Transcript Slide 1

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Yapılanması
Yrd. Doç. Dr. Hasan IRMAK
Kurum Başkan Yardımcısı
16 Şubat 2013
İçindekiler
A – Teşkilat Şeması
A1 – Merkez Teşkilatı
A2 – Taşra Teşkilatı
B – Görev Tanımı
C – Personel Durumu
C1 - Merkez Teşkilatı
C2 - Taşra Teşkilatı
D – Program ve Projeler
E – Uluslararası Yansımalar
2
A – Teşkilat Şeması
A1- Merkez Teşkilatı
TÜRKİYE
HALK SAĞLIĞI
KURUMU
4
A1- Merkez Teşkilatı
BAŞKAN
HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ
BAŞKANLIK
BÜROSU
DENETİM
HİZMETLERİ DB
STRATEJİ
GELİŞTİRME DB
BAŞKAN YARDIMCISI
BAŞKAN YARDIMCISI
BAŞKAN YARDIMCISI
BAŞKAN YARDIMCISI
BAŞKAN YARDIMCISI
BİRİNCİ BASAMAK
SAĞLIK HİZMETLERİ
BULAŞICI
HASTALIKLAR
KONTROL
PROGRAMLARI
BULAŞICI OLMAYAN
HASTALIKLAR,
PROGRAMLAR VE
KANSER
TÜKETİCİ VE
ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ
DESTEK
HİZMETLERİ
ERKEN UYARICEVAP VE SAHA
EPİDEMİYOLOJİSİ
DB
KANSER DB
ÇALIŞAN SAĞLIĞI VE
GÜVENLİĞİ DB
ATAMA DB
AİLE HEKİMLİĞİ
UYGULAMA DB
AİLE HEKİMLİĞİ
İZLEME VE
DEĞERLENDİRME
DB
BULAŞICI
HASTALIKLAR DB
AİLE HEKİMLİĞİ
EĞİTİM VE
GELİŞTİRME DB
AŞI İLE
ÖNLENEBİLİR
HASTALIKLAR DB
TOPLUM SAĞLIĞI
HİZMETLERİ DB
ZOONOTİK VE
VEKTÖREL
HASTALIKLAR DB
BİRİNCİ BASAMAK
SAĞLIK
KURULUŞLARI
PLANLAMA VE
ORGANİZASYON DB
TÜBERKÜLOZ DB
MİKROBİYOLOJİ
REFERANS
LABORATUVARLARI
DB
TÜTÜN VE DİĞER
BAĞIMLILIK YAPICI
MADDELERLE
MÜCADELE DB
RUH SAĞLIĞI
PROGRAMLARI DB
OBEZİTE, DİYABET
VE METABOLİK
HASTALIKLAR DB
KRONİK
HASTALIKLAR, YAŞLI
SAĞLIĞI VE
ÖZÜRLÜLER DB
KADIN VE ÜREME
SAĞLIĞI DB
ÇOCUK VE ERGEN
SAĞLIĞI DB
ÖZLÜK İŞLERİ DB
ÇEVRE SAĞLIĞI DB
TÜKETİCİ
GÜVENLİĞİ
LABORATUVARLARI
DB
BİYOLOJİK
ÜRÜNLER
ARAŞTIRMA VE
GELİŞTİRME DB
HALK SAĞLIĞI
LABORATUVARLARI
DB
DÖNER SERMAYE
YÖNETİMİ DB
SATINALMA VE İDARİ
İŞLER DB
İSTATİSTİK VE BİLGİ
İŞLEM DB
A2 - Taşra Teşkilatı
İ-1 Grubu İl
HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ
HALK SAĞLIĞI
LABORATUVARLARI
AİLE SAĞLIĞI
MERKEZLERİ
TOPLUM SAĞLIĞI
MERKEZLERİ
MÜDÜR YARDIMCILARI
AİLE HEKİMLİĞİ
UYGULAMA ŞB.MD.
ATAMA ŞB. MD.
AŞI PROGRAMLARI
ŞB. MD.
AİLE HEKİMLİĞİ EĞİTİM
VE GELİŞTİRME ŞB.MD.
ÖZLÜK İŞLERİ ŞB. MD.
BULAŞICI HASTALIKLAR
ŞB. MD.
AİLE HEKİMLİĞİ İZLEME
VE DEĞERLENDİRME
ŞB.MD.
İDARİ İŞLER ŞB.MD.
TÜBERKÜLOZ ŞB. MD.
MALİ İŞLER ŞB. MD.
TOPLUM SAĞLIĞI
HİZMETLERİ ŞB. MD.
DİSİPLİN İŞLERİ ŞB. MD.
RUH SAĞLIĞI
PROGRAMLARI ŞB. MD.
OBEZİTE, DİYABET VE
METABOLİK
HASTALIKLAR ŞB. MD.
TÜTÜN VE DİĞER
BAĞIMLILIK YAPICI
MADDELER ŞB. MD.
ÇEVRE SAĞLIĞI ŞB. D.
ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞB.
MD.
İSTATİSTİK VE BİLGİ
İŞLEM ŞB. MD.
KANSER ŞB. MD.
BULAŞICI OLMAYAN
HASTALIKLAR VE
KRONİK DURUMLAR ŞB.
MD.
ÇOCUK, ERGEN, KADIN
VE ÜREME SAĞLIĞI
HİZMETLERİ ŞB. MD.
6
A2 - Taşra Teşkilatı
İ-8 ve İ-9 Grubu İller
HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ
HALK SAĞLIĞI
LABORATUVARLARI
AİLE SAĞLIĞI
MERKEZLERİ
TOPLUM SAĞLIĞI
MERKEZLERİ
MÜDÜR YARDIMCISI
AİLE HEKİMLİĞİ VE
TOPLUM SAĞLIĞI
HİZMETLERİ ŞB.MD.
BULAŞICI HASTALIKLAR,
ÇEVRE VE ÇALIŞAN
SAĞLIĞI ŞB.MD.
DESTEK HİZMETLERİ
ŞB.MD.
BULAŞICI OLMAYAN
HASTALIKLAR,
PROGRAMLAR VE
KANSER ŞB.MD.
7
A2 - Taşra Teşkilatı
Halk Sağlığı Müdürlüğü Taşra Yapılanması
Halk Sağlığı Müdürlüğüne Bağlı Birimler
Kurum Sayısı
TSM’ ye Bağlı
Birimler
Toplum Sağlığı Merkezleri
957
AÇSAP Birimi
189
Verem Savaş Birimi
179
KETEM Birimi
90
Hemoglobinopati Tanı Birimi
29
Deri ve Zührevi Hastalıklar Birimi
11
Sıtma Savaş Birimi
39
Halk Sağlığı Laboratuvarları
537
83
Aile Sağlığı Merkezleri
6717
Sağlık Evleri
5694
Entegre İlçe Hastaneleri (E2+E3)
(93+56) 149
Toplam
14.089
8
B - Görev Tanımı
B – Kurumun Görev Tanımı
663 sayılı KHK ile Verilen Görevler
• Halk sağlığını korumak ve geliştirmek, sağlık için risk oluşturan
faktörlerle mücadele etmek.
• Birinci basamak sağlık hizmetlerini yürütmek, bu hususta gerekli
düzenlemeleri yapmak.
• Bulaşıcı hastalıklar, bulaşıcı olmayan, kronik hastalıklar ve kanser ile
anne, çocuk, ergen, yaşlı ve engelli gibi risk gruplarıyla ilgili izleme,
sürveyans, inceleme, araştırma, bağışıklama ve kontrol çalışmaları
yapmak, bunlarla ilgili verilerin toplanmasını sağlamak, belirlenen
hedefler doğrultusunda plan ve programlar hazırlamak, uygulamaya
koymak, denetlenmesini sağlamak, değerlendirmek, gerekli
önlemleri almak, bu konuda politika ve düzenlemelerin oluşturulması
için Bakanlığa teklifte bulunmak.
10
B – Kurumun Görev Tanımı
663 sayılı KHK ile Verilen Görevler
• Hayat kalitesini yükseltecek alışkanlıkları kazandırarak toplumdaki
tüm bireylerin sağlığını geliştirmek; hatalı beslenme alışkanlıkları,
obezite, sigara ve benzeri zararlı maddelerin yol açtığı sağlık riskleri
ve tehditleri ile mücadele etmek, bu hususları izlemek, araştırmak,
veri toplanmasını sağlamak ve değerlendirmek.
• Birey, toplum ve çevre sağlığını etkileyen ve genel sağlığı
ilgilendiren her tür etkeni incelemek, teşhis etmek, değerlendirmek
ve kontrol etmek üzere gerekli laboratuvar hizmetlerinin
organizasyonunu sağlamak ve ulusal referans laboratuvarı kurmak
ve işletmek, içme suları, biyosidal ürünler gibi görev alanına giren
konularda tüketici güvenliği ile ilgili tedbirleri almak ve buna yönelik
her türlü iş ve işlemi tesis etmek.
11
B – Kurumun Görev Tanımı
663 sayılı KHK ile Verilen Görevler
 Sağlık tehditlerine yönelik erken uyarı ve cevap geliştirilmesi
amacıyla gerekli organizasyonu sağlamak, halk sağlığını tehdit eden
konularda gereken tüm tedbirleri almak ve gerektiğinde müeyyide
uygulamak.
 Biyolojik ürünler ve test materyali ile benzeri ürünlerle ilgili araştırma
ve geliştirme faaliyetlerinde bulunmak, bu ürünleri temin etmek veya
edilmesini sağlamak, ürettirmek ve gerektiğinde üretmek.
 Görev ve sorumluluk alanıyla ilgili hizmet standardizasyonunu
sağlamak, meslek personelinin yetiştirilmesi için ilgili kurumlarla
işbirliğiyle eğitim programları hazırlamak, eğitim ve yayın
faaliyetinde bulunmak.
12
C – Personel Durumu
Tüketici ve Çalışan Güvenliği
Başkan Yardımcılığı
Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar,
Programlar ve Kanser Başkan
Yardımcılığı
Birinci Basamak Sağlık
Hizmetleri Başkan Yardımcılığı
Bulaşıcı Hastalık Kontrol
Programları Başkan
Yardımcılığı
Destek Hizmetleri Başkan
Yardımcılığı
Ünvan
Uzman Tabip
5
6
3
21
1
Tabip
5
3
4
7
2
1
22
Ebe, Hemşire, Sağlık Memuru
13
11
15
35
23
3
102
35
14
4
44
16
1
114
18
24
16
46
146
8
8
52
318
Teknik Hizmetler Sınıfı
76
5
3
19
47
5
1
1
157
Yardımcı Hizmetler Sınıfı
14
1
1
12
37
1
Genel Toplam
166
64
14
46
184
272
19
2
Diğer Sağlık Personeli (Diş Tabibi,
Biyolog, Psikolog vb.)
Genel İdari Hizmetler Sınıfı
2
9
53
GENEL TOPLAM
Denetim Hizmetleri Daire
Başkanlığı
Hukuk Müşavirliği
Strateji Geliştirme Daire
Başkanlığı
Başkanlık Bürosu
C1 - Merkez Teşkilatı
Merkez Teşkilatı Kadrolu Personel Durumu
36
66
815
Unvan
Diğer Sağlık Personeli (Diş Tabibi,
Biyolog, Psikolog vb.)
Genel İdari Hizmetler Sınıfı
Genel Toplam
Tabip
2
8
10
12
1
Ebe, Hemşire, Sağlık Memuru
5
53
17
23
14
3
10
4
7
2
6
9
12
8
48
8
1
1
3
6
19
2
5
7
70
76
1
Teknik Hizmetler Sınıfı
1
Uzman Tabip
24
90
15
9
Yardımcı Hizmetler Sınıfı
44
4
3
0
15
1
2
2
GENEL TOPLAM
Denetim Hizmetleri Daire
Başkanlığı
Hukuk Müşavirliği
Strateji Geliştirme Daire
Başkanlığı
Destek Hizmetleri Başkan
Yardımcılığı
Bulaşıcı Hastalık Kontrol
Programları Başkan
Yardımcılığı
Birinci Basamak Sağlık
Hizmetleri Başkan Yardımcılığı
Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar,
Programlar ve Kanser Başkan
Yardımcılığı
Tüketici ve Çalışan Güvenliği
Başkan Yardımcılığı
Başkanlık Bürosu
C1 - Merkez Teşkilatı
Merkez Teşkilatta Geçici Görev Yapan Personel Durumu
24
33
113
26
89
311
C2 - Taşra Teşkilatı
Taşra Teşkilatında Görev Yapan Personel Durumu
Aile
Hekimi
(Tabip,
Uzman
Tabip)
20.188
Aile Sağlığı
Diğer Genel İdari
Teknik
Elemanı
Uzman
Tabip Sağlık
Hizmetler Hizmetler
(Ebe, Hemşire, Tabip
Personeli
Sınıfı
Sınıfı
Sağlık Mem.)
19.506
497
5.563
33.048
16
5.707
1.205
Diğer
Genel
Toplam
4.083
89.797
D – Program ve Projeler
D - Program ve Projeler
Beklenen Hayat Süreleri Karşılaştırması
DSÖ 1998 yılı
raporunda,
Türkiye’de beklenen
hayat süresini 2025
yılı için 75 yıl olarak
tahmin etmişti.
Buna şimdiden
ulaşmış durumdayız.
18
D - Program ve Projeler
Evlilik Öncesi Danışmanlık Programı
Sağlıklı aile yapısı, üreme sağlığı, bulaşıcı hastalıklar, akraba evliliği ve
genetik geçişli hastalıklarla ilgili danışmanlık hizmeti verilmesi, kişilerin
olası riskler, sonuçları ve korunma yolları konularında bilgilendirilmesi,
gebelik isteği ile başvuran çiftlere gebelik öncesi danışmanlık verilmesi,
gebeliği önleyici yöntemler, anne ve bebek ölümlerinin önlenmesi
açısından, risk oluşturabilecek durumların gebelik öncesinde tespit
edilmesi ve erken önlem alınmasının sağlanması amaçlanmıştır.
19
D - Program ve Projeler
Misafir Anne Uygulaması
2008 yılında başlatılan bu uygulamada; doğum sırasında olumsuz iklim
ve ulaşım şartlarının ulaşımı imkansız hale getirebildiği bölgelerdeki
gebelerle, sosyal sebeplerle doğum esnasında sağlık kurumuna
erişimde problem yaşayabilecek gebeler tespit edilerek, planlanan
merkezlere
nakledilmekte,
doğuma
kadar
konaklatılmaktadır.
Hastanede doğumun gerçekleştirilmesinin ardından anne ve bebeğin
sağlık
durumu
nakle
uygun
hale
götürülmektedir.
20
geldikten
sonra
evlerine
D - Program ve Projeler
Misafir Anne Uygulaması
Ekim 2008 - Ekim 2012 Arası Misafir Anne Uygulaması Kapsamında Davet Edilip
Misafir Edilen ve Doğum Yapan Gebe Verileri
Yıllar
2008
2009
2010
2011
2012
Toplam
3.091
43.829
41.386
36.318
30.716
155.340
Daveti Kabul Eden Gebe Sayısı
794
8.407
7.550
6.360
10.742
33.853
Misafir Edilen Gebe Sayısı
243
6.253
5.699
4.795
4.489
21.479
Misafir Edilip Doğum Yapan Gebe Sayısı
243
6.194
5.661
4.767
4.476
21.341
Sağlık Personeli Koordinasyonunda Misafir
Edilmeden Doğumu Hastanede Gerçekleşen
Gebe Sayısı
0
594
568
608
381
2.151
Misafir Anne Uygulamasından Faydalanarak
Doğum Yapan Toplam Gebe Sayısı
243
6.788
6.229
5.375
4.857
23.492
Daha Elverişli Koşullara Davet Edilen Gebe
Sayısı
21
21
D - Program ve Projeler
Doğum Öncesi Bakım Alan Kadınlar (%)
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
95
54
58
62
66
70
74
80
99
82
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2003 ve 2008 DÖB verisi TNSA
2003-2010 DÖB ( 4 ziyaret), 2011-2012 DÖB (1 ziyaret)
22
D - Program ve Projeler
Hastanede Doğum Oranları (%)
98.3
100.0
93.6
95.0
91.6
88.4
90.0
85.0
89.4
84.2
80.0
75.0
2007
2008
2009
23
2010
2011
2012 11
ay
D - Program ve Projeler
Türkiye’de Kurumlara Göre 2011 Yılı Sezaryen Oranları (%)
66.6
65.9
38.3
36.8
37.4
Devlet
17.6
Toplam Sezaryen
Primer
SB Verileri
24
Özel
Üniversite
D - Program ve Projeler
Anne Ölüm Oranları
YÜ Z BİN DE
Anne Ölümü
Hedef 2015
120
100
100
80
70
60
25
40
28,5
20
19,4
0
1990
1998
2006
2008
18,4
2009
16,5
2010
15,5
2011
Kaynak: 1990 DPT Projeks iyonu, 1998 H as tane Araştırmas ı Projeks iyonu , 2006U AÖÇ, 2008-2011 Bakanlık
kayıtları
25
D - Program ve Projeler
Bebek Ölüm Oranları
26
D - Program ve Projeler
Yeni Doğan Tarama Programı
• Fenilketonüri Tarama Programı;
1987 yılında başlatılıp, 1993’de Türkiye’ye yaygınlaştırıldı.
• Ulusal Neonatal Tarama Programı;
25.12.2006’da Türkiye genelinde uygulama başlatıldı.
 Fenilketonüri,
 Konjenital hipotiroidi
 Biyotidinaz
 Kistik fibrozis?
• İşitme Taraması;
 2000 yılında Ankara’da pilot çalışma
 2005 yılından itibaren yaygınlaştırılmakta..
• Gelişimsel Kalça Displazisi
27
D - Program ve Projeler
Yeni Doğan Tarama Oranları ve Vaka Sayıları
120
95
100
88
95
96
99
99
Yıl
FKU
KHT
BE
2008
217
1.495
-
2009
212
2.168
187
2010
182
2.543
199
2011
154
2.201
204
2012
101
1.821
119
80
60
53
59
40
20
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2002
1998
0
28
D - Program ve Projeler
Yeni Doğan İşitme Taraması
İşitme kaybı insidansı;
• Yenidoğan Dönemi
• Çocukluk Dönemi
• Beklenen Vaka (yılda)
1-3/1000
6/1000
1.800-2.500
Erken teşhis ve rehabilitasyon ile;
• Uygun psikolojik ve sosyal gelişim
• Yaş ve zekalarına uygun eğitim
• Sosyal uyum
Böylece işitme kaybı ile doğan çocuklar, psikolojik ve sosyal
gelişimlerini sağlıklı bir şekilde tamamlayarak kendine yeten, hayata
uyumlu ve üretken bireyler haline gelebilirler.
29
D - Program ve Projeler
Yeni Doğan İşitme Taraması
Sonuçlar
Merkez Sayıları
800
727
Yıl
Taranan
bebek
Sevk
Tanı konan
bebek
2005
96.313
1378
76
2006
128.096
674
145
2007
189.588
2.732
400
2008
349.381
3.255
748
2009
441.332
6.057
1.055
2010
765.915
8.101
1.506
2011
1.013.085
30.565
1.757
2012*
811.765
14.623
1.681
700
584
600
451
500
400
300
224
148
200
100
1
36 39
67
0
* 9 aylık veri
30
D - Program ve Projeler
Gelişimsel Kalça Displazisi Taraması
• Gelişimsel kalça displazisi, kalçayı oluşturan yapıların intrauterin
oluşumları sırasında normal olmalarına rağmen, çeşitli nedenlerle
sonradan yapısal bozulma gösterdiği dinamik bir hastalıktır.
• Her zaman doğumsal olarak ortaya çıkmaması nedeniyle “doğuştan
kalça çıkığı" yerine bugün artık “gelişimsel kalça displazisi (GKD)”
terimi daha yaygın olarak kullanılmaktadır.
31
D - Program ve Projeler
Çocuk İzlem Merkezleri
Çocuk İzlem Merkezleri (ÇİM), istismar veya kötü muameleye maruz
kalmış çocuğun koruma altına alınarak daha fazla örselenmesini
engellemek için yasal hizmetler dâhil ihtiyaç duyabileceği tüm hizmetlerin
onun yanına getirilmesi amacıyla oluşturulmuştur. Her sağlık bölgesinde
bir adet olacak şekilde 29 ÇİM yapılandırılması öngörülmektedir.
İl
Adana
2 Antalya
3 Bursa
4 Diyarbakır
5 İzmir
6 Gaziantep
7 Kayseri
8 Samsun
9 Ankara
1
Mevcut ÇİM Merkezleri
Adana Numune Hst. Seyhan Uygulama Mrkz.
Aşır Aksu Hastanesi
Şevket Yılmaz DH
Çocuk Hastanesi
Behçet Uz ÇH
Çocuk Hastanesi
Emel - Mehmet Tarman ÇH
Kadın Doğum ve Çocuk H
Dr. Sami Ulus ÇH
32
D - Program ve Projeler
Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri
Dünya Sağlık Örgütü’ nün ruh sağlığı politikaları doğrultusunda
Türkiye Ruh Sağlığı Eylem Planını uyguluyoruz.
Ruh sağlığı hizmetlerinin, çağdaş dünyada uygulandığı şekilde
toplum temelli olarak geliştirilmesi için Toplum Ruh Sağlığı
Merkezlerini (TRSM) açıyoruz.
48 ilde 57 Toplum Ruh Sağlığı Merkezi aktif durumda.
Hedefimiz 81 ilde, 236 merkezle modeli ülke geneline
yaygınlaştırmak.
33
D - Program ve Projeler
Suriyeli Misafirlere Yönelik Halk Sağlığı Hizmetleri
• Geçici koruma altına alınan Suriyelilere Kurumumuz tarafından
verilen sağlık hizmetleri “Toplum Sağlığı Hizmetleri DB” tarafından
koordine edilmektedir.
• İllerde koordinasyonu bir “Halk Sağlığı Müdür Yardımcısı”
sağlamakta olup çadırların bulunduğu alanlardaki hizmetlerin takibi
için “Kamp Sorumlusu” görevlendirilmiştir.
• Çevre sağlığı ve bulaşıcı hastalık verileri günlük olarak, diğer veriler
ise haftalık periyotlarla toplanmakta ve değerlendirilmektedir.
• Çadır kentlerin bulunduğu illerdeki personel sayıları, ihtiyaç
gözetilerek PDC’nin üzerinde tutulmaktadır.
34
D - Program ve Projeler
Suriyeli Misafirlerin İllere Dağılımı
7 ilde, 14 çadır kentte, toplam 169.087 Suriyeli Misafire sağlık
hizmeti sunulmaktadır (01.02.2012).
80000
72275
70000
60000
50000
40000
34988
30000
20000
13626
16757
13556
7951
10000
9934
0
Hatay
Kilis
Şanlıurfa
Gaziantep
35
Osmaniye
Adıyaman
Kahramanmaraş
GEÇİCİ KORUMA ALTINA
ALINAN SURİYELİ MİSAFİR
GÜNLÜK POLİKLİNİK
SAYISI
TOPLAM POLİKLİNİK
SAYISI
GÜNLÜK SEVK SAYISI
TOPLAM HASTANEYE SEVK
SAYISI
HASTANEDE YATAN HASTA
SAYISI
TOPLAM YATAN HASTA
SAYISI
169.087
3.457
663.149
664
104.480
208
16.639
36
MEDİKAL
HASTA
AMELİYAT SAYISI
DOĞUM SAYISI
YATAN HASTA
TANISI
ATEŞLİ SİLAH
YARALANMASI
D - Program ve Projeler
Suriyeli Misafirlere Yönelik Sağlık Hizmetleri
01.02.2013
75
133
9.762
2.295
D - Program ve Projeler
Suriyeli Misafirlere Yönelik Halk Sağlığı Hizmetleri
KAMPLARDAKİ ANA ÇOCUK SAĞLIĞI HİZMETLERİ
TEKEL
ALTINÖZÜ
HATAY
BOYNUYOĞUN
TEKEL
YAYLADAĞI
YİBO
ANTAKYA
APAYDIN
MERKEZ
CEVDETİYE
CEYLANPINAR
TELHAMUT
AKÇAKALE
SÜLEYMANŞAH
MERKEZ
ÖNCÜPINAR
KARKAMIŞ
KARKAMIŞ
NİZİP
NİZİP
ISLAHİYE
ISLAHİYE
K.MARAŞ
MERKEZ
K.MARAŞ
ADIYAMAN
MERKEZ
ADIYAMAN
OSMANİYE
ŞANLIURFA
KİLİS
GAZİANTEP
TOPLAM
37
BEBEK
İZLEM
ÇOCUK
İZLEM
GEBE
SAYISI
GEBE İZLEM
HAFTALIK
DOĞUM
SAYISI
0
0
3
10
7
235
0
16
0
43
37
8
71
34
464
0
0
5
5
3
280
0
0
0
3
43
0
53
9
401
26
27
74
36
80
65
177
141
118
2
125
172
4
11
1058
0
0
6
10
5
65
37
21
10
2
17
27
4
11
213
0
0
1
3
1
3
3
4
21
0
5
1
0
3
45
D - Program ve Projeler
Suriyeli Misafirlere Yönelik Halk Sağlığı Hizmetleri
38
D - Program ve Projeler
Suriyeli Misafirlere Yönelik Halk Sağlığı Hizmetleri
MİKROBİYOLOJİK
TOPLAM
NUMUNE
UYGUNSUZ
NUMUNE
TOPLAM
NUMUNE
UYGUNSUZ
NUMUNE
TOPLAM
NUMUNE
UYGUNSUZ
NUMUNE
KLORLAMA
CİHAZ TİPİ
BAKİYE KLOR ÖLÇÜM
SONUÇLARI
KİMYASAL
TEKEL
OTOMATİK
1
0
1
0
5
0
BOYNUYOĞUN
OTOMATİK
1
0
1
1
5
0
TEKEL
OTOMATİK
1
0
1
0
7
0
YİBO
OTOMATİK
1
0
1
0
7
0
ANTAKYA
APAYDIN
OTOMATİK
4
0
4
0
20
0
MERKEZ
CEVDETİYE
OTOMATİK
5
0
1
0
25
0
CEYLANPINAR
TELHAMUT
OTOMATİK
8
0
8
0
168
0
AKÇAKALE
SÜLEYMANŞAH
OTOMATİK
10
0
10
0
35
0
MERKEZ
ÖNCÜPINAR
OTOMATİK
8
0
0
0
11
0
KARKAMIŞ
KARKAMIŞ
OTOMATİK
3
0
3
0
15
0
NİZİP
NİZİP
OTOMATİK
1
0
1
0
7
1
ISLAHİYE
ISLAHİYE
OTOMATİK
1
0
1
0
5
0
K.MARAŞ
MERKEZ
K.MARAŞ
OTOMATİK
11
0
0
0
55
0
ADIYAMAN
MERKEZ
ADIYAMAN
OTOMATİK
6
0
6
0
18
0
61
0
38
1
383
1
KAMPLARDAKİ SU İZLEM ÇALIŞMALARI
ALTINÖZÜ
HATAY
OSMANİYE
ŞANLIURFA
KİLİS
GAZİANTEP
YAYLADAĞI
TOPLAM
39
D - Program ve Projeler
Özürlü Sağlık Kurulu Raporu Düzenlemeleri
• Ülkemizde engellilere yönelik bütün hizmetlerin giriş
kapısı engelliliğin belgelenmesidir. Bu belgeleme Özürlü
Sağlık Kurulu Raporu ile yapılmaktadır.
• Kurumumuz özürlü sağlık kurulu raporlarına ilişkin
sıkıntıları gidermek üzere çalışmaktadır.
• En önemli eleştiri konularından biri olan hastaneler arası
değerlendirme farklarını ortadan kaldırmak üzere
raporların elektronik ortamda düzenlenmesi suretiyle
standardizasyon çalışmasına devam etmekteyiz.
40
D - Program ve Projeler
Engellilere Yönelik Uygulamalarımız
• Poliklinik hizmetlerinde engellilere öncelik tanınması,
• Sağlık kuruluşlarının iç ve dış mekanlarının özürlüler için erişilebilir
hale getirilmesi,
• Sağlık kuruluşlarında özürlü ve yaşlı hastalara hizmet alımlarını
kolaylaştıracak, işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel
(hostes hizmeti) temin edilmesi,
• İşitme özürlü hastalarla iletişimi sağlamak üzere işaret dili bilen
personel istihdam edilmesi
• Özürlü ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan
başka bir sağlık kuruluşuna nakli gerektiğinde, imkânlar ölçüsünde
transferinin sağlanması,
• Evde bakım hizmetleri kapsamında her ilde ihtiyaca cevap verecek
sayıda özürlü nakil aracı temin edilerek hizmete sunulması
41
D - Program ve Projeler
Çok Sektörlü Sağlık Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı
Amaç: Çok sektörlü sağlık sorumluluğu yaklaşımı ile tarafları
harekete geçirmek ve işbirliği çerçevesinde halkın sağlık
düzeyini yükseltmek ve geliştirmektir.
• Proje 2011 yılı Ocak ayında Sağlık Bakanlığı, Kalkınma
Bakanlığı ve Düzce Üniversitesi işbirliğinde başlatıldı.
• Projeye 33 Üniversite, ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşları ile
Bakanlığımız birimlerinden yaklaşık 500 katılımcı katkı
sağladı.
• 2012 yılı sonu itibarıyla Projenin koruyucu sağlık hizmetleri ile
ilgili bölümü tamamlanarak uygulanabilir bir Program haline
getirildi.
42
D - Program ve Projeler
Çok Sektörlü Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı
1- Biyolojik Çevrenin Geliştirilmesi
•
Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi
•
Hayvan sağlığının geliştirilmesi
2- Sağlıklı Beslenme
•
Su sağlığı, güvenirliği ve kalitesi
•
Gıda güvenliği ve besin kalitesi
3- Sağlığın Bireysel ve Sosyal Belirleyicilerinin
Geliştirilmesi
•
Özbakımın geliştirilmesi
•
Oyuncak güvenirliğinin artırılması (çocuk
gereçleri)
•
Okul sağlığı (çocuklar için sağlıklı alanlar)
•
Ağız ve diş sağlığının geliştirilmesi
•
Ruh sağlığının korunması ve geliştirilmesi
•
Sosyal statülerin iyileştirilmesi
•
Sağlığa kültürel yaklaşım
4- Yaşam Alanlarının Geliştirilmesi
•
Sağlıklı yaşam alanlarının sağlanması
•
Umuma açık yerlerin iyileştirilmesi
•
Sosyal alanların geliştirilmesi
•
Sağlık tesisleri yönetişiminin geliştirilmesi
•
Turizmin sağlığının geliştirilmesi
•
Mezarlıkların düzenlenmesi
5- Fiziksel Çevrenin Geliştirilmesi
•
Hava kalitesinin iyileştirilmesi
•
Elektromanyetik güvenliğin sağlanması
•
Atıkların bertaraf edilmesi
•
Gürültünün önlenmesi
•
İklim değişikliği politikalarının geliştirilmesi
•
Ekosistem sürdürülebilirliğinin sağlanması
•
Nükleer ve radyasyon güvenliğinin sağlanması
43
D - Program ve Projeler
Çok Sektörlü Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı
6- Kimyasal Çevrenin Geliştirilmesi
•
Kimyasal maddelerin güvenliğinin sağlanması
•
Kozmetik ve deterjanların kalitesinin
artırılması
•
Giysilerin güvenilirliği ve kalitesinin artırılması
7- Tıbbi Cihaz ve Ürünlerin Güvenli ve Akılcı
Kullanımının Geliştirilmesi
•
Tıbbi ürünlerin (biyolojik ürün ve ilaçlar)
güvenirliğinin artırılması
•
Tıbbi cihazların güvenirliğinin artırılması
•
Mikro ve nanoteknoloji ile üretilmiş
malzemelerin güvenli kullanımının
sağlanması
•
Kan ve kan ürünleri hizmetlerinin
iyileştirilmesi
•
Bitkisel ürünlerin güvenirliğinin sağlanması
•
Organ nakli hizmetlerinin iyileştirilmesi
8- Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Yönetiminin
Geliştirilmesi
•
Genetik hastalıkların önlenmesi
•
Kanserden korunma
•
Kronik hastalıkların önlenmesi
9- İş Sağlığının Geliştirilmesi
•
İş sağlığının geliştirilmesi
•
Gayrı sıhhi müesseselerin etkilerinin
azaltılması
10- Afetlere Hazırlıklı Olma ve Kazaların Önlenmesi
•
Ulaşım güvenliğinin geliştirilmesi
•
Afetlere hazırlıklı olma ve müdahale
•
Biyoterörizmin etkilerinin azaltılması
•
Kazaların önlenmesi ve ilkyardım
11- Kanıta Dayalı Sağlık İletişiminin Geliştirilmesi
•
Sağlık iletişiminin geliştirilmesi
•
Sağlık bilişiminin geliştirilmesi
44
D - Program ve Projeler
Çevre Faktörlerinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkilerinin Araştırılması
Amaç: Çevre faktörlerinin insan sağlığı üzerine olan etkilerini tespit
etmek ve bunları azaltmak üzere model geliştirmektir.
Proje, Çok Sektörlü Sağlık Sorumluluğunu Geliştirme Programı
kapsamında Kurumumuzca yürütülmektedir.
Çalışma, sanayinin olumsuz etkileri açısından çok gündemde olan
Dilovası nedeniyle Kocaeli’de planlanmış, karşılaştırma ili olarak da
Antalya çalışmaya alınmıştır.
Çalışmalar devam ederken Ergene Havzasında çevresel kirleticilerin
gündeme gelmesi nedeniyle Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli illeri de
çalışmaya dahil edilmiştir.
Çalışma her konu için belirlenmiş olan değişik üniversite ve
branşlardan danışman öğretim üyeleri ile yürütülmektedir.
45
D - Program ve Projeler
Çevre Faktörlerinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkilerinin Araştırılması
Proje kapsamında çalışılan konu başlıkları
1
Çalışma İllerinde Kanser Ön Tanılarının Teyit Çalışması (Saha çalışması tamamlandı)
2
Çalışma Bölgesinde Hastalık Yükünün Tespiti (Saha çalışması ve ön rapor tamamlandı)
3
Halkın Ağır Metal Maruziyetinin Değerlendirmesi (%70 tamamlandı)
4
Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi (Saha çalışması başlatıldı, Nisan 2013)
5
Elektromanyetik Alan Tespiti ve Kirletici Faktörlerin Değerlendirilmesi (Saha çalışması başlatıldı)
6
İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Durum Değerlendirmesi (Nisan 2013 Kocaeli bölgesi )
7
Gıda Güvenliği ve Beslenme Kalitesinin Değerlendirilmesi
8
Su Ürünlerinin Değerlendirilmesi (Ön çalışma başlatıldı, Nisan 2013)
9
İçme ve Kullanma Suyunun Durumu ve Etkileyen Faktörler
tamamlandı)
(Ön çalışma başlatıldı, Nisan 2013)
(Saha çalışması ve ön rapor
10 Sıvı Atıkların Durum Tespiti ve Değerlendirilmesi (Saha çalışması başlatıldı, Nisan 2013)
11 Kronik Hastalıkların Değerlendirilmesi (Saha çalışması ve ön rapor tamamlandı)
12 Ülke Düzeyinde Kanser Verilerinin Değerlendirilmesi
13 Medya-İletişim
14 Çalışmaların İstatiksel Değerlendirmesi
46
D - Program ve Projeler
Çevre Faktörlerinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkilerinin Araştırılması
Kanser teyit çalışmasında gidilen kişi sayısı.
İller
Gidilen kişi sayısı
Kocaeli
Antalya
Edirne
Kırklareli
Tekirdağ
Toplam
28.514
52.931
3.815
4.625
10.286
100.171
Hastalık yükü çalışmasında gidilen hane sayısı.
İller
Kocaeli
Antalya
Toplam
Hane Sayısı
Kent
13.403
18.285
31.688
Toplam
Kır
882
3.055
3.937
47
14.285
21.345
35.630
D - Program ve Projeler
Ölüm Bildirim Sistemi
• Bakanlığımız, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve
Türkiye İstatistik Kurumu ile yapılan ortak çalışmalar neticesinde tek
veri tabanında ve kurumsal hiyerarşik yapıda yönetilebilen “Ölüm
Bildirim Sistemi” (ÖBS) yazılım programı geliştirildi. Yazılım
www.obs.gov.tr, 01/01/2013 tarihinde hizmete sunuldu.
• ÖBS uygulaması Bakanlığımız tarafından 26/12/2012 tarihli ve
2012/5 sayılı Genelge ile illere duyurulmuştur. İlgili kurumların
(belediyeler, sağlık kurum ve kuruluşları vb.) merkez ve taşra
teşkilatlarının işbirliği, bilgi paylaşımı ve desteği alınmıştır. Bu
kapsamda, belediyeler tarafından vatandaşlara sunulacak
hizmetlerin aksatılmadan yürütülmesi sağlanmıştır. ÖBS'nin işleyiş
sorumluluğu illerdeki Halk Sağlığı Müdürlüklerine verilmiştir.
48
D - Program ve Projeler
Aile Hekimliği Uygulaması
49
D - Program ve Projeler
Evde Sağlık Hizmetleri
2010
2011
2012
Ulaşılan Toplam Hasta
16.651
124.085
235.108
Aktif Kayıtlı Hasta
16.651
80.388
134.217
Birim Sayısı
407
642
715
Araç Sayısı
78
793
924
Personel Sayısı
478
3512
4057
50
D - Program ve Projeler
Evde Sağlık Hizmetleri Hastalık Dağılımı
Akciğer ve solunum
sistemi hastalıkları
5%
Ortopedi ve
Travmatoloji
hastalıkları
13%
Nörolojik ve
Psikiyatrik
hastalıklar
43%
Onkolojik
hastalıklar
4%
Hematolojik
hastalıklar
1%
Kronik ve Endokrin
hastalıklar
11%
Kardiyo vasküler
hastalıklar
21%
Kas hastalıkları
(yataga bağımlı)
2%
51
D - Program ve Projeler
Aşı Uygulamaları
1930
Çiçek
1937
Difteri, Boğmaca
1952
BCG
1963
Oral Polio
1968
Difteri – Boğmaca – Tetanoz
1970
Kızamık
1998
Hepatit-B
2006
Kızamık – Kızamıkçık – Kabakulak, Hemofilus influenza tip b
2008
Difteri - Tetanoz - asellüler Boğmaca - Hemofilus influenza tip b –
İnaktif Polio ve Konjuge pnömokok (7 bileşenli)
2010
Difteri - asellüler Boğmaca - İnaktif Polio
2011
Konjuge pnömokok (13 bileşenli)
2012
Hepatit A
2013
Suçiçeği
52
D - Program ve Projeler
Aşı Uygulamaları
53
D - Program ve Projeler
Kuduzla Mücadele Programı
• Ülkemiz, Avrupa’da sokak hayvanı kaynaklı kuduz şüpheli temas
(ısırık, tırmalama vb.) vakalarının görüldüğü nadir ülkelerden biri
olup bu vakaların %71’i köpek kaynaklıdır.
• Yılda yaklaşık 150 bin kuduz şüpheli temas meydana gelmekte bir
ya da iki kişi kuduz sebebiyle hayatını kaybetmektedir.
• Son yıllarda yaban hayatı kaynaklı hayvan kuduzu vakaları yayılma
eğilimi gösterdiğinden insanlarda kuduz görülme riski de
artmaktadır.
• Kuduzun kontrolü esasları:
– Sokak hayvanlarının düzenli olarak kayıt altına alınması,
kısırlaştırılması, aşılanması
– Sahipli hayvanların aşılanması
– Yabani hayvanların aşılanmasıdır.
54
D - Program ve Projeler
Kuduz Şüpheli Temas Sayısı ve Mortalite Hızı
250,000
0.05
Türkiye, 2000 - 2012
0.04
0.04
200,000
0.05
0.04
0.04
150,000
0.03
0.03
0.028
0.03
100,000
0.02
0.01
0.01
0.01
0.014
0.014
0.02
0.013
50,000
0.01
0.01
0
2000
2002
2004
0.00
2006
Kuduz Şüpheli Isırık Vaka Sayısı
55
0.000
2008
2010
Mortalite Hızı (1.000.000)
0.000
2012
0.00
Tütün Ürünlerine
Olan Talebin
Azaltılmasına
Yönelik Önlemler
Halkı Bilgilendirme,
Bilinçlendirme ve Eğitim
Sigarayı Bırakma
Fiyat ve Vergilendirme
Çevresel Dumana Maruziyeti Önleme
Tütün Arzının ve
Tütün Ürünlerinin
Kullanımının
Azaltılmasına
Yönelik Önlemler
Tütün Kullanımı ve
Ulusal Tütün Kontrol
Programının İzlenmesi,
Değerlendirmesi ve
Raporlanması
Ulusal Politika Oluşmasına Yönelik
15 yaşından büyüklerde sigara içmeyenlerin oranını %80’in üzerine çıkarmak,
15 yaşından küçüklerde ise %100’e yakın olmasını sağlamaktır.
Ulusal Tütün Kontrol Programı
(2008-2012)
Birey ve Toplum
Davranışına
Yönelik
ULUSAL TÜTÜN
KONTROL PROGRAMI
Sigaraya Yönelik Reklam Promosyon
Sponsorlukları Önleme
Ürün Kontrolü ve Tüketiciyi Bilgilendirme
Yasadışı Ticaretin Önlenmesi
Gençlerin Ulaşabilirliğinin Engellenmesi
Tütün Üretimi ve Alternatif Politikalar
56
D - Program ve Projeler
Tütün Denetim Faaliyetleri
Tütün Denetim Faaliyetleri
Ülke genelinde 19 Temmuz 2009 tarihinden 21.01.2013 tarihine kadar
yaklaşık 4.682.913 denetim yapılmış toplam 58.042 işletmeye ve
44.513 kişiye cezaî işlem uygulanarak 24.567.970 TL (13.650.000
USD) idari para cezası uygulanmıştır.
Dumansız Hava Sahası Denetim Sisteminin (DHSDS) Faaliyete geçtiği
30.09.2012 tarihinden 21.01.2013 tarihine kadar yaklaşık 441.258
denetim yapılmış ve toplam 10.246 cezai işlem 4.532.143 TL
(2.517.857 USD) idari para cezası uygulanmıştır.
57
D - Program ve Projeler
ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı
Bakanlığımız bünyesinde kurulan ALO 171 Sigara Bırakma Danışma
Hattı Ekim 2010 itibarıyla faaliyete geçmiştir.
Toplam 95 operatörle 7 gün 24 saat hizmet veren danışma hattına
bugüne kadar yaklaşık 6.154.683 başvuru gerçekleşmiştir.
58
D - Program ve Projeler
ALO 171 Cevaplanan Çağrıların Dağılımı 2012
250000
200000
204276 197938
195106
186163
Çağrı Sayıları
167934
141146
150000
103929 109837
100000
50000
0
Aylar
Cevaplanan Toplam Çağrı
59
206350
183756
D - Program ve Projeler
Sigara Bırakma Tedavisi Destek Programı
2011 yılında sigara bırakma tedavisinde kullanılan ilaçlardan
(Zyban, Champix) 360 bin kutu satın alındı.
Program kapsamında 170 bin kişiye ücretsiz ilaç verildi.
60
D - Program ve Projeler
70
Türkiye’de Sigara Kullanımı
60
Yüzde (%)
50
40
30
20
10
0
Kadın
Erkek
Toplam
Kaynaklar:
1993
2004
2006
2008
2012
13,5
57,8
33,6
19,4
52,9
33,7
16,6
50,6
33,4
15,2
47,9
31,2
13,1
41,4
27,0
1993 Sağlık Bakanlığı Araştırması,
2004 Sağlık Bakanlığı Ulusal Hastalık Yükü Çalışması,
2006 Aile Araştırma Kurumu ve TÜİK Aile Yapısı Araştırması
2008 Küresel Yetişkin Tütün Araştırması (SB, TÜİK, DSÖ, CDC)
2012 Küresel Yetişkin Tütün
61 Araştırması (SB, TÜİK, DSÖ, CDC)
61
D - Program ve Projeler
Alkolle Mücadele Programı
Alkollü içkilerin kullanımını mümkün olan en az miktara
indirmek ve alkol bağımlılarının tedavisini sağlamak ve
topluma kazandırmak
• Alkol bağımlılığından korunmaya yönelik politikaları oluşturmak ve
uygulanmasını sağlamak, sağlığa zararları konusunda halk eğitimi
çalışmalarını yürütmek,
• Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içinde eğitim kurumlarında alkol
karşıtı tutum gelişimini sağlamak
• Medyada alkollü içeceklerin kullanımını özendirecek unsurların yer
almasını önlemek ve tütün ve tütün ürünlerinde olduğu gibi alkollü
içeceklerin sponsorluk dahil her türlü reklamının yasaklanmasına
dair mevzuat çalışmaları yapmak,
62
D - Program ve Projeler
Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele Programı
Amaç: Uyuşturucu ve uçucu madde kullanımını önlemek, bağımlı hale
gelen kişilerin tedavilerinin yapılmasını sağlamak ve topluma
kazandırmak
 Uyuşturucu madde bağımlılığından korunma çalışmalarını yürütmek,
sağlığa zararları konusunda halk eğitimi çalışmalarının yürütülmesini
sağlamak
 Uçucu madde bağımlılığından korunma çalışmalarını yürütmek,
sağlığa zararları konusunda başta hedef kitle gençler olmak üzere
halk eğitimi çalışmalarını yürütmek, satış ve üretimini denetlemek
63
D - Program ve Projeler
Ulusal Kanser Programı
•
Kayıt
Kayıt
Önleme
Önleme
Tarama
Tarama
•
Toplum Bazlı Aktif Kayıt
Merkezleri
Epidemiyolojik Çalışmalar
•
•
•
•
Tütün Kontrolu
Obezite Kontrolü
Çevresel Etkiler
Sağlığın Teşviki
•
Meme
Rahim Ağzı
Kalınbağırsak
•
•
Tedavi
Tedavi
64
•
•
Tedavi
Palya-Türk
D - Program ve Projeler
Ülkemizde Kanser Görülme Sıklığı (Yüz binde)
240
222
220
200
180
174
189
198
2004
2005
227
207
182
167
160
140
120
2001
2002
2003
Kanserden Ölüm Oranı (TÜİK)
2002
2009
%12
%20
65
2006
2007
2008
D - Program ve Projeler
Ülkemizde En Sık Görülen Kanser Türleri
Erkek
Kadın
Kadınlarda Görülen Kanserlerin %20-25’i Meme Kanseridir
66
D - Program ve Projeler
Taranabilen Kanserler
Meme
Kadının kendini muayenesi
20 Yaş üzeri, ayda bir
Rahim Ağzı
Smear Testi
30-65 yaş arası, 5 yılda bir
Kalınbarsak
Dışkıda Gizli Kan Testi
50-69 Yaş arası, yılda bir
Doktorun meme muayenesi
20 Yaş üzeri, 2 yılda bir
40 Yaş üzeri, yılda bir
Mamografi
50-69 yaş arası, 2 yılda bir
HPV Testi
30-65 yaş arası, 5-10 Yıl
Kolonoskopi
50-69 Yaş arası, 10 yılda bir
D - Program ve Projeler
Aktif Kanser Kayıt Merkezleri
• Dünyada aktif kayıt ile nüfusun %8’i konusunda bilgi toplanabilmektedir.
• Türkiye’de İstanbul ve Mersin’de açılacak merkezler ile 14 ilde aktif kanser
kayıt merkezi bulunacak ve nüfusun %50’sini kapsayacak şekilde kanser
kaydı tutulabilecektir.
68
D - Program ve Projeler
KETEM Planlamaları
280
300
250
200
2002
124
2012
150
2017
100
11
50
0
2002
2012
2017
D - Program ve Projeler
Ambalajlı Suların Elektronik Takip Projesi
70
D - Program ve Projeler
Merkez Mikrobiyoloji Refarans Laboratuvarlarımız
1. Ulusal Tüberküloz Referans Laboratuvarı
2. Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarı
3. Ulusal Bakteriyoloji ve Mikoloji Referans Laboratuvarı
4. Ulusal Enterik Patojenler Referans Laboratuvarı
5. Ulusal Yüksek Riskli Patojenler Referans Laboratuvarı
6. Ulusal Parazitoloji Referans Laboratuvarı
7. Ulusal Moleküler Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarı
71
D - Program ve Projeler
Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi
• Bilimsel hakemli dergi
• 1938’den itibaren yayında
• 18 uluslararası dizinde
• 2009’dan beri online
makale kabul sistemi
• Web sayfasında 1938’den
itibaren yayın arşivi
• 4 sayı/yıl ve yılda en az bir
ek sayı (rapor/sempozyum
bildirisi)
72
D - Program ve Projeler
Obezite ile Mücadele Programı
Türkiye Obezite ile Mücadele Programı ve Ulusal Eylem Planı’nı
2010 yılında uygulamaya koyduk.
Sağlıklı yaşam davranışı hedefleri:
• Vücut kitle indeksinin hesaplanması
• Porsiyon küçültme
• Hareketi artırma
73
D - Program ve Projeler
Ondokuz Yaş ve Üzeri Bireylerde Vücut Kitle İndeksinin Dağılımı
Zayıf %2
Obez
%30
Normal
%33
Kilolu
%35
Kaynak: Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010
74
D - Program ve Projeler
Oniki Yaş ve Üzeri Bireylerde Fiziksel Aktivite Durumu (%)
Haftada
1-2 Kez
%10
Haftada 3
Kez ve Üzeri
%18
Egzersiz
Yapmayan
%72
Kaynak: Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010
75
D - Program ve Projeler
Dünyada ve Türkiye’de Obezite ve Fazla Kilo Sıklığı (%)
70
65
62
60
54
50
40
Fazla Kilolu
Obez
30
30
26
22
20
14
10
3
0
Türkiye
Amerika Bölgesi
Avrupa Bölgesi
76
Güneydoğu Asya Bölgesi
Dünya Sağlık Örgütü, Küresel Durum Raporu, 2010
Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması, 2010
D - Program ve Projeler
Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı
1. Politika geliştirilmesi
2. Obezitenin önlenmesine
yönelik çalışmalar
3. Obezitenin teşhis ve
tedavisine yönelik önlemler
29.09.2010 tarihli ve 27714 sayılı
Resmi Gazetede Başbakanlık
Genelgesi olarak yayımlanmıştır.
77
D - Program ve Projeler
Dünya’da ve Türkiye’de Diyabet Sıklığı (%)
14
12
12
11
11
10
10
9
8
6
4
2
0
Dünya Ortalaması
Türkiye
Doğu Akdeniz Bölgesi
Dünya Sağlık Örgütü, Küresel Durum Raporu, 2010
Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörlerinin Sıklığı Araştırması, 2011
78
Amerika Bölgesi
Avrupa Bölgesi
D - Program ve Projeler
Türkiye Diyabet Önleme ve Kontrol Programı
1. Diyabetin önlenmesi
2. Diyabet ve
komplikasyonlarının etkin
tedavisi
3. Diyabetli hastaların
yaşam kalitesinin
yükseltilmesi
4. Çocukluk çağı diyabetinin
kontrolü.
79
D - Program ve Projeler
Dünya’da ve Türkiye’de Tuz Tüketim Miktarı
16
14
12
10
8
TUZ TÜKETİMİ GRAM/GÜN
6
4
2
0
TÜRKİYE
DSÖ
JAPONYA
ÇİN
İNGİLTERE
ABD
SALTurk 2, 2012
Düyada Tuz Tüketim Durumu, WHO, 2007
80
D - Program ve Projeler
Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye’de Cinsiyete Göre Tuz Tüketimi
Ülke
Erkek
Kadın
Yıl
Finlandiya
9.3 g/gün
6.8 g/gün
2007
Almanya
7.35 g/gün
5.94 g/gün
2007/8
Hollanda
9.7-10.1 g/gün
7.5-8.6 g/gün
2006
İsviçre
10.6 g/gün
8.1 g/gün
2004
İtalya
11.2 g/gün
9.4 g/gün
1990
İspanya
11.5 g/gün
8.4 g/gün
2009
Türkiye
15.7 g/gün
14.02 g/gün
2012
AB Üyesi Ülkelerde Tuz Tüketiminin Azaltılması Çalışmaları Raporu, 2012
81
81
D - Program ve Projeler
Türkiye Aşırı Tuz Tüketiminin Azaltıması 2011-2015
1.
2.
3.
4.
Mevcut durum
Müdahale çalışmaları
Farkındalık çalışmaları
İzleme ve değerlendirme
İşbirliği Yapılan Kurumlar: İlgili Bakanlıklar,
Üniversiteler, Özel Sektör, Sivil Toplum
Kuruluşları
82
D - Program ve Projeler
İşyeri Hekimliği Problemler



İşyeri hekimleri işverenden maaş almakta, özgür iradelerini
kullanamamaktadır.
İşverenlerin tercihi nedeniyle Koruyucu Hekimlik değil TEDAVİ
EDİCİ HEKİMLİK ön plandadır. İşçiler hastalanıp tedavi olmaya
çalışmaktadırlar. İşyeri hekimlerinin REÇETE yazmak haricinde
sistemde herhangi sorumluluğu yoktur.
İŞYERİ ORTAM ÖLÇÜMLERİ ve PERİYODİK MUAYENELER
gerçeği yansıtmamakta, sahteciliğe karşı önlem alınamayan
koşullarda yapılmaktadır.
83
D - Program ve Projeler
İşyeri Hekimliği Mevcut Durum




İş müfettişi sayısı ve ara iş gücü kullanmama DENETİMİ
İMKANSIZ hale getirmiştir. İş Müfettişi başına 5000 işyeri
düşmektedir.
Tıp eğitimi müfredatında İş Sağlığı yer almamaktadır.
İzmir, Samsun, Mersin, Adıyaman, Gaziantep, Bilecik, Manisa,
Yalova ve Ankara’da 16 TSM işyeri hekimliği hizmeti
sunmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu; işyeri ile sözleşme yapmış işyeri
hekimleri haricindeki tüm kamu ve özel sektör hekimlerinin
işe giriş raporunu vermesini engellemiştir.
84
E – Uluslararası Yansımalar
E - Uluslararası Yansımalar
Ülkemizde Poliodan Arındırılmış Durum Sürdürülmektedir
DSÖ Avrupa Bölgesi
“Poliodan
Arındırılmış Bölge”
Sertifikası
21 HAZİRAN 2002
86
E - Uluslararası Yansımalar
24 Nisan 2009 tarihinde
Maternal ve Neonatal
Tetanozun elimine
edildiği kabul edilmiştir.
87
E - Uluslararası Yansımalar
Tütünle Mücadele Programı
Tütünle Mücadelede
Dünya Birincisi Olduk
DSÖ Avrupa Bölgesi Ulusal Tütün Kontrol
Toplantısı (Ankara, 20 Eylül 2012):
“Türkiye, DSÖ M-POWER kriterlerine göre en
yüksek uygulama puanı alan (M-POWER’ın
tüm başlıklarını yerine getiren)
dünyada ilk ülkedir.”
88