Transcript BIBLIA – geneza i kanon

GENEZA – NATCHNIENIE – KANON
INFORMACJE PODSTAWOWE
 Biblia – (gr. biblos – zapisana karta, zwój, księga,
nawiązanie do miasta Biblos) zbiór ksiąg ST i NT, które
stanowią kanon biblijny.
 Pojęcie Pisma Świętego wprowadził w IV w.
św. Atanazy – łac. Scriptura Sacra.
 Pismo Święte – objawione słowo Boże; dzieje i orędzie
zbawienia utrwalone przez świętych autorów
na piśmie pod natchnieniem Ducha Świętego
OBJAWIENIE
 Ukazanie się Boga ludziom i ofiarowanie im siebie
samego oraz odwiecznych zamiarów swej woli
dotyczących ich zbawienia, aby uczynić ich
uczestnikami Bożych dobrodziejstw.
 Objawienie zawarte w Biblii to objawienie
nadprzyrodzone - Bóg udziela człowiekowi pomocy
w przyjęciu tego objawienia, gdyż przekracza ono
możliwości ludzkiego rozumu.
 Jest to objawienie historyczne, które dokonało się
etapami. Jego pełnią jest Jezus Chrystus.
 Ma charakter publiczny i społeczny a zakończyło się
wraz ze śmiercią ostatniego apostoła.
AUTORSTWO BIBLII
 Występuje mnogość rodzajów literackich, stylów
językowych a nawet warstw redakcji – wielość autorów.
 Bóg i człowiek – prawdziwymi autorami Biblii.
 Trudność w ustaleniu autorstwa niektórych ksiąg.
 Veri auctores – natchnienie.
NATCHNIONY CHARAKTER BIBLII
 Natchniony charakter Biblii jest charyzmatem lub
darem Ducha Świętego, który działa w osobach
piszących święte księgi i odbija się w prawdziwości
tych ostatnich.
 Natchnienie w Biblii
 2P 1,20-21
 2Tm 3,16
 Człowiek narzędziem w rękach Boga - wolność
KANON PISMA ŚWIĘTEGO
 Gr. Kanon – miara, wytyczna, reguła, lista.
 Kanon – zbiór natchnionych przez Boga ksiąg
przyjętych przez Kościół i uznanych przezeń za
nieomylną regułę wiary i moralności z racji ich
Boskiego pochodzenia.
 ST – 46 ksiąg
 NT – 27 ksiąg
KRYTERIA WŁĄCZENIA DO KANONU
 *Kanon ma na celu identyfikację i określenie dla
wierzących serii ksiąg, które Kościół przyjął i odczytał
jako Słowo Boże.
 1)rozpoznanie w księgach prawowitej reguły wiary
 2)wyraźny charakter apostolski
 3) zwyczajowe używanie w ramach kultu.
HISTORIA POWSTANIA KANONU ST
 Judaizm – Prawo Torah, Prorocy Nebiim, Pisma
Ketubim.
 Od III w. BC tłumaczenie na grekę – Septuaginta.
 Dodatkowo w Septuagincie dodano: Jdt, Tb, Mdr, Syr,
Ba, Mch i dodatki do Est i Dn.
 Zakres pism z Septuaginty przejął św. Hieronim pisząc
Wulgatę.
 M. Luter odwołał się do kanonu hebrajskiego.
 Katolicy – 46 a protestanci 39 ksiąg ST.
HISTORIA POWSTANIA KANONU NT
 Najstarszy spis – kanon Muratoriego ok. 200 AD
– Rzym (22 pisma bez Hbr i 4 listów katolickich).
 Codex z Claromontanus – kodeks z Clermont zawierał
inne pisma np. Pasterz Hermasa.
 39. List Wielkanocny rozesłany przez Atanazego
(367 r. AD) i spis kanonu z synodu w Rzymiez 382 r.
za Damazego I pokrywają się z dzisiejszym kanonem.
 Sobór Trydencki (1545 - 1563)określił kanon na 46 ST
i 27 NT
BUDOWA KANONU - ST
 Pięcioksiąg: Rdz, Wj, Kpł, Lb, Pwt.
 Historyczne: Joz, Sdz, Rt, 1-2 Sm, 1-2 Krl, 1-2 Krn, Ezd,
Ne, Tb, Jdt, Est, 1-2 Mch.
 Mądrościowe: Hi, Ps, Prz, Koh, Pnp, Mdr, Syr.
 Prorockie
-więksi: Iz, Jr, Lm, Ba, Ez, Dn.
-mniejsi: Oz, Jl, Am, Ab, Jon, Mi, Na, Ha, So, Ag, Za, Ml
BUDOWA KANONU - NT
 Ewangelie: Mt, Mk, Łk, J.
 Dzieje Apostolskie
 Listy
-Corpus Paulinum: Rz, 1Kor, 2Kor, Ga, Ef, Flp, Kol, 1Tes,
2Tes, 1Tm, 2Tm, Tt, Flm.
-Listy katolickie: Jk, 1P, 2P, 1J, 2J, 3J Jud, Hbr
 Apokalipsa
KSIĘGI NIEKANONICZNE
 Księgi deuterokanoniczne – księgi Pisma Świętego
odrzucone przez rabinów żydowskich w 90 r. AD
a przyjęte przez chrześcijan. Odrzucone przez
protestantów. Są to: Tb, Jdt, Mdr, Syr, Ba, 1-2 Mch.
 Apokryfy – pisma żydowskie i chrześcijańskie, które
roszczą sobie prawo do Boskiego autorstwa ale
w rzeczywistości nie są pismami natchnionymi.