srodki pien i kredyty

Download Report

Transcript srodki pien i kredyty

Środki pieniężne i kredyty bankowe
Środki pieniężne
Gotówka
Środki na
rachunkach
bankowych
Inne środki
pieniężne
Gotówka
Gotówka w kasie
Wpłaty - KP
Wypłaty - KW
Raport kasowy – zestawienie dokumentów KP i KW za okres
Gotówka w kasie
Zasilenie z konta bankowego
Gotówkowa realizacja należności
Sprzedaż towarów i usług za gotówkę
Zwroty zaliczek pobranych przez
pracowników
Realizacja weksli i czeków obcych
Wpłaty z tytułu niedoborów w kasie
Wkłady gotówkowe wniesione do spółki
Spłaty udzielonych pożyczek
Wypłaty z tyt. zasileń rachunku
bankowego
Zapłata zobowiązań gotówką
Gotówkowe zapłaty z tyt. zakupów
składników majątku lub usług
Wypłaty zaliczek pracownikom
Wypłaty zaliczek z tytułu dostaw
Pobrania przez właściciela
Wycena w trakcie roku jak też dla potrzeb bilansowych
dokonywana jest w wartościach nominalnych.
Wycenę bilansową powinna poprzedzić inwentaryzacja.
Niedobory obciążają bezpośrednio osobę
odpowiedzialną
Nadwyżki stanowią Pozostałe przychody operacyjne
Niedobory i nadwyżki inwentaryzacyjne w kasie
Pozostałe przychody
operacyjne
Inne rozrachunki z
pracownikami
Gotówka w kasie
(1)
(2)
(3)
1) Nadwyżka gotówki w kasie
2) Niedobór gotówki w kasie
3) Zwrot niedoboru przez osobę odpowiedzialną
Gotówka w walutach obcych
Ustawa o rachunkowości nakazuje przeliczanie wszelkich operacji w
walutach obcych na PLN
Przeliczenie/przewalutowanie następuje:
Pod datą wystąpienia transakcji
kurs faktycznie zastosowany w
tym dniu, wynikającym z
charakteru operacji
Art. 30. ust.2 pkt 1 UoR
Na dzień bilansowy
obowiązujący na ten
dzień średni
kursie ogłoszonym dla
danej waluty przez
Narodowy Bank Polski
Art. 30 ust.1. pkt 1. UoR
Różnice kursowe
Różnica kursowa - kwota wyrażona w PLN wynikająca z
przemnożenia tej samej kwoty wyrażonej
w walucie obcej przez różniące się od siebie kursy
odniesienia.
Rk = kwota w WW x kurs2 – kwota w WW x kurs1
Gdzie:
Kurs1 – kurs wcześniejszy
Kurs2 – kurs późniejszy
W przypadku środków pieniężnych:
-jeżeli kurs1 > kurs 2 – różnica kursowa ujemna
-jeżeli kurs1 < kurs 2 – różnica kursowa dodatnia
Różnice kursowe
Zrealizowane (kasowe)
Wynikają z
przeprowadzonych
transakcji
gospodarczych
Niezrealizowane
(memoriałowe)
Wynikają z odmiennej
wyceny dla potrzeb
bilansu
Dzień bilansowy
(31.12.XXXX)
Zakup waluty
100 USD
po kursie
4,00 PLN/USD
Sprzedaż waluty
100 USD
po kursie
4,50 PLN/USD
RK = 100$ x 4,50PLN/$ – 100$ x 4,00PLN/$ = 50PLN
Różnica kursowa dodatnia -zrealizowana
Dzień bilansowy
(31.12.XXXX)
Zakup waluty
100 USD
po kursie
4,00 PLN/USD
Sprzedaż waluty
100 USD
po kursie
3,80 PLN/USD
RK = 100$ x 3,80PLN/$ – 100$ x 4,00PLN/$ = - 20PLN
Różnica kursowa ujemna -zrealizowana
Dzień bilansowy
(31.12.XXXX)
Zakup waluty
100 USD
po kursie
4,00 PLN/USD
Wycena do bilansu
100 USD
po kursie (średni NBP)
4,30 PLN/USD
RK = 100$ x 4,30PLN/$ – 100$ x 4,00PLN/$ = 30PLN
Różnica kursowa dodatnia -niezrealizowana
Dzień bilansowy
(31.12.XXXX)
Zakup waluty
100 USD
po kursie
4,00 PLN/WW
Wycena do bilansu
100 USD
po kursie (średni NBP)
3,90 PLN/WW
RK = 100$ x 3,90PLN/$ – 100$ x 4,00PLN/$ = -10 PLN
Różnica kursowa ujemna -niezrealizowana
Gotówka w kasie
Waluty w PLN
Gotówka w kasie PLN
400
400
Zakup 100 euro po kursie
4 PLN/EUR
Gotówka w kasie EUR
100
Gotówka w kasie USD
Przykład
Przedsiębiorstwo dokonało zakupu 100 euro w
gotówce w banku, w którym prowadzony jest
rachunek bieżący. Kurs sprzedaży banku wynosił
4,0030 PLN/EUR, a kurs zakupu 3,8077 PLN/EUR.
Dokonując zakupu przedsiębiorstwo wydało 400,30 zł
(100 EUR x 4,0030 PLN/EUR = 400,30 PLN).
Gdyby w tym samym dniu przedsiębiorstwo chciało
dokonać ponownego przewalutowania w tym samym
banku, odzyskałoby kwotę 380,77 zł (100 EUR x
3,8077 PLN/EUR).
Różnica stanowiąca kwotę 19,53 zł jest kosztem tej
transakcji i ogranicza pełną ekwiwalentność wymiany.
Różnica pomiędzy kursem sprzedaży a kursem zakupu
(4,0030-3,8077 = 0,1953) nazywana jest spread’em
walutowym.
Rachunki bankowe
Bieżące
Lokat
terminowych
Inne rachunki
bankowe
- Akredytywy
- Czeki potwierdzone
Podstawowy
Pomocnicze
- Złotowe
- Walutowe
Typowe operacje z podmiotami zewnętrznymi po stronie Winien na rachunku
bankowym oraz ich wpływ na sytuację finansową przedsiębiorstwa
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Treść operacji
Wpływ na rachunek środków przesłanych
przelewem przez kontrahenta
Wykup weksla obcego przez kontrahenta
Zwroty nadpłaconych podatków (od osób
prawnych, VAT, akcyzowy, cła)
Wpływ środków z tytułu otrzymanych pożyczek Zwiększenie zobowiązań długo- lub
krótkoterminowych
Wpływ środków z tytułu emisji obligacji
Zwiększenie zobowiązań długo- lub
własnych, akcji
krótkoterminowych z tytułu dłużnych
papierów wartościowych
Wykup obligacji obcych przez emitenta
Zmniejszenie finansowych składników
majątku trwałego lub obrotowego
7.
Zrealizowanie czeku obcego
8.
Wpływ środków z tytułu zwiększenia kapitału
własnego
Wpływ środków z tytułu rozliczenia zaliczki
przez pracownika
Wpływ środków z tytułu dotacji, darowizn, itp.
9.
10.
Wpływ
Zmniejszenie należności z tytułu dostaw
i usług
Zmniejszenie finansowych składników
majątku obrotowego
Zmniejszenie należności od budżetu
Brak wpływu (przekwalifikowanie w
ramach środków pieniężnych)
Zwiększenie kapitałów własnych
Zmniejszenie należności od
pracowników
Zwiększenie wyniku finansowego
(całością kwoty lub adekwatnie do
okresu w zależności od charakteru
dotacji, darowizny)
po stronie wypłat z rachunku (Ma)
L.p.
1
2
3
Treść operacji
Wpływ
Wypłata gotówki z rachunku bieżącego do kasy Brak wpływu (przekwalifikowanie w
ramach środków pieniężnych)
Zapłata zobowiązań handlowych przelewem
Zmniejszenie zobowiązań z tytułu
dostaw i usług
Wykup weksla własnego przelewem
Zmniejszenie zobowiązań wekslowych
4
Zapłata zobowiązań podatkowych oraz
zaliczek na podatki
5
Udzielenie pożyczki przelewem
6
Przelanie środków na rachunek inwestycyjny
celem zakupu papierów wartościowych
7
Wykup obligacji własnych
8
9
10
11
Zmniejszenie zobowiązań wobec
budżetu/zwiększenie należności od
budżetu
Zwiększenie finansowych składników
majątku trwałego lub obrotowego
Brak wpływu (przekwalifikowanie w
ramach środków pieniężnych)
Zmniejszenie zobowiązań z tytułu
dłużnych papierów wartościowych
Wypłata pracownikom wynagrodzeń konta
Zmniejszenie zobowiązań z tytułu
osobiste
wynagrodzeń
Wypłata zaliczki na poczet zakupów lub
Zwiększenie należności od
podróży służbowej
pracowników
Wypłaty z tytułu podziału zysku
Zmniejszenie wyniku finansowego z lat
ubiegłych lub obciążenie wyniku roku
bieżącego
Przekazanie środków z tytułu darowizn, dotacji Zmniejszenie wyniku finansowego roku
bieżącego
Wewnętrzne operacje na rachunkach bankowych przedsiębiorstwa
L.p.
Wpłaty (Winien)
Wypłaty (Ma)
Przelanie środków na lokatę terminową
2
Wpływ środków z lokaty
terminowej
Odblokowanie środków z tytułu
niezrealizowanych czeków
potwierdzonych
3
Odblokowanie środków z tytułu
niezrealizowanych akredytyw
Zabezpieczenie środków na
akredytywę
4
Przeksięgowanie środków z
innych rachunków
Zasilenie rachunku pomocniczego
5
Sprzedaż do banku walut z
rachunku dewizowego
Zasilenie rachunku zakładowego
funduszu świadczeń socjalnych
1
Potwierdzenie czeku własnego
Inne środki pieniężne:
Weksle obce
Czeki obce
Środki pieniężne w drodze
Inne
Weksel - rodzaj papieru wartościowego, imiennego lub
na zlecenie, w którym wystawca weksla (trasant)
zobowiązuje się bezwarunkowo, że inna osoba (trasat)
dokona na rzecz odbiorcy weksla (remitenta) zapłaty
określonej sumy pieniężnej (weksel trasowany), albo
sam przyrzeka, że zapłaci sumę wekslową odbiorcy
weksla (weksel własny, sola weksel).
Przy wekslu własnym wystawca jest głównym
dłużnikiem odbiorcy weksla - odwrotnie niż przy wekslu
trasowanym, gdzie dłużnikiem głównym jest trasat, który
przyjął weksel (jako akceptant), a dłużnikiem
ubocznym wystawca, który odpowiada w razie
niewypłacalności dłużnika głównego.
Weksel
Własny
Obcy
- forma zobowiązań
- wykazywany w zobowiązaniach
- w zależności od terminu płatności
-zobowiązania długoterminowe > rok
-zobowiązania krótkoterminowe <= 1 rok
- forma należności
- wykazywany w aktywach
- w zależności od terminu płatności
-Inwestycje długoterminowe > rok
-Inwestycje krótkoterminowe < 1 rok > 3 m-cy
-Inne środki pieniężne < 3 m-cy
Weksle -> Dyskonto
Dyskonto -> zmiana wartości pieniądza w czasie
Dziś
Rok
Procent
100 zł
????
110 zł przy stopie 10%
Dziś
Rok
DYSKONTO
100 zł
???
90,91 zł
Przy stopie 10%
dn = 1/(1+r )n
Przyjęcie weksla obcego na pokrycie należności
Inne środki pieniężne
– weksle obce
Należności od odbiorców
(1)
Przychody finansowe
(1a)
(1) Wartość uregulowanej należności
1a) kwota uzyskanego dyskonta
Czek – pisemne zlecenie bezwzględnego wypłacenia
określonej kwoty, wydane bankowi przez posiadacza
rachunku bankowego. Podstawą prawną funkcjonowania
czeków w Polsce jest ustawa Prawo Czekowe z 1936 r.
Wystawcę czeku nazywamy trasantem. Może nim być każda
osoba fizyczna lub prawna posiadająca rachunek bankowy.
Trasatem czeku jest natomiast bank, który prowadzi rachunek
trasanta. Remitentem czeku jest osoba fizyczna lub prawna,
na którą czek wystawiono. Czek można wystawić na
określoną osobę (czek imienny) lub na okaziciela. Prawa z
czeku mogą być przenoszone przez indos. Istnieje również
forma czeku wystawionego na określonego remitenta, bez
prawa przenoszenia uprawnień na inną osobę (czek rekta).
Czek zawsze jest płatny za okazaniem.
Rodzaje czeków:
•gotówkowe – zlecające bankowi wypłatę gotówki,
•rozrachunkowe – służące do rozliczeń bezgotówkowych, odbiorcą takiego
czeku może być wyłącznie posiadacz rachunku bankowego (art. 39
ustawy Prawo czekowe),
Przyjęcie czeku obcego na pokrycie należności
Inne środki pieniężne
– czeki obce
Należności od odbiorców
(1)
Czek w odróżnieniu od weksla charakteryzuje się
terminem ważności
10 dni – jeżeli miejsce wystawienia i realizacji jest w tym samym kraju
20 dni - jeżeli miejsce wystawienia i miejsce płatności znajdują się w
tej samej części świata
a jeśli znajdują się w różnych częściach świata - w ciągu 70 dni
Środki pieniężne w drodze
Wypłacono z kasy i wpłacono do banku na rachunek pieniądze
Gotówka w kasie
Rachunek bieżący
KW - dzisiaj
?
WB –
najwcześniej
jutro
Środki pieniężne w drodze
KW dzisiaj
WB –
najwcześniej
jutro
Kredyt
Stosunek umowy pomiędzy bankiem i klientem, w
którym:
1) bank (kredytodawca) stawia do dyspozycji klienta
(kredytobiorcy) środki pieniężne, dobra realne bądź
inne świadczenia albo zobowiązuje się pokrywać do
określonej wysokości jej zadłużenie, bądź wykonywać
zlecenia płatnicze;
2) kredytobiorca zwraca w ustalonych terminach
równowartość wykorzystanych środków, a ponadto
płaci kredytodawcy wynagrodzenie w postaci odsetek
liczonych
proporcjonalnie
do
sumy
i
okresu
wykorzystania kredytu.
Umowa kredytowa powinna zawierać:
• kwotę kredytu,
• terminy spłat kredytu,
• oprocentowanie kredytu
• zakres uprawnień banku związanych z wykorzystaniem
udzielonego
kredytu
• zabezpieczenie kredytu,
• termin postawienia do dyspozycji środków z tyt. kredytu,
• inne opłaty związane z kredytem.
Istotne elementy ekonomiczne kredytu na które należy
zwrócić uwagę:
- kwota kredytu,
- okres zwrotu (raty kapitałowe),
- okres karencji spłaty,
- oprocentowanie (stałe, zmienne),
- prowizje (koszty ukryte),
- formy zabezpieczeń.
Kwota kredytu
Kwota kredytu określona jest potrzebami kredytobiorcy i
jest wykazana we wniosku kredytowym. Dla banku
kwota wnioskowana stanowi górną granicę przyznanej
kwoty kredytu.
Okres zwrotu
Jego długość uzależniona od przeznaczenia kredytu
oraz możliwości spłaty przez kredytobiorcę.
- kredyty krótkoterminowe (obrotowe) - do 1 roku
- kredyty średnioterminowe (obrotowe, na mniejsze
inwestycje) od 1 roku do 3 lat
- kredyty długoterminowe (inwestycyjne) powyżej 5 lat
Okres karencji spłaty
Okres w którym kredytobiorca jest zwolniony z płacenia
rat kapitałowych lub/i odsetek. Karencja może
dotyczyć:
- rat kapitałowych,
- odsetek,
- rat kapitałowych i odsetek.
3.3.4.Oprocentowanie
Koszt korzystania ze środków pochodzących z kredytu.
Podawane jako oprocentowanie wykorzystanego
kredytu w stosunku rocznym. (p.a.)
Oprocentowanie nominalne > oprocentowanie realne
Przykład: Kredyt 10.000 zł na 12 m-cy oprocentowany 15
% p.a. Spłaty miesięczne.
Zabezpieczenia kredytów
Przy wyborze formy zabezpieczenia kredytów bank
bierze pod uwagę:
- znajomość kredytobiorcy,
- status prawny i sytuację finansową,
- rodzaj i wysokość kredytu oraz okres jego spłaty,
- rodzaj przedsięwzięcia i ryzyko z nim związane,
- realne możliwości dochodzenia roszczeń z
zabezpieczenia.
Zabezpieczenia:
- osobiste ( poręczyciel odpowiada całym swoim
majątkiem
- rzeczowe (odpowiedzialność ograniczona do
poszczególnych rzeczowych składników majątku)
Poręczenia osobiste:
- poręcznie według prawa cywilnego,
- weksel własny „in blanco”,
- poręczenie wekslowe,
- gwarancje bankowe,
- przelew wierzytelności,
- przejęcie długu kredytowego.
Poręczenia rzeczowe:
- hipoteka,
- zastaw ogólny,
- bankowy zastaw rejestrowy,
- zastaw na prawach,
- kaucja,
- blokada środków na rachunku bankowym.
Rodzaje kredytów ze względu na sposób funkcjonowania:
Kredyt w rachunku kredytowym (ratalny)
Bank otwiera dla potrzeb kredytu nowe konto na którym
rejestruje spłaty zgodnie z kalendarzem spłat. Raz
spłacona rata nie może być wykorzystana kolejny raz.
Najczęściej kredyty inwestycyjne, średnioterminowe.
Kredyt ratalny:
- rata malejąca,
- rata stała.
Kredyt bankowy
Rachunek bieżący
(1)
(2)
1) Uruchomienie kredytu
2) Spłata raty kredytu
3) Spłata/naliczenie odsetek od kredytu
Koszty finansowe
(3)
Kredyt w rachunku bieżącym
Odpowiednik „linii kredytowej w ROR". Bank przyznaje
możliwość zadłużania się klienta w jego rachunku
bankowym do pewnej kwoty. Tzn. może on dokonywać
wypłat,
przelewów
itp.
nie
mając
środków
zgromadzonych
na
rachunku.
Linia
kredytowa
przyznana jest na pewien okres i przez ten czas można
utrzymywać maksymalne zadłużenie.
Zalety: swoboda w dysponowaniu środkami, każdy
wpływ na rachunek zmniejsza saldo kredytu (mniejsze
odsetki).
Najczęściej kredyty obrotowe do l roku.
Kredyt rewolwingowy