Transcript Merkezi Lab Genel İlkeleri

Merkezi Araştırma Laboratuvarları
Devlet Planlama Teşkilatı
Bilim ve Teknoloji Sektörü
Araştırma Altyapı Projeleri
• 8. Kalkınma Planı ile birlikte stratejik önem taşıyan alanlarda
üniversitelerde ve kamu araştırma kurumlarında mükemmeliyet
merkezleri ve büyük ölçekli araştırma alt yapısı destekleri verilmeye
başlanmıştır.
– Ülkesel ve bölgesel önceliklerle uyumlu,
– Kamu ve özel sektörün ihtiyaçlarını göze alan,
– Çok disiplinli araştırma faaliyetlerinin yürütülebildiği,
– Nitelikli araştırmacılara birlikte çalışma ortamı oluşturarak kritik
kütlenin bir araya getirildiği,
– Araştırma sonuçlarının etkin bir şekilde yayılımının sağlanabildiği,
merkezlerin kurulması amaçlanmaktadır.
2
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
2
Tüm Araştırma Merkezlerinde Aranan Şartlar
3
sahipliği

Üniversite rektörlüklerinin
(kurumsal sahiplik),

Üniversitelerin insan gücü kapasitesi ile uyumlu,

İşletme modeli ve sürdürülebilirliği hazırlanan yapılabilirlik
çalışması ile gösterilmiş,

Diğer araştırma kurumları ile üniversitelerin kullanımına
açık olduğu taahhüt altına alınmış,
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
ve
yönetiminde
3
Neden Merkezi Araştırma Laboratuvarları
4

Gelişmekte olan üniversitelerimizde kişilerin veya bölümlerin
kontrolü altında olmayan, yönetim modeli şeffaf, bütün
araştırmacıların kullanımına açık, nitelikli araştırma altyapısı
sağlamak,

Bu üniversitelere daha fazla sayıda nitelikli eleman çekebilmek,
yurt dışına beyin göçünü engellemek,

Üniversitelerde araştırma kültürünü yaygınlaştırmak,

TÜBİTAK, Sanayi Bakanlığı gibi diğer kamu kurumlarının verdiği
proje desteklerinden ve uluslar arası fonlardan bu üniversitelerin
daha fazla yararlanabilmesini sağlamak,

Ülkemizdeki araştırmacı insan kaynağını nicelik ve nitelik
yönünden geliştirmek,

Üniversite sanayi işbirliğine katkı sağlamak.
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
4
Merkezi Laboratuvar Projelerinde Dikkat Edilmesi
Gereken Temel Prensipler
5

Merkezi laboratuvarlarda sorumluluk kurumsal olmalıdır.

Merkezi laboratuvarlar araştırma altyapısı açısından
üniversitenin genel ihtiyacını karşılamalıdır.

Ayrıca, üniversitenin araştırmacı altyapısının iyi olduğu ve
bulunduğu bölgenin ekonomik faaliyet alanlarının yoğunlaştığı
konularda merkezi laboratuvar altında uydu (alt) araştırma
merkezlerinin yer alması yararlı olacaktır.

Merkezi laboratuvarlar başta üniversitedeki bütün araştırmacılar
olmak üzere özel sektöre ve diğer kurumlara açık olmalıdır.

Özellikle dışarıdan gelen kullanıcıların merkezden rahat
yararlanabilmeleri için imkanlar (konaklama, proje odası, v.b.)
düşünülmelidir.
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
5
Makine Teçhizat
6
1.
Alınacak makinenin teknik özellikleri, bakımı, gereklilikleri
konusunda mutlaka detaylı bir ön çalışma yapılmalıdır.
2.
Önemli olan her makine-techizat için bu ekipmanı kullanan farklı
alanlardaki hocalardan 3 ila 5’er kişilik teknik kurulların
oluşturulması faydalı olacaktır.
3.
Makine –teçhizat ve donanımla ilgili kişiler deneyimli
üniversitelerden bu konuda eğitim ve danışmanlık almalıdır.
4.
Makine-teçhizatın maliyetinin yaklaşık yüzde 10’una denk gelen
yıllık işletim gideri olduğu göz ardı edilmemelidir. Bu masraf
üniversiteler tarafından karşılanacaktır.
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
6
Bina İnşaatı
1.
2.
3.
4.
7
Merkezi laboratuvar projelerinde binalar mutlak surette modüler
olmalıdır. Başlangıç için gerekenden büyük bina tekliflerinden
kaçınılmalıdır.
Binaların, satın alınacak makine teçhizatın teknik
özellikleriyle uyumlu olmasının inşaat başlangıç aşamasında
tasarlanmış olması önemlidir. Bu hususta deneyimli kurumlardan
eğitim ve danışmanlık alınması yerinde olacaktır.
Bina inşaatı ile ilgili olarak üniversitede ilgili kişilerin (idari mali
işler, proje yürütücüsü, sorumlu araştırmacılar)
bilgilendirilmesi önem taşımaktadır.
Makine teçhizatın arızalanmaması ve ölçümlerin sekteye
uğramaması açısından alternatif güç kaynaklarının gerekli
olup olmadığı mutlaka belirlenmelidir.
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
7
Personel
1.
2.
3.
8
2009 yılında çıkarılan Esas ve Usuller projelerde proje
süresince eleman çalıştırılmasını kolaylaştırmıştır.
Ancak sınırlı sayıda personel için destek
sağlanmaktadır.
Merkezlerin etkin çalışması ve sürekliliği açısından
teknik personelin eğitimi ve sürekli kadro tahsis
edilmesi önem taşımaktadır.
Proje destek süresi sona ermeden Merkezde çalışacak
teknik elemanlar için üniversiteler mutlaka uzman
veya mühendis kadrosu tahsis etmelidir.
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
8
İdari Yapılanma




9
Merkezlerin sürekliliğinin ve bilimsel özerkliğinin sağlanması önem
taşımaktadır. Bu amaçla merkezlerin farklı disiplinlerdeki
araştırmacılardan oluşan bir Yönetim kurulu olmalıdır.
Teknoloji alanları ile ilgili olarak proje grupları ve yapacakları
çalışmalar belirlenmelidir.
Bunun yanısıra merkezlerin yönetim ve işleyişi ile ilgili olarak
yönetmelikler çıkarılmalıdır.
Merkezlerde araştırmacılara hizmet verecek Genel Destek
Birimi ve belli bir alana odaklanmış İleri Araştırmalar Birimi
olmak üzere iki farklı yapılanma olması faydalı olacaktır.
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
9
İzleme ve Yönlendirme
10

Merkezlerin performansının izlenmesi hem iyi
performans gösteren merkezlerin daha iyi koşullara
ulaştırılması, hem de beklenen performansı
gösteremeyen merkezlerin yerinde ve zamanında
yönlendirilebilmeleri açısından önemli bir araçtır.

Yatırım Programında yer alan her proje için en az bir
izleyici atanması ve izleyicilerin düzenli olarak, yerinde
inceleme de dahil olmak üzere merkezleri takip
etmeleri ve Devlet Planlama Teşkilatı’na rapor
sunmaları öngörülmektedir.
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
10
Proje Önerilerinin Değerlendirilmesi
1) Ön Değerlendirme Aşaması
Proje Yönlendirme Komitesi ve DPT Uzmanları tarafından;

Proje başvuru formatına uygunluk (uygun form mu?),

Proje türü (altyapı projesi mi?),
Bütçe büyüklüğü ve bütçe içindeki sabit sermaye (makine-teçhizat ve
inşaat) oranı,
Genel kullanıma açıklık


yönünden öndeğerlendirme yapılmakta, şartları sağlamayan
projeler elenmektedir.
11
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
11
Proje Önerilerinin Değerlendirilmesi
2. Aşama: Panel Değerlendirmesi:
2008 Yılında Oluşturulan Panel Başlıkları
- Bilgi Teknolojileri
- Mikro-Nano Teknoloji
- Yaşam Bilimleri
- Tarım-Gıda-Veterinerlik
- Merkez laboratuvarlar
- Malzeme Bilimleri
- Enerji-Çevre
3. Aşama: Nihai Değerlendirme
Desteklenecek projeler:
değerlendirme
sürecinden çıkan değerlendirme raporları,
bütçe imkanları,
üniversiteler ve bölgeler arası dengenin sağlanması
yapılan yatırım görüşmeleri
dikkate alınarak belirlenir.
12
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
12
Proje Değerlendirme Kriterleri
1- Önceliklerle Uyum ve Kurumsal Uygunluk
-
Plan, program ve kurumsal stratejilerle uyumu
Sektörel ve bölgesel önceliklerle örtüşmesi
Üniversite-sanayi-kamu işbirliğine katkı sağlama potansiyeli
İnsan gücü yetiştirme potansiyeli
2- Teknik Yeterlilik
-
Proje Ekibinin yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olması
Talep edilen makine-techizatın amaçlara uygun ve kullanılabilir olması
Toplam bütçe ve dağılımı
3- Altyapının Sürdürülebilirliği
-
13
Sürdürülebilir ve ilgili bütün araştırmacıların kullanımına açık olması
Gelir-gider analizinin gerçekçi oluması
Nitelikli insan gücü çekme potansiyeli
Ulusal ve uluslararası diğer destek mekanizmalarından yararlanma
potansiyeli
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
13
İrtibat İçin...
Pelin D. Tekneci, 2946444, [email protected]
Süleyman Alata, 2946405, [email protected]
Bilgehan Özbaylanlı, 2946475, [email protected]
Levent Şahin, 2946445, [email protected]
14
13 Nisan 2015
Devlet Planlama Teşkilatı
14