2.Oturum – TAEK – Yusuf CEYLAN
Download
Report
Transcript 2.Oturum – TAEK – Yusuf CEYLAN
TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU
NÜKLEER GÜVENLİK DAİRESİ
2014
1
Düzenleyici çerçeve
Lisanslama yaklaşımı
Lisanslama prosedürü
Lisanslama Projelerinde Mevcut Durum
Tedarik Süreci ve İmalatçılara Yönelik
Düzenleme(Taslak)
Denetimler ve yaptırım
2
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK)
Nükleer güvenlik, emniyet ve radyasyondan korunma
hususlarında düzenleyici kurum
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB)
ÇED hususunda düzenleyici kurum
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)
Elektrik üretimi ile ilgili düzenleyici kurum
Nükleer olmayan alanlardaki diğer yetkili
kurumlar
3
BAŞKAN
ATOM ENERJİSİ
KOMİSYONU
Nükleer Güç ve Güvenlikten
Sorumlu Başkan Yardımcısı
Nükleer Güvenlik Dairesi
Radyasyon Sağlığı ve
Güvenliği Dairesi
Nükleer Güvenlik
Danışma Komitesi
Teknik Destek
4
Atom Enerjisi Komisyonu (AEK)
Nükleer tesis lisanslaması ile ilgili karar mercii
Nükleer Güç ve Güvenlikten Sorumlu Başkan
Yardımcısı (NGGBY)
Lisanslama faaliyetlerinin koordinasyonu
5
Nükleer Güvenlik Danışma Komitesi (NGDK)
Nükleer güvenlik ve lisanslama ile ilgili danışma
organı
Nükleer Güvenlik Dairesi (NGD)
Lisanslama faaliyetlerinin yürütüldüğü birim
Teknik Destek Organizasyonları (TDK)
Kurum içi, kurum dışı ve ulusal ve uluslararası
kuruluş ve firmalar
6
Lisanslamaya Esas Mevzuat
Mevzuat kod ve standartların listesi
Tesis kurucusu hazırlar ve TAEK’in onayına
sunar
TAEK onaylar
Referans Santral
Kurucu önerir
TAEK onaylar
Referans santrale ilişkin güvenlik analizleri ve
değerlendirmeler TAEK’e sunulur
7
Lisanslamaya esas mevzuat belgelerinin
hiyerarşisi
Türk mevzuatı
UAEA temeller ve gerekler belgeleri
Tasarımcı (Referans santrali lisanslayan) ülkenin
mevzuatı
Diğer ülke mevzuatları veya uluslararası
dokümanlar
8
Kurucu aşağıdaki bilgi ve belgeleri sunar;
Benzer bir santral önerir
Referans santralden farklılıklar
Bu farklılıkların gerekçesi ve güvenliğe etkilerinin analizi
9
Kurucu önerir ve TAEK’in onayına sunar
TAEK onaylar
TAEK;
İlgili düzenleyici kurumla işbirliği anlaşması
içerisine girer
İlgili düzenleyici kurumdan referans santralin
güvenlik değerlendirme raporunu ister
10
Prosedür,
Nükleer
Tesislere
Lisans
Verilmesine İlişkin Tüzükte tanımlanıyor
Her bir izin veya lisans için;
Başvuru bilgi ve belgeleri
Başvuru sahibi
TAEK’in yetkili karar mercii
İzin veya lisans koşulları
Belirtiliyor.
11
Üç ana lisans adımı
YER LİSANSI
İNŞAAT LİSANSI
İŞLETME LİSANSI;
12
Sınırlı çalışma izni
Hizmete sokma izni
Yakıt yükleme ve deneme işletmelerine
başlama izni
Nükleer yakıtı sahaya getirme izni
Ağır suyu sahaya getirme izni
Ağır su yükleme izni
Tesiste değişiklik yapma izni
13
Hedef seçilen sahanın nükleer tesis kurmak
için uygun olduğundan emin olmaktır.
Aşağıdaki hususlara dikkat edilir;
▪ Nüfus ve çevre özellikleri
▪ Sahanın teknik özellikleri
▪ Acil durum tedbirlerinin uygulanabilirliği
Lisans kararı AEK tarafından verilir
14
Yer lisansı alan Kurucu;
Sahayı düzenleyebilir
Altyapı çalışmaları yapabilir – elektrik, yol, vb.
Nükleer reaktör tesisi dışındaki binaları inşa
edebilir
Sahada detaylı incelemeler yapar ve sonuçlarını
TAEK’e sunar.
Yerle ilgili proje parametrelerinin kesin
değerlerini saptayıp TAEK’in onayına sunar.
15
Tek başvuru ile iki yetkilendirme yapılır
Sınırlı çalışma izni
İnşaat lisansı
Hedef: Önerilen tasarımın radyasyondan
korunma, nükleer güvenlik ve emniyet
hedeflerini sağlandığından emin olmak
16
İlk adım: Sınırlı Çalışma İzni
İzinle;
▪ Tesisin temel hazırlıkları yapılabilir
▪ Güvenlikle ilgili olmayan binaların inşaatı yapılabilir
İzin kararı AEK tarafından verilir
İkinci Adım: İnşaat Lisansı
Lisansı alan Kurucu
▪ Tüm tesisin inşaatını ve montajını gerçekleştirebilir
Lisans kararı AEK tarafından verilir
17
Üç başvuru ve üç yetkilendirme
Himete sokma izni
Yakıt yükleme ve deneme işletmelerine başlama
izni
Tam güçte çalışma izni ve işletme lisansı
İlave izinler
Nükleer yakıtın tesise getirilmesi
Ağır su yükleme izni
18
İlk adım: Hizmete Sokma İzni
Hizmete sokma programı TAEK’e sunulur
İzin aldıktan sonra, Kurucu
▪ İşletmeye alma programını uygulamaya koyabilir
İzin kararı TAEK Başkanı tarafından verilir
19
İkinci adım:Yakıt yükleme ve Deneme
İşletmelerine Başlama İzni
Son Güvenlik Analizi Raporu TAEK’e sunulur
İzni aldıktan sonra, Kurucu
▪ Reaktöre yakıt yükleyebilir, kritiklik ve diğer işletme
testlerini yapabilir
İzin kararı TAEK Başkanı tarafından verilir
20
Üçüncü adım: Tam Güçte Çalışma İzni ve
İşletme Lisansı
Lisansı aldıktan sonra, Kurucu
▪ Tesisi tam güçte çalıştırabilir (aşağıdakilere uygun
olarak
▪ Lisans koşulları
▪ İşletme sınır ve koşulları
▪ Onaylı prosedürler
Lisans kararı AEK tarafından verilir
21
NGS Lisanslama için Tahmini
Takvim
22
Akkuyu Nükleer Santralinin lisanslanması (1)
• Yer lisansı (1976), güncellenmiş yer raporunun değerlendirilmesi ve
yerle ilgili proje parametrelerinin değerlendirilmesine dönük
hazırlıklar,
• İnşaat lisansı başvurusuna dönük hazırlıklar,
• İnsan kaynaklarının geliştirilmesi ve yetkinleştirilmesine dönük
çalışmalar.
23
Akkuyu Nükleer Santralinin lisanslanması (2)
• Lisanslamada kullanılacak mevzuat listesi onaylandı
• Referans santral (Novovoronezh-2) kabul edildi
• Saha ve Firma denetimleri yapıldı
• Güncellenmiş Yer Raporu TAEK tarafından değerlendirildi ve uygun bulundu
• Genel Kalite El Kitabı ve Genel Kalite Planı onaylandı
24
Akkuyu Nükleer Santralinin lisanslanması (3)
• Saha Parametrelerinin onay değerlendirmesi
• Ekipmanların üretim aşamasında denetimi
• İnşaat Lisansı değerlendirmeleri
• İnşaat denetimleri
25
Sinop Nükleer Santralının lisanslanması(1)
• Kurucu (EÜAŞ) tanındı
• Saha çalışmaları ile ilgili değerlendirmeler
• Saha ve Firma denetimleri
• Yer lisansı için sunulacak yer raporunun değerlendirilmesi
26
Sinop Nükleer Santralının lisanslanması(2)
27
Tedarike Başlama İzni
Tedarike Başlama İzni için gerekli belgeleri TAEK’e
sunulur.
TAEK
belirlenen
kriterler
çerçevesinde
değerlendirir.
İzin belirli bir süre için verilir. Kurucu bu süre
sonunda tekrar başvuruda bulunur
İzin aldıktan sonra, Kurucu
▪ Tedarik sürecine başlayabilir
▪ İzin kararı TAEK Başkanı tarafından verilir
28
İmalata Başlama bildirim
İmalata başlanmadan en az (2) ay öncesinden
imalatı yapılacak ekipmanın Kalite ve test planları
sunulur.
TAEK bu planlarda Katılım seviyelerini belirler ve
geri bildirim yapar.(Durma ve Şahitlik Noktaları)
TAEK tarafından geri bildirim yapılmadan
İmalatlara başlanamaz.
29
İmalatçıların onaylanması
TAEK Kurucu tarafından seçilmiş olan ve İmalat
aşamasında yer alan kuruluşları onaylar.
30
Kurucuda,
alt
yüklenicilerinde
ve
tedarikçilerinde Kalite Yönetim Sistemine
sahip olması gerekir
Nükleer santral kurulması ve işletilmesine
yönelik bütün faaliyetler de «Nükleer
Tesislerin Güvenliği İçin Kalite Yönetimi
Temel Gerekleri» yönetmeliği hükümlerine
uyulacaktır. Bu hususlar TAEK tarafından
değerlendirme ve denetleme çalışmalarında
dikkate alınacaktır.
31
Denetimler;
Nükleer Güvenlik Denetimleri ve Yaptırımları
Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır
Bütün faaliyetlerde
▪ Radyasyondan korunma ve nükleer güvenlik ve
emniyetin sağlandığını
▪ Mevzuat hükümleri, lisans koşulları ile diğer gereklere
uyulduğunu
teyit etmek için yapılır
32
Denetimler;
Haberli veya habersiz
Planlı veya plansız
olabilir
TAEK tesisi, Kurucuyu, ana yüklenicileri, alt
yüklenicileri ve bütün tedarikçileri
denetleyebilir
33
Uygunsuzluk tespit edildiğinde, TAEK;
Yetki vermeyi reddedebilir
Yetkinin kapsamını kısıtlayabilir
Yetki sınırlarını daraltabilir
Yetkiyi geçici olarak durdurabilir
Yetkiyi iptal edebilir
34
35