Transcript Hoofdstuk 3: Steden en Kathedralen,

Hoofdstuk 3: Steden en
Kathedralen,
Gotiek in de 13e en 14e eeuw
• In de loop van de 12e en 13e eeuw werd
Europa steeds meer een
landbouwstedelijke samenleving.
• Er kwam ruilverkeer
• Steden groeiden
• en de burgerij kreeg steeds meer macht.
• Kloosterlingen (monniken) gaven les en
verzorgden de zieken en in ruil daarvoor
kregen ze geld om te leven.
• In en rond Parijs ontstaat een nieuwe
bouwstijl; de gotiek
• Later meer over de Gotiek
• Maar het is de eerste nieuwe bouwstijl
sinds de Romeinen
• Drang naar verticaliteit
• Drang naar licht
• Begonnen in 1122 door abt Suger bij de
verbouwing van de abdij van st. Denis
Notre
Dame
St Jan Den Bosch
Stadhuis
Gouda
• De landbouw breidt zich steeds meer uit.
• Overproductie leidt tot handel
• en techniek leidt tot specialisatie
• Met handel en transport is geld te
verdienen
• En op het knooppunt van handelswegen
groeien steden.
• De kerk is tegen toneel, maar het volk wil
theater en vermaak.
• Daaruit ontstaan de mirakelspelen;
toneelstukken waarin een mirakel
(goddelijke interventie) voorkomt.
• Een variant hierop zijn de wagenspelen;
tableaus vivants op karren
Bedelorden
• In de steden vestigen zich nieuwe
kloosterorden; vooral franciscanen en
dominicanen. Ze volgen de gedachtegang
van Bernardus van Clairvaux
• Soberheid en ontbering, het lijden van
Christus
• Het voorbeeld van de Franciscanen is
Franciscus van Assisi (sterft in 1226)
• Dit worden de bedelorden, ze leven van
giften en in ruil daarvoor geven ze les.
• Hieruit ontstaan de eerste universiteiten:
rond de kathedraal en het klooster
(quartier latin in Parijs) ontstonden scholen
waarin de schepping werd beschreven.
• Deze schepping moest glorieus en
volmaakt zijn en een perfect systeem.
• Geloven alleen was niet meer voldoende
(!!!)
• Men bestudeerde de bijbel en
interpreteerde klassieke bronnen.