Transcript Mikołaj Sowiński - Transmisja.net.pl

ZASTRZEŻENIE
UWAGA! Niniejsza prezentacja jest chroniona prawem autorskim. Autor nie
zezwala na jej rozpowszechnianie, bez udzielenia uprzedniej zgody na piśmie lub
za pośrednictwem poczty elektronicznej. Wszelkie inne prawa również pozostają
zastrzeżone przez autora.
Należy pamiętać, że prezentacja nie jest wyczerpującym źródłem wiedzy na tematy
w niej poruszane i nie stanowi ona porady prawnej. Stanowi jedynie narzędzie
przydatne do przekazania treści podczas pełnej prezentacji dokonywanej przez
specjalistę w danej dziedzinie.
1
Ochrona programów komputerowych
© Mikołaj Sowiński
Sołtysiński Kawecki & Szlęzak
Podstawowe uprawnienia autorskie do programu
komputerowe
 Prawo do korzystania z oprogramowani
 Prawo do rozporządzania oprogramowaniem, np:
 Sprzedaż praw
 Udzielenie licencji
 Najem
 Użyczenie
 Prawo do uzyskania wynagrodzenia za korzystanie z oprogramowania
3
Podstawowe uprawnienia autorskie do programu
komputerowego
 Prawo do trwałego lub czasowego zwielokrotniania programu
komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w
jakiejkolwiek formie (również w zakresie w jakim jest to niezbędne dla
wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i
przechowywania) – np. zainstalowanie programu, jego uruchomienie
(część programu kopiuje się), etc.
 Prawo do tłumaczenia, przystosowywania, wprowadzania zmian układu lub
jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym
4
Kopie oprogramowania
(najczęściej stosowane pojęcie)
1. CD  CD-R
2. CD  twardy dysk (1:1)
3. CD  twardy dysk (instalacja)
4. Twardy dysk  dyskietka
5. Twardy dysk  CD-R
6. Internet  twardy dysk
7. Serwer  Twardy dysk
8. Twardy dysk  Pamięć RAM
9. CD  Pamięć RAM
10. Serwer  Pamięć RAM
1. Kopia instalacyjna
2. Kopia systemowa
3. Kopia zapasowa
4. Kopia archiwalna
5. Kopia bezpieczeństwa
Kopie oprogramowania
Zasada naczelna
- Art. 74 ust. 1 pkt 1 Pr.Aut.
(wymagana zgoda na zrobienie
trwałej lub czasowej kopii, co do
całości lub co do części programu
komputerowego, jakimikolwiek
środkami i w jakiejkolwiek
formie).
Kiedy można zwielokrotniać
- Gdy jest zgoda w umowie
licencyjnej
-
Gdy robimy kopię zapasową
-
Zgodnie z art. 75 ust. 1 Pr. Aut.
(małe znaczenie, gdyż umowy
licencyjne ograniczają
zastosowanie tego przepisu).
Kto może wykonywać wskazane wcześniej prawa?
 Twórca (producent)
 Późniejszy nabywca praw (np. ten, kto kupił majątkowe prawa autorskie)
 Licencjobiorca (wyłącznie w zakresie określonym w licencji) –
licencjobiorca może zlecić wykonanie czynności faktycznych (np.
instalacji) innemu podmiotowi, który jednak działa wtedy na rzecz
licencjobiorcy, a nie na swoją rzecz.
CO DO ZASADY, ABY KORZYSTAĆ Z SOFTWARE’U
TRZEBA BYĆ JEDNĄ Z TAKICH OSÓB
7
Dozwolony użytek (Art. 23 - 35)
 Ustawa przewiduje sytuacje, w których z utworów można korzystać nawet
bez zgody uprawnionego (np. dozwolony użytek prywatny, prawo cytatu,
rozpowszechnianie krótkich informacji w prasie, radiu i telewizji, etc).
 Większość tych przepisów nie obowiązuje w odniesieniu do
oprogramowania komputerowego (Art. 77 Ustawy).
Uzyskanie programu komputerowego
 Art. 278 kk
§ 1. Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega
karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto bez zgody osoby uprawnionej uzyskuje
cudzy program komputerowy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.
Uzyskanie – „skopiowanie na nośnik należący do sprawcy”; „polegające
zarówno na sporządzeniu trwałych fizycznych kopii programu, np. Na
dyskietkach, jak i o skopiowanie plików programu w pamięci komputera
(...) także w pamięci nietrwałej RAM””
Paserstwo programu komputerowego

Art. 291 kk.
§ 1. Kto rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego nabywa lub pomaga do jej
zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia, podlega karze
pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 292 kk.
§ 1. Kto rzecz, o której na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i może
przypuszczać, że została uzyskana za pomocą czynu zabronionego, nabywa lub
pomaga do jej zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia, podlega
grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. W wypadku znacznej wartości rzeczy, o której mowa w § 1, sprawca podlega
karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 293.
§ 1. Przepisy art. 291 i 292 stosuje się odpowiednio do programu komputerowego.
§ 2. Sąd może orzec przepadek rzeczy określonej w § 1 oraz w art. 291 i 292,
chociażby nie stanowiła ona własności sprawcy.
Najczęściej spotykane naruszenia
Najbardziej ogólny podział:
 naruszenia dotyczące użytkowników końcowych
 naruszenia związane z rozpowszechnianiem
Naruszenia dotyczące użytkowników końcowych
Nabycie nośnika z oprogramowaniem pochodzącego z przestępstwa
 stadion i targowiska (art. 118 Pr.Aut., art. 293 w zw. z 291 albo 292 kk)
 Internet (art. 293 w zw. z 291 albo 292 kk)
i zainstalowanie takiego oprogramowania na komputerze (w firmie, na
komputerze domowym) – 278 § 2 kk
Naruszenia dotyczące użytkowników końcowych
Legalne nabycie nośnika z oprogramowaniem i zainstalowanie takiego
oprogramowania na zbyt dużej liczbie komputerów (w firmie, na
komputerze domowym) – 278 § 2 kk, ewentualnie 116 Pr. Aut.
Naruszenia dotyczące użytkowników końcowych
Legalne nabycie nośnika z oprogramowaniem i zainstalowanie takiego
oprogramowania na komputerze będącym serwerem oraz umożliwienie
łączenia się z nim przez zbyt dużą liczbę stanowisk – 278 § 2 kk,
ewentualnie 116 Pr. Aut.
Naruszenia związane z rozpowszechnianiem
Kwalifikacja:





116 Pr. Aut.
118 Pr. Aut oraz 293 w zw. z 291 albo 292 kk
Instalacja oprogramowania na komputerach klienta
Giełdy
Internet

P2P

Aukcje

Oferta w Internecie + metody tradycyjne
Sklepy komputerowe (tzw. preinstalacja)
Wysyłka płyt pocztą
Kto zazwyczaj ponosi odpowiedzialność karną
 Osoby pracujące w firmie na komputerach, gdy:



instalują oprogramowanie samodzielnie;
zrobią dla swoich celów domowych kopię programu zainstalowanego w
firmie (i odwrotnie);
rozpowszechniają pliki poprzez sieci P2P.
 Kierownictwo firmy/właściciele
 Informatycy i inne osoby odpowiedzialne za system komputerowy w firmie (np.
gdy instalują w systemie programy bez odpowiedniej licencji).
 Dystrybutorzy, którzy instalują oprogramowanie niezgodnie z licencją.
Formy popełnienia przestępstwa
(Art. 18 § 1 kk)
Odpowiada za sprawstwo nie tylko ten, kto (1) wykonuje czyn zabroniony
sam albo (2) w porozumieniu z inną osobą, ale także ten, kto (3) kieruje
wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub (4) poleca jej
wykonanie takiego czynu wykorzystując uzależnienie innej osoby od
siebie.
Formy popełniania przestępstwa
(Art. 18 § 2 kk)
Odpowiada za podżeganie, kto (5) chcąc, aby inna osoba dokonała czynu
zabronionego nakłania ją do tego.
Formy popełnienia przestępstwa
(Art. 18 § 3 kk)
Odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała
czynu zabronionego swoim zachowaniem (6) ułatwia jego popełnienie, w
szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu, udzielając rady lub
informacji; odpowiada za pomocnictwo także ten, (7) kto wbrew prawnemu,
szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu
zabronionego swoim zachowaniem ułatwia innej osobie jego popełnienie.
ŚRODKI KARNE







Przepadek przedmiotów;
Naprawienie szkody;
Świadczenie pieniężne na cel społeczny;
Zakaz zajmowania określonego stanowiska;
Zakaz wykonywania określonego zawodu;
Zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej;
Podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Kopia zapasowa (Art. 75 ust. 2 pkt 1)
 Tylko gdy jest to niezbędne do korzystania z programu komputerowego
 Kopia nie może być używana równocześnie z programem komputerowym
 Niezależnie, czy jest to kopia CD-ROM (kopia instalacyjna), czy kopia
systemowa
 Może być zrobiona wyłącznie z legalnej kopii
Ustawa o kontroli skarbowej
Art. 2 ust. 2a. Ustawy o kontroli skarbowej
W ramach kontroli skarbowej (…), kontrola może obejmować również rozpoznawanie,
wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń przeciwko prawom
własności intelektualnej.

Art. 304 § 2 Kodeksu postępowania karnego

Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o
popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym
prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu
powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego
zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.
SANKCJE CYWILNE
 Odpowiedzialność cywilna
Uprawniony może żądać:
1) usunięcia skutków naruszenia;
2) zaniechania naruszania;
3) naprawienia wyrządzonej szkody:
a) na zasadach ogólnych albo
b) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a
w przypadku gdy naruszenie jest zawinione - trzykrotności stosownego
wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem
udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu;
4) wydania uzyskanych korzyści.
Dziękuję za uwagę.
Mikołaj Sowiński
Sołtysiński Kawecki & Szlęzak
[email protected]
+48 22 608 70 74
© Niniejsza prezentacja jest chroniona prawem autorskim. Autor nie zezwala na jej
powielanie, wykorzystywanie przez osoby trzecie i rozpowszechnianie, bez udzielenia
uprzedniej zgody autorów na piśmie lub za pośrednictwem poczty elektronicznej.
Wszelkie inne prawa również pozostają zastrzeżone przez autorów.