JAVA o`zi nima? OYDT JAVA sintaksisi JAVA da tiplar

Download Report

Transcript JAVA o`zi nima? OYDT JAVA sintaksisi JAVA da tiplar

МАВЗУ: ОПЕРАЦИОН ТИЗИМЛАРДА
ИШЛАШ КЎНИКМАЛАРИ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Операцион тизим тушунчаси ва тузилиши
Операцион тизим интерфейси асосий элементлари
Операцион тизим асосий объектлари
Файл ва папкалар тушунчаси
Файл ва папкалар устида амаллар
Windows операцион тизимининг стандарт амалий дастурлари
ОТ ўзига, бошқа дастурлар жўнатаётган сигнал
бўйруқларни қабўл қилади ва уларни “тушунарли” машина
тилига ўтказади. ОТ компьютерга уланган ҳамма қурилмаларни
бошқаради ва уларга бошқа дастурлар мурожатини таъминлаб
беради. Яъни ОТ фойдаланувчига компьютер билан ишлаш
қўлайлигини яратади.
Ҳар бир ОТ энг камида бешта асосий қисмдан иборатдир:
Биринчиси – “дастурлаш тилидан машина кодлари тилига“
ўгириш қисми.
Иккинчиси – компьютер таркибига кирувчи турли
қурилмаларни бошқариш учун махсус дастурлар.
Учинчи қисм – амалий дастурлар ишлайдиган стандарт
функциялар ва процедуралар бажарилиши учун махсус модул
ва интерфейслар.
Тўртинчиси – “маълумотлар баъзаси”, унга тизим ҳамма
созлашлар,
ўрнатилган дастурлар ҳақида маълумотларни
киритиб беради.
Бешинчи қисм – фойдаланувчи ишлайдиган қўлай
қобик.
Экраннинг асосий қисмини “Рабочий стол” (иш
столи) эгаллаган.
Иш столининг қуйи қисмида ярим шаффоф лента –
масалалар панелини (панел задач) кўрамиз. Бу ерда энг зарур
ва керакли дастур белгилари жойлашгандир.
Масалалар панели чап бурчагида “Пуск” тугмаси
жойлашган. Унинг ёрдамида сиз компьютерга ўрнатилган
ҳамма дастурлар руйхати ва созлашнинг асосий қуролига
мурожат қилишингиз мумкин.
Унг бурчакда яна битта панел жойлашган, бу тизимли
панел деб аталади. Бу ерда ҳам ишга туширилган дастурлар
белгиларига кўрсаткичлар акс эттирилган.
Масалалар панели
Тизимли панел
Ойна – Windows нинг энг асосий элементи ҳисобланади,
ҳатто бош элемент дейиш мумкин. Шунинг учун ҳам ОТ нинг
номини Windows деб аталган.
Ихтиёрий ойнанинг унг юқори бурчагида 3 та белгини
кўрасиз, улар ойна билан ишлашнинг намунавий амалларини
билдиради.
ойнани йиғади
ойнани ёпади
ойнани бутун экранга ёяди
ёки тескариси
Масалалар панели нима учун керак, ахир ишчи столи бор –
ку? Жуда оддий, биринчидан экранда очилган ихтиёрий ойна
ишчи столни – ҳамма белгилари билан ёпади. Масалалар
панели эса ҳар доим кўз олдингизда, канча ойна очилишидан
катъий назар кўриниб туради.
Белгилар устидаги дастур ойнаси
Пуск тугмасини босамиз. Пуск менюси икки устундан
иборат. Чап томондаги устунда энг кўп фойдаланган дастур
белгилари ва шу билан бирга Windows нинг қатор хизматчи
дастурлари жойлашган.
Пуск менюси
Windows ишини тугатиш менюси





Фойдаланувчини ўзгартириш.
Тизимдан чиқиш
Блокировка
Қайта юклаш
Сон
“Корзина” даги файл ёки папкани қайта тиклаш учун,
сичқончанинг шу файл (папка) устига олиб бориб,
сичқончанинг ўнг тугмаси босилади. Кейин бизга контекст
меню чиқади, контекст менюдан “Восстановить” амали
танланади.
“Корзина” даги маълумотнинг олдинги жойини билиш
учун, файлни сичқонча билан белгиласангиз “Корзина” пастки
қисмида файлнинг олдинги жойини кўришингиз мумкин.
Компьютер тасаввурида маълумот – бу нол ва бирлар
қаторидан иборатдир.
Бир сўз билан айтганда файл – бу аниқ тилдаги
маълумотлар омборидир.
Ҳар бир файл ўз ўлчамига, номи ва кенгайтмасига
эгадир.
Файл номи ўзунлиги, пробел ва кенгайтмаларни ҳисобга
олган ҳолда 255 та символдан ошмаслиги керак.
Файл кенгайтмаси – файл номидан нуқта билан
ажратилган символлардан иборатдир. Масалан: <.txt> - бу
матнли файл, <.jpg> ёки <.bmp> - график файллар, <.mp3> ёки
<.wav> - овозли файллар, <.avi> ёки <.vob> бу видео
файллардир ва ҳ.к.
Маълумотни қайта тиклаш
Компьютердаги ўчирилган маълумотлар компьютернинг
махсус жойида сақланади. Бу жой “Корзина” деб номланади.
Корзина – ишчи столидаги белги. У ерга компьютердан
ўчирилган барча маълумотлар жойлашади. Бу эса шуни
билдирадики, компьютердан ўчирилган барча маълумотларни
қайта тиклашга ёки бўлмаса бутунлай учириб юбориш
имконияти бор.
Корзина
Файл ва папкалар устида бажариладиган энг кўп
тарқалган амаллар – бу улардан нусха олиш ва жойини
ўзгартиришдир.
Агар сизга бирор ҳужжат ёки папка керак бўлмаса уни
иккита йўл билан йўқ қилиш мумкин:
Биринчи усул - файл контекст менюсини очиш ва
удалить тугмасини танлаш.
Иккинчи усул - уни сичқонча билан ишчи столдаги
корзинага олиб ўтиш.
Операцион тизим аниқ амалий масалаларни бажариш
учун мўлжалланган восита мавжуд бўлишини талаб қилмайди,
бунинг учун амалий дастурий таъминотлар мавжуд.
Windows операцион тизими оддий ва ўрнатилган талай
дастурларга эга, шахсий компьютердан фойдаланишни
бошлаётганлар учун бу дастурлар яхши платформа ва ўқитувчи
бўла олади.
1) Блокнот дастури. Бу- оддий матнли редактор бўлиб,
уни мантли файлларни кўриш воситаси сифатида жуда
қулайдир.
Блокнот
2) Paint дастури графикли маълумотларни яратиш ва
редакторлашга мўлжалланган.
Paint
3) WordPat матнли процессори. Матнли процессор,
матнли редактор каби, матнли хужжатларни яратиш,
редакторлаш ва кўриб чиқиш учун мўлжалланган.
WordPad
4) Калькулятор. Калькулятор дастурини икки хил
кўринишда фойдаланиш мумкин: асосий арифметик амалларни
бажарувчи стандарт калькулятор кўринишида ва қўшимча
функцияларни
бажарувчи
мухандислик
калькулятори
кўринишида.
Калькулятор.
5) Маълумотларни сиқиш. Маълумотларни сиқиш
дастури қаттиқ дискга ёзишда маълумот ҳажмини ўзгартириш
учун мўлжалланган.
6) Мултимедианинг стандарт воситалари.
Мультимедия хужжатларнинг оддий хужжатлардан
фарқи
шундаки,
анъанавий
матнли
ва
графикли
маълумотлардан ташқари овозли объектлар, анимацияли
графиклар (мультипликация), видео лавхалардан ташкил топган
бўлиши мумкин.
Операцион тизим нима?
Операцион тизимнинг асосий қисмларини келтиринг.
Қандай операцион тизимларини биласиз?
Windows операцион тизими интерфейси асосий
элементларини сананг.
5. Windows операцион тизими асосий объектларини айтинг.
6. Windows ОТ да масалалар панели нима учун ишлатилади?
7. Файл ва папкалар тушунчаси.
8. Файл кенгайтмаси нима?
9. Файл ва папкалар устида қандай амалларни бажариш
мумкин.
10. Windows операцион тизимининг қандай стандарт амалий
дастурлари бор.
1.
2.
3.
4.