Transcript 4b - tSeirbhís Tacaíochta Dara Leibhéal don Ghaeilge

Múineadh agus Foghlaim na Gaeilge
Cúrsa 4B
An tSeirbhís Tacaíochta Dara Leibhéal don
Ghaeilge
Aidhmeanna:
- tacú le forbairt ghairmiúil mhúinteoirí Gaeilge
- múineadh agus foghlaim an ábhair
- tacú le húsáid na Gaeilge mar theanga chumarsáideach
- tábhacht scileanna labhartha sna siollabais a chur chun cinn
Foinsí Eolais:
www.education.ie
www.examinations.ie
www.muinteoirgaeilge.ie
Soláthar Tacaíochta 2007 -2010
Cúrsaí Áitiúla
(Éascaitheoirí)
Cúrsa 1
Cuairteanna
Scoile
(2007 – 08)
Cúrsa 2
(2008 – 09)
+ Saintacaíocht
bhreise
Cúrsa 3
(2009 – 10)
Tacaíocht ar
líne
Nuachtlitreacha
srl.
Soláthar Tacaíochta: Plean Oibre
2010 - 2012
Cúrsaí Áitiúla
(Éascaitheoirí)
Cuairteanna
Scoile
Téarma 1
Cúrsa 4
(2010-11)
Cúrsa 4A
Téarma 2
Cúrsa 4B
+ Saintacaíocht
bhreise
Téarma 1
Cúrsa 5
(2011-12)
Tacaíocht ar líne
Cúrsa 5A
Téarma 2
Cúrsa 5B
Nuachtlitreacha srl.
An Fhoireann Tacaíochta
- Struchtúr Réigiúnach
Maria - 6
Tomás – 5
Íde - 4
Hilari - 1
Caoimhe - 2
Vernon - 3
Sonraí Teagmhála
Seoladh poist:
An tSeirbhís Tacaíochta Dara Leibhéal don Ghaeilge
Ionad Oideachais Átha Luain
Bóthar Mhaigh Droma
Átha Luain
Co. na hIarmhí
Teil: 0906-420401
Facs: 0906-486548
R-phost: [email protected]
Suíomh idirlín: www.muinteoirgaeilge.ie
Clár an Chúrsa
9.30 – 10.45 Ceardlann 1:
» Taighde Fheidhmeach
» An Bhéaltriail Ardteiste Nua
» Cleachtas Inmholta chun an teanga labhartha a fhorbairt
agus a mheas
10.45 – 11.00
Tae/Caife
11.00 – 1.00 Ceardlann 2:
» Measúnú Neamhfhoirmeálta & Foirmeálta – Straitéisí
úsáideacha
1.00 – 2.00
Lón
2.00 – 3.45 Ceardlann 3:
» Saothrú agus Measúnú na Gaeilge labhartha
– Tascanna, Taifead agus Trealamh
Taighde Fheidhmeach
1.
Déan cur síos ar chur chuige amháin nó dhó a
úsáideadh sa seomra ranga a chuir le hinniúlacht na
scoláirí sa Ghaeilge labhartha.
2.
Déan cur síos ar an gcineál obair bhaile a tugadh agus
a chuir le hinniúlacht na scoláirí sa Ghaeilge labhartha.
3.
Tabhair cuntas ar straitéis nó dhó a d’úsáid tú le dul
chun cinn na scoláirí sa Ghaeilge labhartha a mheas
(Tabhair sonraí faoi mhodheolaíochtaí, minicíocht,
critéir mharcála srl.)
Imlitreacha/Ciorcláin go dáta
•
•
•
•
•
0042/07
Na hathruithe ar riar na marcanna sa Bhéaltriail sna scrúduithe
teistiméireachta – T. Sóisearach agus Ardteistiméireacht – agus na
himpleachtaí atá aige sin ar chodanna eile na scrúduithe
20/2010
Leasú ar Shiollabais Ghaeilge na hArdteistiméireachta (Ardleibhéal agus
Gnathleibhéal), cúrsa leasaithe litríochta le cur faoi scrúdú i 2012, 2013
agus 2014
0056/10
Na siollabais athbhreithnithe don Ardteistméireacht Fheidhmeach agus don
Ardteistiméireacht, Bhonnleibhéal
0071/2010
Soiléiriú maidir leis an dán Caoineadh Airt Uí Laoghaire (Ardleibhéal),
uainiúchán na scrúduithe agus soiléiriu maidir leis an Ardteistiméireacht
Fheidhmeach
S90/10
Riar na marcanna atá le bronnadh ar chodanna na Béaltrialach, ar an
gCluastuiscint agus ar na páipéir scríofa ag an Ardleibhéal, Gnáthleibhéal
agus Bonnleibhéal
Teastas Sóisearach
• Eolas ar fáil ar www.examinations.ie
• Eolas faoi Scrúduithe
Scrúdú na hArdteistiméireachta
Bonnléibhéal
2011
2012
Béaltriail
25%
Cluastuiscint
30%
Páipéar
Scríofa 45%
Béaltriail
40%
Cluastuiscint
20%
Páipéar
Scríofa 40%
Bonnleibhéal
An Triail Chluastuisceana
Léamhthuiscint: 3 cheist
Ceapadóireacht: 2 cheist
An Ardteistiméireacht: Bonnleibhéal – Páipéar
Am
1
Triail Chluastuisceana
2
Léamhthuiscint
Ceapadóireacht scríofa
Béaltriail
Iomlán
Marcanna
30 nóim
120
1 uair 30 nóim
150
90
2 uair
360
8 – 10 nóim
240
400
An Bhéaltriail Ghaeilge
(Bonnleibhéal)
Beidh an comhrá bunaithe ar na ceithre bhloc seo:
• Bloc 1: An teaghlach agus áit chónaithe.
• Bloc 2: An scoil agus cúrsaí scoile.
• Bloc 3: Caitheamh Aimsire.
• Bloc 4: Laethanta saoire; am agus aimsir; obair.
Cumas Gaeilge
Iomlán
(50 marc)
(50 marc)
(50 marc)
(50 marc)
(40 marc)
240 marc
Grád
Aicme
Stór Gaeilge 50 x 4
Cumas 40
A
Sármhaith
43-50
34-40
B
An-mhaith
35-42
28-33
C
Maith
27-34
22-27
D
Measartha
19-26
16-21
E
Lag
11-18
10-15
F
An-lag
0-10
0-9
Scrúdú na hArdteistiméireachta
Gnáthléibhéal
2011
2012
Béaltriail 25%
Cluastuiscint 20%
Béaltriail 40%
Cluastuiscint 10%
Litríocht 18%
Ceapadóireacht
17%
Litríocht 17%
Léamhthuiscint
17%
Léamhthuiscint
17%
Ceapadóireacht
20%
Gnáthleibhéal – Páipéar 1 & 2
An Ardteistiméireacht: Gnáthleibhéal – Páipéar 1
Am
Marcanna
1
Triail Chluastuisceana
20 nóim
60
2
Ceapadóireacht scríofa
1 uair 10 nóim
100
1 uair 30 nóim
160
An Ardteistiméireacht: Gnáthleibhéal – Páipéar 2
Am
Marcanna
1
Léamhthuiscint 1 (50 marc) agus
Léamhthuiscint 2 (50 marc)
rogha an iarrthóra
100
2
Litríocht:
rogha an iarrthóra
100
2 uair
200
Prós 1 (25 mharc) + Prós 2 (25 mharc)
Filíocht 1 (25 mharc) + Filíocht 2 (25 mharc)
Béaltriail
Iomlán
15 nóim
240
600
Scrúdú na hArdteistiméireachta
Ardléibhéal
2011
2012
Ardleibhéal – Páipéar 1 & 2
An Ardteistiméireacht: Ardleibhéal – Páipéar 1
Am
Marcanna
1
Triail Chluastuisceana
20
nóim
60
2
Ceapadóireacht scríofa
1 uair 40
nóim
100
2 uair – Páipéar 2
An Ardteistiméireacht: Ardleibhéal
Am
160
Marcanna
1
Léamhthuiscint 1 (50 marc) agus
Léamhthuiscint 2 (50 marc)
rogha an
iarrthóra
100
2
Litríocht:
Prós 1 (30 marc)
Filíocht 1 (30 marc)
Prós Breise nó Dánta Breise (40 marc)
rogha an
iarrthóra
100
Béaltriail
Iomlán
2 uair 45 nóim
15 nóim.
200
240
600
An Bhéaltriail
(Ardleibhéal & Gnáthleibhéal)
An Bhéaltriail
Am
(nóiméid)
1nóim
Marcanna
Léamh na Filíochta
2 nóim
35
Cur síos ar Shraith pictiúr
4 nóim
80
Agallamh
6 – 8 nóim
120
Iomlán
15 nóim
240
Fáiltiú
5
Fáiltiú : 5 mharc
5 mharc ar 5 phíosa eolais:
1. ainm
2. aois
3. seoladh baile
4. dáta breithe
5. scrúduimhir
Aithris na Filíochta: 35 mharc
Grád
A
B
C
D
E
F
Aicme
Sármhaith
An-mhaith
Maith
Measartha
Lag
An-lag
Marc
29-35
24-28
19-23
14-18
9-13
0-8
Cur síos ar shraith pictiúr: 80 marc
Grád
A
B
C
D
E
F
Aicme
Sármhaith
An-mhaith
Maith
Measartha
Lag
An-lag
Marc
68-80
56-67
44-55
32-44
20-31
0-19
Béim ar idirghníomhaíocht - beifear ag súil leis ón iarrthóir go mbeidh ar a
c(h)umas ceisteanna a chur chomh maith le ceisteanna a fhreagairt
Comhrá Ginearálta : 120 marc
75 marc ar Stór Gaeilge & 45 marc ar Chumas teanga
Grád
A
B
C
D
E
F
Aicme
Sármhaith
An-mhaith
Maith
Measartha
Lag
An-lag
Stór Gaeilge
64-75
53-63
42-52
30-41
19-29
0-18
Cumas
39-45
32-38
25-31
18-24
12-17
0-11
Scrúdú na
hArdteistiméireachta Feidhmí
2011
2012
Béaltriail 33%
Béaltriail 40%
Cluastuiscint
30%
Cluastuiscint
25%
Páipéar Scríofa
37%
Páipéar Scríofa
35%
Forbairt na teanga labhartha
Saothrú & Tástáil
• Éilíonn sé a lán ama
• Próiseas an-tapaidh faoi bhrú ama –
(ní hionann teanga labhartha & teanga scríofa)
• Pearsantacht/Scileanna Cumarsáide
• Foirmlí teanga & caint spontáineach
• Líofacht & Cruinneas i gceist
• Comhthéacs an-tábhachtach
Forbairt na teanga labhartha
• Ní thagann caint gan ionchur
• Ní thagann caint gan ghá
• Ní thagann caint gan mhisneach
Forbairt na teanga labhartha
An Cainteoir dúchais:
Bíonn an chaint stadach…/sosanna…
Bíonn athrá ann…
Bíonn botúin ann...
Bíonn féincheartú ann…
Bíonn cur isteach ó dhaoine eile…
Conas a ghintear labhairt
• Pleanáil san inchinn – eolas ar theanga, ar ábhar,
ar an éisteoir, ar an suíomh srl. (Conceptualisation)
• Na focail – comhréir le cur le chéile (Formulation)
• Labhairt fhisiciúil na teanga (Articulation)
• Seiceáil – botúin srl. (Self-monitoring)
(Levelt, 1989)
Cad chuige an measúnú?
Triail Bhonnlíne
Measúnú Leanúnach
(Neamhfhoirmeálta &
Foirmeálta)
Taifeadadh Rialta
Buaicphointe
Measúnú
•
•
•
•
•
Mínigh tábhacht an mheasúnaithe
Cabhraigh leo féinmheasúnú a dhéanamh
Cabhraigh leo piarmheasúnú a dhéanamh
Cur chuige ciorclach (gramadach)
Meascán den mheasúnú foirmeálta agus
neamhfhoirmeálta
• Déan amach greille measúnaithe bunaithe ar
chritéir chinnte
• Tabhair aischothú rialta bunaithe ar chritéir
chinnte
Uirlis Phleanála
Topaic &
Feidhmeanna,
Eiseamláirí
Feasacht
Chultúir
Spriocanna
Foghlama
(agus Feasacht
teanga)
Litríocht
Stór Focal
Gramadach
Straitéisí
foghlama &
measúnaithe
Déan measúnú ar an bpíosa cainte
seo.
Pléigh an marc a bhronn tú leis an
duine in aice leat & tabhair fáthanna.
Céard iad na gnéithe a chuir
tú san áireamh agus tú ag
déanamh measúnaithe?
Comhchreat Tagartha na
hEorpa um Theangacha (CEFR)
•
•
•
•
•
Stór Focal
Líofacht
Cruinneas
Cumarsáid
Foghraíocht
Stór focal:
Raon foclóra sách fairsing ag an gcainteoir
le gur féidir leis/léi é/í féin a chur in iúl ar
bhealach cuí ar réimse leathan topaicí; an
chaoi ar féidir leis an gcainteoir scód a
ligean leis an teanga gan a bheith cosctha
ag stór na bhfocal atá aige/aici. Cuimsíonn
sé saintéarmaíocht an ábhair maraon le
cora cainte.
Líofacht
An rith cainte nádúrtha atá ag an
gcainteoir; gan na focail a bheith ag teip
air/uirthi; spontáineacht na cainte; cumas
an chainteora é/í féin a chur in iúl ar
bhealach a léiríonn go bhfuil an teanga ar
a t(hoil) aige/aici.
Cruinneas
Cé chomh cruinn is atá an cainteoir ó
thaobh na gramadaí agus na struchtúr
teanga de. Cumas an chainteora an
ghramadach agus struchtúir theanga a
úsáid go comhthéacsach agus go héasca.
Cumarsáid
Cumas an chainteora an chaint a
choimeád ar siúl; a c(h)umas cur leis an
gcaint agus idirghníomhú leis an gcainteoir
eile trí shealaíocht chuí a úsáid; a bheith in
ann straitéisí a úsáid, nuair is gá, leis an
gcomhrá a choimeád ar siúl.
Foghraíocht:
Cé chomh cruinn is chomh beacht is a
labhraíonn an cainteoir a léiríonn go bhfuil
dul na Gaeilge ar fhuaimniú na bhfocal.
Cuimsíonn sé tuin chainte, rithim,
fuaimniú, béim, srl.
Scrúdú Béil na
hArdteistiméireachta
• Stór Gaeilge
• Cumas Teanga
• Critéir an CEFR san áireamh
Anois éist arís agus
bronn marc faoi na critéir seo:
•
•
•
•
•
Stór Focal
Líofacht
Cruinneas
Cumarsáid
Foghraíocht
Critéir Mheasúnaithe
Ceardlann 2
Tascanna Samplacha
•
•
•
•
•
•
Straitéisí Praiticiúla
Giotaí Físeáin
Measúnú Neamhfhoirmeálta
Measúnú Foirmeálta
Uirlisí Measúnaithe
Leabhrán Tascanna
Moltaí maidir le hobair ghrúpa
1.
2.
3.
4.
5.
Tairbhe obair ghrúpa a mhíniú do na scoláirí
Teorann ama don tasc
Tascanna réadúla le sprioc chinnte agus soiléir roimh ré;
Marcanna / Aiseolas
Grinnbhreathnadóireacht ghníomhach ar siúl ag an
múinteoir
6. Foclóir & nathanna a bheidh ag teastáil don tasc/idirphlé a
chleachtadh roimh ré
7. Foinsí eolais, foclóirí & suímh idirlín (www.focal.ie) bheith
ar fáil sa seomra ranga
7. Sampla a thabhairt den obair ghrúpa don rang roimh ré;
8. Béim ar eolas seachas ar thuairimí nuair is tosaitheoirí iad
na foghlaimeoirí
9. Líofacht a éileamh
10. Cur ina luí ar fhoghlaimeoirí gur féidir agus go gcaithfidh
siad botúin a dhéanamh chun an teanga a shealbhú
Saothrú & Tástáil na teanga labhartha
Gá le cumarsáid?
Idirghníomhaíocht
Dúshláin
Múinteoirí
Eagrú ranga
Gleo
Am
Meon na “gcluichí”
Scoláirí
Labhairt os ard
Botúin
Faic le rá
Meon na “gcluichí”
Feidhmeanna
Bliain 1
Beannú
Cur síos a chur in iúl
Mothúcháin a nochtadh
Tuairimí a nochtadh
Míniú a thabhairt
Aontú nó easaontú
Seasamh a thógáil nó taobh a ghlacadh
Ag léiriú amhrais
Ag déanamh achoimre
Ag áiteamh ar an éisteoir
Ag dul i bhfeidhm ar an éisteoir
Ag éirí níos teibí
Neamhfhoirmeálta
Foirmeálta
Bliain 6
Uirlísí Measúnaithe
• Uirlisí Samplacha:
•
•
•
•
•
•
Féinmheasúnú
Piarmheasúnú
Measúnú chun Foghlama
Measúnú ar an bhFoghlaim
Measúnú Neamhfhoirmeálta
Measúnú Foirmeálta
Ceardlann 3
Ag deireadh na ceardlainne seo beidh
deis agat:
Réimse gléasanna taifeadta agus straitéisí
measúnaithe
a thriail,
a phlé agus
a mheas i gcomhthéacs an
tseomra ranga
Machnamh
1. Cén tairbhe a bhaineann le taifeadadh mar
ghné de fhorbairt na teanga labhartha?
2. Cad é/iad na píosaí trealaimh ba mhó a thaitin
leat & cén fáth?
3. Cad iad na straitéisí agus píosaí trealaimh a
thriailfidh tú mar chuid den mheasúnú foirmeálta
agus neamhfhoirmeálta i do sheomra ranga
Gaeilge, idir seo agus deireadh na scoilbhliana?