen Uygulamalar
Uygulama:
Meyve konsantresi ve meyve suyu üretim
hattında soğutma suyu geri kazanımı
Yöntem:
İki ayrı soğutma kulesi ve pompalama sistemi
ile soğutma sularının sistemde yeniden
kullanılması
Proje Bütçesi:
28.600 $  UNIDO Katkısı
28.300 $  Firma Katkısı
GÜLSAN Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (MEYSU)
Sağlanan Kazanımlar
Proje Öncesi
Su Tüketimi
(m3 /yıl)
Mevcut Su
Tüketimi
(m3 /yıl)
Tasarruf
miktarı
(%)
346.000
18.000
94,8
173.000
28.000
84,0
Toplam Soğutma Prosesleri
519.000
46.000
91,2
Firma Toplam Su Tüketimi
851.500
378.500
55,6
Proses
Meyve konsantresi üretimi –
Soğutma Hattı
Meyve suyu üretimi –
Soğutma Hattı
Yıllık su kazancı: 473.000 m3

OSB’ye gönderilen atık su miktarı azalmıştır.
GÜLSAN Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (MEYSU)
Çevresel Performans Göstergeleri (EPI) - Kıyaslama
Referans Değerler
Su Tüketimi
(m3 / m3 içecek)
Binnie, 1987b (cited in Gumbo et. al., 2003)
2.3
Gumbo et. al., 2003
3.5
Hsine et. al., 2005
2.5 – 3.5
Environment Report, 2006
1.5
IFC, 2007
6.5
ETBPP, 2009
2.3 – 6.1
Proje Öncesi
23,6
Proje Sonrası
10,6
ÖZEL TEKSTİL Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Firma Bilgisi
Sektör:
Tekstil Sektörü – Tekstil boyama ve apreleme
Şehir:
Bursa
Kuruluş yılı:
1940
Çalışan sayısı:
150
Proje öncesi yıllık su tüketimi:
300.000 – 350.000 m3
ÖZEL TEKSTİL Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Proje Öncesinde Durum
Tekstil Boyama ve Apreleme Prosesleri
 Yaklaşık olarak yıllık 260.000 m3 su bu
prosesler için kullanılmakta olup bu tüketim
değeri firmanın toplam tüketiminin % 80-85’ini
oluşturmaktadır.
Su Yumuşatma Sistemi
 Proseslerde kullanılan distile su eski teknoloji
bir su yumuşatma ekipmanı ile üretilmekte olup
bu ekipman manüel olarak çalıştırılmadadır. Su
yumuşatma cihazının rejenerasyonu sırasında
tüketilen su miktarı 15 m3 /rej iken tüketilen tuz
miktarı 450/kg/rej’dur.
ÖZEL TEKSTİL Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Gerçekleştirilen Uygulamalar
Tekstil Boyama ve Apreleme Prosesleri
 Her bir proses için su tüketim değerlerinin daha iyi kontrol
edilmesi ve bu proseslerdeki optimum su tüketim değerlerinin
belirlenmesi
 Yıkama sürelerinin azaltılması, terbiyede kullanılan taşarlı
yıkamadaki taşar yıkama vanalarının kapatılması
 Boyama makinelerinin soğutma suyu bölümlerindeki giriş-çıkış
vanalarının yenilenmesi.
 Kurutma makinesi soğutma sularının toplanarak yeniden
kullanılmak üzere yumuşak su havuzuna gönderilmesi
 Kumaş açma makinesinde kullanılan suyun optimum debisinin
belirlenmesi
 Kumaş tüy yakma makinesi soğutma suyunun yeniden
kullanılmak üzere yumuşak su havuzuna gönderilmesi
ÖZEL TEKSTİL Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Gerçekleştirilen Uygulamalar
Su Yumuşatma Sistemi
 Proje kapsamında eski teknoloji olan su
yumuşatma cihazı tam otomatik ve üretilen
suyun kalitesini de artıran yeni sistem bir
su yumuşatma ünitesi ile değiştirilmiştir.
Proje Bütçesi:
10.000 $  UNIDO Katkısı
12.000 $  Firma Katkısı
ÖZEL TEKSTİL Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Sağlanan Kazanımlar
Kazanım
Enerji
Su
Miktar
%22 (3,17 kWh/kg)
% 54 (61,5 L/kg)
(TL/yıl)
Yatırım Maliyetleri
Su yumuşatma
üniteleri ve hidrofor
Toplam
Ekonomik
Kazanımlar
Enerji (Pompa)
Enerji (ısıtma)
Toplam
Toplam Yatırım Tutarı
Yıllık Mali Kazanç
34.659 TL
345.161 TL
34.659
34.659
(TL/yıl)
17.435
327.726
345.161
Geri Ödeme
Süresi
2 aydan kısa
ADVANSA SASA Polyester Sanayi A.Ş.
Firma Bilgisi
Sektör:
Kimya Sektörü – Elyaf ve Polyester üretimi
Şehir:
Adana
Kuruluş yılı:
1968
Çalışan sayısı:
1.200
Proje öncesi yıllık su tüketimi:
2.300.000 - 3.000.000 m3
ADVANSA SASA Polyester Sanayi A.Ş.
Proje Öncesinde Durum

Proje öncesi süreçte, kızgın yağ iletimi için
kullanılan pompalar iyon değiştirici sistemi
ile üretilen yumuşak su ile
soğutulmaktaydı.
Kızgın Yağ İletim
Pompaları
(Su soğutmalı)
Pompa D2
Pompa D5
Pompa D6
Pompa D7
Pompa D8
Pompa D10
Toplam
Su
Tüketimi
(m3/yıl)
27.726
13.368
13.368
4.555
27.726
5.849
93.088
ADVANSA SASA Polyester Sanayi A.Ş.
Gerçekleştirilen Uygulamalar

Gerçekleştirilen proje ile su soğutmalı
(yumuşak su) ısı transfer pompalarının
yerine hava soğutmalı yeni nesil
pompalara geçiş sağlanmıştır. Bu
sayede üretimin bu aşamasında su
tüketimi ortadan kaldırılmıştır.
Proje Bütçesi:
24.300 $  UNIDO Katkısı
25.000 $  Firma Katkısı
ADVANSA SASA Polyester Sanayi A.Ş.
Sağlanan Kazanımlar
Kazanım
Açıklama
Miktar
Yıllık Mali
Kazanç
Enerji
Pompaların motorlarının verimli
motorlar olmasından kaynaklanan
enerji tasarrufu
44.170 kWh/yıl
Elektrik
Enerji
Permutit suyun soğutulması için
kulelerde harcanan enerji
77.000 kwh/yıl
12.228 TL
Elektrik
Su
Diğer
Permutit (yumuşak) su tasarrufu
Su soğutmalı pompaların keçe değişim
maliyeti
7.014 TL
93.000 m3/yıl 74.470 TL
21.743 TL/yıl 21.743 TL
TOPLAM KAZANÇ 115.455 TL
ADVANSA SASA Polyester Sanayi A.Ş.
Sağlanan Kazanımlar
Yatırım Maliyetleri
Pompalar
76.124,00
Ekonomik Kazanımlar
(TL/yıl)
Pompalardaki verimli motorlar ile elektrik tasarrufu
7.014,12 TL
Soğutma kulesinde pompa soğutma su çevriminin ortadan
kalkması ile oluşan elektrik tasarrufu
12.227,60 TL
Eski pompalarda keçe değişim maliyeti
21.743,00 TL
Pompa soğutmasında kullanılan permutit su üretim
azaltılması ile oluşan tasarruf
74.470,40 TL
Toplam
Toplam Yatırım Tutarı
Yıllık Mali Kazanç
76.124 TL
115.455 TL
115.455,12 TL
Geri Ödeme
Süresi
8 ay
Pilot Projeler Sonucunda Toplam Kazanımlar
784.550 m3/yıl(%22)
• 192 ton/yıl Tuz (NaCl)
• 7,7 ton/yıl Tiner
• 5,2 ton/yıl Sodyum Siyanür (NaCN)
• 1,2 ton/yıl Kadmiyum Oksit (CdO)
• 1,7 ton/yıl Diğer
4.681.000 kWh/yıl Doğalgaz (425.545 m3)
Enerji tasarrufu
265.970 kWh/yıl Elektrik
CO2 salımında azalma* 978 ton/yıl CO2
Su Tasarrufu
Kimyasal Tasarrufu
Pilot Projeler Sonucunda Toplam Kazanımlar
• Üretim sürecinde ve ürün kalitesinde iyileşme
• Proses süresinin kısalması
• İş gücünden tasarruf
• Bakım-onarım maliyetlerinin azalması
• Atıksu arıtma maliyetlerinde azalma
• vb.
Yatırım Tutarı
UNIDO Katkısı: 139.800 $
Firmaların Katkısı: 125.000 $
Toplam: 264.800 $
Yıllık Mali Kazanç
1.357.792 $
Geri Ödeme Süresi Yaklaşık 3 ay
Diğer Kazanımlar
TTGV Çevre Destekleri
TTGV Çevre Destekleri Yaklaşımı
TEMEL YAKLAŞIM:
Sanayicimizin çevre dostu teknoloji ve teknikleri uygulayarak,
çevre performanslarını ve aynı zamanda rekabet güçlerini
artırmalarını/maliyetlerini düşürmelerini sağlamak.
Teknoloji
Geliştirme
Sürdürülebilirlik Politikaları
Ekonomik büyüme
Çevre performansının iyileşmesi
ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ
EKO-VERİMLİLİK/
TEMİZ ÜRETİM
ENERJİ VERİMLİLİĞİ
Çevre Destekleri Değerlendirme

Portföy: 28 Proje

Toplam Kullandırım: 11,5 Milyon ABD Doları

Sektörler: Tekstil, Seramik, Alüminyum, Enerji, Kağıt, Plastik, Gıda,
Çelik, Gazbeton, Hayvan Yemi, Kimya, Geri Kazanım, İzolasyon

Bölgeler: Marmara, İç Anadolu, Karadeniz, Akdeniz, Ege, Doğu
Anadolu

Firma Büyüklüğü: Büyük + KOBİ
İzleme/ değerlendirme çalışmaları, başarı öyküleri…
Çevre Destekleri – Örnek Projeler
Proje
Bütçesi
($)
Projenin Geri
Dönüş Süresi
Gazbeton üretim sürecinde oluşan firenin, üretime geri kazandırma sürecinin
geliştirilip, atık azaltımı ve hammadde tasarrufu
230.100
0,7 yıl
Enerji santralı gaz türbini giriş havası soğutulması yöntemi ile sıcak sezondaki
olumsuz etkinin ortadan kaldırılması sonucu enerji üretim verimliliğinin
arttırılması, doğal gaz tüketiminin azaltılarak birim elektrik üretim maliyetinin
düşürülmesi
1.150.000
2,3 yıl
Tekstil üretiminde doğalgaz ile çalışan ramöz makinesinde atık ısı geri kazanımı
ile taze havanın ve proses suyunun ısıtılması
240.000
1,3 yıl
Metal dövmesi öncesi malzemeyi hazırlayan tavlama (ısıtma) işleminde d. gazlı
fırınlar yerine indüksiyon ısıtma teknolojisinin kullanılması, daha kaliteli ürün
1.380.000
2,2 yıl
Seramik üretiminde enerji etüdü ve enerji yönetimi de dahil olmak üzere, enerji
izleme ve otomasyon sistemi, ısı geri kazanım sistemi, basınçlı hava sistemleri
verimliliği uygulamaları
745.000
2,6 yıl
Proseste kullanılan mevcut fırın teknolojisindeki kayıpların ve problemlerin
ortadan kaldırıldığı yeni ve güncel teknolojiye sahip bir ergitme sistemine geçiş
ile enerji tasarrufu ve daha kaliteli ve ekonomik üretimin sağlanması
210.000
1,1 yıl
Kazan sistemlerinde ekonomizer uygulaması, fire taşıma sistemleri revizyonu,
buhar hatları kapalı kondens geri kazanımıyla su ve enerji tasarrufu sağlanması
525.000
1,2 yıl
Yüksek verimli yakma sistemi ile buhar üretimi; distilasyon kondens ünitesinde
ısı ve su geri kazanımı ile sıcak suyun ısısından yararlanılarak, eşanjör vasıtasıyla
kazan besi suyunun ısıtılması
365.000
3,3 yıl
Projenin İçeriği
Çevre Destekleri – Örnek Projeler
15 Seçilmiş Proje:
Parametre
Doğal gaz tüketimi
Elektrik tüketimi
CO2 salımı
Bertaraf edilmesi
gereken atık miktarı
Tasarruf/ azaltım
miktarı
6,85 milyon m3/yıl
2,25 milyon kWh/yıl
54.750 ton/yıl
62.000 ton/yıl
Yaklaşık neye denk geliyor?
3750 hanenin yıllık doğal gaz tüketimi
750 hanenin yıllık elektrik tüketimi
20 MW’lık rüzgar santralinin sağladığı
azaltım
Türkiye’de düzenli depolama sahasına
giden atıkların yaklaşık ‰5’i
Çevre Destekleri – Örnek Projeler
15 Seçilmiş Proje:
Parametre
Kazanım
Geri ödeme süresi
0,5 – 4,7 yıl (Ortalama: 2,4 yıl)
Teknoloji ve ekipmanların yerlilik oranı (ortalama)
%70
Yaratılan yeni istihdam
35 kişi
Yaratılan nitelikli istihdam
8 kişi
Çevre Destekleri – Örnek Projeler
15 Seçilmiş Proje – Kazanım Alanları:




















Firmanın rekabet gücüne etki
Karlılık artışına etki
Ürün / üretim kalitesindeki iyileşmeye etkisi
Firmanın ihracat potansiyeline etki
Üretim kapasitesindeki artışa etki
Standart ve mevzuat yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ile ilgili etki
İş gücü verimliliğine etki
Doğal gaz tüketiminde azalma
Elektrik tüketiminde azalma
CO2 salımında azalma
Katı atık azaltımı
SOx, NOx, vb. hava kirletici emisyonlarında azalma
Su tüketiminde azalma
Gürültü probleminin önüne geçilmesi
Koku probleminin önüne geçilmesi
Bakım-onarım maliyetlerinde azalma
Atıksu arıtma maliyetlerinde azalma
Nakliye/depolama maliyetinden tasarruf
Çalışma ortamının iyileştirilmesi
İstihdam artışı
TEŞEKKÜRLER
Ferda Ulutaş
[email protected]
Cyberplaza B Blok Kat: 5-6
Bilkent / Ankara
Tel: (312) 265 02 72 / 353
www.ttgv.org.tr