Transcript 20.yy.hemşireliğe katkıda bulunan sosyal olay ve

20.YY.HEMŞİRELİĞE KATKIDA
BULUNAN SOSYAL OLAY VE
HEREKETLER
 M. S. 300 Kadınların hemşireliğe
girişi.
 1100 – 1200
Fakirlerin, hastaların
ve yaşlıların bakımı için hayırsever
kurumların oluşması.
Bunlar Aziz Anthony Kardeşler
Hastanesi, Misercordia Kardeşler
(İtalya) ve Alexian Kardeşler
 1633 Louise Demarillac tarafından
Sisters Of Charity kuruldu.
Dini hükümler çerçevesinde ilk
hemşirelik eğitim programını
oluşturuldu.
 1809 Rahibe Elizabeth Seton, daha
sonra Daughters Of Charity olarak
bilinen Sisters Of Charity’i Amerika ile
tanıştırdı.
 1836 Almanya’da Deaconess
İnstitute Of Kaizerwerth kuruldu, ki
burası Florance Nightingale’ın
hemşirelik eğitimini aldığı kuruluştur.
 1846 Florance Nightingale
Kaiserwerth’de Yearbook of the
Institution of Deaconess’i kabul etti.
 1860 Londra İngiltere’de St. Thomas
Hastanesinde Nightingale Hemşire
eğitimi okulu kuruldu. Bu, hemşire
eğitimi için ilk organize edilmiş
programdır.
 1860 Florance Nighingale Notes of
Nursing: What is and what is not:
yayınlandı.
 Bu, sağlığın yeniden yapılanması ve
korunmasına dayanan ilk felsefesidir.
 1860-1865:
Dorthea Lynde Dix,
Ordu hemşire birliği yöneticisi olarak
görev yaptı, Mary Ann Ball ambulans
hizmetini oluşturdu, yaralılar tedavisi
için araştırmalar yaptı, hemşire
eğitimciliği hizmetini yürüttü.
 1874:
Kanada’da ilk hemşirelik
eğitimi okulu açıldı. St. Catherire’s
Ontario.
 1882:
Birleşik Devletler, Clara
Barton tarafından kurulan American
Kızıl Haçı’nı onayladı.
 1884:
Mary Agren Snively,
Toronto General Hastenesi’nin başına
geçti.
 1890:
Birleşik Devletler ve
Kanada’da Nurse’s Associated Almuni
kuruldu. Bu grup ilk profesyonel
hemşire grubudur.
 1893:
Fakirler için ilk toplum
sağlık servisleri kuruldu. Lillian Qald
Harriet Brewstee tarafından Henry
Street Settlemen açıldı.
 1894:
Isabel Hampton Robb,
Maryland Baltimare’deki John Hopkins
Eğitim Okulunun ilk yöneticisiydi.
 1897:
Hemşireliğin mesleki etik
ilkeleri ilk kez tartışıldı.
 1901:
Üniversite eğitimi
kapsamında ilk hemşirelik programı
oluşturuldu. Ordu hemşire birliği
kuruldu.
 1902: Indiana Üniversitesinde 6
öğrenci tarafından National Honor
Society of Nursing kurumu kuruldu.
 1907:
Mary Adelaide Nutting.
Hemşireliğin ilk profesörü oldu.
 1908:
Donanma Hemşirelik
Kolordusu kuruldu. (Daha sonra
1924’de Kanadalı Hemşire Cemiyeti
olarak değişti.)
 1911:
NAAUSC, Americal
Hemşireler Cemiyeti oldu.
 1920:
Üst hemşirelik programı
oluşturuldu.
 1923:
Üniversitelerde yürütülen
hemşirelik eğitimi için Rockefeller
kurumu fon artırımına gitti.
 1926:
Hemşirelik Mesleki Etik
kuralları benimsendi
 1948:
Operating Room Nurses
cemiyeti şekillendi.
 1952:
Dr. Mildred Mantag ilk
ortak hemşirelik programını kurdu.
Nursing Research adında hemşirelikte
bilimsel araştırmalar konulu dergi
çıkarıldı.
 1953:
National League for
Nursing. Üniversitelerle işbirliği içine
girdi. Hemşirelik eğitimini geliştirdi.
 1960:
Yale University School of
Nursing, Hemşireliği bir meslek, bir
iletişim ve iki insan arasındaki ilişki
olarak tanımladı
 1965:
Hemşireliğin, diğer sağlık
personeli ile ilişkisini ve nitelikli
hemşire yetiştirmek için gerekli
finansal yardımın artması yönünde
görüş bildiren Nursing and Nursing
Education Report’un ulusal komitesi
Jerome Lysaught tarafından yönetildi.
 1969:
American Association of
Critical Care Nurses kuruldu.
 1975:
Onkoloji hemşirelik
cemiyeti kuruldu
 1985:
ANA Hemşireliğin etik
kurallarını içeren Code for Nurses with
interpretive statements isimli eseri
yayınladı.
 1994:
Sağlık hizmeti reformu
 1996:
Pew Raporu: Gelecekteki
hemşireliğin eksiklik ve ihtiyaçlarına
bakmak
 İlaç Enstitüsü Raporu: Pew Raporu ile
paralel bir yönde hazırlandı.
 19.yy.da bilimsel ve teknik buluşlar ve
keşiflerle endüstri devrimi ve makine çağın
başlamasına neden olmuştur.
 Pasteur, Koch, Lister, Roentgen, Curie gibi
öncüler; mikroorganizma, balteriyoloji, aşı,
asepsi, antisepsi, ışın, vb. çalışmaları ile
tıpın ve hasta bakımının önemli
basamaklarını oluşturmuşlardır.
1. ve 2. DÜNYA SAVAŞLARI
,
 Hasta askerlerin tedavi ve bakımı için
sayıca ve işlevde yetersiz kalan kurumların
sayıları arttırılmış veya var olan kurumlara
eklemeler yapılmış ve basit hastane
organizasyonları geliştirilmiştir. Bu
kurumlarda bakım hizmeti verecek
hemşirelerde sayısal değerde yeterli
olamamış bu nedenle hemşire,ye büyük bir
gereksinim duyulmuştur.
SAVAŞ SONRASI ÇALIŞMALAR
 Dünya savaşında yararlanılan yüksek
teknolojik bilgi, ulaşım, haberleşmede,
kimyasal, biyolojik ve benzeri alanlarda
büyük başarı sağlanmış, elde edilen
sonuçlar sağlık kurumlarının ilgili
bölümlerine aktarılmış, bu bilgilerle eskileri
görüntülenmiş ve yeniden örgütlenmiştir.
Bu etkilerden biri ve hemşirelik için önemli
olan, hemşireye duyulan gereksinimin
yarattığı mesleki örgütleşmeye yönelik
gelişmelerdir.
Sağlık ve Mesleki Organizasyonların
Kuruluşu ve Gelişimi
 1. Dünya Savaşı sonrası özellikle
Angiasakson hemşirelerin okul
mezunu olanları yasal destekle bir
araya gelerek dernek kurmuşlar
böylece meslek ölçütlerinden biri olan
mesleki organizasyon ilk kez
gerçekleşmiştir.
 Giderek bu tür organizasyonlar
genişlemiş ve büyümüş, birçok ülke
hemşiresi kendi ulusal hemşirelik
dernek ve birliğini kurmuş, bir araya
gelen ulusal dernekler, Uluslararası
Hemşireler Birliği çatısı altında
uluslararası platformda, işlevsel karar
ve temsil yetkileri ile donanacak
kadar genişlemiştir
 Hemşireler, dernek vb. mesleki
örgütleşmeden sonra genellikle
kuruluşlara özgü dergi gibi yayın
araçları ile mesleki haber, araştırma,
inceleme çalışmalarını birbirine,
topluma duyurmaya başlamıştır.
Böylece meslek ölçütlerinde" bir
diğeri de, gerçekleştirilmiştir.
HEMŞIRELIĞIN DEĞIŞIM VE GELIŞIMINE
KATKIDA BULUNAN ÇAĞDAŞ ETMENLER
 iki büyük savaşa rağmen Dünya nüfusu, 2
katı artmış, ayrıca, bilimsel gelişmeler,
teknolojik ilerlemelerinin yarattığı konforlu
yaşam tarzı ve tıp biliminde yer alan yenilik
ve uzmanlaşma, sağlık kurum ve
kuruluşlarından yararlanma, insanın yaşam
süresini arttırmıştır.
 Hemşirelik Sanatına bilimin katılmasına ve
çağdaş yaşamın bir gerekliliği olarak
hemşirelikte de gelişime neden olmuştur.
Hemşireliğin Mesleğe Dönüşümü ile ilgili
Gelişmeler
Hemşirelikte yer alan gelişmelerin başında
1-Mesleğe kabul koşulu mesleki eğitimi
temellendirilmesi
2. Eğitim düzeyi yükseltilmesi
3. Hemşirelik ders programlarında , eğitim,
yönetim, araştırma, istatistik gibi derslere
yer verilmesi
4. Hemşirelikte, mezuniyet sonrası uzmanlık
programlarının hazırlanıp, uygulanmasını
sağlaması
5. Sürekli eğitim programları hazırlanıp,
uygulanmıştır
6. Sağlık kurum ve kuruluşlarında ve kurum
dışı sağlık hizmetinin yeni açılan
alanlarında, bakımla ilgili karar
düzeneklerinde uzman hemşirelerin de
sorumluluk yüklenmesi, bakım
standartlarını saptayıp uygulaması ile
hemşirelik bir meslek olarak ele alınması.
Demografik Değişiklikler ve
Değişen Aile Yapısı
 Gelişmekte olan ülkelerdeki nüfus artışı,
köyden kente göçle, kent hizmetinin
dağılımında aksamalara ve birçok hizmetin
yanısıra sağlık hizmetinden de büyük
aksamalara neden olmuştur.
 Yaşam süresi uzamış, yaşlı nüfus oranı da
yükselmiştir. Ancak artan yaşlı nüfus ile
orantılı ve yaşlılara özgü bazı hastalıklarda
da artış söz konusudur.
 Aile yapısı özellikle kentlerde çekirdek
aıle yapısına dönüşmüştür . Gelişmiş
batı ülkelerinde tek ebeveynli
parçalanmış aileler oluşmuştur.
 Bütün bu özellikler yardım
gereksinimi daha fazla olan bir
toplum ve bireyler anlamını
taşımaktadır.
Sosyal ve Ekonomik Gelişmeler
 Ülke ekonomisine üretimle katkı
sağlayan kişilerin sağlığını, güvence
altına alınması gereksinimi sağlık
hizmetin genişlemesine neden
olmuştur.
Tüketici Bilinçlenmesi
 Toplumun eğitim düzeyinin
yükselmesi, sağlık/hastalık
konularında bilgi sahibi olunması
( tv,basın,vb.) hak arama ve sağlık
hizmetinin tüketicisini de artırmıştır.
Kadın Özgürlük Hareketleri
 Tüm alanlarda eşitlik ilkesi
hemşirelerin büyük çoğunluğunun
kadın olması, sağlık ekibi içinde, diğer
disiplin üyelerine eşit olma ve bakım
hizmetinde daha çok sorumluluk
üstlenme isteği şeklinde
yansımaktadır.
HEMŞIRELIK HİZMETLERINDE
ÇAĞDAŞ YÖNELİŞLER
 1. Bakım Odağının Genişlemesi;
Hasta kişi ve hastalık yerine, sağlıklı
bireye ve sağlığı koruma ve
geliştirmeye yönelmiştir. Bakım
verilecek birey bütüncül bir
yaklaşımla ele alınmaktadır.
 2. Bilimsel Temelde Gelişmeler;
Geçmişte hemşirelik bakımında ağırlıklı,
olarak yer alan sezgi ve deneyim bugün
yerini biyolojik, fizik, soyal ve psikolojik
bilimlere bırakmaktadır.
 Hemşirelerin geçmişteki basit el becerileri
yerine, karmaşık teknik araç ve donanımla
ilgili becerileri giderek artmaktadır.
 3. Bağımsızlıkta Artış ; Hemşirenin
geçmişte hekim direktifine tamamen
bağımlı gerçekleştirdiği bazı işlevler
yerini, bugün artan bir ölçüde daha
bağımsız işlevlere bırakmaktadır .
 4. Yeni Roller ve Bakım Standartlarının
Geliştirilmesi; Günümüzde hemşire,
bakım hizmetlerinin özel bilgi gerektirdiği
alanlarda, geniş ölçüde bilgi kazanmış ve
beceri geliştirmiştir.
 Bir yandan bemşire kurumuna bağlı olarak
bakım hizmetini sunarken diğer yandan,
topluma yönelik koruyucu-tedavi edicirehabilitatif sağlık hizmetlerini bireye
ulaşarak sürdürmektedir.
Hemşirenin hizmet sunduğu kurumlar











Yataklı Kurumlar
Gündüz tedavi ve bakımevleri
Endüstri ve iş merkezleri
Ev:
Dispanser, sağlık ocağı vb. kurumlar
Rehabilitatif Sağlık hizmeti merkezleri
Okullar
- Mesleki ve diğer okullarda (eğitim)
- Bakım ve danışmanlık
Askeri alanlar
Özelofisler olarak sıralanabilir.
Hemşirenin bu hizmet alanlarında







Servis hemşiresi, supervizör hemşire.
Uzman hemşire
Eğitici hemşire
Yönetici hemşire
Araştırmacı hemşire
Danışmanlık
Özel iş sahibi gibi görevler üstlenir.
Hasta bakımında bakım
standartlarına yöneliş nedenleri
 Birey ve ailesinin güvenli ve iyi bir bakım
almalarını sağlayacak güvence gereksinimi,
 Sağlıklı, hasta birey ve kurum yöneticileri
için kabul edilebilir ölçülerde bir maliyetle
etkin bir bakımı sağlama güvencesi,
 Hemşirelik hizmetlerini sunan bakım
ekibinin bu standartlarla, verdikleri bakımın
ölçülebilir olması şeklinde özetlenebilir.