Transcript Klik om een titel te maken

Beroerte en vermoeidheid
Beroerte en depressie
Een onderschat probleem
Week van de beroerte 2014,
Marjoke van Rooijen, GZpsycholoog Rijndam
Hoe ziet vermoeidheid na
een beroerte er uit
Vermoeidheid na beroerte
• Treedt bij veel mensen op
• Kan langdurig aanhouden of blijven bestaan
• Beïnvloedt het functioneren van mensen
Waardoor ontstaat die
vermoeidheid??
• Niet altijd duidelijk waar die vermoeidheid
mee te maken heeft
• Direct gevolg van de
beschadiging
• Accu sneller leeg na lichamelijke of mentale
inspanning
Vermoeidheid in acute fase
• Tijdens opname ziekenhuis en
revalidatiecentrum gaat veel aandacht uit
naar het herstel van bewegingsfuncties, en
dat kost veel tijd en inspanning kost.
Vermoeidheid in latere fase
• Als mensen weer thuis zijn wordt vaak na
verloop van tijd pas duidelijk dat de
vermoeidheid blijft bestaan en van grote
invloed is op de kwaliteit van leven
Factoren die een rol spelen bij
vermoeidheid
• Een sombere stemming of depressie
• Medicijnen
• Verminderde conditie/moeilijker
bewegen/meer nadenken bij bewegen
• Cognitieve stoornissen, bijvoorbeeld aandacht
en geheugenproblemen
Vervolg: Factoren bij vermoeidheid
• Overactiviteit of onderaciviteit
• Hoe is iemand als persoon? Angstig, te veel
moeten van zichzelf
• Slaapproblemen
• Andere lichamelijke aandoeningen.
• Verwerking; aanpassing aan nieuwe situatie
Revalidatie: Vermoeidheid in kaart
brengen: Stap 1
Middels vragenlijsten mate van vermoeidheid
en soort vermoeidheid vastleggen:
- fysieke vermoeidheid
- mentale vermoeidheid
- minder actief
- minder motivatie
Vervolg: vermoeidheid in kaart
brengen
• De fysieke conditie wordt in kaart gebracht
door de fysiotherapeut
• De mentale belastbaarheid wordt door de
psycholoog in kaart gebracht
• Psycholoog en revalidatiearts stellen vast of er
sprake is van depressie
• Maatschappelijk werk kijkt naar het sociaal
functioneren
Behandeling van vermoeidheid:
Fysiotherapeut
• Trainen van de kracht en conditie
• Bewegen en sport stimuleren
• Aangepast sporten
Behandeling van vermoeidheid:
ergotherapie
• Leren afstemmen van wat je doet op wat je
daadwerkelijk kunt
• Keuzes leren maken, bijvoorbeeld met behulp
van een agenda of weekstructuurlijst, en je
richten op activiteiten die je echt belangrijk of
leuk vindt
STRUCTUURPLANNING
Naam:
Tijd
0.00
3.00
6.00
6.30
7.00
7.30
8.00
8.30
9.00
9.30
10.00
10.30
Geb.datum:
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
• Bij het ondernemen van een activiteit die
extra energie kost, kan van tevoren voldoende
rust genomen worden en het schema van de
volgende dag aangepast
• De minder belangrijke dingen kunnen
bewaard worden voor de dagen dat iemand
meer energie heeft
• Regelmatige afwisseling van activiteiten met
rustperioden en lichte en zware activiteiten
Behandeling van vermoeidheid:
psycholoog
Emotionele verwerking:
• Leren aanvaarden van een ander streefnivo
• Leren aanvaarden van veranderingen in je
sociale rollen
Behandeling van vermoeidheid:
maatschappelijk werker
• Vermoeidheid ook van invloed op partner
• Ontspanning is van belang/sociale kaart
• Lotgnotencontact/partnercursus
Stap 2
• Bloedonderzoek (bloedarmoede,
schildklierproblemen)
• Onderzoek naar andere lichamelijke
aandoeningen
Beroerte en depressie
Beroerte en depressie;
Cijfers
• Schatting: bij 20-25 % in de eerste 6 maanden
• Ontstaansmechanisme is nog onduidelijk
• Zowel neurologische als psychosociale
factoren spelen een rol
• Hoe korter na de beroerte een depressie
ontstaat des te groter is de kans dat de
beschadiging in de hersenen zelf een rol
speelt
Hoe uit zich een depressie na een
beroerte??
• Een depressie uit zich vaker als een
gedragsprobleem, bijvoorbeeld opstandig of onrustig
gedrag, ontremd gedrag of zich terugtrekken
• Bij elk gedragsprobleem moet dan ook gedacht
worden aan een depressie
Depressie is niet:
• “gewone somberheid”
• gevolg van een frontaal syndroom
Behandeling van depressie
Stap 1:
• Nagaan of men cognitief overvraagd wordt
middels afname van neuropsychologisch
onderzoek (NPO)
• Zo ja; dan uitleg geven aan patiënt en diens
partner en aanpassing dagschema
Stap 2
• Aan de hand van NPO bepalen of depressie
vanuit gedragsprobleem kan worden
verklaard
• Zo ja: dan inschatten of effect van cognitieve
training kan worden afgewacht of dat al een
medicamenteuze behandeling kan worden
ingezet
Stap 3
• Nagaan of emotionele verwerking een rol
speelt
• Hoe?: Middels gesprek met patiënt en diens
partner en depressie vragenlijsten
• Indien ja: starten met cognitieve
gedragstherapie
Richtlijn behandeling depressie
• Niet wachten met medicatie als de patiënt
door de depressie belemmerd wordt in zijn
revalidatie
www.rijndam.nl
facebook.com/rijndam
Rijndam revalidatiecentrum
Rijndam revalidatie
@rijndam_rc