Transcript Praca A.Adamskiej

Najczęstsze zaburzenia
odżywiania:
ANOREKSJA, BULIMIA
Anna Adamska 2c
SPIS TREŚCI
 Czym jest anoreksja?
 1
 2
 Główne cechy anoreksji
 Powszechnie w anoreksji
występują
 Kryteria diagnostyczne
 Postacie zaburzenia
 Przyczyny anoreksji
 Czynniki biologiczne
 1
 2
 Zmiany fizyczne i
psychiczne u osób
cierpiących na anoreksję
 Podsumowanie
Bulimia – ciągła walka z
ciałem
Przyczyny bulimii
Specyfika choroby
Kryteria rozpoznawania i typy
bulimii
Zmiany fizyczne i psychiczne
u osób cierpiących na bulimię
Bulimia nervosa
PODSUMOWANIE
Czym jest anoreksja?
Jadłowstręt psychiczny (z grec. an - brak, pozbawienie,
orexis - apetyt Anorexia nervosa) - choroba
cywilizacyjna polegająca na utracie wagi wywołanej
przez osobę chorą, z objawami dysmorfofobii, w
której odczuwa ona lęk, ponieważ nie spełnia wymogów
współczesnego świata co do własnego wyglądu oraz w
sposób zaburzony spostrzega własne ciało. Lęk
przybiera postać uporczywej idei nadwartościowej, w
związku z czym pacjent wyznacza sobie niski limit
wagi. Dotyczy przeważnie dziewcząt i kobiet w wieku
10-13 lat oraz 16-21. Po raz pierwszy opisał tę
chorobę w połowie XIX wieku E. Lasčgue i W. Gull.
SPIS
TREŚCI
• Anoreksję cechuje szybko postępujące wyniszczenie
organizmu, które pozostawia często już nieodwracalne
zmiany. Nieleczona zabija w ok. 10% przypadków.
Zwykle rozpoczyna się przed 25 rokiem życia dochodzi w niej do utraty łaknienia oraz spadku wagi,
co najmniej o 25% poniżej wagi wyjściowej. O
anoreksji mówi się, gdy następuje odmowa utrzymania
ciężaru ciała powyżej granicy wagi minimalnej dla
wieku i wzrostu, intensywny lęk przed przybraniem na
wadze lub otyłością, zaburzony obraz własnego ciała tj.
osoba chora uważa, że jest zbyt gruba mimo tego, że
tak naprawdę jest już wyniszczona.
SPIS
TREŚCI
Główne cechy anoreksji
Chorobliwy lęk przed otyłością.
Spora część chorych jest wrażliwa na punkcie swojej wagi, boi
się przytyć lub stosuje kontrolę nad ilością przyjmowanych
pokarmów. Mobilizowani przez lęk, stosują metody prowadzące
do utraty wagi ciała. Większość z nich ogranicza ilość
spożywanych pokarmów, zwłaszcza tych zawierających tłuszcze
oraz węglowodany. Często rezygnują z czerwonego mięsa lub
przechodzą na wegetarianizm. W tym samym czasie dochodzi u
nich do znacznego zmniejszenia ilości zjadanego pożywienia, co
prowadzi do spadku wagi ciała, często o ponad 15%. Zachowania
osób cierpiących na anoreksję różnią się, przy anoreksji typu
bulimicznego często występują: prowokowanie wymiotów,
zażywanie dużych ilości środków przeczyszczających i
moczopędnych oraz wyczerpujące ćwiczenia fizyczne.
SPIS
TREŚCI
zaburzone
postrzeganie
obrazu
własnego
ciała
niezadowolenie
ze swojej
figury
Powszechnie
w anoreksji
występują
niska
samoocena,
poczucie
beznadziejności,
brak wiary w
siebie
lęk przed
dorosłością i
dojrzewaniem
SPIS
TREŚCI
Kryteria diagnostyczne
Możemy podejrzewać anoreksję,
gdy osoba:











Przeżywa silny lęk przed przybraniem na
wadze lub otyłością, nawet jeśli ma
niedowagę;
Nie chce utrzymać wagi w granicach
normy dla swojego wieku i wzrostu, co nie
jest schorzeniem fizycznym ani
psychicznym;
Jej BMI jest równy lub mniejszy od 17,5
Nieprawidłowo ocenia wagę własnego ciała,
wymiary i sylwetkę;
Lekceważy skutki nagłego spadku wagi;
Gotuje dla innych tzw. „zdrowe posiłki”
Uprawia intensywne ćwiczenia fizyczne
Kłamie o ilości zjedzonych posiłków;
Spożywa posiłki w samotności (ze wstydu
przed innymi)
Główny temat rozmów z osobą chorą to
jedzenie, kalorie, zawartość tłuszczu w
produktach i diety
w okresie dojrzałości płciowej (po okresie
pokwitania) cierpi na wtórny brak
miesiączki w ciągu co najmniej 3 miesięcy.
Jeśli do szpitala trafia kobieta, ważąca
mniej niż 45 kg to prawdopodobnie
cierpi ona na anoreksję. Jednak
zdiagnozowanie tej choroby jest bardzo
trudne.
Osoby z zaburzeniami typu
psychotycznego mogą być przekonane,
że ich żywność jest zatruta, odmawiać
jedzenia i znacznie chudnąć. Unikanie
jedzenia może być także skutkiem
depresji, ponieważ chory nie jest w
stanie skoncentrować się na tej
czynności. Odmawianie przyjmowania
pokarmów może być także spowodowane
chorobami nowotworowymi lub innymi.
Dlatego, aby z całkowitą pewnością
stwierdzić, że przyczyną utraty wagi
jest anoreksja, trzeba mieć pewność,
że pacjent nie cierpi na żadną inną
chorobę psychiczną ani fizyczną.
SPIS
TREŚCI
Postacie zaburzenia
Rozpoznano dwa typy anoreksji:
Typ restrykcyjny
Charakteryzuje się tym, że chory
ogranicza przyjmowanie pokarmu do
bardzo niewielkich ilości i
nieregularnie stosuje środki
przeczyszczające.

Typ bulimiczny
Anorektyk, choć zazwyczaj ogranicza
ilość przyjmowanego pokarmu,
regularnie miewa okresy przejadania
się lub prowokowania wymiotów i
nadużywania leków
przeczyszczających i moczopędnych.
Stosowane metody zwykle prowadzą
do biochemicznych zaburzeń oraz
zakłóceń czynności pewnych układów i
narządów, a także są zagrożeniem dla
życia.

SPIS
TREŚCI
TYPY
ANOREKSJI
TYP
RESTRYKCYJNY
TYP
BULIMICZNY
Przyczyny anoreksji
Osoby cierpiące na anoreksję to w większości przypadków dziewczęta i
kobiety, które odczuwają nieświadomy lęk przed identyfikacją z własną
płcią. Nie zgadzają się z własną seksualnością, unikają kontaktu z innymi
osobami, zwłaszcza z przeciwną płcią, a także odchudzają się by w wyniku
diety zachować sylwetkę dziecka, jaką miały przed okresem pokwitania.
Często dochodzi do tego wtórny brak miesiączki. Obsesyjny lęk przed
przybraniem na wadze sprawia, że obsesyjnie myślą o jedzeniu i
przekonane są, że "szczupła" figura jest kluczem do sukcesu. Zazwyczaj
są to osoby, które każdemu i na każdym kroku chcą udowadniać, że są
najlepsze: koncentrują się na kształceniu i zdobywaniu wiedzy, a
jednocześnie są bardzo niepewne i boją się niepowodzeń. Chorzy nie
widzą swojego wychudzenia, gdy stoją przed lustrem wydaje im się, że
ciągle są za grubi.
Powyższe kryteria nie występują zawsze i w każdym przypadku, diagnoza
anoreksji może być postawiona wyłącznie na podstawie wartości BMI i
kompulsywnego myślenia o wadze. Niezwykle częstą postacią jest
anoreksja kulturowa - spowodowana próbami sprostania nierealistycznym
wzorcom wyglądu - wyidealizowanemu modelowi kobiecości.
SPIS
TREŚCI
Czynniki biologiczne
Czynniki biologiczne
Biochemiczne podłoże anoreksji
Badania przeprowadzone przez dr Ursulę Bailer sugerują, że anoreksja może
mieć nie tylko psychiczne, ale również biochemiczne podłoże. U grupy pacjentek,
u których zdiagnozowano wcześniej anoreksję restrykcyjną lub bulimiczną
zbadano stężenie neuroprzekaźnika serotoniny. Okazało się, że u większości
badanych pacjentek niektóre obszary mózgu produkowały i zużywały kilkakrotnie
więcej serotoniny, niż u zdrowego człowieka. Postawiono hipotezę, że jadłowstręt
psychiczny u tych pacjentek może być zjawiskiem wtórnym, jedynie reakcją na
nieustanny, paraliżujący lęk spowodowany nadmiarem neuroprzekaźnika.
W przebiegu anoreksji u większości badanych stwierdzano, poza nieprawidłową
aktywnością serotoniny, także zaburzenia w obrębie poziomów noradrenaliny i
dopaminy. Obserwuje się także zwiększenie aktywności endogennych receptorów
opioidowych. Zaburzenia regulacji dopaminergicznej mogą mieć istotny związek z
funkcjonowaniem układu nagrody związanego z przyjmowaniem posiłków.
Zaobserwowano też nietypowe zjawisko polegające na braku osłabienia
odporności pomimo znacznego wyniszczenia fizycznego pacjentek, tzn. osoby te
nie chorują na typowe choroby zakaźne obserwowane w wyniszczeniu fizycznym
wynikłym z typowego niedożywienia spowodowanego niedostępnością pożywienia.
Oznaczać to może nadaktywność układu odpornościowego, którego komórki mogą
uszkadzać ośrodki w mózgu odpowiedzialne za łaknienie.
U chorych z anoreksją stwierdza się zwiększone stężenie CRH ze zmniejszonym
metabolizmem kortyzolu. Zaburzenie funkcji osi podwzgórze-przysadka-gonady
powoduje zanik cyklu miesiączki u kobiet. Zakłóceniu ulega też oś podwzgórzeprzysadka-tarczyca: stwierdzono obniżenie stężenia T3.
SPIS
TREŚCI
Czynniki biologiczne c.d.
Czynniki odżywcze
Niedobór cynku powoduje spadek apetytu, który może wystąpić
również w jadłowstręcie psychicznym i zaburzeniach odżywiania.
Zastosowanie cynku w leczeniu anoreksji jest popierane przez
Bakana od 1979. Przynajmniej 5 badań klinicznych wykazało, że
cynk poprawiał przybór masy ciała w anoreksji. Randomizowane,
kontrolowane badania z podwójnie ślepą próbą przeprowadzone w
1994 wykazały, że przyjmowanie cynku (w ilości 14 mg na dzień)
podwaja tempo przybierania masy ciała w leczeniu anoreksji.
Niedobór innych substancji odżywczych, takich jak tyrozyna,
tryptofan (prekursory neurotransmiterów, odpowiednio:
noradrenaliny i serotoniny), a także witaminy B1 (tiaminy) może
także wpływać na powstanie błędnego koła, w którym niedobory
pokarmowe przyczyniają sie do powstania niedożywienia.
Podłoże psychiczne
Anoreksja może przyjąć formę walki i wystąpić, gdy zmartwienia
się nakładają i trwają przez dłuższy okres czasu. Zwykle choroba
ta przychodzi bardzo powoli i nie staje się groźna dla życia na
samym początku, lecz trzeba szybko odsunąć problemy i
zmartwienie z życia chorego, w innym razie jego życie jest
zagrożone.
SPIS
Zmiany fizyczne i psychiczne u
TREŚCI
osób cierpiących na anoreksję
Zmiany fizyczne i psychiczne u
osób cierpiących na anoreksję
 wyniszczenie
 zwolnienie czynności serca i
tętna
 niskie ciśnienie krwi
 wzdęcia
 zaparcia
 obrzęki dłoni i stóp
 sucha, łuszcząca się skóra
 meszek na twarzy i ciele
 znaczna utrata włosów
 zimne dłonie
 nadmierne pocenie się stóp
 brak miesiączki lub bardzo
wydłużone okresy między
menstruacjami (kobiety)
SPIS
TREŚCI









niedokrwistość (anemia)
drażliwość
dezorientacja/zakłopotanie
nastroje depresyjne
(poczucie beznadziejności,
niska samoocena)
izolowanie się od otoczenia
bezsenność
zachowania obsesyjno kompulsywne, zwłaszcza w
odniesieniu do jedzenia
krótki oddech
częste bóle głowy
Anoreksja jest chorobą duszy, a dopiero w następnej kolejności
cierpi ciało. Jest to choroba wywoływana negatywnym stosunkiem
chorego do samego siebie, który nie pojawia się nagle, ale jest
pielęgnowany przez otoczenie chorego i jego samego. Na
anoreksję zapadają głównie kobiety, jednak notuje się przypadki
zachorowania wśród mężczyzn – są znacznie rzadsze, aczkolwiek
równie niebezpieczne. Anoreksja powoli wyniszcza organizm, a
walka z nią jest o tyle trudna, że wymaga zmiany przekonań, a nie
samego zachowania.
Można rzec, że anoreksja jest choroba cywilizacji. Prawdą jest,
że istnieją plemiona, w których ideałem piękna jest wychudzone
ciało, jednak jest to niezwykła rzadkość i zdaje się, że częściej w
trakcie wędrówki po ziemiach leżących poza wpływami cywilizacji
zachodu napotkamy idealnie grube kobiety, aniżeli chude. Środki
masowego przekazu, autorytety szczególnie w kwestii mody i
image'u wpływają na sposób postrzegania siebie i świata u
wszystkich ludzi, nie tylko młodych. Ważnie jest, by nauczyć się
rozdzielać informacje ważne, od tych, które mogą mieć na nas
destruktywny wpływ. Na anoreksję może zachorować każdy,
niezależnie od wieku, rasy, płci, a także wyznania.
SPIS
TREŚCI
Bulimia – ciągła walka z ciałem
Bulimia to często manifestacja uczuć, których młode osoby często nie
potrafią wyrazić lub ukierunkować w inny sposób.
Sam przebieg choroby jest dramatyczny: to ciągła walka z ciałem i jego
potrzebami. Osoby chorujące na bulimię panicznie boją się przytyć.
Jedzenie utożsamiają z wrogiem lub z ogromną przyjemnością, na którą
nie mogą sobie pozwolić. Jednak czasami ulegają pokusie, poddają się
swemu najgorszemu wrogowi i jedzą, jedzą, jedzą... Podczas ataku
łaknienia osoba chorująca na bulimię może zjeść wszystko: lody
przegryźć kiszonym ogórkiem, zagryźć chipsami i popić mlekiem
czekoladowym, pochłania ogromne porcje jedzenia. Ataki głodu kończą
się najczęściej długą wizytą w toalecie. „Na początku jest trudno
wywołać wymioty, lecz po pewnym czasie już nawet nie trzeba wkładać
palców. Świetne są także tabletki przeczyszczające i wszelkie inne
środki, które pozwalają pozbyć się „tego brudu” z organizmu” – mówi
dziewiętnastoletnia dziewczyna. Brzmi okropnie, wręcz obrzydliwie? Ale
właśnie tak wygląda życie osoby chorej na bulimię. Bo trzeba jeszcze
raz nazwać rzecz po imieniu – bulimia to choroba. Wbrew
powszechnemu przekonaniu, nie dotyka tylko pulchnych obżartuchów.
Jest to najczęściej problem, z którym walczą młode, piękne kobiety i
dziewczęta.
SPIS
TREŚCI
Przyczyny bulimii
brak bliskiej osoby, z czym chory nie potrafi
sobie poradzić
brak samoakceptacji
konflikty rodzinne
zaburzenia mechanizmów samoregulacji i
samokontroli
uszkodzenie ośrodka sytości w mózgu
emocjonalne zaniedbanie dziecka w
dzieciństwie
brak akceptacji przez grupę rówieśniczą
(wiążący się często ze zmianą środowiska)
SPIS
TREŚCI
Specyfika choroby
Specyfika choroby
Schorzenie to należy odróżnić od zaburzeń związanych z objadaniem
się. Chorzy na bulimię, choć zdają sobie sprawę z utraty kontroli nad
własnym zachowaniem związanym z odżywianiem się, przejadają się
bardzo często, a następnie stosują sposoby kontrolowania wagi ciała,
które mogą być niebezpieczne dla zdrowia.
Jest to choroba o podłożu psychicznym, a chorzy na nią zwykle czują się
głodni nawet bezpośrednio po jedzeniu. Czasami po wymiotach odczuwają
tak wielką ulgę, że przejadają się po to by ponownie je wywołać.
Większość pacjentów dotkniętych bulimią to kobiety. Dzielą one dni na
"dobre", gdy nie odczuwają przymusu objadania się, i "złe" kiedy nie
mogą powstrzymać łaknienia. Są świadome tego, że niepokój, nuda, stres
i uczucie przykrości mogą wyzwalać okresy obżarstwa.
Bulimia bardzo często dotyka osoby, które nie akceptują swojego
wyglądu, wagi, nie czują się dobrze w swoim ciele i pragną za wszelką
cenę polepszyć swoje samopoczucie. Według Amerykańskiego
Towarzystwa Psychiatrycznego, pracującego nad uściśleniem kryteriów
rozpoznawania bulimii, występuje ona od 4 do 6 razy częściej niż
anoreksja.
SPIS
TREŚCI
Kryteria rozpoznawania i typy bulimii
Kryteria rozpoznawania i typy
bulimii
Możemy podejrzewać bulimię,
gdy osoba: ma nawracające okresy
żarłoczności, kiedy zjada olbrzymie
ilości pokarmu w ciągu dnia (w okresie
2 godzin) czuje, że traci kontrolę nad
swoim zachowaniem w czasie napadu
żarłoczności, regularnie stosuje
metody zapobiegające przyrostowi
wagi ciała, takie jak: prowokowanie
wymiotów, nadużywanie środków
przeczyszczających i moczopędnych,
ścisła dieta, głodówka lub bardzo
wyczerpujące ćwiczenia fizyczne, ma
minimum dwa napady żarłoczności w
tygodniu (i stosuje po nich sposoby
prowadzące do zmniejszenia wagi),
przez co najmniej trzy miesiące,
przesadnie skupia uwagę na swojej
sylwetce i wadze. Opisywane
zaburzenia w odżywianiu się nie
występują dodatkowo w przebiegu
anoreksji.
SPIS
TREŚCI
Bulimia, podobnie jak anoreksja,
dzieli się na dwa typy. Pierwszy z nich to
typ przeczyszczający czyli taki, w
którym po napadzie żarłoczności
następuje prowokowanie wymiotów oraz
używanie środków przeczyszczających.
Drugi to typ nieprzeczyszczający, w
którym zamiast przeczyszczania się
środkami farmakologicznymi i
wymuszania wymiotów, chorzy w
ramach działań kompensacyjnych
stosują ścisłą dietę (często głodówkę),
ograniczając ilość spożywanych
pokarmów do minimum, bądź też
wykonują dużo wyczerpujących ćwiczeń
fizycznych (tzw. bulimia sportowa). Na
podstawie objawów diagnozuje się
chorobę, ale nim rozpocznie się
stosowanie jakiejkolwiek terapii, należy
wykluczyć schizofrenię oraz
uszkodzenie mózgu, które także mogą
być przyczynami nadmiernego łaknienia.
Zmiany fizyczne i psychiczne u
SPIS
TREŚCI osób cierpiących na bulimię















niedobory pokarmowe
odwodnienie
zmęczenie
ospałość
zły nastrój
niepokój
zaparcia
bóle głowy
niedociśnienie tętnicze
dyskomfort w jamie brzusznej
zaburzenia równowagi
elektrolitycznej
nieregularne miesiączki lub ich
brak
sucha skóra
zgrubienia skóry palców (od
prowokowania wymiotów)
rany lub blizny na grzbietach
dłoni
 uszkodzenie szkliwa zębów
 uszkodzenie naczynek
krwionośnych w oczach
 opuchlizna twarzy i policzków
(zapalenia ślinianek)
 awitaminoza
 rozciągnięcie żołądka do
znacznych rozmiarów
 osłabienie serca, wątroby i
układu pokarmowego
 podrażnienie przełyku, zgaga,
refluks
 w skrajnych przypadkach pęknięcie przełyku lub przepony
 niechęć do samej siebie
 stany depresyjne
 poczucie wstydu i upokorzenia
 psychiczne uzależnienie od
środków przeczyszczających i
odwadniających
Bulimia nervosa

Występuje wtedy, gdy jednostka spożywa skrajne ilości pokarmów a potem wymiotuje,
oraz przyjmuje środki farmakologiczne, aby pozbyć się jedzenia z organizmu. Nadmierne
uprawianie sportu, wykonywanie ćwiczeń mogą także mieć miejsce w celu upewnienia się,
czy nie zwiększyła się waga ciała po obżarstwie. Ludzie z tym schorzeniem nie mają
żadnego poczucia kontroli podczas gdy, jedzą w nadmiarze. Choroba ta rozpoczyna się
często w późniejszych nastoletnich latach lub we wczesnej dorosłości. Podobnie jak osoby
z anoreksją, osoby z bulimią ujawniają skrajny poziom zamartwiania się względem
żywności, wagi ciała i sylwetki. Wielu ludzi z bulimią obżera się i oczyszcza organizm z
pożywienia w tajemnicy oraz wciąż utrzymuje normalną wagę ciała. Przez takie działanie,
jednostka może często ukrywać chorobę latami. Uczucia wstrętu i wstydu po obżeraniu
się są powszechne, podobnie jak uczucia ulgi po oczyszczeniu organizmu z pożywienia.
Epizody obżarstwa mogą zdarzać się raz lub dwa razy w tygodniu oraz nie rzadziej niż
klika razy dziennie. Mogą być powodowane depresją, nudą, złością, gniewem. u. Obżarstwo
powoduje, że w organiźmie zmniejsza się ilość potasu, co może uszkodzić mięsień sercowy
oraz zwiększyć ryzyko wystąpienia zawału serca. Częste wymiotowanie może doprowadzić
do zaognienia przełyku i uszkodzenia zębów. Jeszcze jednym problemem spowodowanym
bulimią są blizny na opuszkach palców spowodowane ich wpychaniem do gardła, by
spowodować wymioty, zmiany cykli menstruacyjnych i zanik popędu seksualnego. Ludzie
cierpiący na tą chorobę mogą wykazywać kłopoty w radzeniu sobie i kontrolowaniu
impulsów, stresów, niepokoju. Mogą także ujawniać depresję, zaburzenie obsesyjnokompulsywne (choroba, w której występują niepożądane myśli oraz zachowania, od których
powtarzania nie można się powstrzymać) oraz inne choroby umysłowe. Problemy z
alkoholem i narkotykami są także powszechne, u osób z bulimią.
SPIS
TREŚCI
Anoreksja i bulimia to problem, który każdy przeżywa
inaczej. Definicje, reguły, ramki nie są w stanie
scharakteryzować ogromu zniszczeń fizycznych i
psychicznych, jakie niesie ze sobą ta choroba.
Aby dotrzeć do osoby chorującej na bulimię czy
anoreksję należy podejść do niej z wrażliwością i
empatią. Leczenie, to najczęściej długotrwała
terapia, w którą zaangażowane są całe rodziny.
Najważniejsza jest jednak świadomość zagrożenia u
samej osoby chorującej. Bez chęci wyzdrowienia
nie jesteśmy w stanie wiele pomóc, często jednak
wystarcza czyjaś obecność, zrozumienie i wsparcie.
Bulimia i anoreksja to wyniszczająca, groźna
choroba, z którą trzeba walczyć.
SPIS
TREŚCI
DZIĘKUJĘ ZA
OBEJRZENIE POKAZU
PRZYGOTOWAŁA
Anna Adamska 2c
BIBLIOGRAFIA: INTERNET,
www.google.pl