Transcript Prezentacja prof. Jacka Szlachty - Regionalny Program Operacyjny

Jacek Szlachta
Pakiet legislacyjny 20142020. Wnioski dla
Województwa
Świętokrzyskiego
Kielce 16 listopad 2011r.
1
Struktura prezentacji

1. Procesy realne w Polsce
 2. Europa 2020 jako podstawa europejskiej
polityki spójności
 3. Propozycje budżetowe z 29 czerwca 2011
roku oraz projekt rozporządzeń z 6
października 2011 roku
 4. Wnioski i rekomendacje dla
województwa świętokrzyskiego
2
Produkt krajowy brutto na km2
Bank Światowy,Reshaping Economic Geography
3

PKB na mieszkańca w odniesieniu do
UE27=100 w latach 1997-2008 (1)
Województwo
Mazowieckie
1997 2008
62,9 89,9
Zmiana
+27,0
Śląskie
49,9
61,6
+11,7
Wielkopolskie
46,3
59,5
+13,2
Dolnośląskie
46,0
61,3
+15,3
Zachodniopomorskie 44,3
51,7
+7,4
Pomorskie
43,5
54,1
+10,6
Lubuskie
40,5
48,9
+8,4
Opolskie
40,1
48,3
+8,2
4

PKB na mieszkańca w odniesieniu do
UE25=100 w latach 1997-2008 (2)
Województwo
Kujawsko-pomorskie
1997 2008
39,0 49,2
Zmiana
+10,2
Łódzkie
39,0
53,1
+14,1
Małopolskie
39,0
49,2
+10,2
Podlaskie
35,4
41,6
+6,2
Warmińsko-mazurskie
35,2
42,3
+7,1
Lubelskie
33,6
39,6
+6,0
Podkarpackie
33,4
39,3
+5,9
Świętokrzyskie
33,3
45,6
+12,3
Polska
44,2
57,0
+12,85
Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (1)
wskaźnik
Produktywność w usługach i
przemyśle 2007
Jakość rządów 2009
Gospodarstwa domowe z
dostępem do Internetu 2009
Indeks konkurencyjności
2010
Udział ludności 30-34 z wykształcenie wyższym 2008
Wskaźnik zatrudnienia 2064 2008
Wydatki na B+R w 2007
1
0
2
0
3
0
4
1
0
0
0
0
0 10Ś 6
12 4 Ś 0
0
0
2
1
0
0
0
0
10 5
Ś
1 5Ś
0
0
1
10Ś
5
5
5
2
6
13
Ś
0
8Ś 1
9
1
6
Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (2)
wskaźnik
Wcześniej kończący
edukację w wieku 18-24 w
2007-2009
Wskaźnik bezrobocia 2008
Udział ludności zagrożonej
ubóstwem 2008
Zdolności oczyszczania
wody 2007
Inwestycje publiczne na
mieszkańca 2002-2006
Indeks regionalnej
innowacyjności 2006
1
14
Ś
2
2
3
0
4
0
5
0
6
0
0
0
1
2
5
3
7Ś 3
7
4Ś
7Ś 1
2
4
2
0
0
0
0
0
2
14
Ś
0
0
0
5
11
Ś
7
Podstawowe dokumenty dotyczące przyszłości - EU 2020 (1)
Kluczowy dokument wyznaczający priorytety
polityk Wspólnoty do roku 2020
 Dokument zastępujący Odnowioną Strategię
Lizbońską przy wydłużeniu horyzontu do roku
2020
 Zaprezentowany 3.3. 2010 roku, przyjęty w
czerwcu 2010 roku
 Misją Europejskiej polityki spójności w latach
2014-2020 będzie wdrożenie strategii Europa 2020
i jej skuteczne przeniesienie na poziom regionalny
8

Podstawowe dokumenty dotyczące przyszłości - EU 2020 (2)
Z tego wynikają następujące cele jakie powinny
zostać osiągnięte do roku 2020:
 1. 75% wskaźnik zatrudnienia dla grupy 20-64
 2. 3% PKB przeznaczane na badania i rozwój
 3. Cel 20/20/20 klimat/energetyka (energia ze źródeł
odnawialnych, ograniczenie emisji CO2,
zwiększenie efektywności wykorzystania energii)
 4. Udział kończących wcześniej edukację do 10% i
minimum 40% młodzieży kończącej studia
 5. 20 milionów ludzi mniej w strefie ubóstwa
9

Budżet 2014-2020 w cenach
stałych 2011 roku (1)
Propozycja KE została przedstawiona 29
czerwca 2011roku
 Alokacja dla Polski – 80 mld euro (25% EFS,
33% FS i 42% EFRR) 23,7% środków
Europejskiej Polityki Spójności
 W tym 5% jako European Performance
Reserve na poziomie Komisji Europejskiej
 Plus 40 mld euro Connectivity Fund plus 10
mld euro Funduszu Spójności na (1) TEN-T
(mapa), (2) sieci energetyczne (mapa), (3)
10
sieci informacyjne i komunikacyjne

Budżet 2014-2020 w cenach
stałych 2011 roku (2)

Taka struktura alokacji EFRR i EFS oznacza
bardzo wysoki udział EFS i bardzo niski EFRR
w latach 2014-2020, bowiem w latach 20072013 w Polsce było to: 15% EFS, 52% EFRR i
33% Funduszu Spójności.
11
Budżet 2014-2020 w cenach
stałych z 2011 roku (3)
376 mld euro na gospodarczą, społeczną i
terytorialną spójność
 W ramach EPS uwzględniono środki
Instrumentu Łączącego Europę zarządzanego
poza EPS 40 mld euro plus 10 mld euro z
Funduszu Spójności
18 mld euro w ramach WPR na rzecz filara
drugiego - Europejskiego Funduszu Rolnego
Rozwoju Rolnego Obszarów Wiejskich
 17 mld euro w ramach Instrumentu Sąsiedztwa
12
i Partnerstwa

Propozycje legislacyjne – budżet
EPS
w
cenach
stałych
2011
 1.Regiony o niskim poziomie rozwoju – PKB
poniżej 75% UE27 – 162,6 mld euro
 2.Regiony pośrednie – PKB 75-90% UE27 –
38,9 mld euro
 3.Rozwinięte regiony PKB ponad 90% UE2753,1 mld euro
 4.Współpraca terytorialna – 11,7 mld euro
 5.Fundusz Spójności – 68,7 mld euro
 6.Regiony peryferyjne i słabo zaludnione 0,9
mld euro
13
 7.Instrument Łączący Europę 40+10 mld euro
Finansowanie EPS (1)

Utrzymanie poziomu maksymalnego
współfinansowania przez UE dla regionów
kierunku konwergencja na poziomie 85%. Ważną
zmianą propozycja niekwalifikowalności VAT w
przypadku EFRR i Funduszu Spójności.
 Wprowadzenie Europejskiej Rezerwy Wykonania
na poziomie 5% całej alokacji, która zostanie
rozdysponowana przez Komisję Europejską pod
koniec okresu programowania na podstawie
sprawności wdrażania funduszy w danym kraju
członkowskim
14
Finansowanie EPS (2)

Priorytet dla obszarów kierunku konwergencja
przy utrzymaniu dotychczasowych kryteriów
alokacji funduszy strukturalnych dla regionów
(PKB na mieszkańca według parytetu siły
nabywczej poniżej 75% UE27)
 W latach 2014-2020 kierunek konwergencja ma
stanowić 50,13%, a Funduszu Spójności 21,19%
całej alokacji, w latach 2007-2013 te dwie
pozycje stanowiły około 80% budżetu EPS
 Będzie zachowany dotychczasowy model przeliczania alokacji na ceny bieżące wskaźnikiem 2%
15
hipotetycznej średnioroczej inflacji
Maksymalne przesunięcia
funduszy EPS (caping) (1)

W latach 2007-2013 były zróżnicowane w
zależności od PKB, dla Polski pułapem było
3,71% DNB odnoszonego do trzech funduszy
strukturalnych oraz dawnej sekcji orientacji
Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji
Rolnictwa oraz Funduszu Spójności. Oznaczało
to około 3,3-3,4% do ERRR, EFS i Funduszu
Spójności
16
Maksymalne przesunięcia
funduszy EPS (caping) (2)

W latach 2014-2020 jako uniwersalny pułap
proponuje się w odniesieniu do funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójności 2,5% PKB
funduszy kraju beneficjenta posługując się
argumentem ograniczonego potencjału
absorpcyjnego oraz problemów ze
współfinansowaniem. Oznacza to zasadnicze
obniżenie pułapu średniorocznych transferów na
rzecz krajów beneficjentów
17
Makroekonomiczna
warunkowość
Proponowane początkowo tylko wobec państw
strefy euro karanie za zbyt luźną politykę
fiskalną zostało rozszerzone na wszystkie kraje.
 Oznacza to karanie samorządów regionalnych i
lokalnych będących najważniejszymi
beneficjentami EPS za deficyt budżetowy
powyżej 3% PKB, a skala konfiskowanych
środków może sięgać w przypadku Polski nawet
ponad miliarda euro średniorocznie.

18
Wielofunduszowość PO

W latach 2014-2020 będzie możliwość
finansowania programów operacyjnych ze
środków Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego i Europejskiego Funduszu
Społecznego. Jednak nie zakłada się
wielofunduszowości finansowania w ramach
poszczególnych priorytetów. Maksymalny
poziom tak zwanego krzyżowego
finansowania proponuje się obniżyć do 5%.
19
Programowanie EPS (1)

Zakłada się zasadniczą modyfikację systemu
programowania. W trzy miesiące po
zakończeniu negocjacji nad regulacjami KE
przedstawi Wspólne Ramy Strategiczne
(Common Strategic Framework). W ciągu
kolejnych trzech miesięcy kraj członkowski
przedstawi projekt Kontraktu Partnerskiego
(Partnership Contract), praktycznie razem z
projektami programów operacyjnych
20
Programowanie EPS (2)

Wspólne Ramy Strategiczne i Partnerskie
Kontrakty będą obejmowały pięć funduszy, w
tym także Europejski Fundusz Rolny Rozwoju
Obszarów Wiejskich i Europejski Fundusz
Morski i Rybołówstwa.
 Problem kiedy zostaną zakończone negocjacje
nad regulacjami, optymistycznie zakłada się że
nastąpi to do końca 2012 roku, co oznaczałoby
odpowiednio kolejne dokumenty na 1 kwietnia
2013 roku i 1 lipca 2013 roku.
21
Priorytety tematyczne (1)
1.Wzmacnianie badań, rozwoju
technologicznego i innowacji
 2. Wzmacnianie dostępu do i wykorzystania oraz
jakości informacyjnych i komunikacyjnych
technologii
 3. Wzmacnianie konkurencyjności MSP, sektora
rolnictwa (EFRROW) oraz rybołówstwa i
sektora akwakultury (EFMiR)
 4. Wspieranie przesunięcia w kierunku
niskowęglowej gospodarki we wszystkich
sektorach gospodarki
22

Priorytety tematyczne (2)

5. Promowanie adaptacji do zmian
klimatycznych, zabezpieczania przed i
zarządzania ryzykiem
 6. Ochranianie środowiska i promowanie
efektywności zasobów
 7. Promowanie zrównoważonego transportu i
usuwanie wąskich gardeł w podstawowej
infrastrukturze sieciowej
 8. Promowanie zatrudnienia i wspieranie
mobilności siły roboczej
23
Priorytety tematyczne (3)
9. Promowanie integracji społecznej i
zwalczania bezrobocia
 10. Inwestowanie w edukację, umiejętności
oraz uczenie się przez całe życie
 11. Wzmacnianie potencjału
instytucjonalnego i sprawnej administracji
publicznej

24
Usztywnienia struktury alokacji (1)
EFRR –przynajmniej 50% krajowej alokacji
powinno zostać przeznaczone na priorytety
tematyczne numer 1, 3 i 4 w tym minimum 6%
na rzecz priorytetu tematycznego 4
(wspieranie przesunięcia w kierunku
niskowęglowej gospodarki)
 Przynajmniej 5% alokacji na rzecz
Zintegrowanych Strategii Rozwojowych
dotyczących polityki miejskiej
 0,2% na rzecz innowacyjnych akcji
podejmowanych z inicjatywy KE w obszarze
25
trwałego rozwoju miejskiego

Usztywnienia struktury alokacji (2)
EFS – Minimum 20% zostanie alokowane na
priorytet tematyczny „promowanie integracji
społecznej i zwalczanie ubóstwa”.
 W regionach konwergencji minimum 60% alokacji
powinno skoncentrowane na czterech priorytetach
tematycznych: (1) promowanie zatrudnienia i
wspieranie mobilności siły roboczej, (2) inwestowanie w edukację, umiejętności i edukację przez
całe życie,(3) promowanie integracji społecznej i
zwalczanie bezrobocia,(4) zwiększenie potencjału
instytucjonalnego oraz sprawnej administracji
26
publicznej

Współpraca transgraniczna
Zaproponowano wzrost udziału alokacji w
ramach EPS z 2,48% do 3,48%.
 Określono maksymalny poziom
współfinansowania z UE na 75%
 Potwierdzono trzy kierunki interwencji o
udziale w alokacji:
 73,24% na współpracę transgraniczną,
 20,78% na współpracę trannarodową,
 5,98% na współpracę międzyregionalną

27
Instrument Łączący Europę
Projekt regulacji będzie przedstawiony w terminie
późniejszym. Ale już wiadomo, że:
 A. Będzie dysponował olbrzymią alokacją
sięgającą 50 mld euro
 B. Będzie wdrażany poza europejską polityką
spójności
 C. Będzie zarządzany bezpośrednio na poziomie
europejskim
 D. Będzie zorientowany na 3 kierunki interwencji:
(1) transeuropejskie sieci transportowe, (2) sieci
energetyczne, (3) sieci społeczeństwa
28
informacyjnego

Uproszczenie EPS?

Podobna alokacja finansowa w obydwu okresach
ale:
 Ramowa regulacja w latach 2007-2013 liczyła 64
strony, proponowana na lata 2014-2020 186 stron.
 Cały pakiet legislacyjny w latach 2007-2013 110
stron, proponowany na lata 2014-2020 320 stron
(bez Instrumentu Łączącego Europę)
 Wskutek tego pojawia się propozycja stosowania
zasady proporcjonalności w zakresie: finansowania,
monitoringu, ewaluacji itd. w przypadku małych
alokacji, co nie dotyczy największych beneficjentów
29
Budżet i regulacje na lata
2014-2020 (1)
Inne ważne wnioski
 1. Będzie kategoria regionów pośrednich 7590% PKB UE 27, co rozwiązuje problem
Mazowsza
 2. Wielkość przewidywanych alokacji na
mieszkańca Polski wyniesie około 300 euro
średniorocznie w cenach stałych z 2011 roku

30
Budżet i regulacje na lata
2014-2020 (2)
Inne ważne wnioski cd.
 3. KE będzie rekomendowała krajom
członkowskich wielofunduszowe programy
operacyjne
 4. Przejście na ceny bieżące daje w ramach
EPS w Polsce około 90,5 mld euro

31
Wnioski i rekomendacje (1) –
harmonogram prac
Podstawowym źródłem finansowania inwestycji
publicznych w latach 2014-2020 będzie EPS
 W latach 2011-2013 będą finalizowane
dokumenty i rozwiązania na poziomie Unii
Europejskiej (regulacje prawne, budżet, ramowe
dokumenty), a na tej podstawie Polska będzie
zobowiązana przedstawić nasze propozycje
 Wniosek: proces przygotowania SWŚ musi być
elastyczny, uwzględniający harmonogram prac
programowych UE, prace nad SWŚ zakończyć w
roku 2012, gdy większość założeń będzie znana32

Wnioski i rekomendacje (2)rola Strategii Europa 2020
Podstawową rolą europejskiej polityki spójności
w latach 2014-2020 będzie wdrożenie Strategii
Europa 2020 oraz przeniesienie jej zapisów na
poziom regionalny. Cele zostaną rozpisane na
poziom regionalny
 Dlatego zapisy w programach operacyjnych w
Polsce zostaną ukierunkowane na wdrażanie
priorytetów i celów tej strategii
 Wniosek: SWŚ powinna otwierać przestrzeń dla
takich ukierunkowań interwencji

33
Wnioski i rekomendacje (3) –
kierunek konwergencja EPS

Podstawowym priorytetem w latach 2014-2020
pozostaną regiony kierunku konwergencja, co
oznacza że województwo świętokrzyskie może
liczyć na obfite finansowanie. Także po roku 2020
Świętokrzyskie pozostanie ważnym beneficjentem
EPS
 Wniosek: najważniejsze i najtrudniejsze problemy
regionalne województwa świętokrzyskiego trzeba
skutecznie rozwiązywać w latach 2014-2020,
zakładając kontynuację po roku 2020
34
Wnioski i rekomendacje (4) –
alokacje w ramach EPS
Obowiązujący algorytm berliński i wstępne
propozycje budżetowe są względnien
korzystne dla Polski
 Algorytm w Polsce (80, 10,10) jest rozsądny
 Mazowsze wypada jako beneficjent funduszy
strukturalnych w ramach kierunku
konwergencja
 Wniosek: województwo Świętokrzyskie może
w latach 2014-2020 liczyć na znacznie
bardziej obfite finansowanie rozwoju
regionalnego niż w latach 2007-2013
35

Wnioski i rekomendacje (5) –
kwestie spójności terytorialnej A
Propozycje nowych instrumentów dotyczące
między innymi polityki miejskiej oraz rozwoju
lokalnego.
 1. Rozwój lokalny typu LEADER dla innych niż
wiejskie obszarów (Community led-local
development)
 2. Strategie rozwoju lokalnego (local development
strategies)
 3. Wspólne grupy akcji (joint action groups)
 4. Lokalne plany akcji (local action plans)
36

Wnioski i rekomendacje (6) –
kwestie spójności terytorialnej B

Propozycje nowych instrumentów cd.
 5. Zintegrowane terytorialnie inwestycje
(integrated territorial investment)
 6. Trwały i zrównoważony rozwój obszarów
zurbanizowanych (sustainable urban development)
 7. Platforma rozwoju miast (urban development
platform)
 8. Innowacyjne akcje w sferze trwałego i
zrównoważonego rozwoju miast
37
Wnioski i rekomendacje (7) –
kwestie spójności terytorialnej C
Wnioski: W województwie świętokrzyskim należy
zbudować potencjał umożliwiający dostęp do
nowych instrumentów polityki miejskiej i rozwoju
lokalnego
 Istotne staje się programowanie rozwoju w
obszarach funkcjonalnych m.in. metropolitalnych
 Określanie terytorialnych standardów dostępności
do usług publicznych
 Strategia i PO Rozważenie osi priorytetowej
funkcje metropolitalne Kielc
38

Wnioski i rekomendacje (8) –
instrumenty EPS
Spodziewane przesunięcie struktury wsparcia z
bezzwrotnych grantów na rzecz miękkich
kredytów
 Szersze wprowadzanie instrumentów inżynierii
finansowej
 Wniosek: Przygotowanie w województwie
świętokrzyskim potencjału instytucjonalnoorganizacyjnego do promowanych przez KE
zmian w kierunku instrumentów zwrotnych

39
Wnioski i rekomendacje (9) koncentracja tematyczna

Rozumiana jako krótsze menu finansowania
EPS oraz konieczność wyboru ograniczonej
liczby obszarów interwencji.
 W projekcie rozporządzeń określono 11
priorytetów tematycznych oraz minimalne
pułapy wydatków na poszczególne priorytety w
ramach EFRR i EFS
 Wniosek: w strategii wojewódzkiej należy
przygotować przesłanki ukierunkowania wyboru
takiej struktury według obszarów interwencji, co
40
nastąpi w regionalnym programie operacyjnym
Wnioski i rekomendacje (10) –
kierunki interwencji w ramach
polityki regionalnej w Polsce
W KSRR 2010-2020 przyjęto że Cel 1 to
konkurencyjność, a Cel 2 to spójność, natomiast
Cel 3 to sprawność (zamiana hierarchii)
 Zakłada się alokowanie 63% środków na Cel 1,
30% na Cel 2 oraz 7% na Cel 3
 Wniosek: Niezbędne jest takie zorientowanie
SWS aby skutecznie korzystać z tych środków
zarówno w ramach celu 2, jak też w ramach celu
1 oraz celu 3.

41
Wnioski i rekomendacje – (11)
poziom współfinansowania
Utrzymano pułap współfinansowania przez UE w
ramach kierunku konwergencja na poziomie 85%.
Kwestia niekwalifikowalności VAT w przypadku
EFRR wymaga uwzględnienia w kalkulacjach.
Do województwa świętokrzyskiego trafi
prawdopodobnie znacznie więcej środków niż w
latach 2007-2013, co wymagać będzie znacznie
większego wkładu własnego
Wniosek: trzeba przygotować w województwie
świętokrzyskim niezbędne środki własne dla
współfinansowania wkładu Unii Europejskiej 42
Wnioski i rekomendacje – (12)
zarządzanie środkami
interwencji strukturalnej UE
KSRR 2010-2020 zakłada dalsze decentralizowanie
zarządzania funduszami UE w Polsce. W latach
2007-2013 na poziomie regionalnym zarządzane
jest 36% środków, w latach 2014-2020 ma to
wynieść 50%.
Równocześnie obserwujemy tendencję do
komplikowania systemu zarządzania EPS
Wniosek: trzeba przygotować w województwie
świętokrzyskim potencjał kadrowy i
instytucjonalny do wzrostu obowiązków
43
związanych z wdrażaniem EPS
Wnioski i rekomendacje – (13)
wielofunduszowość programów
operacyjnych
Wielofunduszowość PO (EFRR i EFS)
Określone struktury alokacji gdyby zastosować
globalne proporcji EFRR i EFS to w ramach RPO
37,5% EFS i 62,5% EFRR
Wniosek: trzeba przygotować w województwie
świętokrzyskim potencjał do zbudowania i
zarządzania w układzie wielofunduszowego RPO
z bardzo wysokim udziałem EFS
44
Wnioski i rekomendacje – (14)
środki w ramach EFRROW
Prawdopodobnie w latach 2014-2020 będzie
możliwa lepsza koordynacja funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójności z
Europejskim Funduszem Rolnym Rozwoju
Obszarów Wiejskich
Wniosek: warto byłoby rozważyć podjęcie w
województwie świętokrzyskim zintegrowanego
modelu programowania tych funduszy w ramach
Urzędu Marszałkowskiego (rozwiązanie takie
zostało już wprowadzone w dwu
45
województwach)
Wnioski i rekomendacje – (15)
środki w ramach Instrumentu
Łączącego Europę
Zakłada się w latach 2014-2020 stworzenie takiego
instrumentu w ramach którego wyróżniono trzy
priorytety: (1) sieci transportowe, (2) sieci
energetyczne oraz (3) społeczeństwo
informacyjne. Ten trzeci priorytet będzie
wdrażany za pomocą finansowania konkretnych
projektów
Wnioski: trzeba budować w województwie
świętokrzyskim potencjał umożliwiający
wygenerowania projektów ze sfery społeczeństwa
46
informacyjnego
Wnioski i rekomendacje – (16)
europejska rezerwa
programowania
W latach 2014-2020 5% alokacji dla Polski zostanie
zatrzymane przez KE w ramach europejskiej
rezerwy programowania i w warunkach wykonania
przez Polskę uzgodnionych z KE warunków
zostanie uwolnione w roku 2019
Wnioski: w województwie świętokrzyskim należy
przygotować potencjał gwarantujący uzyskanie
dostępu do środków tej rezerwy
47
Wnioski i rekomendacje – (17)
programowanie rozwoju w
układzie makroregionalnym
Polski Wschodniej
Utrzymanie wielofunduszowego PO dla makroregionu Polski Wschodniej z udziałem województwa
świętokrzyskiego jest zakładane w KSRR
Wnioski: niezbędne jest uwzględnienie w SWŚ
wymiaru makroregionalnego strategii Polski
Wschodniej przy bardziej skutecznym podjęciu
problemu własności (ownership) tej strategii i
ukierunkowaniu na problemy międzywojewódzkie
48
i makroregionalne oraz sieciowanie
Znaczenie EPS po roku 2020

W latach 2007-2013 inwestycje publiczne
podejmowane w Polsce są finansowane w około
50% ze środków EPS, nieco korzystniejsza
sytuacja będzie w latach 2014-2020
 Istotne przedsięwzięcia strukturalne nie zostaną
zakończone do roku 2013, potrzeba będzie
jeszcze kilkunastu lat
 Kolejny wieloletni okres programowania w UE
będzie najprawdopodobniej 5 letni.
Województwo Świętokrzyskie pozostanie
znaczącym beneficjentem EPS także w latach
2021-2025
49
Dziękuję za uwagę
50