Transcript Türkiye`nin süturları 1

TÜRKİYE’NİN
TEKTONİK
BİRLİKLERİ VE
SÜTURLARI
TEKTONİK BİRLİK
Benzer ortamlarda, aynı jeolojik evrimi
geçiren,
Aralarında oluşum ortaklığı bulunan,
Yapısal özellikleri ve evrim tarihi
açısından birbirlerine benzeyen,
Mekanda süreklilik
gösteren kaya
topluluklarıdır
• Tektonik birlik sınıflaması veri bazlı bir sınıflama olduğundan yeni veriler elde edildikçe
sınıflamalar da değişirler.
• Sınıflama bir yorumlama tarzı olduğu için görüşler değiştikçe sınıflama metodolojisi ve
sınıflamanın kendisi de değişebilir.
SÜTUR
Eski okyanus ve kollarının, kenar
denizlerinin yok olduğu,
içlerinde yaygınca ofiyolit ve
ofiyolitik melanj topluluklarının
yer aldığı yapısal kuşaklardır.
• Sütur kuşakları belirlenirken; Ofiyolit, ofiyolitik melanj kuşakları ve Yüksek
basınç/düşük sıcaklık metamorfizma kuşakları kullanılır.
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri ve Süturları
Türkiye’nin Tektonik
Birlikleri
•
•
•
•
Pontidler
Anatolid-Torid Bloku
Kırşehir Masifi
Arap Platformu
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri ve Süturları
BZS
Türkiye’nin süturları
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri
•
•
•
Pontidler
Anatolid-Torid Bloğu
Arap Platformu
•
•
•
İzmir-Ankara-Erzincan süturu (İAES)
İç Torid süturu (İTS)
Bitlis-Zagros süturu (BZS)
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri ve Süturları
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri
•
Rodop-Istranca Zonu
•
İstanbul Zonu
•
Sakarya Zonu
•
Kırşehir Masifi
•
Torid-Anatolid Bloku
• Tavşanlı Zonu
• Afyon Zonu
• Bornova Fliş Zonu
• Menderes Masifi
•
Arap Platformu
Türkiye’nin süturları
•
•
•
•
•
İntra-Pontid süturu (Batı
Karadeniz Fayı, Batı Kırım Fayı)
İzmir-Ankara-Erzincan süturu
İç Torid süturu
Pamfilya süturu
Bitlis-Zagros süturu
TÜRKİYE’NİN TEKTONİK
BİRLİKLERİ HAKKINDA
GÖRÜŞLER
Türkiye’nin tektonik birliklerinin sınıflanması konusundaki
yayınlar 1850 yıllarında başlamıştır.
• 1947 de Egeran Türkiye’nin tektonik birlik
sınıflamasını yapan ilk türk araştırmacıdır.
• 1966 da Brinkmann ve Ketin ilk defa ofiyolit
kuşaklarını dikkate alarak bir sınıflama
yapmışlardır
• 1981 de Şengör ve Yılmaz ilk defa “levha
tektoniği” esaslı bir sınıflama yapmıştır
Necdet Egeran, 1947
• Pontidler
• Anatolidler
• Orta Bölge
• Ortailidler
• Ege Kıvrımları
• Ara Masifler
• İçilidler
• Toridler
• Ege-İranidler (Geniş anlamda)
• Ege-İranidler (Dar anlamda)
• Önilidler
• Anadolu-İran Kenar Kıvrımları
İhsan Ketin, 1966
Şengör ve Yılmaz, 1981
• Türkiye’nin “levha tektoniği” ne
dayalı ilk tektonik birlik
sınıflaması, Şengör ve Yılmaz,
1981 tarafından yapılmıştır.
Bu sınıflamada, sütur kuşakları
ile bunlar tarafından ayrılan
kıtasal birlikler esas alınmıştır.
1- Şengör ve Yılmaz (1981) a göre
Türkiye’nin Tektonik
Birlikleri
•
•
•
•
•
Pontidler
Istranca napı,
İstanbul napı,
Küre napı,
Bayburt napı
Sakarya Kıtası
Torid Anatolid platformu
Arap platformu
Doğu anadolu Yığışım
Türkiye’nin süturları
•
1- PALEOTETİS SÜTURU Dogger’de kapanmış
•
2- KARAKAYA SÜTURU Erken Triyasta açılmış, Geç Triyas’ta kapanmış
•
NEOTETİS SÜTURLARI
3- İç Pontid Süturu (Maastrichtiyen)
4- Ankara-Erzincan Süturu (Maastrichtiyen-Eosen)
5- İzmir-Ankara Süturu (Maastrichtiyen-Erken Tersiyer)
6- İç Torid Süturu (Maastrichtiyen-Eosen)
7- Antalya Süturu
8- Bitlis-Zagros Süturu (Orta Eosen-Erken Miyosen)
9- Maden Süturu
10- Sevan – Akera Süturu
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri
•
Rodop-Istranca Zonu
•
İstanbul Zonu
•
Sakarya Zonu
•
Kırşehir Masifi
•
Torid-Anatolid Bloku
• Tavşanlı Zonu
• Afyon Zonu
• Bornova Fliş Zonu
• Menderes Masifi
2- Okay ve Tüysüz
(1999)’e göre
Türkiye’nin süturları
•
İntra-Pontid süturu (Batı
Karadeniz Fayı, Batı Kırım Fayı)
•
İzmir-Ankara,
Ankara-Erzincan süturu
•
İç Torid süturu
•
Pamfilya süturu
•
Asur-Zagros süturu
AEG EA N SEA
41
37
P O N T
I D
PTS
27
E
35
B L A C K
Z
IZ U
ne
ya Zo
r
a
k
Sa
Z
IA
WPF
O
S E A
N E
AEZ
NAF
K ir s eh ir
B lo c k
A n a t o l i d
-
T a u r i d e
Mend
er es - Taurus
M E D I TE R RAN E A N S EA
Türkiye’nin Tektonik Birlikleri
• Pontid Zonu
• İstanbul – Zonguldak Ünitesi
• Sakarya Zonu
• Torid-Anatolid Platformu
• Kırşehir Bloğu
• Menderes – Toros Bloğu
• Doğu Anadolu Yığışım Karmaşığı
• Arap Platformu
k
B loc
43
E ast
A n at o lia n
A c c r etio n a ry
C om p le x
P l a t f o r m
latform
P
an
Arabi
39
43
3- Elmas ve Yiğitbaş (2001)’e göre
Türkiye’nin süturları
• Paleotetis Süturu (Batı Pontid Fayı)
• İzmir-Ankara, Ankara-Erzincan süturu
• İç Torid süturu
• Bitlis – Zagros Süturu