Adaptacja dziecka w przedszkolu – wykład dla rodziców dzieci, które rozpoczną uczęszczanie do Przedszkola Miejskiego w Chocianowie

Barbara Jaśkiewicz

Agenda

• Czym jest adaptacja dziecka w przedszkolu?

• Jak pomóc dziecku w adaptacji?

• Jak pomóc sobie w adaptacji do tego, że dziecko idzie do przedszkola?

Pytanie:

Czym jest pójście dziecka do nowego przedszkola?

Co doznaje dziecko gdy idzie do nowego dla niego przedszkola?

Dla dziecka nowe przedszkole to:

• Stres związany z : - nową sytuacją - nowym otoczeniem (nowe miejsce, nowy opiekun, inne dzieci) - nowym rytmem dnia • Lęk związany z rozstaniem (separacja), który wyraża się np. w płaczu przed rozstaniem • Lęk przed tym, że dziecko zostanie w przedszkolu

Dlaczego mnie zostawiasz?

Ale stres również dla rodzica…

• Czy mojemu dziecku będzie tam dobrze?

• Czy nic mu się nie dzieje?

• Czy nie tęskni za mną?

• Czy nie płacze?

• Czy będzie jadł/jadła?

Dlatego rodzicu o wszystko pytaj…(konsultacje)

Adaptacja przedszkolna to

• Proces przyzwyczajenia się do nowej sytuacji / uczęszczanie do przedszkola -

Proces oswajania dziecka

• Trwa od 2 tygodni do 1 miesiąca • Czasem wystarczy 5 dni (po około 1-1,5h dziennie)

Jak ułatwić dziecku adaptację?

• przygotowanie dziecka do pójścia do

przedszkola

• przygotowanie dziecka do rozstania - trening rozstania (zostawianie dziecka u babci, cioci na coraz dłuższy czas) • przygotowanie dziecka do nowego rytmu dnia • uczenie dziecka samodzielności • skorzystanie z tygodnia adaptacyjnego

(oswojenie dziecka z nową sytuacją)

Jak ułatwić dziecku adaptację?

• zabranie do przedszkola przyjaciela-maskotki, kocyka (poczucie bezpieczeństwa) • spokojne wyjście do przedszkola i przygotowanie dziecka do rozstania - umowa z dzieckiem (co się stanie jak będziesz płakał) - umowa dotycząca odbioru dziecka (kiedy i kto odbierze dziecko) • rytuał pożegnania (świadome, ale krótkie rozstanie) • motywowanie poprzez pochwały i nagrody (najlepiej niematerialne zabawa na placu zabaw) • metoda karty punktowej/małych niespodzianek • dziecko na początku przybywa możliwie jak najkrócej w przedszkolu i potem coraz dłużej • dotrzymywanie obietnic danych dziecku (o której zostanie odebrane i przez kogo – redukcja niepokoju)

Metoda karty punktowej, system żetonów Bez płaczu poszedłeś do sali/przedszkola

Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela

Przykład zastosowania karty punktowej

Zbieranie punktów

Nagrody

Metoda małych niespodzianek

• Adventskalender

Czego nie robić w procesie adaptacji?

• nie straszyć dziecka przedszkolem • nie znikać bez pożegnania – bo dziecko w przyszłości będzie się bało • nie przedłużać rozstania (żegnać się czule i wychodzić, ignorować płacz) • nie pokazywać swoich rozterek związanych z uczęszczaniem dziecka do przedszkola (może źle zrobiłam/zrobiłem?) • nie nagradzać dziecka za pójście do przedszkola, tylko za bezproblemowe rozstanie • nie nagradzać przypadkowo niepożądanych zachowań

Analiza zachowania 2 - latka

Dziecko ciągnie za włosy inne dziecko „Trzeba ciągnąć dalej za włosy” Mama krzyczy i zabiera 2 latka, bierze go na ręce „Za ciągnięcie – biorą mnie na ręce”

Analiza zachowania 4 - latka

Dziecko przeklina „Trzeba przeklinać ” Tata śmieje się „Dostaję uwagę – widocznie się to tacie podoba”

• Nagradzanie niepożądanego zachowania powoduje utrwalenie tego zachowania

Trzy grupy dzieci:

• Dzieci niedojrzałe emocjonalnie • Dzieci, które przez kilka dni lub tygodni będę przeżywać rozłąką z rodzicem ale po tym czasie będą spokojnie rozstawać się z nim • Dzieci, które w ogóle nie mają trudności przystosowawczych

Co robić gdy proces adaptacji trwa za długo?

• Dziecko po miesiącu nadal histerycznie broni się przed pójściem do przedszkola • Pojawiają się niepokojące zachowania (lęki, moczenie nocne, wymioty, bóle brzucha, bóle głowy) Szukać fachowej pomocy (psycholog, pedagog, etc.)

Pierwszy rok w przedszkolu – trudny okres

Zachowania 3 - latka 2,5 lat „Uparty osiołek”

• Upartość i mała elastyczność (nie są w stanie ustąpić i poczekać, wszystko musi być tak jak tego chcą) • Kochają rytuały (wszystko musi odbywać się zgodnie z ustalonym porządkiem), lubią powtarzać dane czynności (czytanie tych samych bajek), nie lubią nowości • Wydają rozkazy i chcą podejmować decyzję (co założyć, kiedy) – podejmowanie decyzji trwa b. długo • Trudny we współżyciu • Wiek gwałtownych emocji

3 lata „Pogodzony”

• Uległość i ugodowość (dziecko nie jest już nieustępliwe, sztywne i dominujące) • Lepsze kontakty z innymi (lubi brać, ale też dawać i dzielić się) • Lubi zawierać przyjaźnie, ludzie stają się dla niego ważni • Wzrastają zdolności językowe i słownik, dziecko uwielbia nowe słowa

Zachowania 4 - latka 3,5 lat - Kryzys

• Zaburzenia koordynacji (potykanie, przewracanie, lęk wysokości, motoryka mała, oczy i uszy – zezowanie) • Silna potrzeba rozładowania emocji (mruganie powiekami, obgryzanie paznokci, dłubanie w nosie, tiki, masturbacja, ssanie palca), lęki • Trudności językowe (jąkanie, zacinanie) • Problemy w kontaktach (częste płacze, pojękiwanie, chce całą uwagę dla siebie, nie czuje się bezpiecznie) – rozchwianie emocjonalne

4 lata „Nie do opanowania”

• Dzieci są nie do opanowania: - duża ruchliwość (biją, kopią, rzucają kamieniami, niszczą przedmioty, uciekają) - rozchwianie emocjonalne (śmiech i napady złości) - „rzucanie mięsem” (wulgarne wyrażenia i bawienie się nimi) - niesłuchanie poleceń • Olbrzymia wyobraźnia i mieszanie faktów z fikcją • Zbytnia śmiałość i pewność siebie Dziecko puszy się, przechwala, prowokuje i przeklina.

Dane kontaktowe

www.psycholog.polkowice.pl

Barbara Jaśkiewicz Tel. kom. 695581808