Transcript Chọn mẫu ngẫu nhiên

Chọn mẫu ngẫu nhiên
•
•
•
•
Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản.
Chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống.
Chọn mẫu phân tầng.
Chọn mẫu chùm.
Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản
•
.
-
Nguyên tắc:
Cơ hội lựa chọn/ xác suất được lựa chọn của các
đơn vị là ngang nhau.
Quy trình:
Xác định tổng thể mẫu.
Cần danh sách của tất cả các đơn vị mẫu(khung lấy
mẫu)
Số lượng các đơn vị (cỡ mẫu).
Chọn ngẫu nhiên các đơn vị trong khung lấy mẫu
Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản
• Ưu điểm:
- Đơn giản.
- Sai số chọn mẫu dễ dàng đo được.
• Hạn chế:
- Cần danh sách đầy đủ tất cả các đơn vị
- Không phải luôn luôn có được tính đại diện tốt
nhất.
- Các đơn vị có thể bị phân tán và khó tiếp cận.
Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản
• Ví dụ: Khảo sát thực trạng hiểu biết về luật
giao thông đường bộ trong 1000 học sinh
phổng thông trung học
- Dánh sách 1000 học sinh tại trường phổ thông
trung học.
- Học sinh được sắp xếp từ 1 đến 1000.
- Cỡ mẫu là 100 học sinh.
- Chọn ngẫu nhiên ra 100 học sinh từ học sinh
thứ 1 đến thứ 1000.
Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản
Chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống
• Nguyên tắc:
- Mẫu được lựa chọn theo bước nhảy dựa trên tỷ lệ
mẫu.
• Ưu điểm:
- Đơn giản
- Dễ dàng đo được sai số.
• Hạn chế
- Cần danh sách đầy đủ tất cả các đơn vị của tổng
thể.
- Theo chu trình.
Ví dụ
•
•
•
•
N= 1200
n= 60
Tỷ lệ lấy mẫu: N/n=1200/60=20
Lấy danh sách của 1200 đơn vị.
Lựa chọn ngẫu nhiên bất kỳ một số trong 20 số
đầu.(ví dụ là số 5)
• Cách 20 người nữa lại chọn người tiếp theo.
- người thứ 1: đứng thứ 5
- người thứ 2: đứng thứ 25
- người thứ 3: đứng thứ 45….
Chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống
Chọn mẫu tầng
• Nguyên tắc
- Chia các đơn vị trong tổng thể mẫu thành các nhóm nhỏ
đống nhất(các tầng).
- Chọn mẫu ngẫu nhiên từ mỗi tầng.
• Ví dụ về các tầng:
- Theo địa lý: các vùng của đất nước (bắc, trung, nam, 7 vùng
kinh tế)
- Vùng nông thôn/thành thị hay nội thành và ngoại thành.
- Tôn giáo/sắc tộc
- Tuổi
- Địa vị xã hội (cao/thấp)
- Tổ chức lợi nhuận và phi lợi nhuận.
Chọn mẫu tầng
• Ưu điểm:
- Có thể có được thông tin về toàn bộ tổng thể và thông tin về
mỗi tầng.
- Độ chính xác được tăng lên nếu như sự biến đổi trong mỗi
tầng là ít (hay là nó đồng nhất) hơn so với giữa các tầng với
nhau.
• Hạn chế:
- Có thể sẽ khó xác định các tầng
- Sẽ giảm độ chính xác nếu các đơn vị trong mỗi tầng nhỏ.
Giải quyết bằng việc chọn mẫu tương ứng với mỗi tầng
trong tổng thể.
Tại sao chọn mẫu tầng
• Tăng hiệu quả của chọn mẫu: tăng tính chính xác của việc ước tính, làm
giảm sai số…
• Tránh được những khó khăn của chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản hay hệ
thống đó là vấn đề về danh sách khung lấy mẫu…
• Bằng việc tạo ra những phần tầng rõ ràng, cụ thể chính xác chúng ta có thể
chắc chắn những nhóm nhỏ hơn có cỡ mẫu đủ để phân tích.chúng ta còn
có thể so sánh giữa các tầng, kiểm soát được độ chính xác ở mỗi tầng.
• Nó có thể sẽ thuận tiện hơn cho người quản lý( ngoài ra còn rẻ hơn).
- Ví dụ: thực hiện khảo sát qua thư đối với cha mẹ học sinh và phỏng vấn
đối với học sinh.
• Chọn mẫu phân tầng cho phép sử dụng các thiết kế mẫu khác nhau cho
sự phân chia khác nhau của tổng thể.
Chọn mẫu tầng
• Chọn mẫu tầng tương xứng
- Nếu tỷ lệ chọn mẫu chung được sử dụng cho mỗi phân tầng.
- Gần như luôn luôn đứng đầu trong việc làm tăng độ chính xác
của điều tra.
• Chọn mẫu tầng không tương xứng:
- Nếu tỷ lệ chọn mẫu không giống nhau ở mỗi phân tầng.
- Thỉnh thoảng làm tăng lên độ chính xác những thình thoảng
lại giảm độ chính xác.
- Cần sử dụng trọng số để đạt được sự ước lượng không bị
thiên lệch.
Chọn mẫu tầng
• Chú ý sự khác biệt giữa phân tầng các biến và
các tầng:
- Phân tầng các biến: giới tính, địa vị kinh tế- xã
hội, tỉnh, vùng…
- Các tầng: Sự kết hợp giữa nhiều biến.
ví dụ: nam+địa vị kinh tế cao+ở miền bắc là
một tầng
nam+ địa vị kinh tế cao+ ở miền nam là
một tầng
Chọn mẫu tầng
• Ví dụ về chọn mẫu các tỉnh để điều tra trong
nghiên cứu kỳ gốc của dự án TAMP- GDT với 2
biến
1. Vùng: Bắc/trung/nam
2. Đóng góp thuế và NSNN: cao/trung
bình/thấp
---> bao nhiêu phân tầng?
Chọn mẫu tầng
Tầng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Vùng
Bắc
Bắc
Bắc
Trung
Trung
Trung
Nam
Nam
Nam
Mức đóng thuế
Cao
Trung bình
Thấp
Cao
Trung bình
Thấp
Cao
Trung Bình
Thấp
Chọn mẫu chùm
• Nguyên tắc:
- Toàn bộ tổng thể được chia vào các nhóm. Ví
dụ: các vùng.
- Chọn ngẫu nhiên ra một số nhóm (chùm).
- Trong mỗi chùm vừa được chọn ra chọn tất
cả các đơn vị (cũng có thể chọn ngẫu nhiên ra
một số đơn vị).
-
Chọn mẫu chùm
• Ưu điểm
- Đơn giản vì nó không yêu cầu danh sách đầy
đủ các đơn vị trong tổng thể.
- Ít phải đi lại, ít tốn kém.
• Hạn chế
- Vấn đề tiềm ẩn ở đây là các đơn vị trong
chùm thường giống nhau hơn là so với các
đơn vị ở chùm khác (đồng nhất).
Ví dụ
• Chọn mẫu điều tra hộ gia đình
• Bước đầu tiên: lựa chọn ngẫu nhiên một số huyện.
• Bước thứ hai: các hộ gia đình được lựa chọn trong các huyện
vừa được chọn.
• Bước thứ ba: những cá nhân có thể được lựa chọn từ hộ.
• Với cách chọn mẫu này, các cá nhân được phân thành các
chùm trong các hộ gia đình (giả thuyết rằng hơn một người
được lựa chọn từ mỗi hộ) và các hộ gia đình được phân chùm
từ các huyện được lựa chọn.
Chọn mẫu nhiều giai đoạn
• Nguyên tắc:
- Chọn mẫu liên tiếp.
ví dụ: đơn vị mẫu là hộ gia đình
- bước 1: chọn vùng
- bước 2: chọn tòa nhà
- bước 3: chọn hộ gia đình
Chọn mẫu nhiều giai đoạn
• Ví dụ
- Các tầng: các tỉnh
- Đơn vị chọn mẫu đầu tiên là huyện.
- Đơn vị chọn mẫu thứ hai là xã
- Đơn vị chọn mẫu thứ ba là hộ gia đình.
- Đơn vị chọn mẫu cuối cùng là cá nhân người
trả lời.