Transcript Powerpoint Puberbrein

Pubers, ouders en (Dalton)onderwijs
•
Puberbrein binnenste buiten door
Huub Nelis & Yvonne van Sark
–
•
ISBN 978 90 215 4889 0
Ellis en het verbreinen
–
ISBN 978 90 75579 53 6
Informatie voor ouders, februari 2014
The world turned upside down
• … de rollen zijn omgedraaid: de
puber is de baas in huis, de ouder
faciliteert het puberbestaan…
– Ouders gaan zich als 16 jarige
kleden
– Ouders willen wat hun pubers
hebben: jeugd
• … pubers worden overschat..dat
ze zorgvuldig omgaan met
persoonlijke feiten en gegevens…
het tegendeel is waar.
Informatie voor ouders, februari 2014
Loslaten?
• … dat er in de
opvoeding iets anders
nodig is dan loslaten:
tot 12 jaar moeten we
kinderen goed
begeleiden – en daarna
nog veel beter!...
Informatie voor ouders, februari 2014
Van papa/mama naar peergroup
• Ouders verliezen hun exclusieve
positie… jongeren zoeken hun
heil ergens anders, bij
leeftijdsgenoten
• …kunnen ze zichzelf zijn,
geheimen en problemen delen en
zich gelijkwaardig aan elkaar
spiegelen… het echte
referentiepunt zijn de
vrienden/vriendinnen.
• De groepen vallen, als ze elkaar
minder nodig hebben, vanzelf
uiteen.
Informatie voor ouders, februari 2014
Strong ties / weak ties
• Bij de goede vrienden (strong ties) kunnen jongeren
hun kwetsbare kant laten zien en meer zichzelf zijn.
• Bij kennissen (weak ties) moeten ze zich sterk en
zelfverzekerd voordoen. Hoe kom ik over i.p.v. hoe je
bent.
Informatie voor ouders, februari 2014
Pubers…….
• Ze zoeken actief naar ervaringen die intense gevoelens
opleveren. Die behoefte vinden ze bij elkaar; gierend in een
kermisattractie, hangend in de slaapkamer, kletsend op de
hoek van de straat.
• Alle ruimte voor nu doen, meteen proberen.
 jongeren kunnen elkaar minder corrigeren. De remmende
werking van de prefrontale cortex is nog niet sterk
aanwezig.
Informatie voor ouders, februari 2014
Tien tot veertien jaar
Zijn:
Omgaan
gevolgen van
keuzes
• Losmaken van ouders
• Nieuwe emotionele verbindingen leeftijdgenoten
Doen:
•Impulsief handelen
•Niet willen opvallen
Ordenen
Vooruitkijken
Denken/voelen:
•Zijn emotioneel gevoelig
•Gevoelig voor groepsdruk
Keuzes
maken
Informatie voor ouders, februari 2014
Veertien tot zestien jaar
Zijn:
Omgaan
gevolgen van
keuzes
• Ontwikkelen eigen ‘ik’
• Durven meer af te wijken
Doen:
• Experimenteren met
alles
• Nemen veel risico’s
Ordenen
Vooruitkijken
Denken/voelen:
• Stemmingswisselingen
Keuzes
maken
Informatie voor ouders, februari 2014
Zestien tot tweeëntwintig jaar
Zijn:
Omgaan
gevolgen van
keuzes
• Meer zelfbewust
• Meer eigen identiteit
• Minder gevoelig voor
groepsdruk
Doen:
• Stellen zich
verantwoordelijk op, naar
zichzelf en anderen
Ordenen
Vooruitkijken
Denken/voelen:
• Denken vooruit
• in staat tot zelfreflectie
• vallen soms terug in
onvolwassenheid
Keuzes
maken
Informatie voor ouders, februari 2014
Waar zitten denkfouten?
• in de aanname dat leerlingen uit zichzelf al zo ver zijn. Een frontale kwab
in ontwikkeling betekent nu eenmaal; niet goed kunnen plannen,
organiseren, prioriteiten stellen, anticiperen en problemen oplossen
 het is wel de periode op zelfstandigheid en plannen aan te leren.
 stampen en herhalen lijkt een betere oplossing, anders wordt
verbanden zien een lastige opgave.
• Dat de puber het middelpunt is… Dan stappen ouders/docenten
naar de zijlijn. Dan wordt de jongere de norm van de het gezin/school.
• dat onderwijs vooral plezierig en leuk moet zijn. Maar leuke dingen zijn
niet noodzakelijkerwijs de belangrijkste dingen. Onregelmatige
werkwoorden leren is niet leuk. Maar het zijn wel de belangrijkste woorden
in elke taal.
Beheers je die niet, dan spreek je de taal ook niet. Stampen maar…
Informatie voor ouders, februari 2014
Wat is lastig voor een puber?
•
•
•
•
•
Problemen oplossen
Abstract denken
Gevolgen kunnen inzien
Plannen en organiseren
Prioriteiten stellen
Informatie voor ouders, februari 2014
Het verschil maken ……..
• … een leerling ontwikkelt zijn motivatie in relatie tot
anderen. Cruciaal zijn de ouders, docenten,
mentoren en medeleerlingen die zich voor hem haar
persoonlijk interesseren…en hem stimuleren in de
goede richting.
• Leerling pleiten zelf voor duidelijke regels. Populaire
docenten zijn volgens leerlingen gepassioneerd,
betrokken en duidelijk. M.a.w. streng, maar liefdevol.
Informatie voor ouders, februari 2014
Alcohol & drugs
• Ze willen direct genot, ze zijn gevoelig voor druk van leeftijdsgenoten en
denken niet na over risico’s voor hun gezondheid…..ze kunnen geen
voorstelling maken over negatieve gevolgen voor hun ontwikkelend brein.
• … ouders vinden het moeilijk om grenzen te stellen. Vaak hebben ze het
onterechte idee dat begeleid drinken het beste van twee kwaden is; liever
opvoeden dan verbieden. .dus regeert de twijfel.
• Bij alcohol & drugs is toegeeflijk zijn erg onverstandig… er bestaan
overtuigend bewijs dat drank en drugs schadelijk zijn, geen ouder hoeft te
twijfelen over het nut van grenzen.
• … liever streng dan ruimhartig. Kunnen kinderen niet beter in eigen huis
met drank leren omgaan….? Het antwoord is nee….Niet leren drinken is
beter dan wel leren drinken, hoe voorzichtig ook…en zelf het goede
voorbeeld geven.
Informatie voor ouders, februari 2014
Adviezen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Onderken het belang van vrienden, ken de belangrijkste vriend(en) van je kind
Bied structuur en grenzen
Geef het goede voorbeeld (opstaan in de bus, papier weggooien, deur
openhouden, alcoholgebruik etc.)
Geef complimenten als jongeren iets goed doen
Je hebt echt invloed
Veiligheid bieden en de leiding houden.
Zorg dat er geen verborgen afleiders in huis zijn op de tijden dat er huiswerk
gemaakt moet worden
Toon begrip en belangstelling
Kinderen willen zich door hun ouders gesteund voelen, niet gecontroleerd.
Geef jongeren mogelijkheden om trots op te zijn
Informatie voor ouders, februari 2014
De puber en Daltononderwijs
Contact (gesprek, reflectie, samenwerken,
verantwoordelijkheid, verantwoording afleggen) is de
rode draad:
 - tussen leraar en leerling
 - tussen ouder en leerling
 - tussen leraar en ouder
Informatie voor ouders, februari 2014