Transcript QC Surepath® 2007 “Glandulair”

QC Surepath®
2007
“Glandulair”
29/30-05-2008
Rycolt Hamoen
Productspecialist LBC
Klinipath BV
Opzet 2e Rondzending
• Thema “glandulair”, samenstelling gericht op
verschillende differentiaal diagnostische problemen.
• NL 21 laboratoria, 117 individuele diagnoses
• ZWN: 6 laboratoria, 32 individuele diagnoses
• Codering volgens KOPAC systeem en Pap klasse
• Resultaat:
•
•
•
•
Individuele diagnose landelijk
Individuele diagnose lokaal (alleen lokaal bekend)
Labdiagnose landelijk
Labdiagnose lokaal (alleen lokaal bekend)
Verschillende scoringsgrafieken
(Gaussche kromme – normaal verdeling)
verdacht
negatief
5
5
3B
3B
3A l
3A l
1
1
0
5
10
15
0
20
5
10
DD
positief
5
5
3B
3B
3A l
3A l
1
1
0
5
15
10
15
0
2
4
6
8
10
Verschillende scoringsgrafieken
(Gaussche kromme – normaal verdeling)
????
5
3B
3A l
1
0
1
2
3
4
5
6
Preparaat 1:
• Vrouw 58 jaar
• Tamoxifen gebruik
Preparaat 1
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
20
40
Individuele scores
60
Lab scores
80
100
Preparaat 1:
Klinische gegevens:
• Vrouw 58 jaar
• Tamoxifen gebruik
1e lab diagnose:
• 76111 Pap 1,
celveranderingen passend
bij Tamoxifengebruik
Consensus labdiagnose:
• 76111 Pap 1,
celveranderingen passend
bij Tamoxifengebruik
Bespreking
• D.d.: (atypisch)
endometrium epitheel vs.
basale cellen / reservecellen
• 0/21 (0%) van de labs
atypie
Follow-up:
• Negatieve cytologie
Discussie preparaat 1
• Celbeeld passend bij
Tamoxifen gebruik
• Groepjes uniforme
naaktkernigen/ basale
cellen
• Geen cytoplasma
• Geen nucleoli
• Geen vacuolisatie
• Endometrium post
menopauze
• Driedimensionale
groepjes
• Niet atypisch
• Gecodeerd mbv Kopac
Extra code, geen A-4 of
hoger
Preparaat 2:
• Vrouw 34 jaar
• Laatste menstruatie 12 dagen
• BVO
Preparaat 2
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
20
30
Individuele scores
40
Lab scores
50
60
Preparaat 2:
Klinische gegevens:
• Vrouw 34 jaar
• Laatste menstruatie 12
dagen
• BVO
1e Labdiagnose:
• Endometriumepitheel en
vaatjes
• 56111 Pap 1
Consensus labdiagnose:
• Endometriumepitheel en
vaatjes
• 56111 Pap 1
Bespreking:
• (atypisch) endometrium
• 6/21 (28,6%) labs
atypisch endometrium
• P3 cellen
Follow-up:
Negatieve cytologie
Discussie preparaat 2
• Normaal endometrium
• Vaatjes worden herkend
• Geen evidente
polymorfie
• Geen prominente
nucleoli
• Fysiologisch
endometrium
• Atypisch endometrium
• Endotheelcellen rondom
vaatjes worden
geïnterpreteerd als
atypisch endometrium
• Metaplastisch epitheel
met vergrote kernen
• Evt. P-3
Preparaat 3:
• Vrouw 44 jaar
• Laatste menstruatie onbekend
• BVO
Kernvergroting
Preparaat 3
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
20
30
40
Individuele scores
50
Lab scores
60
70
80
Preparaat 3:
Klinische gegevens
• Vrouw 44 jaar
• Laatste menstruatie
onbekend
• BVO
1e Labdiagnose:
• 76111 Pap 1, tubaire
metaplasie
Consensus labdiagnose:
• 76111 Pap 1, tubaire
metaplasie
Bespreking:
• D.d.: HSIL versus tubaire
metaplasie
• 4/21 van de labs met
diagnose atypie (19%)
• Kernvergroting (Pap 1 - Pap
2)
Follow-up:
• Negatieve cytologie
Discussie preparaat 3
• Tubaire metaplasie
•
•
•
•
•
Compacte groepen
Hoge kerndichtheid
Enige kernpolymorfie
Trilharen zichtbaar
Ca. 30% van de
uitstrijkjes bevat ciliare
metaplasie
 Kan dus ook voorkomen
bij dysplasie!
 Zoeken naar solitaire
dysplastische cellen!
• HSIL (matig tot ernstige
dysplasie)
• Onrijpe groepen
• Kernstapeling,
streaming
• Hyperchromasie
• Rozijnvormige kernen
• Solitair dysplastische
cellen!
Preparaat 4:
• Vrouw 34 jaar
• Twee jaar geleden conisatie vanwege CIN III
Preparaat 4
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
II
I
0
10
20
30
Individuele scores
40
50
Lab scores
60
70
Preparaat 4
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
Individuele scores
20
Lab scores
30
40
50
Individuele scores ZWN
60
70
lab scores ZWN
Preparaat 4:
Klinische gegevens:
• Vrouw 34 jaar
• Twee jaar geleden conisatie
vanwege CIN III
1e Labdiagnose:
• 46111 pap 1, direct
uitgestreken epitheel uit
isthmus gebied met
stromale cellen
Consensus labdiagnose:
• 46111 pap 1, direct
uitgestreken epitheel uit
isthmus gebied met
stromale cellen
Beschouwing:
• D.d. isthmus epitheel vs.
Atypisch endocervix
• 2/21 (9,5%) van de labs met
atypisch cylinder epitheel
Follow-up:
• Negatieve cytologie
Discussie preparaat 4
• Epitheel uit isthmusgebied
Combinatie van:
1. Cylindrisch epitheel, hoge
kerndichtheid, stijging van
de kernen, niet atypische
strips, buizen
2. Stroma, spoelvormige
(pseudo glandulair) cellen,
uitwaaierend effect, veelal
met lymfoide cellen
• Wordt vooral gezien na
ingreep (LETZ, Conisatie)
en na partus.
• Atypisch endocervicaal
epitheel
Klassieke criteria:
• Atypische strips
• Sigaarvormige kernen
• Peper en zout chromatine
• Frequent mitosefiguren
• Rosette structuur
• Feathering (discreet)
• Relatief veel
cylinderepitheel
• Veel losse atypische
cylindrische cellen
Preparaat 5:
• Vrouw 28 jaar
• IUD draagster
• Laatste menstruatie onbekend
Preparaat 5
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
20
30
Individuele scores
40
50
Lab scores
60
70
Preparaat 5
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
Individuele scores
20
Lab scores
30
40
50
Individuele scores ZWNl
60
Lab scores ZWN
70
Preparaat 5:
Klinische gegevens
• Vrouw 28 jaar
• IUD draagster
• Laatste menstruatie
onbekend
1e Labdiagnose:
• 56111 pap 1, reactief
endometrumepitheel
passend bij IUD
Consensus labdiagnose:
• 56111 pap 1, reactief
endometrumepitheel
passend bij IUD
Beschouwing:
• D.d.: reactief endometrium
versus atypisch
endometrium
• D.d. solitaire
endometriumcellen vs.
Solitaire HSIL cellen
• 6/21 (28,6%) van de labs
geven atypie van het
endometrium
Follow-up:
• Negatieve cytologie
Discussie preparaat 5
• Reactief veranderd
endometrium epitheel
• Solitaire atypische cellen
• Drie dimensionale
groepjes, vacualisatie,
leeg chromatine,
nucleoli, grove
kernstructuur,
onrgelmatige kernrand
 Bij twijfel c.q. niet
kunnen uitsluiten
endometriumpathologie
advies HO.
• Atypisch endometrium
epitheel
• Epidemiologie (< 50 jaar is
endometriumcarcinoom
ongewoon)
• Dd. Met hooggradig
endometriumcarcinoom
• Prominente nucleoli,
randhyperchromasie,
mitosefiguren, necrose
• HSIL
• Soliatire dysplastische cellen
met dicht basofiel cytoplasma
• Onrijpe groepen
Preparaat 6:
•
•
•
•
Vrouw 55 jaar
Post menopauzaal
Abnormaal bloedverlies
Abnormale portio
Preparaat 6
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
20
30
40
Individuele scores
50
Lab scores
60
70
80
Preparaat 6
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
5
Individuele scores
10
Lab scores
15
20
25
Individuele scores ZWN
30
35
Lab scores ZWN
Preparaat 6:
Klinische gegevens
• Vrouw 55 jaar
• Post menopauzaal
• Abnormaal bloedverlies
• Abnormale portio
1e Labdiagnose
• 56111 pap 1, KE 23
Consensus labdiagnose
• 56141 Pap 3A, KE 23, licht
atypisch endometrium
Beschouwing
• Keuze tussen Pap 1 + KE
(5 labs, 73,8%) vs atypisch
endometrium (16 labs,
76,2%)
• Endometrium epitheel en
tubaire metaplasie
Follow-up:
• Geen afwijkingen (periode
van 1 ½ jaar)
Discussie preparaat 6
• Endometrium Post
Menopauze Pap 1 +
Kopac Extra
• Atypisch endometrium
Pap 3 A / A-4 – A5
“DWANGBUIS” VAN DE KOPAC CLASSIFICATIE
 Bij Pap 1 + KE  ca. 50 % histologisch follow-up
 Bij Pap 3 A >
 > 90% histologische follow-up
Preparaat 7:
• Vrouw 30 jaar
• BVO
• Gravida, 23 weken
Preparaat 7
Onzeker
Endom
Cervix
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
20
30
Individuele scores
40
Lab scores
50
60
Preparaat 7
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
5
Individuel scores
10
lab scores
15
20
25
Individuele scores ZWN
30
Lab scores ZWN
35
Preparaat 7:
Klinische gegevens:
• Vrouw 30 jaar
• BVO
• Gravida, 23 weken
1e Labdiagnose:
• 46119, Pap V,
Adenocarcinoom
Consensusdiagnose:
• 56115, Pap 3A, matig
atypisch endocervicaal
epitheel
Beschouwing:
• Veel glandulair epitheel
• Endometrium ?
• Goed gedifferentieerd
• Gravida
Follow-up:
• Primair goed
gedifferentieerd
adenocarcinoom van de
cervix
• Minimal Deviation
Adenocarcinoma (adenoma
malignum)
• Mutatie STK11,
geassocieerd met PeutzJeghers Syndroom
Discussie preparaat 7
Ongewoon celbeeld, gecompliceerd door klinische gegevens.
• Endometrium epitheel
• Veel (hyperplastisch ?)
endocervicaal epitheel.
• Dreigende abortus?
• Arias stella?
• Uitstrijkje tijdens
zwangerschap is kunstfout?
• Atypisch endocervicaal
epitheel
• Veel cylindrisch epitheel
(90%)
• Zeer goed gedifferentieerd
celtype
• Geringe hyperchromasie
• Wel atypische strips
• Veel driedimensionale
epitheel groepjes met
vacuolisatie
• Feathering
• Sigaarvormige kernen
Preparaat 8:
•
•
•
•
Vrouw 83 jaar
Post menopauzaal
Abnormaal bloedverlies
Afwijkende portio
Preparaat 8
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
20
40
60
Individuele scores
80
Lab scores
100
120
Preparaat 8
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
Individuele scores
20
Lab scores
30
40
50
Individuele scores ZWN
60
70
lab scores ZWN
Preparaat 8:
Klinische gegevens:
• Vrouw 83 jaar
• Post menopauzaal
• Abnormaal bloedverlies
• Afwijkende portio
Beschouwing:
• Veel glandulaire cellen
• Atypische strips
• Veel vaten
1e Labdiagnose
• 56119, pap V,
adenocarcinoom van de
cervix
Consensusdiagnose
• 56119, pap V,
adenocarcinoom van de
cervix
Follow-up:
• Matig tot slecht
gedifferentieerd
adenocarcinoom van de
cervix
Discussie preparaat 8
• Bekend celbeeld
• Veel afwijkend cylindrisch epitheel met
klassieke morfologische kenmerken
• Alle labdiagnoses advies HO en differentiatie
C-as.
Preparaat 9:
•
•
•
•
Vrouw 66 jaar
Post menopauzaal
Abnormaal bloedverlies
Afwijkende portio
Ascites
Ascites
• ker 7
• ca 125
• moc31
• CEA
• Calretinine
• ker 20
Preparaat 9
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
20
40
Individuele scores
60
Lab scores
80
100
120
Preparaat 9
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
20
Individuele scores
40
Lab scores
60
80
Individuele scores ZWN
100
Lab scores ZWN
120
Preparaat 9:
Klinische gegevens:
• Vrouw 66 jaar
• Post menopauzaal
• Abnormaal bloedverlies
• Afwijkende portio
1e Labdiagnose
• 56171, pap V,
endometriumcarcinoom
Consensusdiagnose
• 56171, pap V,
endometriumcarcinoom
Beschouwing:
• Primaire tumor?
Endometrium, Ovarium,
Cervix
Follow-up:
• Adenocarcinoom (ook
positief ascitesvocht)
CEA
neg
Calretinine neg
ker 20
neg
ker 7
pos
ca 125
pos
moc31
pos
Discussie preparaat 9
• Eenvoudige diagnose
• Probleem eventueel bij de differentiatie c.q.
typering
• Voorkeur voor endometriumcarcinoom,
mede gezien markerpatroon is bijv.
ovariumcarcinoom niet uit te sluiten
• Inoperabel, verder geen behandeling.
Preparaat 10:
• Vrouw 57 jaar
• Laatste menstruatie 6 dagen geleden
Preparaat 10
Onzeker
Endom
Cervix
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
10
20
30
Individuele scores
40
Lab scores
50
60
Preparaat 10
V
IV
III B
III A M
III A L
II
I
0
5
Individuele scores
10
Lab scores
15
20
25
Individuele scores ZWN
30
35
lab scores ZWN
Preparaat 10:
Klinische gegevens
• Vrouw 57 jaar
• Laatste menstruatie 6
dagen geleden
1e Labdiagnose:
• 56151, 3A, matig atypisch
endometrium
Consensus labdiagnose
• 56161, 3B, ernstig atypisch
endometriumepitheel,
verdacht maligne
Beschouwing:
• Weinig groepjes
endometrium ep.
• Goed zichtbaar bij 20/40x
• 23/117 van de CDM (19,7
%) als benigne
geïnterpreteerd, 21/21van
labs (100%) als afwijkend
(A-6)
Follow-up:
• Goed gedifferentieerd
adenocarcinoom van het
endometrium
Discussie preparaat 10
• Probleem bij screening en interpretatie
• Bij screening slechts weinig groepjes
• bij screening dit soort groepjes altijd uitvergroten; goed
gedifferentieerde endometriumcarcinomen laten weinig cellen
los en aanwezigheid van necrose is ongewoon.
• Bij interpretatie wordt de atypie als minimaal getypeerd
• goed gedifferentieerde endometriumcarcinomen hebben
minder evidente atypische kenmerken,
• let op: onderlinge variatie kerngrootte, randhyperchromasie
en prominente nucleoli.
• Follow-up: slecht gedifferentieerd veelal A-6, A-7,
• Follow-up: goed gedifferentieerd veelal A-4, A-5, A-6.
Relatie Individuelescore versus Labscore A-as
10
9
Prep 1
A - categorie
8
Prep 2
7
Prep 3
6
Prep 4
Prep 5
5
Prep 6
4
Prep 7
3
Prep 8
Prep 9
2
Prep 10
1
0
gemiddelde individuele score
gemiddelde lab score
Relatie Individuelescore versus Labscore A-as
10
9
Prep 1
A - categorie
8
Prep 2
7
Prep 3
6
Prep 4
Prep 5
5
Prep 6
4
Prep 7
3
Prep 8
Prep 9
2
Prep 10
1
0
gemiddelde individuele score
gemiddelde lab score
Relatie Individuelescore versus Labscore C-as
10
9
Prep 1
C - categorie
8
Prep 2
7
Prep 3
6
Prep 4
Prep 5
5
Prep 6
4
Prep 7
3
Prep 8
Prep 9
2
Prep 10
1
0
gemiddelde individuele score
gemiddelde lab score
Relatie Individuelescore versus Labscore C-as
10
9
Prep 1
C - categorie
8
Prep 2
7
Prep 3
6
Prep 4
Prep 5
5
Prep 6
4
Prep 7
3
Prep 8
Prep 9
2
Prep 10
1
0
gemiddelde individuele score
gemiddelde lab score