Pozwólmy dzieciom myśleć

Download Report

Transcript Pozwólmy dzieciom myśleć

 Wg
psychologa Jeana Piageta
inteligencja jest rozwiniętą
formą adaptacji biologicznej, w wyniku
której dochodzi do
strukturalizowania procesów poznawczych
Rozwój inteligencji u dziecka
Piaget podzielił na okresy:
myślenie konkretno-wyobrażeniowe (za pomocą
obrazów),
 intuicyjne i impulsywne
 intensywny rozwój języka
 rozwój pojęć
 przyswajanie znaków i symboli
 rozumowanie oparte na
zdarzeniach zewnętrznych (a nie na operacjach
logicznych), które cechuje:
◦ nieodwracalność - brak zdolności przekształceń
myślenie słowno-logiczne
 wykształcone pojęcie stałości ilości
 odwracalność operacji umysłowych
 przyswojenie pojęć logicznych oraz zdolność do
klasyfikacji hierarchicznej
 brak myślenia abstrakcyjnego
 możliwość dokonywania kategoryzacji
 rozumienie relacji
myślenie hipotetyczno-dedukcyjne
 rozwój myślenia abstrakcyjnego
 dominacja inteligencji werbalnej
 znajduje
się początkowo na etapie
wyobrażeń przedoperacyjnych
 następnie wchodzi w okres operacji
konkretnych
 Nadal
okres operacji konkretnych
 Część uczniów wchodzi w okres operacji
formalnych

Uczniowie wchodzą w kolejne etapy w różnym czasie
stąd trudności w uczeniu się matematyki
*Badanie było powtarzane na tych samych uczniach na
początku klasy IV



Uczniowie stosują algorytmy działań (najlepiej
posługują się dodawaniem, gorzej odejmowaniem,
najsłabiej dzieleniem)
Uczniowie stosują algorytmy działań często
bezzasadnie, nie potrafią pomyśleć
i
zastosować innych sposobów liczenia np. 36:4; często
popełniają błędy techniczne;
Uczniowie nie potrafią policzyć np. 140: 35; 150:25próbują zrobić to pisemnie, nie szukają innych
sposobów


Podczas badania stosowania własnych strategii liczenia
okazało się, że takie działania jak :
999+86 =
1007- 999=
uczniowie również liczą pisemnie
(ponad 80 %)
Obliczanie obwodu prostokąta sprawiało uczniom
wiele kłopotów. Ok. 55 % uczniów wykonywało
zadania poprawnie

Rozwiązywanie zadań typowych nie sprawiało problemów (86%
poprawnych rozwiązań)
dużym problemem dla uczniów były zadania:
 ze zbyt dużą ilością danych - 52,4%
 zadania złożone - 25%
 zadanie nietypowe -20% poprawnych rozwiązań
Problemy sprawiało uczniom tworzenie kolejnych
serii - zadanie wymagające logicznego myślenia
np.
1+2+3
2+3+4
3+4+5
………
89,0%
41,9%
34,1%
8,1%
56,6%
Czytanie tekstu z informacjami liczbowymi
przedstawiało się następująco:
 Wyszukiwanie informacji z tekstu ( ok. 90% uczniów)
 Wyszukiwanie informacji z tekstu i wykorzystanie ich
do obliczeń ( ok. 50 %)







Uczniowie rozwiązują najczęściej typowe zadania
tekstowe , o podobnej strukturze
Nauczyciele przygotowują zbyt mało zadań na logiczne
myślenie, np. tworzenie serii
Wymagamy od uczniów rozwiązania zadania w jeden
pokazany sposób
Nie uczymy własnych strategii rozwiązania zadania
Za mało wykorzystujemy sytuacje z życia codziennego
do tworzenia sytuacji edukacyjnych
Nie stosujemy odpowiednich do wieku dziecka
metod i środków pracy
W okresie wyobrażeń przedoperacyjnych
W pierwszych miesiącach nauki w centrum uwagi jest
wspomaganie rozwoju czynności umysłowych
ważnych dla uczenia się matematyki. Dominującą
formą zajęć są w tym czasie zabawy, gry i sytuacje
zadaniowe, w których dzieci manipulują specjalnie
dobranymi przedmiotami, np. liczmanami, klockami


Nauczanie czynnościowe( wykonywanie czynności
manualnych lub myślowych)
Metody aktywne ( zwłaszcza metody twórczego
rozwiązywania problemów) przykłady- mapy pamięci

Liczmany, klocki ( kl. I-III)

Przedmioty codziennego użytku kl. I-III (miara
centymetrowa, klamerki, guziki)







Jak jest zbudowana?
Jak rozmieszczone są na niej oczka?
Czy zamiast oczek mogą być na niej
liczby?
Sprawdź ile wynosi suma oczek na
przeciwległych ściankach?
Które z poniższych siatek nie są
siatkami kostek klasycznych?
Porównaj obie kostki przedstawione
na poniższym rysunku.
- Czy obie koski są takie same?
Czy obie są prawdziwe?

Gry dydaktyczne (z kostkami)uczniowie grają wg
instrukcji, a następnie sami tworzą reguły gry


Tabliczka mnożenia, (kl. II- IV)
Dodawanie i odejmowanie( kl. I-II)
Zepsuty klawisz
Zepsuty klawisz 0
– jak uzyskać na kalkulatorze liczbę 100?
- liczbę 50?
Zepsuty klawisz 1
- Jak uzyskać liczę 112?
 Szacowanie wyniku
 Gry planszowe z użyciem kalkulatora- Cztery w linii

•Liczmany
kl.I-III
•Figury geometryczne kl. I-III
•Siatki brył kl. IV-VI
•Elementy do składania, przecinania – kartki, figury,
tasiemki (do nauki ułamków) kl. IV-VI




Mówiąc najogólniej – polskie wyniki są poniżej średniej
wyników badań.
Nasi uczniowie dobrze radzą sobie przede wszystkim z
zadaniami, do rozwiązania których można zastosować algorytm
rozwiązania znany ze szkoły albo algorytm opisany w treści
zadania.
Słabo wypadają – w porównaniu z uczniami z innych krajów –
na przykład w tych sytuacjach, w których trzeba samodzielnie
i twórczo myśleć, czyli tam, gdzie mają zastosować posiadaną
wiedzę w nowej dla siebie sytuacji.
Umiejętność stosowania posiadanej wiedzy można rozwijać
tylko … próbując stosować (w nowych sytuacjach!)
posiadaną wiedzę.





korzystajmy z języka potocznego, stopniowo wzbogacając go
tylko o te pojęcia i symbole, których sens jest już dzieciom znany
twórzmy okazje do dziecięcych doświadczeń i eksperymentów,
zachęcajmy dzieci do budowania oraz stosowania własnych
strategii í pozwólmy im rozmawiać na temat swoich spostrzeżeń
i odkryć, ale także trudności i wątpliwości,
postarajmy się z treści i zadań mniej lubianych uczynić jak
najwięcej zabawy - stosujmy często łamigłówki i zagadki
í zawsze bardzo uważnie ich słuchajmy, a przede wszystkim
pozwólmy dzieciom myśleć!







M.Dąbrowski „Pozwólmy dzieciom myśleć”, Warszawa 2008
A.Grabowski „Gry , zabawy i ćwiczenia z tabliczką
mnożenia” część I i II Szczecinek WKM RACHMISTRZ
A.Grabowski „Gry karciane rozwijające u dzieci umiejętność
dodawania i odejmowania liczb” Szczecinek WKM
RACHMISTRZ
E.Gruszczyk – Kolczyńska , E.Zielińska „Dziecięca
matematyka” , Warszawa WSiP
E.Gruszczyk –Kolczyńska „Jak nauczyć dzieci sztuki
konstruowania gier?”, Warszawa WSiP
E.Gruszczyk – Kolczyńska „Dzieci ze specyficznymi
trudnościami w uczeniu się matematyki”, Warszawa WSiP