Transcript w pieczy zastępczej - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Żarach

Rola gmin w realizacji zapisów ustawy
z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu
rodziny i systemie pieczy zastępczej
Żary, maj 2012 r.
Jednym z najważniejszych zapisów ustawy o wspieraniu
rodziny i systemie pieczy zastępczej jest podmiotowość
dziecka i jego prawo do wychowania w rodzinie. Aby
móc skutecznie realizować ten zapis, konieczne jest
zapewnienie maksymalnego wsparcia ze strony instytucji
działających w obszarze szeroko rozumianej polityki
społecznej, każdej rodzinie przeżywającej trudności
w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych.
Ilekroć w prezentacji jest mowa o ustawie należy przez to rozumieć ustawę z dnia 9 czerwca 2011r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
SCHEMAT PODZIAŁU KOMPETENCJI
jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego
w wypełnianiu zapisów ustawy
Praca z rodziną
biologiczną dziecka
przeżywającą trudności w
wypełnianiu funkcji
opiekuńczo –
wychowawczych
Pracę z rodziną
organizuje gmina lub
podmiot, któremu
gmina zleciła realizację
tego zadania.
W przypadku
niemożności zapewnienia
opieki i wychowania przez
rodziców dziecko zostaje
umieszczone
w pieczy zastępczej.
Pieczę zastępczą
organizuje powiat.
Ważne: GMINA
NADAL PRACUJE Z
RODZINĄ
ZADANIA POWIATU wynikające z zapisów ustawy
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
Do zadań powiatu należy w głównej mierze:
1. zapewnienie dzieciom pieczy zastępczej w rodzinach zastępczych, rodzinnych
domach dziecka oraz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych;
2. organizowanie wsparcia osobom usamodzielnianym opuszczającym rodziny
zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze
i regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne, przez wspieranie procesu
usamodzielnienia;
3. prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek wsparcia
dziennego o zasięgu ponadgminnym;
4. organizowanie i finansowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących
rodzinne domy dziecka, rodzin pomocowych i dyrektorów placówek
opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia
tych funkcji;
5. organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności przez
tworzenie warunków do powstawania grup wsparcia i specjalistycznego
poradnictwa;
6. finansowanie świadczeń pieniężnych dotyczących dzieci z terenu powiatu,
umieszczonych w pieczy zastępczej na jego terenie lub na terenie innego
powiatu oraz przyznawanie pomocy na usamodzielnienie pełnoletnim
wychowankom pieczy zastępczej.
ZESPÓŁ DS. PIECZY ZASTĘPCZEJ
W POWIECIE ŻARSKIM
Zgodnie z art. 182 ustawy zadania powiatu w zakresie pieczy
zastępczej wykonuje starosta za pośrednictwem powiatowego
centrum pomocy rodzinie
Z dniem 1 stycznia 2012 r. Starosta Powiatu Żarskiego powołał
w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Żarach
Zespół ds. pieczy zastępczej.
W zespole tym zatrudnione są 4 osoby:
starszy specjalista pracy socjalnej,
koordynator ds. rodzin zastępczych,
psycholog,
pedagog.
RODZINNA PIECZA ZASTĘPCZA
w myśl przepisów ustawy o wspieraniu rodziny
i systemie pieczy zastępczej
FORMY RODZINNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ:
1. rodziny zastępcze:
 spokrewniona- tworzą małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku
małżeńskim, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka,
 niezawodowa- tworzą małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku
małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka,
 zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego
i zawodowa specjalistyczna, umieszcza się nie więcej niż troje dzieci,
2. rodzinny dom dziecka,
3. rodziny pomocowe- sprawują opiekę nad dzieckiem w przypadku czasowego
niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą, na wniosek
rodziny.
LICZBA RODZIN ZASTĘPCZYCH ORAZ
DZIECI W NICH UMIESZCZONYCH
stan na dzień 1 maja 2012r.
 spokrewnione - 75, dzieci- 102
 niezawodowe - 37, dzieci- 58
 zawodowe - 6, dzieci- 25
 pogotowia rodzinne - 4, dzieci- 16(w tym 3 z innego powiatu),
 rodziny zastępcze na terenie innych powiatów - 13,
dzieci- 16
Ogółem rodzin: 135
Ogółem dzieci: 217
ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE
Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka, na każde
umieszczone dziecko, przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego
utrzymania, kwota nie niższe niż:
660 zł miesięcznie w przypadku dziecka umieszczonego
w rodzinie zastępczej spokrewnionej,
1 000 zł miesięcznie w przypadku dziecka umieszczonego w
rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej
niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka
Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka na dziecko
legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym
lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatek nie niższy
niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania
tego dziecka.
WYNAGRODZENIA RODZIN ZAWODOWYCH
Rodziny zawodowe otrzymują wynagrodzenie w oparciu o ustawę
o pomocy społecznej lub ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastępczej, dlatego wysokość wynagrodzenia rodzin zawodowych jest
zróżnicowana.
Rodziny zastępcze zawodowe otrzymują wynagrodzenie w wysokości:
od 2000 zł do 2635,20 zł miesięcznie,
Rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia
rodzinnego przysługuje wynagrodzenie w wysokości: od 2600 zł do
3120 zł miesięcznie.
Wysokość wynagrodzenia uzależniona jest od
zastępczej oraz liczby umieszczonych dzieci.
stażu
rodziny
INSTYTUCJONALNA PIECZA ZASTĘPCZA
PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE PROWADZONE PRZEZ POWIAT:
POWIATOWY DOM DZIECKA W ŻARACH:
liczba miejsc: 28, umieszczonych 31 dzieci.
koszt utrzymania dziecka- 2 589 zł miesięcznie
POWIATOWY DOM DZIECKA W LUBSKU:
liczba miejsc: 26, umieszczonych 30 dzieci.
koszt utrzymania dziecka- 2 527 zł miesięcznie
ZADANIA GMIN
wynikające z zapisów ustawy o wspieraniu rodziny
i systemie pieczy zastępczej
W myśl artykułu 176 ustawy do zadań gminy należy m.in.:
1.tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego,
oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych przez:
 zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny
oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
 organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,
 prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla
dzieci
2.współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce
opiekuńczo-wychowawczej,
regionalnej
placówce
opiekuńczo-terapeutycznej
lub
interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
3.prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej
trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy;
WAŻNE! Praca z rodziną jest prowadzona także w przypadku czasowego umieszczenia
dziecka poza rodziną! (art.10 ustawy)
Art. od 11 do 17 ustawy w sposób szczegółowy opisują zadania asystenta rodziny
w procesie zmierzającym do przeciwdziałania umieszczeniu dziecka poza rodziną
biologiczną. Rola asystenta jest w tym obszarze niezmiernie istotna, a brak osób
zatrudnianych na tym stanowisku powoduje niemożność realizacji głównych celów ustawy
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
ZMIANY W PRZEPISACH PRAWNYCH
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
wprowadziła szereg zmian w przepisach innych aktów
prawnych. Bardzo istotne są zapisy w Ustawie z dnia 25 lutego
1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, które w wyraźny sposób
wskazują,
że umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej powinno nastąpić
po wyczerpaniu wszystkich form pomocy rodzicom dziecka,
o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie
pieczy zastępczej, chyba że dobro dziecka wymaga zapewnienia mu
niezwłocznie pieczy zastępczej .(art. 112³)
Dziecko umieszcza się w pieczy zastępczej do czasu zaistnienia
warunków umożliwiających jego powrót do rodziny albo
umieszczenia go w rodzinie przysposabiającej .(art.1124)
ODPŁATNOŚĆ GMIN
za pobyt dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej
Art. 192 ustawy nakłada na gminy obowiązek partycypowania
w kosztach utrzymania dziecka umieszczonego
w rodzinie zastępczej, w placówce opiekuńczowychowawczej, w rodzinnym domu dziecka, regionalnej placówce
opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
W myśl obowiązujących od 1 stycznia 2012 r. przepisów, gmina
właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed
umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi
odpowiednio wydatki w wysokości:
1. 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w pierwszym
roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
2. 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w drugim roku
pobytu dziecka w pieczy zastępczej;
3. 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w trzecim roku
i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.
ODPŁATNOŚĆ GMIN
za pobyt dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej
(symulacja na podstawie stanu na dzień 1 maja 2012 r.)
Kwota odpłatności zależy od tego, w jakiej formie pieczy zastępczej dziecko zostało
umieszczone oraz od wysokości ewentualnego dochodu własnego dziecka.
Gmina
Liczba
dzieci
Szacunkowa
kwota za rok
2012
Szacunkowa
kwota za rok
2013
Szacunkowa
kwota za rok
2014
Gmina Miejska
Żary
3
1.212zł
3.636zł
6.060zł
Gmina Wiejska
Żary
5
15.528zł
46.584zł
77.640zł
Gmina Lubsko
5
9.612zł
28.836zł
48.060zł
Gmina Brody
1
1.032zł
3.096zł
5.160zł
SYMULACJA MIESIĘCZNA PRZYSZŁYCH
KOSZTÓW PONOSZONYCH PRZEZ GMINY
w związku z utrzymaniem dzieci umieszczonych
w pieczy zastępczej
W chwili obecnej gminy, które podpisały porozumienia z Powiatem Żarskim, ponoszą
10% kosztów na pokrycie wydatków związanych z opieką i utrzymaniem dzieci. Jeżeli liczba
dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej nie będzie wzrastać, co w obecnej sytuacji wydaje
się niemożliwe, w kolejnych latach kwoty te będą zwiększać się w następujący sposób:
SYMULACJA ROCZNA
W przeliczeniu na konkretne kwoty, kwestia odpłatności gmin za kolejne
lata pobytu dzieci w pieczy zastępczej przedstawia się następująco.
rok 2012
kwota 27.384zł
rok 2013
kwota 82.152zł
rok 2014
kwota 136.920 zł
Jest to oczywiście kwota orientacyjna, nie uwzględniająca powstania
kolejnych, szczególnie spokrewnionych rodzin zastępczych, które tworzone
są na mocy postanowienia sądu.
LICZBA DZIECI UMIESZCZONYCH W PIECZY
ZASTĘPCZEJ W LATACH 2009-2011
Liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej w Powiecie Żarskim wzrasta
z roku na rok. Poniższe dane obrazują konieczność podjęcia działań w celu
przeciwdziałania tendencji wzrostowej tego zjawiska i umożliwienia dzieciom
wychowywania się w rodzinie biologicznej. Kluczową rolę w tym obszarze
będzie miało zatrudnianie asystentów rodzin, którzy, wziąwszy pod uwagę zakres
ich kompetencji i charakter pracy, mogą w znacznej mierze przeciwdziałać
sytuacjom kryzysowym.
Rok 2009
Rok 2010
Rok 2011
Liczba dzieci umieszczonych:
- w pieczy zastępczej- 39
- w placówkach opiekuńczowychowawczych- 16
Liczba dzieci umieszczonych:
- w pieczy zastępczej- 51
- w placówka opiekuńczowychowawczych- 8
Liczba dzieci umieszczonych:
-w pieczy zastępczej: 53
-w placówkach opiekuńczowychowawczych- 14
Ogólna liczba dzieci: 55
Ogólna liczba dzieci: 59
Ogólna liczba dzieci: 67
ŚRODOWISKA RODZINNE ZAGROŻONE
UMIESZCZENIEM DZIECI W ZASTĘPCZYCH
FORMACH OPIEKI
W Powiecie Żarskim istnieje wiele rodzin zagrożonych odebraniem dzieci i umieszeniem
ich w pieczy zastępczej. Dane na temat tego zjawiska obrazuje poniższa tabela. Jeżeli dojdzie
do takiej sytuacji, wówczas odpłatność gmin będzie zwiększać się proporcjonalnie
do wzrostu liczby dzieci umieszczonych w różnorodnych formach opieki zastępczej.
Gmina
Liczba
rodzin
Liczba
dzieci
Przyczyny
dysfunkcyjności
Miejska Żary
9
28
Wiejska Żary
9
19
Tuplice
4
11
Lubsko
6
19
Lipinki Łużyckie
1
1
Łęknica
1
1
Jasień
1
2
nadużywanie alkoholu,
bezrobocie,
wielodzietność,
niepełnosprawność,
niewydolność
opiekuńczo-wychowawcza,
niezaradność życiowa,
samotne wychowywanie
dzieci (rodzina niepełna),
Brody
1
2
Trzebiel
2
8
Przewóz
0
0
Razem
34
91
doświadczenia wskazują,
iż przede wszystkim konieczne jest wsparcie rodzin naturalnych na etapie, gdy problemy
zaczynają się pojawiać. Pomoc dla tych rodzin często przychodzi za późno, wtedy gdy
kryzys jest już głęboki. Zachodzi wówczas potrzeba umieszczenia dzieci poza rodziną
naturalną.
W tym obszarze szczególny nacisk należy położyć na wielokierunkową pracę z rodziną
dysfunkcyjną, która w sposób nieprawidłowy wypełnia swoje obowiązki
WAŻNE!
rodzicielskie.szałaniszansea
wspomagające
i wspierające
rodzinę form
pozwolą
na
Zapobieganie
przyczynom kierowania
dzieci
do zastępczych
opieki,
wzmocnienie jej podstawowych funkcji oraz zminimalizują jej dysfunkcje, a tym samym
poprzez wsparcie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji
ograniczą wzrost liczby dzieci umieszczanych
opiekuńczo-wychowawczych nawetapie,
problemy zaczynają się pojawiać.
pieczy gdy
zastępczej.
Pomoc kierowana do rodzin dysfunkcyjnych często jednak przychodzi zbyt
zapobieganie przyczynom kierowania dzieci do zastępczych form opieki. Dotychczasowe
późno, wtedy gdy kryzys jest
już głęboki. wskazują,
W takich okolicznościach dochodzi
doświadczenia
umieszczenia
w jest
pieczy
zastępczej.
W tym samym
czasiegdy
powinna
iżdo
przede
wszystkimdziecka
konieczne
wsparcie
rodzin naturalnych
na etapie,
problemy
nastąpić intensyfikacja
działańdla
na tych
rzecz
rodziny
naturalnej.
Dziecko
ma bowiem
zaczynają
się pojawiać. Pomoc
rodzin
często
przychodzi
za późno,
wtedy gdy
kryzys
już głęboki.
Zachodzi
wówczas potrzeba
umieszczenia
dzieci
poza rodziną
prawojest
powrotu
do rodziny
i utrzymywania
osobistych
kontaktów
z rodzicami.
naturalną.
Często zdarza się, że praca z rodziną
biologiczną nie przynosi zamierzonych
W
tym obszarze
szczególny
nacisk należy
położyć na
z rodziną
efektów.
Wówczas
najlepszym
wyjściem
dlawielokierunkową
dziecka jest pracę
stworzenie
dysfunkcyjną, która w sposób nieprawidłowy wypełnia swoje obowiązki rodzicielskie.
mu
nowego stabilnego środowiska wychowawczego w rodzinie adopcyjnej.
Działania wspomagające i wspierające rodzinę pozwolą na wzmocnienie jej podstawowych
W
takiej sytuacji przekazuje się informacje o dzieciach z uregulowaną
funkcji oraz zminimalizują jej dysfunkcje, a tym samym ograniczą wzrost liczby dzieci
sytuacją prawną do Ośrodka umieszczanych
Adopcyjnego, w celu pozyskania dla nich
rodzin przysposabiających. w pieczy zastępczej.
OŚRODEK ADOPCYJNY W ŻARACH
W roku 2010 na terenie miasta Żary został utworzony Ośrodek Adopcyjno
Opiekuńczy ”Żar„ prowadzony przy Stowarzyszeniu Lubuski Ruch
na Rzecz Kobiet i Rodziny „Żar”. Jest to placówka niepubliczna.
Istnienie ośrodka adopcyjnego na terenie naszego powiatu jest bardzo korzystne
zarówno dla dzieci oczekujących na adopcję jak i dla rodzin starających się
o przysposobienie. Ścisła współpraca ośrodka z instytucjami i organizacjami
pozarządowymi
z
terenu
powiatu
pozwala
na
efektywne
i szybkie działania.
Od czasu utworzenia Ośrodek Adopcyjny „Żar” przeprowadził
20 PROCEDUR
ADOPCYJNYCH, W SZCZEGÓLNOŚCI DZIECI POCHODZĄCYCH
Z POWIATU ŻARSKIEGO.
Dziękuję za uwagę
adres strony:
www.pcpr.powiatzarski.pl