NIEODMIENNE CZĘŚCI MOWY

Aneta Woźniak

CZĘŚCI MOWY

ODMIENNE

-

Czasownik Rzeczownik

-

Przymiotnik

-

Liczebnik Zaimek rzeczowny, przymiotny, liczebny NIEODMIENNE

-

Przysłówek

-

Przyimek Spójnik

-

Wykrzyknik Partykuła Zaimek przysłowny

PRZYSŁÓWEK

oznacza różne okoliczności wykonania czynności: miejsce, czas, sposób.

jak?

Odpowiada na pytania: (np. ładnie, kiepsko, szybko);

gdzie?

(np. blisko, wysoko, daleko);

kiedy?

(np. dziś, wczoraj, zimą, poprzednio).

PRZYIMEK

to nieodmienna część mowy. Stanowi nierozerwalną całość z rzeczownikiem lub zaimkiem rzeczownym. Za pomocą przyimka określamy przestrzenne relacje między przedmiotami.

Przyimki proste:

dzięki, koło, między

Przyimki złożone:

nad, pod, za, w, dla, do, z + nad – znad, po + przez – poprzez, z + za – zza, o + bok – obok, pod + czas – podczas

SPÓJNIK

to nieodmienna część mowy, która wiąże, łączy, spaja wyrazy w zdania.

Przecinek

stawiamy

przed następującymi spójnikami: ale, lecz, dlatego, więc, zatem, toteż.

Nie stawiamy

przed: czy, a, lub, bądź, ani, ni, tudzież, oraz, albo.

Powtórzenie któregoś z tych spójników wymaga postawienia przecinka.

WYKRZYKNIK

służy wyrażaniu stanu emocjonalnego; wyrażamy nim radość, zdziwienie, smutek, podziw.

np. Ach! Ech! Uff! Hej! Hop! Hejże! Hola! Halo! O! Ha!

PARTYKUŁA

podkreśla znaczenie całej wypowiedzi lub zmienia jej sens.

Partykuły zmieniające sens wypowiedzi:

czy

– nadaje charakter pytania; -

by

– ujmuje czynność jako przypuszczalną;

niech

– wyraża rozkaz lub życzenie;

nie

– zaprzecza treści wyrazu lub zdania.

ZAIMEK PRZYSŁOWNY

jest nieodmienną częścią mowy, występuje w funkcji przysłówka i odpowiada na jego pytania: jak? gdzie? kiedy? np. tak, tu, tamtędy, skąd, dokąd, kiedyś, wtedy, tam, gdzieś

CZĘŚCI MOWY SAMODZIELNE

-

Rzeczownik

-

Czasownik

-

Przymiotnik

-

Liczebnik

-

Zaimek Przysłówek Wykrzyknik NIESAMODZIELNE

-

Spójnik

-

Przyimek Partykuła

DZIĘKUJĘ!

Bibliografia: Gramatyka na bardzo dobry