Transcript File - SOT-Hoogbegaafde Rekenaar

De betere rekenaar

Stellingen:
Geel: waar
Rood: niet waar
Stelling 1:

In mijn stageklas worden de betere
rekenaars voldoende uitgedaagd: Zij
moeten zich regelmatig inspannen om
moeilijke opgaven te maken.
Stelling 2:

In mijn stageklas krijgen de betere
rekenaars, naast het gewone
rekenboek, veel extra materialen
aangereikt.
Stelling 3:

In de rekenmethode van mijn
stageschool zit al zoveel differentiatie
en uitdaging voor de sterke rekenaar
dat aanvullend materiaal niet nodig is.
Stelling 4:

De huidige rekenmethoden zijn
ongeschikt voor hoogbegaafde
leerlingen.
172- 94 =





Tygo lost deze som als volgt op:
94 – 72 = 22
100 – 22 = 78
Wat doet Tygo? Klopt zijn aanpak?
Welk type rekenaar kan Tygo zijn?
eXcellente rekenaar:
niveau 1X
www.aps.nl/excellent-rekenen
Filmpje met informatie over 1X
Ze willen anders denken.

Wat moet er gebeuren om er voor te
zorgen dat de betere rekenaars ook
echt aan andere soorten opgaven
kunnen gaan werken?
Compacting van de reguliere stof
Wat is compacten?
Delen van de rekenstof weglaten.
Waarom compacting?



Reguliere leerstof is afgestemd op leerbehoeften
van gemiddelde leerlingen.
Voorkomen van demotivatie en onderpresteren.
Tijd vrijmaken voor verrijkingsstof.
Doelgroepen volgens DHH Sylvia Drent (zie het
boek Passend Onderwijs voor begaafde
leerlingen)
Eerste leerlijn
De betere rekenaar
(intelligente en
begaafde leerlingen)
Tweede leerlijn
Hoogbegaafde en
hoogintelligente
leerlingen
(IQ>130)
Verkorte instructie
Schrappen 25-50 % van de
oefenstof
Instructie bij nieuwe elementen in
de leerstof
Schrappen 50-75 % van de
oefenstof
=> 1-1,5 les voor
verrijking
=> 3 lessen per week
voor verrijking
Principes compacten en verrijken volgens het
SLO
(SLO maakt geen onderscheid tussen betere
rekenaar en hoogbegaafde)
Niet:
Wel:

50 – 75% van de oefenstof


75- 100 % van de herhaling


verrijkingsstof die meer van
hetzelfde biedt






Belangrijke stappen in het
leerproces
Overgang naar formele notaties
Reflectieve activiteiten
Belangrijke strategieën en
werkwijzen
Constructieve/ontdekactiviteiten
Verrijkingsstof die wezenlijk
moeilijker is
Activiteiten op tempo
Introductie van een nieuw thema
Hoe kun je als leerkracht bepalen welke stof overbodig is
voor de betere rekenaar in de rekenles?



Kritisch kijken naar het plusprogramma van de rekenmethode en
vervolgens zelf bepalen wat daaruit weggelaten moet worden.
Gebruik maken van de routeboekjes van het SLO, indien oudere
versies van rekenmethoden gebruikt worden. Zij hebben de
keuzes al gemaakt, maar maken geen onderscheid tussen de
betere rekenaar en de hoogbegaafde leerling.
Gebruik maken van het digitaal handelingsprotocol (voor demo
zie, www.dhh-po.nl) hoogbegaafdheid en de daarbij behorende
uitwerkingen van de compactingsroutes voor de eerste en de
tweede leerlijn.
Voorbeeld routeboekje van het SLO:
En dan verrijken…



In de les
- andere vraagstelling/open vragen
- verbanden leggen met andere vakgebieden
Met verrijkende materialen
- rekenspellen
- computer
Met een verrijkende methode
Verrijkingsprincipes van het SLO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Stel een ander soort vragen: meer open
Geef de opdrachten een andere vorm
Zorg voor grotere complexiteit
Verbind wiskunde met andere vakken
Laat eigen producties en constructies
Daag uit tot redeneren, reflectie en
filosoferen
Verbreed het aanbod met andere
domeinen en vakgebieden
Hoe kun je als leerkracht bestaande
opgaven uit het boek verrijken?
Bestaande opgaven aanpassen:
a) Kale sommen
b) Contextopgaven
Verrijken in de les:
Kale som in het boek:
.. – 5 = 100  105 – 5 =100
Verrijking: maak meer sommen
Antwoorden:
95 + 5 = 100
500 : 5 = 100
20 x 5 = 100
.. . 5 = 100
Het wordt nu een vorm van eigen productie.
Voorbeeld van een gesloten vraag (in
context) om te verrijken
Farida mag morgen met haar oom mee.
Ze gaan naar Naturalis in Leiden.
Om half tien vertrekken ze uit Zwolle.
Over die 152 km doen ze 2 uur.
Met welke snelheid rijden ze gemiddeld?
Hoe kun je deze opgave interessanter
maken voor de betere rekenaar en
hoogbegaafde leerling?
Context meer open
Farida mag morgen met haar oom mee.
Ze gaan naar Naturalis in Leiden.
Om half tien vertrekken ze uit Zwolle.
Ze rijden gemiddeld 80 km/uur
Hoe laat ongeveer zullen ze bij het
natuurmuseum zijn?
Meer open en complex
Farida mag morgen met haar oom mee.
Ze gaan naar Naturalis in Leiden.
Om half tien vertrekken ze.
Om ongeveer half twaalf zullen ze bij
het natuurmuseum zijn.
Waar kan Farida wonen?
Welke leerlingen hebben vooral baat bij
opgaven die open en complex zijn?
Werkfase in deze les


Ga aan de slag met de opdrachten 1a, 1b, 2
en 3 uit deze powerpoint in het boekje.
Bekijk zo mogelijk via je eigen device de
volgende websites:
– www.aps.nl/excellent-rekenen
– www.rekentijger.nl CLICK TO READ
– www.acadin.nl:
Een website met vraagstukken voor hoogbegaafde leerlingen.
Opdracht 1a:
Zicht krijgen op de keuzes die de
compactingsroutes maken.
Bekijk het routeboekje voor één blok uit
Rekenrijk. Bekijk de keuzes die gemaakt
worden op basis van de uitgangspunten
van het SLO.
Bespreek met elkaar wat je van de
gemaakte keuzes vindt.
Opdracht 1b:
Zicht krijgen op de keuzes die de
compactingsroutes maken.
Bekijk de richtlijnen voor compacting
eerste en tweede lijn van DHH voor een
blok uit de Wereld in Getallen (Sylvia
Drent).
Bespreek met elkaar wat je van de
gemaakte keuzes vindt.
(methodeboeken WiG nodig bij deze opdracht)
Enkele voorbeelden van
verrijkende materialen:










Bolleboos
Kien rekenen
Malmberg puzzelboekjes
Plustaak
Rekentijgers en Rekenpanda, zie www. Rekenpanda.nl en
Rekentijger.nl
Rekentoppers en Kangoeroe rekentoppers
Somplex
Somplextra
Vooruit
Vierkant voor wiskunde
Voorbeelden verrijkende materialen:






24 game
Lego dacta
Rekenpyramide
Magico
K’nex, Kapla, Tangram, Schaken
Tijdschrift Volgens Bartjens, de rekenkalender van
Volgens Bartjens
Opdracht 2:
Zicht krijgen op de verschillende
verrijkingsmaterialen.
Vergelijk de volgende werkbladen over
breuken met elkaar:
Pluspunt groep 7, werkboek Pluspunters (29)
Bolleboos, Alles op een rijtje
Bespreek met elkaar wat de verschillen zijn.
Opdracht 3:
Zicht krijgen op de beschrijving van het
niveau 1X volgens het APS.
Bekijk de poster 1X in het rekenlokaal.
Lees de volgende artikelen uit Volgens Bartjens
jaargang 32 nummer 1 (zie pakketje artikelen; lezen
voor je stage, geen “leer”stof):



Excellent rekenen in beeld, zie ook www.excellentrekenen.nl
In het spoor van Collatz, plusklas puzzelt met getallen.
Lekker lastig, uitdagend rekenwiskundemateriaal voor groep
3-8.
Blijf wakker!
Welke compactingslijn je ook kiest, blijf kritisch kijken
naar de keuzes die gemaakt ten aanzien van
schrappen en verrijken door:



de compactingslijn
de rekenmethode
het verrijkingsmateriaal
Blijf kijken naar de behoeften van de leerlingen!
Voorbeeldopgave uit Malmberg
puzzelboekje
Voorbeeld van een opgave die door een
leerling zelf gemaakt is.
Onderzoek of jouw
werkplekschool al het volgende
doet:






Analyses maken van de sterke rekenaars.
De rekenles compacten voor deze leerlingen met
behulp van een compactingslijn.
De rekenles verrijken door gebruik te maken van
aanvullende materialen voor de betere rekenaar.
Nadenken over de uitwisseling, onderling en met de
rest van de groep.
Aandacht voor de betere rekenaar in het
groepsplan.
Doorgaande lijn in de gehele basisschool voor de
betere rekenaars.
Neem mee naar de
volgende les:

Eén opdracht voor jouw stageklas die
volgens jou echt uitdagend is voor de
betere rekenaar én de hoogbegaafde
leerling.