Transcript Pobierz

Cnoty
Tomasz Ochinowski
CNOTY
Martin Seligman,
Prawdziwe szczęście,
tł. Andrzej Jankowski.
Poznań: Media Rodzina@
Czym są zalety?
•
Zaletę określa się również jako drogę prowadzącą
do cnoty. Seligman wyróżnia sześć powszechnie
uznawanych cnót:
–
–
–
–
–
–
Mądrość,
Odwaga,
Człowieczeństwo,
Sprawiedliwość,
Wstrzemięźliwość,
Dążenie do transcendencji.
MĄDROŚĆ:
• Interesowanie się
•
•
•
•
•
•
•
światem,
Ciekawość,
Chęć do nauki,
Myślenie krytyczne,
Brak uprzedzeń,
Pomysłowość,
kreatywność,
Inteligencja społeczna,
interpersonalna,
emocjonalna,
Dystans poznawczy.
ODWAGA:
•
•
•
•
•
•
Męstwo i dzielność,
Wytrwałość,
Pracowitość,
Sumienność,
Prawość,
Szczerość, uczciwość.
CZŁOWIECZEŃSTWO:
• Uprzejmość,
• Dobroć,
•
wielkoduszność,
Dawanie i
przyjmowanie miłości.
SPRAWIEDLIWOŚĆ:
•
•
•
•
•
•
Postawa obywatelska,
Poczucie obowiązku,
Praca zespołowa,
Lojalność,
Uczciwe i równe
traktowanie innych,
Zdolności przywódcze.
WSTRZEMIĘŹLIWOŚĆ:
•
•
•
•
Samokontrola,
Rozwaga,
Dyskrecja,
Ostrożność.
DĄŻENIE DO TRANSCENDENCJI:
• Poczucie piękna
•
•
•
i doskonałości,
Wdzięczność,
Nadzieja, optymizm,
Duchowość, wiara,
religijność,
Poczucie celu i sensu,
Wybaczanie i litość,
Wesołość i humor,
•
•
•
• Zapał, pasja, entuzjazm.
Zalety sygnaturowe
(B)
(A)
Bardzo do mnie pasuje 5
Bardzo do mnie pasuje
1
Pasuje do mnie
4
Pasuje do mnie
2
Ani tak, ani nie
3
Ani tak, ani nie
3
Nie pasuje do mnie
2
Nie pasuje do mnie
4
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
MĄDROŚĆ I WIEDZA
Pierwszym zespołem cech jest mądrość. Pogrupowałem
sześć dróg prowadzących do wykazania się mądrością i
jej niezbędną poprzedniczką, wiedzą, od najbardziej w
sensie rozwojowym podstawowej (ciekawości) po
najdalszą (dystans poznawczy)
1. Ciekawość / interesowanie się światem
Z ciekawością świata wiąże się otwartość na doświadczenia i
elastyczność w sprawach, które nie pasują do naszych z góry
przyjętych osądów. Ludzie ciekawi nie tylko tolerują
wieloznaczność; pociąga ich ona i intryguje. Ciekawość może
się ograniczać do jednego tematu (na przykład tylko do róż)
albo być globalnym podejściem do wszystkiego. Jest ona
aktywnym poszukiwaniem i przyswajaniem sobie nowości,
natomiast bierne wchłanianie informacji (jak to jest w
przypadku lenia gapiącego się w telewizor) nie ma z tą zaletą
nic wspólnego. Przeciwległym biegunem wymiaru ciekawości
jest szybkie nudzenie się.
Stwierdzenie "Zawsze jestem ciekaw świata"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Łatwo się nudzę"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
2. Umiłowanie (chęć do) nauki
Uwielbiasz uczyć się nowych rzeczy, czy to w szkole,
czy sam. Zawsze lubiłeś szkołę, książki, muzea zawsze i wszędzie znajdujesz okazję, by się czegoś
nauczyć. Czy są jakieś dziedziny wiedzy,
w których jesteś ekspertem? Czy osoby z twojego
kręgu towarzyskiego albo spoza niego cenią twoją
wiedzę specjalistyczną? Czy lubisz dowiadywać się
nowych rzeczy z zakresu tych dziedzin, nawet jeśli
nie masz do tego żadnych zewnętrznych zachęt? Na
przykład pracownicy poczty posiadają wiedzę
fachową o kodach pocztowych, ale wiedza ta jest
odzwierciedleniem zalety tylko wtedy, kiedy została
zdobyta dla niej samej.
Stwierdzenie "Jestem podekscytowany, kiedy uczę się czegoś
nowego"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Nigdy nie zawracam sobie głowy chodzeniem do muzeów czy
innych instytucji edukacyjnych"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
3. Ocenianie/krytyczne myślenie/brak
uprzedzeń/otwartość
Ważnym aspektem tego, kim jesteś, jest umiejętność przemyślenia
sprawy i wszechstronnego jej zbadania. Nie wyciągasz pochopnych
wniosków, a podejmując decyzje, opierasz się na solidnych dowodach.
Potrafisz zmienić swoje postanowienie.
Przez ocenianie rozumiem obiektywne i racjonalne przesiewanie
informacji dla twojego własnego i innych dobra. Ocenianie w tym
sensie jest synonimem krytycznego myślenia. Uosabia realizm i jest
przeciwieństwem skłonności do popełniania błędów logicznych, która
jest zmorą wielu osób depresyjnych, takich jak nadmierna
personalizacja ("To zawsze moja wina") i widzenie wszystkiego
w kolorach czarnym i białym. Przeciwieństwem tej zalety jest myślenie
w sposób, który faworyzuje i potwierdza to, w co już wierzysz. Jest to
istotny element zdrowej cechy, jaką jest niemylenie swoich pragnień
i potrzeb z rzeczywistością.
Stwierdzenie "Kiedy sprawa tego wymaga, potrafię ją racjonalnie
przemyśleć"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Mam skłonność do wydawania pośpiesznych osądów"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
4. Pomysłowość / oryginalność
/ inteligencja praktyczna / zaradność
Kiedy zobaczysz coś, co chcesz mieć, czy wyróżniasz się
znajdowaniem nowych, ale właściwych sposobów zachowania, by to
dostać? Rzadko zadowalasz się robieniem czegoś w sposób
konwencjonalny. Do tej kategorii należy to, co określa się
twórczością, ale nie chcę ograniczać tej zalety do przedsięwzięć
zaliczanych tradycyjnie do sztuk pięknych. Nazywa się ją również
inteligencją praktyczną, rozsądkiem i zaradnością.
"Lubię obmyśliwać nowe sposoby robienia różnych rzeczy"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Wielu moich przyjaciół ma większą inwencję niż ja"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
5. Inteligencja społeczna/inteligencja
personalna/inteligencja emocjonalna
Inteligencja społeczna i inteligencja interpersonalna to wiedza
o sobie samym i o innych. Zdajesz sobie sprawę z motywów i uczuć
innych osób i umiesz odpowiednio reagować. Inteligencja społeczna
to zdolność zauważania, czym ludzie różnią się między sobą,
zwłaszcza różnic w nastroju, temperamencie, motywacji i intencjach
- i postępowania zgodnie z tą umiejętnością. Zalety tej nie można
mylić ze zdolnością do introspekcji, z psychologizowaniem czy
skłonnością do rozmyślań.
Inteligencja personalna oznacza nie skrępowany dostęp do swoich
uczuć i umiejętność wykorzystywania zdobytej w ten sposób wiedzy
o sobie dla zrozumienia swojego zachowania i pokierowania nim.
Łącznie wzięte, zalety te nazwał Daniel Goleman "inteligencją
emocjonalną". Bardzo możliwe, że ten zbiór zalet jest podstawą
innych zalet, takich jak dobroć, uprzejmość i przewodzenie innym.
c.d.n.
5. Inteligencja społeczna/inteligencja
personalna/inteligencja emocjonalna c.d.
Innym aspektem tej zalety jest umiejętność znalezienia dla siebie niszy,
otoczenia, w którym możesz maksymalnie wykorzystać swoje umiejętności
i zainteresowania. Czy udało ci się wybrać taką pracę, osoby, z którymi
jesteś w bliskich stosunkach i sposób spędzania wolnego czasu, że możesz
codziennie wykazywać się swoimi największymi zdolnościami? Badania
Instytutu Gallupa wykazują, że najbardziej zadowoleni pracownicy
odpowiadają twierdząco na pytanie: "Czy twoja praca pozwala ci robić
codziennie to, co najbardziej lubisz?” Weźmy choćby Michaela Jordana,
przeciętnego bejsbolistę, który odnalazł się w koszykówce.
„ Bez względu na sytuację towarzyską, potrafię się do niej
dostosować”
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
„Niezbyt dobrze wyczuwam, co czują inni”
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
6. Dystans poznawczy
Używam tego terminu dla opisania najdojrzalszej zalety w tej
kategorii, najbliższej samej mądrości. Zwracają się do ciebie inne
osoby z prośbami, byś, korzystając ze swojego doświadczenia,
pomógł im rozwiązać problemy i spojrzeć na nie z właściwej
perspektywy. Patrzysz na świat w sposób, który tobie i innym
pozwala go zrozumieć. Mądrzy ludzie są ekspertami w
najważniejszych i najtrudniejszych sprawach życiowych.
„Zawsze potrafię patrzeć na sprawy z dystansu i widzieć je na
szerszym tle”
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Inni rzadko przychodzą do mnie po radę"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
ODWAGA
Zalety, które składają się na odwagę, odzwierciedlają czujne
wytężenie woli z myślą o wartych dużego wysiłku celach, których
osiągnięcie nie jest pewne. Aby zasłużyć na miano odważnych,
czyny takie muszą być dokonywane pomimo ogromnych
przeciwności. Jest to powszechnie podziwiana zaleta; każda kultura
ma bohaterów, którzy ją posiedli. Cnota ta oznacza męstwo,
wytrwałość i prawość.
7. Męstwo i dzielność
Nie cofasz się przed groźbą, zagrożeniem, wyzwaniem, bólem ani
trudnością. Męstwo jest czymś więcej niż dzielne trwanie pod ogniem
nieprzyjaciela, kiedy zagrożone jest twoje zdrowie i życie.
Odnosi się ono również do zajmowania niepopularnego, trudnego
lub niebezpiecznego stanowiska intelektualnego czy emocjonalnego.
W ostatnich latach badacze wyróżnili dwa rodzaje męstwa: moralne
i fizyczne, zwane też dzielnością. Inny podział opiera się na obecności
lub braku strachu. Osoba mężna czy dzielna potrafi oddzielić emocjonalne
składniki strachu od behawioralnych, opierając się impulsowi pchającemu ją
do behawioralnej reakcji ucieczki i stawiając czoło budzącej strach sytuacji,
pomimo przykrych doznań wywoływanych przez subiektywne i fizyczne
reakcje. Nieustraszoność, śmiałość i nierozwaga nie są męstwem; jest nim
stawianie pomimo strachu czoła niebezpieczeństwu. C.d.n.
7. Męstwo i dzielność c.d.
Pojęcie męstwa, które dawniej równoznaczne było z odwagą, okazywaną
na polu bitwy, a więc fizyczną, rozszerzyło się i obecnie obejmuje
również odwagę moralną i psychiczną. O odwadze moralnej świadczy
zajęcie stanowiska, o którym wiesz, że jest niepopularne i może
sprowadzić na ciebie nieszczęście. Amerykańskim przykładem takiej
odwagi jest Murzynka Rosa Parks, która w latach pięćdziesiątych
ubiegłego wieku w Alabamie, gdzie obowiązywała segregacja rasowa,
zajęła przeznaczone tylko dla białych miejsce na przedzie autobusu.
Innym jest ujawnienie oszustw popełnianych przez przedsiębiorstwa
i różne agencje rządowe. Odwaga psychiczna to przyjmowanie stoickiej,
a nawet pogodnej postawy, potrzebnej dla stawienia czoła poważnym
kłopotom, udrękom i przewlekłej chorobie bez utraty godności.
"Często zajmuję stanowisko, które spotyka się z silnym oporem"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Ból i rozczarowanie często zdobywają nade mną przewagę"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
8. Wytrwałość/ pracowitość/ sumienność
Zawsze kończysz to, co zacząłeś. Osoba pracowita podejmuje się
trudnych zadań i kończy je, wykonując je pogodnie i nie narzekając.
Robisz to, do czego się zobowiązałeś, czasami nawet więcej, nigdy
mniej. Jednocześnie wytrwałość nie oznacza obsesyjnego dążenia
do nie osiągalnych celów. Osoba naprawdę pracowita jest
elastyczna, myśli realistycznie i nie jest perfekcjonistą. Ambicja ma
zarówno pozytywne, jak i negatywne strony, ale do tej kategorii
zalet należą jej pożądane aspekty.
"Zawsze kończę to, co zacząłem"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Kiedy pracuję, często coś odciąga moją uwagę"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
9. Prawość / szczerość / uczciwość
Jesteś osobą uczciwą, nie tylko dlatego, że mówisz prawdę,
ale również dlatego, że żyjesz uczciwie - szczerze i autentycznie.
Twardo stąpasz po ziemi i niczego nie udajesz, jesteś naprawdę
sobą. Przez prawość i szczerość rozumiem coś więcej niż tylko
mówienie innym prawdy. Rozumiem przez to przedstawianie siebie swoich zamiarów i zobowiązań - innym i sobie samemu w szczery
sposób, zarówno słowem, jak i czynem: "Wobec siebie samego bądź
szczery, a nie będziesz wtedy fałszywy wobec nikogo".
"Zawsze dotrzymuję słowa"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Przyjaciele nigdy nie mówią mi, że twardo stąpam po ziemi"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
HUMANITARNOŚĆ I MIŁOŚĆ
Omawiane tutaj zalety przejawiają się w pozytywnych
stosunkach wzajemnych z innymi ludźmi: przyjaciółmi,
znajomymi, członkami rodziny, a także osobami obcymi.
10. Uprzejmość, dobroć i wielkoduszność
Jesteś dobry i wielkoduszny wobec innych i nigdy nie jesteś
zbyt zajęty, by wyświadczyć komuś przysługę. Lubisz robić
innym dobre uczynki, nawet jeśli nie znasz dobrze tych osób.
Jak często traktujesz interesy innego człowieka co najmniej
tak samo poważnie jak twoje własne? Wszystkie cechy
należące do tej kategorii opierają się na tym właśnie
uznawaniu wartości innej osoby. C.d.n.
10. Uprzejmość, dobroć i wielkoduszność
c.d.
Kategoria uprzejmości obejmuje różne sposoby odnoszenia się do
innej osoby z myślą o jej interesie, który możesz przedkładać nad
swoje bieżące pragnienia i potrzeby. Czy przyjmujesz
odpowiedzialność za innych ludzi - członków rodziny, przyjaciół,
kolegów z pracy, a nawet obcych? Pożytecznymi składnikami tej
zalety są empatia i współczucie. Shelly Taylor, opisując zwykłą
reakcję mężczyzn na przeciwności jako walkę i ucieczkę, określa
częstszą reakcję kobiet w takich sytuacjach jako "opiekowanie się i
zaprzyjaźnianie".
"W ubiegłym miesiącu pomogłem sąsiadowi z własnej,
nieprzymuszonej woli"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Rzadko przejmuję się powodzeniem innych tak jak swoim"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
11. Miłość i pozwalanie innym, by nas
kochali
Cenisz sobie bliskie i serdeczne stosunki z innymi. Czy ludzie, do
których żywisz od dawna głębokie uczucia, czują to samo do ciebie?
Zaleta ta to coś więcej niż mieści się w zachodnim pojęciu
romantycznej miłości (prawdę mówiąc, to fascynujące, że małżeństwa
w kulturach tradycyjnych, kojarzone przez rodziców państwa młodych,
mają się lepiej niż małżeństwa na Zachodzie, zawierane z romantycznej
miłości). Odrzucam też podejście do intymnych związków, które
streszcza się w haśle "im więcej, tym lepiej".
To prawda, że brak takiego związku jest złą rzeczą, ale powyżej
jednego zaczyna działać prawo zmniejszających się zysków. C.d.n
11. Miłość i pozwalanie innym, by nas
kochali c.d.
Powszechniejsza, zwłaszcza wśród mężczyzn, jest zdolność do miłości niż
do bycia kochanym, przynajmniej w naszej kulturze. Przejmującą
ilustrację tego zjawiska znalazł podczas ostatniej serii wywiadów George
Vaillant, kierujący obecnie prowadzonymi od sześćdziesięciu lat
badaniami życia absolwentów Harvardu z lat 1939 - 1944. Emerytowany
lekarz wprowadził go do swojego gabinetu, by pokazać mu zbiór listów
dziękczynnych, które dostał od pacjentów przed pięcioma laty, z okazji
przejścia na emeryturę. "Wiesz, George - powiedział, a łzy ciekły mu
strumieniami po policzkach - nie przeczytałem ich". Człowiek ten przez
całe życie okazywał miłość w stosunku do innych, ale w ogóle nie potrafił
jej przyjmować!
"Są w moim życiu osoby, które troszczą się o moje uczucia i
dobrostan tak samo jak o swoje"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
„Trudno mi jest przyjmować miłość innych"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
SPRAWIEDLIWOŚĆ
Zalety należące do tej kategorii ujawniają się w działaniach
obywatelskich. Wykraczają one poza sferę związków między
dwoma osobami i odnoszą się do większych grup, takich jak
twoja rodzina, społeczność, naród i cały świat.
12. Postawa obywatelska / obowiązek /
praca zespołowa / lojalność
Wyróżniasz się jako członek grupy. Jesteś lojalnym i oddanym członkiem
zespołu, zawsze robisz, co do ciebie należy i ciężko pracujesz na sukces
całej grupy. Ta wiązka cech odzwierciedla to, w jakim stopniu
twierdzenia te odnoszą się do ciebie. Czy przykładasz się do
wykonywania zadań, które przypadły tobie? Czy cenisz cele grupy, nawet
jeśli różnią się od twoich indywidualnych celów? Czy szanujesz osoby,
które zajmują stanowiska kierownicze albo sprawują zwierzchnictwo,
takie jak nauczyciele czy trenerzy? Czy utożsamiasz się z grupą? Zaleta
ta nie oznacza ślepego, bezmyślnego posłuszeństwa, ale chcę włączyć
do tej kategorii również szacunek dla zwierzchności, niemodną zaletę,
którą wielu rodziców chciałoby widzieć u swoich dzieci.
„Najlepiej pracuję w zespole"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Waham się, czy poświęcić własne interesy dla dobra grupy,
której jestem członkiem"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
13. Uczciwe i równe traktowanie innych
Nie pozwalasz, by twoje osobiste uczucia wpływały na twoje
postępowanie wobec innych osób i podejmowane w ich sprawach
decyzje. Każdemu dajesz szansę. Czy w swoim codziennym
postępowaniu kierujesz się jakimiś ogólnymi zasadami moralnymi?
Czy traktujesz dobro innych, nawet tych, których osobiście nie
znasz, równie poważnie jak własne? Czy uważasz, że podobne
sprawy powinny być traktowane podobnie? Czy łatwo odkładasz na
bok swoje osobiste uprzedzenia?
"Traktuję wszystkich jednakowo, bez względu na to, kim mogą
być"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Jeśli kogoś nie lubię, trudno jest mi traktować go/ją
sprawiedliwie"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
14. Zdolności przywódcze
Dobrze organizujesz działania podlegających ci osób i pilnujesz,
by "wszystko grało". Życzliwy przywódca musi być przede wszystkim przywódcą
skutecznym, dbającym o to, by grupa, którą kieruje, wykonywała swoje zadania,
a jednocześnie podtrzymującym dobre stosunki między jej członkami. Skuteczny
przywódca jest życzliwy, gdy układa i rozpatruje stosunki wewnątrzgrupowe "bez
niechęci do nikogo, z pozytywnym nastawieniem wobec wszystkich,
stanowczością w popieraniu racji". Na przykład życzliwy przywódca narodu
przebacza nieprzyjaciołom i kieruje się wobec nich tymi samymi zasadami
moralnymi, na których opiera się w stosunku do swoich zwolenników. (Pomyśl
o Nelsonie Mandeli z jednej, a Slobodanie Miloszeviciu z drugiej strony). Nie
dźwiga bagażu historii, przyjmuje odpowiedzialność za błędy i jest pokojowo
nastawiony. C.d.n.
14. Zdolności przywódcze c.d.
Wszystkie te cechy życzliwego przywództwa na szczeblu globalnym
mają odpowiedniki wśród przywódców wszystkich innych szczebli:
dowódców wojskowych, dyrektorów i naczelnych, przewodniczących
związków zawodowych, komendantów policji, dyrektorów szkół, a
nawet przewodniczących samorządów uczniowskich.
"Zawsze umiem nakłonić ludzi do wspólnego działania bez
wiercenia im dziury w brzuchu"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Nie jestem zbyt dobry w planowaniu działań grupowych"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
WSTRZEMIĘŹLIWOŚĆ
Jako cnota podstawowa, wstrzemięźliwość odnosi się do
właściwego i umiarkowanego wyrażania twoich chęci i
pragnień. Osoba wstrzemięźliwa nie tłumi pragnień, lecz
czeka na okazję, by zaspokoić je bez wyrządzania krzywdy
sobie lub innym.
15. Samokontrola
Kiedy trzeba, potrafisz bez trudu utrzymać swoje pragnienia,
potrzeby i impulsy na wodzy. Nie wystarczy wiedzieć, co jest
właściwe; musisz umieć zastosować tę wiedzę w praktyce. Czy
potrafisz sam regulować swoje emocje, kiedy wydarzy się coś
złego? Czy potrafisz sam neutralizować i usuwać ogarniające cię
negatywne uczucia?
Czy potrafisz zachować pogodę ducha nawet w trudnej sytuacji?
"Panuję nad swoimi emocjami"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Rzadko potrafię zachować dietę"
Bardzo do mnie pasuje 1,
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
16. Rozwaga / dyskrecja / ostrożność
Jesteś osobą ostrożną. Nie robisz ani nie mówisz czegoś, czego
mógłbyś później żałować. Rozwaga polega na tym, że zanim
przystąpisz do działania, rozważasz wszystkie argumenty za i
przeciw. Osoby rozważne są dalekowzroczne i postępują w
sposób przemyślany. Potrafią oprzeć się impulsom i zrezygnować
z celów tymczasowych na rzecz celów dalekosiężnych.
Ostrożność, zwłaszcza w dzisiejszym pełnym niebezpieczeństw
świecie jest zaletą, którą rodzice chcieliby dostrzegać u dzieci
("Tylko nie zrób sobie krzywdy" - na placu zabaw, w
samochodzie, na imprezie, w stosunkach intymnych albo wskutek
wyboru kariery zawodowej).
"Unikam czynności, które są fizycznie niebezpieczne"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Czasami wybieram niewłaściwych przyjaciół i znajomych"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
17. Skromność i pokora
Nie szukasz rozgłosu, wolisz, by twoje osiągnięcia mówiły same za
siebie. Nie uważasz się za osobę wyjątkową, a inni dostrzegają i
doceniają twoją skromność. Zachowujesz się bezpretensjonalnie.
Osoby pokorne traktują swoje aspiracje, zwycięstwa i porażki jako
mało ważne. Biorąc pod uwagę sytuację ogólną, to, co osiągnąłeś
czy co wycierpiałeś, niewiele znaczy. Wynikająca z tych przekonań
skromność nie jest tylko ich przejawem, lecz daje wgląd w całą
twoją istotę.
"Zmieniam temat, kiedy inni obsypują mnie komplementami”
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Często mówię o swoich osiągnięciach"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
TRANSCENDENCJA
Na określenie ostatniej wiązki zalet używam terminu
"transcendencja". Nie jest to termin, historycznie biorąc, zbyt
popularny - częściej wybieranym jest "duchowość" - ale chcę
uniknąć pomylenia jednej ze specyficznych zalet, duchowości
właśnie, z innymi nie mającymi nic wspólnego z religią zaletami z tej
wiązki, takimi jak entuzjazm i wdzięczność. Przez transcendencję
rozumiem zalety emocjonalne, które pozwalają ci wyjść poza siebie i
nawiązać łączność z czymś większym i trwalszym: z innymi ludźmi,
przyszłością, ewolucją, Bogiem czy wszechświatem.
18. Poczucie piękna i doskonałości
Przystajesz i wąchasz róże. Doceniasz piękno,
doskonałość i biegłość we wszystkich sferach: w
przyrodzie i sztuce, matematyce i innych naukach
ścisłych, a także w sprawach codziennych.
Intensywnemu przeżywaniu piękna i doskonałości
towarzyszy zachwyt i podziw. Bycie świadkiem
mistrzowskich popisów sportowych albo aktów ludzkiego
piękna moralnego czy cnoty wywołuje pokrewną emocję
- uwznioślenie.
"W ubiegłym miesiącu przeżyłem niezapomniane chwile,
delektując się doskonałością w muzyce, sztuce, teatrze, filmie,
sporcie, nauce"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"W ostatnim roku nie stworzyłem niczego pięknego"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
19. Wdzięczność
Jesteś świadom wszystkiego dobrego, co ci się przydarza,
i nigdy nie uważasz, że ci się to należy. Zawsze znajdziesz czas,
by wyrazić podziękowania. Wdzięczność to zdawanie sobie sprawy
z moralnej doskonałości innej osoby. Jako emocja, wyraża ona
poczucie podziwu i dziękczynienie za sam dar życia. Jesteśmy
wdzięczni, kiedy inni pamiętają o nas i dbają o nas, ale możemy też
być wdzięczni po prostu za dobre uczynki albo za to, że są koło nas
dobrzy ludzie ("Jak cudowne jest życie, kiedy jesteś przy mnie").
Wdzięczność może się również kierować ku źródłom nieosobowym i
pozaludzkim - ku Bogu, przyrodzie, zwierzętom - ale nie można jej
czuć do siebie.
"Zawsze dziękuję, nawet za drobiazgi"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Rzadko dziękuję Bogu lub losowi"
Bardzo do mnie pasuje l
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
20. Nadzieja/optymizm/patrzenie z ufnością
w przyszłość
Oczekujesz od przyszłości wszystkiego najlepszego, układasz więc
plany i wcielasz je w życie, by to osiągnąć. Nadzieja, optymizm i
patrzenie z ufnością w przyszłość tworzą rodzinę zalet, które
określają pozytywne nastawienie do przyszłości. Jeśli spodziewasz
się dobrych wydarzeń, jeśli uważasz, że dojdzie do nich, gdy
będziesz się bardzo starał, i snujesz plany na przyszłość, to jesteś
dobrej myśli tu i teraz i masz cele w życiu.
"Zawsze widzę jasną stronę"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje
"Rzadko mam dobrze przemyślany plan tego, co chcę zrobić"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
21. Duchowość/poczucie
celu/wiara/religijność
Masz silne i spójne przekonania na temat wyższego celu i sensu
wszechświata. Wiesz, jakie jest twoje miejsce w ogólnym porządku
rzeczy. Przekonania te kształtują twoje działania i są dla ciebie
źródłem otuchy. Czy masz jakąś klarowną filozofię życia, opierającą
się na religii lub świecką, która wyznacza ci miejsce we
wszechświecie? Czy dzięki więzi z czymś potężniejszym od siebie
uważasz, że życie ma sens?
"Moje życie ma sens"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Nie mam w życiu żadnego celu"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
22. Wybaczanie i litość
Wybaczasz tym, którzy wyrządzili ci krzywdę. Zawsze dajesz
ludziom drugą szansę. Głównym motywem twojego postępowania
jest litość, nie zemsta. Wybaczanie oznacza zespół dobroczynnych
zmian, które dokonują się w jednostce przez kogoś obrażonej lub
zranionej. Kiedy wybaczamy, nasza podstawowa motywacja albo
tendencja do działania w związku z krzywdą staje się bardziej
pozytywna (kierujemy się życzliwością, dobrocią czy
wielkodusznością), a mniej negatywna (wyzbywamy się chęci
zemsty albo pragnienia unikania tej osoby).
"Zawsze zapominam o urazach"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Zawsze staram się odpłacić pięknym za nadobne„
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2 .
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
23. Wesołość i humor
Lubisz się śmiać i wywoływać uśmiech na twarzach innych.
Łatwo dostrzegasz jasną stronę życia. Do tego miejsca nasza lista
zalet sprawiała wrażenie śmiertelnie poważnej: dobroć, duchowość,
męstwo, wstrzemięźliwość i tak dalej. Te dwie zalety mają jednak
lżejszy charakter. Czy jesteś wesoły? Czy tryskasz humorem?
"Gdy tylko mogę staram się łączyć pracę z zabawą"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Rzadko mówię zabawne rzeczy"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
24. Zapał/pasja/entuzjazm
/namiętność
Jesteś osobą pełną werwy. Czy oddajesz się całym sobą,
ciałem i duszą temu, co robisz? Czy, budząc się rano, cieszysz
się na myśl o tym, co przyniesie dzień? Czy zapał, z jakim
zabierasz się do działania, jest zaraźliwy? Czy masz
natchnienie do pracy?
"Całkowicie oddaję się wszystkiemu, co robię"
Bardzo do mnie pasuje 5
Pasuje do mnie 4
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 2,
Zupełnie do mnie nie pasuje 1
"Często snuję się z kąta w kąt"
Bardzo do mnie pasuje 1
Pasuje do mnie 2
Ani tak, ani nie 3
Nie pasuje do mnie 4
Zupełnie do mnie nie pasuje 5
Przyjrzyj się liście swoich największych zalet
i sprawdź, czy stosują się do nich któreś z tych
kryteriów:
 Poczucie autentyczności ("To prawdziwy ja").
 Towarzyszące wykazywaniu się nią uczucie podniecenia, zwłaszcza na
początku.
 Szybkie uczenie się wykorzystywania tej zalety.
 Stałe uczenie się nowych sposobów wykazywania się nią. Pragnienie
odkrycia sposobów jej wykorzystania.
 Uczucie nieuchronności wykorzystania tej zalety ("Spróbuj mnie
powstrzymać").
 Ożywienie zamiast wyczerpania, kiedy robisz coś, wykorzystując tę
zaletę.
 Tworzenie i realizacja osobistych planów osnutych wokół niej.
 Radość, zapał, entuzjazm, nawet ekstaza, kiedy ją wykorzystujesz.
Kierownik powinien respektować następujące
zasady zarządzania zasobami ludzkimi:
(aby pracownicy przeżywali „przepływ” i kierowali się
„powołaniem”)
1. Przy doborze pracowników na konkretne
stanowiska warto zwracać uwagę na to, by ich
zalety sygnaturowe zazębiały się z zakresem
obowiązków.
2. Warto pozwolić pracownikom, by - w ramach
wyznaczonych przez menedżera celów - mogli
ustawić sobie zajęcia w sposób najbardziej dla
siebie odpowiedni.
Praca domowa: 5 mocnych stron
(wg L. Hoggard)
• która jest najważniejsza?
• jak wykorzystać ją w pracy zawodowej do
następnych zajęć?
(do dwóch pierwszych kropek - esej dotyczący tej jednej,
najważniejszej zalety)
• twój pomysł „na siebie” w pracy
(patrz poprzedni slajd)
(czyli jak wykorzystać swoje 5-8 zalet w wykonywanej pracy lub
jak dostosować swoje stanowisko do tych wybranych zalet)
Współpraca:
Monika Strocka
Dziękujemy za uwagę