Νεότερα στη θεραπεία του διαβήτη τύπου Ι

Download Report

Transcript Νεότερα στη θεραπεία του διαβήτη τύπου Ι

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1:
ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΗ
ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Δημήτρης Mαμουλάκης
ΙΣΤΟΡΙΑ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ




1869- Paul Langerhans, φοιτητής ιατρικής του Πανεπιστημίου
Βερολίνου –νησίδια του πάγκρεας
1889- Oscar Minkowski σε συνεργασία με τον Joseph von Meringρόλο του παγκρέατος στην πέψη
1901- Eugene Lindsay Opie ( Johns Hopkins Hospital) – ο διαβήτης
συνδέεται με τα νησίδια του Langerhans
1911-1912- ο ερευνητής Ernest Lyman Scott
( Πανεπιστήμιο του Σικάγου) –εκχυλίσματα
παγκρέατος σε πειραματόζωα- μειώνει την
γλυκόζη στα ούρα
1921- Nicolae Paulescu υπήρξε ο πρώτος που
προσπάθησε να απομονώσει την ινσουλίνη
από το πάγκρεας, την οποία είχε ονομαστεί
πάγκρεινη

1921 Frederick Banting - John Richard Macleod
.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ (ΙΙ)
1922- άρχισαν τα πειράματα στους ανθρώπους
1958- η δομή της ινσουλίνης προσδιορίστηκε από τον καθηγητή
Frederick Sanger ( Cambridge)
1963- Meienhofer και οι συνεργάτες του συνθέσανε την ινσουλίνη
1966- ο Παναγιώτης Κατσόγιαννης υπό την επίβλεψη του καθηγητή
Λεωνίδα Ζέρβα πέτυχε την σύνθεση της ανθρώπινης
ινσουλίνης
συνδέοντας τις αλυσίδες Α και Β με τις δυο δισουλφιδικές
ομάδεs
1982- εταιρία Lilly(ΗΠΑ)–”ανασυνδυασμένη” ή “ανθρώπινη
ινσουλίνη”
Novo Industrie A.S.Hoechst-“ημισυνθετική ανθρώπινη
ινσουλίνη”
Εως τη δεκαετία του 80 –ινσουλίνη από ζώα (αγγελάδες,
χοίροι)
Σήμερα- βιοσυνθετικές ινσουλίνες ( ζυμομύκητες για να παράγουν
ινσουλίνες που είναι ταυτόσημες με την ανθρώπινη
ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ
………………………………………………
Δεκέμβριος 1922
Φεβρουάριος 1923
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ
Πρόληψη
Γευστική
δοκιμή
των ούρων
1776
Τεχνητό
πάγκρεας
1900s
1922
1977 1978
1999
Ριζική
θεραπεία
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ
ΤΥΠΟΥ 1
(νέες περιπτώσεις /έτος /100.000 πληθυσμού 0-14 ετών)
Αλγερία
Ισραήλ
Ολλανδία
Ρωσία
Κούβα
Ιταλία
Δ. Αυστραλία
Ιαπωνία
Ρουμανία
Σλοβενία
ΗΠΑ
ΗΠΑ (Λευκοί)
Γαλλία
B. Ελλάδα
Ν. Ελλάδα
Ισπανία
Βρεττανία
Νορβηγία
Δανία
Σουηδία
Σαρδηνία
Φινλανδία
Την τελευταία 20ετία παρατηρείται
παγκοσμίως αύξηση των νέων περιπτώσεων
σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1:
• 5 % ετησίως στα παιδιά προσχολικής ηλικίας
• 3 % ετησίως στα παιδιά σχολικής και εφηβικής
ηλικίας
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Σε όλο τον κόσμο εκδηλώνονται κάθε χρόνο
70.000 νέες περιπτώσεις Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1
σε παιδιά 0-14 ετών
Στην Ελλάδα κάθε χρόνο εκδηλώνονται
120-130 νέες περιπτώσεις
Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1
σε παιδιά 0-14 ετών
ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΗΣ ΣΤΑ 50μ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟ – ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ
5ο ΧΡΥΣΟ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ
ΜΕΤΑΛΛΙΟ
PAR ZETTERBERG
ΧΑΛΙ ΜΠΕΡΙ
ΝΙΚΟΛ ΤΖΟΝΣΟΝ
ΧΡΟΝΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΟΥ
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1
ΜΕΛΕΤΗ DCCT, 1993:
Νεφροπάθεια
Πως μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά
τον κίνδυνο των επιπλοκών
Αμφιβληστροειδοπάθεια
του Σακχαρώδη
Διαβήτη τύπου 1
Νευροπάθεια
Μακροαγγειοπάθεια
Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ
ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ
Συχνότητα (%)
60
50
Μείωση του
Κινδύνου
76%
Συμβατική θεραπεία
•55.0
Μείωση του
Κινδύνου
59 %
40
30
29.8
Μείωση του
Κινδύνου
39 %
•23.9
20
10
Εντατικοποημένη θεραπεία
16.4
13.0
7.9
0
Aμφιβληστροειδοπάθεια
Laser
Μείωση του
Κινδύνου
54 %
•5.1
2.5
MικροΛευκωματουρία
λευκωματουρία
Μείωση του
Κινδύνου
64 %
•13.4
5.0
Νεφρική
ανεπάρκεια
ΜΕΛΕΤΗ DCCT, 1993
Η HbA1c ΚΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΜΙΚΡΑΓΓΕΙΑΚΩΝ
ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ
………………………………………………………….
ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ
15
13
11
NΕΦΡΟΠΑΘΕΙΑ
Σχετικός 9
κίνδυνος 7
5
ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑ
3
1
6
7
8
9
10
11
12
HbA1c (g %)
13
ΠΡΟΣΟΧΗ!
Η καλή ρύθμιση προστατεύει
από τις επιπλοκές για
μεγάλο χρονικό διάστημα,
ακόμα και όταν στη συνέχεια
η ρύθμιση χειροτερεύσει!
Ποιά είναι τη σημερινή εποχή η ιδανική
αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη
τύπου 1;
Η διατήρηση της γλυκόζης του αίματος
και της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης,
όσο γίνεται,
πιο κοντά στα φυσιολογικά επίπεδα
Η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΚΡΙΣΗ ΤΗΣ
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΓΚΡΕΑΣ
Γευματικές αιχμές
έκκρισης ινσουλίνης
70
60
50
Insulin 40
(mU/l) 30
Βασική έκκριση
ινσουλίνης
20
10
0
06
09
Πρόγευμα
( Polonsky, et al. 1988)
12
Γεύμα
15
18
Δείπνο
21
24
03
06
Η ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΕΙ
ΤΙΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
Φυσική
δραστηριότητα
Τροφή
Πως μπορούμε να επιτύχουμε
καλή γλυκαιμική ρύθμιση;




Με την εντατικοποίηση των προσπάθειων μας:
Πολλαπλές μετρήσεις της γλυκόζης
Πολλαπλές ενέσεις ινσουλίνης ή αντλία ινσουλίνης
για την κάλυψη των βασικών και των γευματικών
αναγκών
Υγιεινή διατροφή και υπολογισμός των
υδατανθράκων που περιέχουν τα γεύματα
Άσκηση
ΗbA1c (%)
ΑΡΙΘΜΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ HbA1C
10
9.5
9
8.5
8
7.5
7
6.5
6
5.5
5
n=378
0
2
4
6
8
10
Μετρήσεις την ημέρα
12
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ
ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ
Ταχείας δράσεως
ανάλογα
NovoLog/ApidraΔιαλυτή
ινσουλίνης
Ινσουλίνη
Lispro (Humalog),
(Regular,
Aspart (Novorapid)
Actrapid)
Glulisine (Apidra)
0
6
Βραδείας
δράσεως
ανάλογα
ινσουλίνης
Glargine (Lantus)
Detemir (Levemir)
Ισοφανική
Ινσουλίνη
(Humulin NPH
Protaphan)
12
ΩΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΕΣΗ
18
24
ΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
(ΣΧΗΜΑ 2 ΕΝΕΣΕΩΝ)
……………………………………………………….
Ημιβραδείας δράσεως,τύπου NPH
(Humulin NPH, Protaphan)
Επίπεδα ινσουλίνης
Βραχείας δράσεως διαλυτή
(Humulin Regular,Actrapid)
Ταχείας δράσεως ανάλογο ινσουλίνης
(Humalog, Novorapid, Apidra)
8 πμ
8 μμ
12
Πρόγευμα
Δεκατιανό
Γεύμα
Δείπνο
Απόγευματινό
12
8 πμ
ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΣΧΗΜΑ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
(ΣΧΗΜΑ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΝΕΣΕΩΝ)
Βραδείας δράσεως ανάλογο ινσουλίνης
Glargine (Lantus)
Detemir (Levemir)
Επίπεδα ινσουλίνης
Βραχείας δράσεως (διαλυτή)
(Humulin Regular, Actrapid)
8 μμ
Δείπνο
Ταχείας δράσεως ανάλογο ινσουλίνης
(Humalog, Novorapid, Apidra)
12
8 πμ
Πρόγευμα
12
8 μμ
Γεύμα
Επιμήκυνση της ζωής χάρη στην
εντατική θεραπεία (DCCT)
Κέρδος 15.3 έτη χωρίς επιπλοκές
σε σύγκριση με την συμβατική
θεραπεία
Κέρδος 5.1 έτη ζωής σε σύγκριση με
την συμβατική θεραπεία
DCCT Study Group, JAMA 1996;276:1409-1415.
ΠΕΝΕΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΛΙΑΣ
ΑΝΤΛΙΕΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ
SET ΕΓΧΥΣΗΣ
Επίπεδα ινσουλίνης
ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΕ ΑΝΤΛΙΑ
Ταχείας δράσεως ανάλογo ινσουλίνης
Γευματικά bolus
12
Πρόγευμα Δεκατιανό
(Humalog, Novorapid, Apidra)
Βασικός ρυθμός
8 πμ
8 μμ
Γεύμα
12
Δείπνο
8 πμ
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΡΧΙΚΗΣ «ΒΑΣΙΚΗΣ»
ΚΑΙ «BOLUS» ΔΟΣΗΣ
Προ-αντλίας δόση
Αρχική δόση αντλίας
(70-75% της προ-αντλίας
δόσης)
50%
50%
Βασική
Bolus
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ
Τα γραμμάρια των υδατανθράκων που
καλύπτονται από 1 μονάδα ινσουλίνης
Δείκτης ευαισθησία ινσουλίνης:
Τα mg/dL γλυκόζης που μειώνεται η
γλυκόζη μετά τη χορήγηση 1 μονάδας
ινσουλίνης.
Μπορεί να αξιολογηθεί με συχνές
μετρήσεις (κάθε 2 ώρες) για περίοδο
νηστείας 6 ωρών τουλάχιστον
Προγευματική γλυκόζη: 80-120 mg/dl
2 ώρες μετά το γεύμα : 150-180 mg/dl
3 ώρες μετά το γεύμα : 120-150 mg/dl
Πρό του ύπνου : 100-140
3 πμ : > 90 mg/dl
Σχέση υδατανθράκων γεύματος
και ινσουλίνης
Διωρθωτική δόση ινσουλίνης
όταν η γλυκόζη είναι
αυξημένη
Βασική ινσουλίνη ή
βασικός ρυθμός
Στόχοι ρύθμισης
Πώς να ξεκινήσουμε;
Μια απλή, ασφαλής προσέγγιση

Ξεκινάμε με τα βασικά: βασικός ρυθμός,
απλά
bolus

Ασθενείς και οικογένεια εκπαιδεύονται στα
βασικά αντιμετώπισης του διαβήτη

Σταδιακά εισάγουμε νέες δυνατότητες
bolus, εναλλακτικούς
βασικούς ρυθμούς, bolus wizard)
(άλλες μορφές
ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Ο χρήστης θα πρέπει να είναι ικανός να χειριστεί την
 αντλία και να εισάγει τις βασικές παραμέτρους
 Να είναι ικανός να εισάγει τους προσωπικούς του
βασικούς ρυθμούς, την ινσουλίνη για τα ισοδύναμα
υδατανθράκων καιτον συντελεστή ευαισθησίας
ινσουλίνης και πώς να τα χρησιμοποιεί μαζί
 Να γνωρίζει τους ατομικούς του στόχους γλυκόζης και
την ανάγκη συστηματικού ελέγχου των επιπέδων της
γλυκόζης στο αίμα
 Να γνωρίζει πώς θα καλέσει την τεχνική βοήθεια
 Να γνωρίζει πώς θα διαχειριστεί τους φόβους του και τις
ανησυχίες του της θεραπείας με αντλία
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ
ΑΝΤΛΙΑΣ
Όμως πρέπει να είμαστε ρεαλιστές:
ΓΕΥΜΑΤΙΚΗ BOLUS
• H ΡΥΘΜΟΣ
αντλία δεν θεραπεύει το
διαβήτη, αλλά
ΒΑΣΙΚΟΣ
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
με τη σωστή
Προγραμματιζόμενος
με χρήση της
 μπορούμε
Ανταπόκριση της ινσουλίνης
δυνατότητα
αλλαγών
νασυχνών
πετύχουμε
καλή ρύθμιση
στους υδατάνθρακες των
• Είναι
απαραίτητο
πολλαπλές μετρήσεις
 Ανταπόκριση
στις
μεταβολικέςνα κάνουμε
γευμάτων
ανάγκες (άσκηση,
φαινόμενο
καθημερινά
 Διορθωτικά bolus
αυγής κλπ)
• Δεν μπορούμε να τρώμε οτιδήποτε
για υψηλέςκαι
τιμές σακχάρου
οποτεδήποτε,
◦ Αποφυγή πολλαπλών
6
καθημερινών
ενέσεων
αλλά έχουμε μεγάλη ευελιξία
στην επιλογή

5
4
3
των γευμάτων
• Είναι απαραίτητο να εκπαιδευτούμε σωστά στη
χρήση της αντλίας
2
1
12 πμ
12 μμ
12 πμ
ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ
ΑΝΤΛΙΑ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ

Βελτιωμένος Γλυκαιμικός Έλεγχος

HbA1c

Υπογλυκαιμία

Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής

Μειωμένο Κόστος Θεραπείας
ΕΞΥΠΝΕΣ ΑΝΤΛΙΕΣ
(Smart Pumps)
• Περιέχουν ένα
προαιρετικό πρόγραμμα,
το οποίο ανάλογα με την
τιμή της γλυκόζης
υπολογίζει αυτόματα τη
bolus δόση που πρέπει
να χορηγηθεί για ένα
γεύμα ή για να
διορθωθεί μια υψηλή
τιμή γλυκόζης
ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΥΝΕΧΟΥΣ
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΓΛΥΚΟΖΗΣ
ΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟ
MiniLink™ REAL-Time
MiniMed Paradigm REAL-Time
with MiniLink
The MiniMed Paradigm REAL-Time System
Περιγραφή του Αισθητήρα Συνεχούς Καταγραφής

Ο αισθητήρας συνεχούς καταγραφής
εισάγεται στον υποδόριο ιστό, συνήθως
στην κοιλιακή χώρα, χρησιμοποιώντας
έναν εισαγωγέα (SenSerter®).

Ο πομπός, συνδεδεμένος με τον αισθητήρα,
ασύρματα εκπέμπει τις τιμές της γλυκόζης
στην αντλία ινσουλίνης

Η αντλία εμφανίζει τις τιμές της γλυκόζης
κάθε 5 λεπτά
Ο αισθητήρας συνεχούς καταγραφής
αλλάζει κάθε 72 ώρες (3 ημέρες)

522.wmv

Το Σύστημα βαθμονομείται με μετρήσεις
στο αίμα, τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα.

Μετρήσεις στο αίμα απαιτούνται όταν
γίνονται διορθώσεις στην θεραπεία για
επιβεβαίωση

Όλα τα στοιχεία μπορούν να
μεταφορτωθούν στον υπολογιστή για
περαιτέρω ανάλυση
Πρώτο βήμα για το τεχνικό πάγκρεας!!
39
New! Paradigm X54
X54 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Η Χ54 προσφέρει:
- Βελτιωμένη παροχή ινσουλίνης (0,025 βασικός)
- Βελτιωμένους ελέγχους (τοποθέτηση reservoir,
υπενθύμιση παραλειπόμενης δόσης, συνεχής εμφάνιση
της ενεργής ινσουλίνης)
- Προχωρημένες CGM ειδοποιήσεις (προειδοποιητικούς
συναγερμούς και συναγερμούς απότομης μεταβολής της
γλυκόζης)
- Διακόπτει αυτόματα την παροχή ινσουλίνης σε χαμηλά
επίπεδα γλυκόζης

Ασφάλεια ειδικά
την νύχτα
Αυτόματη διακοπή παροχής
ινσουλίνης
Τί απαιτείται από τους ασθενείς
Να είναι εκπαιδευμένοι στα εντατικά
σχήματα (αντλίες, πολλαπλές ενέσεις)
 Να έχουν αποδεχτεί την χρήση
μηχανημάτων
 Να μπορούν να αντιληφθούν την λογική
της Συνεχούς Καταγραφής Γλυκόζης
 Να μπορούν να αντιληφθούν τις διαφορές
σακχάρου αίματος και υποδόριου ιστού

Τη σημερινή εποχή έχουμε πολλά μέσα και
πολλές δυνατότητες για να πετύχουμε καλή
γλυκαιμική ρύθμιση…..
Καλή γλυκαιμική ρύθμιση
DCCT
Αποτελέσματα
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1
……………………………………………………………………
ΟΡΜΟΝΕΣ
STRESS
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
Φυσιολογική γλυκόζη
ΟΜΑΔΑ
ΔΙΑΒΗΤΗ
(γιατρός, νοσηλευτής,
διαιτολόγος,
ψυχολόγος κλπ)
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΠΑΙΔΙΟΥ - ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ
ΑΣΚΗΣΗ
ΤΟΥ








Να ζήσω την ζωή μου
Να είμαι υγιής
Να τρώω ό,τι θέλω, όταν το θέλω
Να κοιμάμαι ήσυχος
Να έχω ένα υγιές μωρό
Να εκπληρώνω τα όνειρά μου
Να ζω μια φυσιολογική ζωή!
Να νοιώθω όμορφα και
ευτυχισμένη
ΤΩΡΑ ΜΠΟΡΩ !