Transcript Prezentacja - Wprowadzenie do funduszu sołeckiego

Wprowadzenie do funduszu sołeckiego
w ramach projektu
„Partycypacja obywatelska w zarządzaniu budżetem gminy na
przykładzie zarządzania funduszami sołeckimi (FS).”
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO
PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
1
CEL PREZENTACJI
• Zapoznanie z tematyką funduszy sołeckich;
• Zaprezentowanie idei partycypacji społecznej na przykładzie FS;
• Przedstawienie dobrych praktyk w zakresie FS;
• Zachęcenie do udziału w szkoleniach i warsztatach realizowanych
w ramach projektu;
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
2
FUNDUSZ SOŁECKI
FUNDUSZ SOŁECKI
– są to wyodrębnione w budżecie gminy środki na zadania własne
gminy.
Rada gminy rozstrzyga o wyodrębnieniu w budżecie gminy
środków stanowiących fundusz sołecki, zwany dalej „funduszem”,
do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy,
podejmując uchwałę, w której wyraża zgodę albo nie wyraża
zgody na wyodrębnienie funduszu w roku budżetowym.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
3
PRZEZNACZENIE ŚRODKÓW
Środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które
zgłoszone we wniosku:
• są zadaniami własnymi gminy – art. 7 ustawy o sam.gminnym.
• służą poprawie warunków życia mieszkańców i
• są zgodne ze strategią rozwoju gminy.
Mogą być przeznaczone na pokrycie wydatków na:
• działania zmierzające do usunięcia skutków klęski żywiołowej
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
4
Zadania własne gminy
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz
gospodarki wodnej,
gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków
komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i
unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz
gaz,
lokalnego transportu zbiorowego,
ochrony zdrowia,
pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
gminnego budownictwa mieszkaniowego,
edukacji publicznej,
kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki
nad zabytkami,
kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
targowisk i hal targowych,
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
5
Zadania własne gminy
• zieleni gminnej i zadrzewień,
• cmentarzy gminnych,
• porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej
i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu
przeciwpowodziowego,
• utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów
administracyjnych,
• polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej,
medycznej i prawnej,
• wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do
działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania
aktywności obywatelskiej;
• promocji gminy,
• współpracy z organizacjami pozarządowymi,
• współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
6
PRZEZNACZENIE ŚRODKÓW - WNIOSEK
Warunkiem przyznania w danym roku budżetowym środków z
funduszu jest złożenie do wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
przez sołectwo wniosku.
Wniosek danego sołectwa uchwala:
• zebranie wiejskie z inicjatywy sołtysa,
• rady sołeckiej lub
• co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
7
PRZEZNACZENIE ŚRODKÓW - WNIOSEK
Wniosek powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć
przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach
środków określonych dla danego sołectwa na podstawie:
• informacji (o wysokości środków przekazanych przez wójta),
• oszacowaniem ich kosztów
• uzasadnieniem.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
8
PROCEDURA ROZPATRZENIA WNIOSKU
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) w terminie 7 dni od dnia
otrzymania odrzuca wniosek niespełniający warunków
określonych w ust. 2–4, informując jednocześnie o tym sołtysa.
Sołtys może w terminie 7 dni od dnia otrzymania tej informacji
podtrzymać wniosek, kierując go do rady gminy za
pośrednictwem wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
9
PROCEDURA ROZPATRZENIA WNIOSKU
W przypadku podtrzymania wniosku przez sołtysa, rada gminy
rozpatruje ten wniosek w terminie 30 dni od dnia jego
otrzymania.
Wójt (burmistrz, prezydent miasta) związany jest rozstrzygnięciem
rady gminy w tym zakresie.
• Uchwalając budżet, rada gminy odrzuca wniosek sołectwa, w
przypadku gdy zamierzone zadania nie spełniają wymogów
dotyczących:
• zadań własnych gminy,
• nie służą poprawie warunków życia mieszkańców lub
• nie są zgodne ze strategią rozwoju gminy.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
10
Ważne terminy dla FS
• do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok budżetowy, rada
gminy podejmuje uchwałę, w której wyraża zgodę albo nie wyraża
zgody na wyodrębnienie funduszu w roku budżetowym;
• do dnia 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy wójt
przekazuje sołtysom informację o wysokości środków na FS;
• do dnia 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy,
którego dotyczy wniosek, sołtys przekazuje wójtowi
(burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosek celem
uwzględnienia go w projekcie budżetu gminy.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
11
Korzyści z wdrażania FS
• Sołectwa będą mogły pozyskiwać za pośrednictwem funduszu
środki na lokalne przedsięwzięcia oraz wspierać inicjatywy swoich
mieszkańców.
• Finansowanie istotnych działań na rzecz społeczności.
• Wspólnoty wiejskie bardziej efektywnie będą dysponować
publicznymi środkami.
• Wyposażenie ludzi w instrumenty, pozwalające im lepiej
wykorzystywać:
• własną inicjatywę,
• mądrość i
• poczucie potrzeby działania na rzecz innych.
• Zwiększenie budżetu gminy nawet do 30 % poprzez zwrot środków
z budżetu państwa.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
12
PARTYCYPACJA
PARTYCYPACJA
W FUNDUSZACH SOŁECKICH
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
13
PARTYCYPACJA
• Informowanie
• Konsultowanie
• Współdecydowanie,
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
14
PARTYCYPACJA
• Zasady efektywnych konsultacji społecznych:
• Dobra wiara;
• Zasada poszanowania dobra ogólnospołecznego i interesu
ogólnego;
• Legalność;
• Reprezentatywność i różność;
• Rzetelność;
• Przejrzystość i otwartość;
• Kompleksowość;
• Dokumentowanie;
• Ciągłość i sprzężęnie zwrotne;
• Koordynacja;
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
15
PARTYCYPACJA
KONSULTACJE SPOŁECZNE – ETAPY
Poszczególne etapy konsultacji społecznych:
 przygotowanie problemu konsultacji,
 zaproszenie do konsultacji grup potencjalnie zainteresowanych
tematem,
 przedstawienie celu konsultacji,
 zebranie opinii od grup/mieszkańców,
 przeprowadzenie analizy zebranych opinii,
 przedstawienie decyzji w sprawie przyjęcia ostatecznej wersji
rozwiązania,
 wewnętrzne podsumowanie procesu konsultacji.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
16
PARTYCYPACJA
Rola mieszkańców sołectwa
• Wyjście z inicjatywą co do wskazania przedsięwzięcia.
• Podjęcie uchwały przez zebranie wiejskie (zgodnie ze statutem
sołectwa) o rodzaju przedsięwzięcia, jego kosztach wraz z
uzasadnieniem dla jego realizacji.
• Sprawowanie kontroli nad realizacją przedsięwzięcia.
Źródlo: Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów „Fundusze sołeckie – szansą dla wsi”.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
17
PARTYCYPACJA
Wśród najczęściej podawanych powodów niechęci do konsultacji
wymienia się m.in.:
 poczucie, że tylko specjaliści mogą zaproponować najlepsze
rozwiązania;
 brak czasu, często wynikający ze zbyt długiego „odkładania
problemu na półkę”;
 obawa, że tylko kilka osób będzie zainteresowanych problemem,
co nie przekłada się na szerokie konsultacje społeczne, a w
związku z tym jest niemiarodajne;
 powyższe przekłada się na poczucie zmarnowanego czasu;
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
18
PARTYCYPACJA

róby manipulacji;

oczucie zagrożenia ze strony przeciwników politycznych, np.: że
mogą mieć lepszy pomysł, który zaproponują mieszkańcom;

byt mała wiara we własne umiejętności i możliwości;

bawa przed krytyką;

bawa o zarzuty dotyczące niekompetencji w zakresie omawianego
problemu.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
19
PARTYCYPACJA
Korzyści, jakie czerpie samorząd lokalny
elementów partycypacji społecznych:
z
wprowadzenia
 właściwe rozeznanie potrzeb mieszkańców gminy;
 trafniejsza reakcje na potrzeby mieszkańców;
 budowanie
poczucia
wśród
mieszkańców,
że
są
współodpowiedzialni oraz współdecydują w zakresie rozwiązań
problemów (co wzmacnia poczucie wspólnoty);
 krzewienie edukacji, wśród uczestników konsultacji, w zakresie
działalności władz;
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
20
PARTYCYPACJA

zmacnianie zaufania na linii samorząd-obywatel;

udowanie kanału przepływu informacji pomiędzy samorządem a
obywatelami;

możliwianie zawiązywania partnerstw społecznych na rzecz
realizacji wspólnych celów;

świadomione społeczeństwo, co może przekładać się na mniejszą
niechęć względem władz;
Fundacja „Wrzosowa Kraina”

www.wioski.wrzosowakraina.pl
rzedstawienie profesjonalizacji działań administracji publicznej
21
DOBRE PRAKTYKI
DOBRE PRAKTYKI
FUNDUSZY SOŁECKICH
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
22
DOBRE PRAKTYKI
Przykładem długofalowego myślenia o rozwoju jest wieś Łojewo, w której już w 2001
roku powstała społeczna strategia rozwoju wsi stawiająca na rozwój turystyki.
Zakupy takie jak:
• kosa spalinowa i materiały eksploatacyjne dla niej - pozwalają na systematyczną
poprawę estetyki wsi.
• Namioty i stoły - służą organizacji imprez integracyjnych.
Z tego funduszu finansowane były też:
• nagrody dla właścicieli najpiękniejszych ogródków,
•upominki dla dzieci,
•zakup stylizowanych tablic ogłoszeniowych.*
*Publikacja: Fundusz sołecki jak dobrze wydać nasze pieniądze:
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
23
DOBRE PRAKTYKI
W innych wsiach finansowano:
•wyposażenie kuchni i świetlic,
• elementy wyposażenia świetlic środowiskowych,
•wyjazdy szkoleniowe i wiele innych lokalnych potrzeb.*
Wyposażenie świetlicy
w Miechowicach*
*Publikacja: Fundusz sołecki jak dobrze wydać nasze pieniądze:
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
24
DOBRE PRAKTYKI
Kształtowanie wizerunku i estetyki wsi
• nasadzenia drzew i krzewów oraz pielęgnacja zieleni i terenów
użyteczności publicznej w sołectwie,
• zakup i montaż koszy na śmieci, pojemników na zużyte baterie
itp.,
• zakładanie trawników, oczek wodnych, skalników,
• malowanie niewielkich obiektów należących do gminy.
• ustawianie tablic informacyjnych, promocyjnych, specjalnych
drogowskazów i innych elementów małej architektury,
*Publikacja: Fundusz sołecki - Tak! Polskiej wsi.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
25
DOBRE PRAKTYKI
Tablica informacyjna w Łojewie
*Publikacja: Fundusz sołecki jak dobrze wydać nasze pieniądze:
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
26
DOBRE PRAKTYKI
Infrastruktura komunalna sołectwa
• budowa i remont niewielkich odcinków dróg gminnych i chodników
np. brakujące, małe odcinki chodników prowadzące do świetlicy,
• utrzymanie dróg i chodników oraz wykonywanie drobnych
remontów,
• budowa punktów oświetleniowych dróg i placów publicznych np.
oświetlenie placu zabaw, altany czy spacernika,
• renowacja obiektów o charakterze zabytkowym, kapliczek, krzyży
itp.
*Publikacja: Fundusz sołecki - Tak! Polskiej wsi.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
27
DOBRE PRAKTYKI
Infrastruktura rekreacyjna i kulturalna sołectwa
• montaż ławek, urządzanie placów spotkań, gier i zabaw, zakup namiotów
i krzeseł ogrodowych,
• urządzanie miejsc do wspólnego organizowania ognisk i grillowania,
• budowa, remont i urządzenie boisk np. małych boisk przy świetlicach,
• budowa scen, mini-amfiteatrów i zadaszeń dla organizacji występów
artystycznych,
• zakup urządzeń poprawiających infrastrukturę sportową np. urządzeń do
gry w koszykówkę, siatkówkę i inne sporty,
• zakup wyposażenia i urządzanie placów zabaw dla dzieci,
• budowa kąpielisk np. fragmenty plaż, boiska do piłki „plażowej”,
• zakupy wyposażenia świetlic wiejskich, klubów i sołeckich obiektów
sportowych,
• zakupy sprzętu komputerowego i audio-video dla świetlicy wiejskiej.*
*Publikacja: Fundusz sołecki - Tak! Polskiej wsi.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
28
DOBRE PRAKTYKI
Sołectwo: Kępnica
Cel: Podniesienie standardu świetlicy oraz stworzenie lepszych warunków do
organizowania spotkań i uroczystości oraz uzyskanie dodatkowych
środków finansowych dla sołectwa z wynajmowania sali.
Opis projektu: Projekt polegał na zakupie krzeseł, stołów, dekoracji sali oraz
efektów świetlnych do świetlicy.
Wartość projektu: 15 508 zł:
9 808 zł – środki gminnego systemu wsparcia
3 000 zł – Starostwo Powiatowe w Nysie
2 700 zł – niefinansowy wkład
mieszkańców sołectwa
*Publikacja: Piękniejsza Wieś – Fundusz sołecki poradnik.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
29
DOBRE PRAKTYKI
Gmina Kluczbork (województwo opolskie)
Cel: Promocja miejscowości, która chce być wsią tematyczną, specjalizującą
się w apiterapii – metodzie profilaktyki i leczenia przy pomocy produktów
pochodzenia pszczelego.
Opis projektu: Projekt polegał na wykonaniu przez mieszkańców dwóch
apiinhalatorów. Ponadto mieszkańcy zagospodarowali teren wokół
apiinhalatorów – usypano ścieżkę prowadzącą do tych pomieszczeń.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
30
DOBRE PRAKTYKI
Wartość projektu: 19 800 zł:
12 300 zł – środki gminnego systemu wsparcia (Gminny Konkurs
Odnowy Wsi)
6 700 zł – wkład własny mieszkańców
800 zł – sponsorzy
*Publikacja: Piękniejsza Wieś – Fundusz sołecki poradnik.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
31
DOBRE PRAKTYKI
Sołectwo: Bażany
Cel: Stworzenie miejsca spotkań i wypoczynku dla mieszkańców w plenerze;
integracja społeczności wiejskiej.
Opis projektu:
1. Wykonano plac zabaw przy świetlicy wiejskiej. Zamontowano zakupione
urządzenia zabawowe (zestaw ze zjeżdżalnią i karuzelę tarczową),
wykonano i zamontowano ławki z drewnianych bali, przygotowano
trawniki i klomby – 2007 rok.
2. Wykonanie drewnianej altany rekreacyjnej, służącej mieszkańcom do
spotkań plenerowych. Mieszkańcy przygotowali teren i zagospodarowali
(wysianie trawy, nasadzenia). Została położona kostka i zamontowano
drewnianą altanę. W altanie urządzono grilla, postawiono drewniane
stoły i ławki. Oprócz tego mieszkańcy wykonali plakaty i ulotki promujące
przedsięwzięcie – 2008 rok.
*Publikacja: Piękniejsza Wieś – Fundusz sołecki poradnik.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
32
DOBRE PRAKTYKI
Sołectwo: Bażany
Wartość projektu w 2007 roku: 20 358zł
14 926 zł – środki gminnego systemu wsparcia (Gminny Konkurs Odnowy
Wsi)
5 432 zł – wkład własny (praca mieszkańców, materiały promocyjne,
sponsorzy)
Wartość projektu w 2008 roku: 27 604 zł
14 999 zł – środki gminnego systemu wsparcia (Gminny Konkurs Odnowy Wsi)
12 605 zł – wkład własny:
– 4 246 zł – wypracowane przez sołectwo
– 3 732 zł – praca mieszkańców
– 700 zł – praca sprzętu
– 3 927 – materiały
*Publikacja: Piękniejsza Wieś – Fundusz sołecki poradnik.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
33
DOBRE PRAKTYKI
*Publikacja: Piękniejsza Wieś – Fundusz sołecki poradnik.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
34
DOBRE PRAKTYKI
Sołectwo: Kuniów
Cel: Stworzenie ośrodka animacji kulturalnej dla mieszkańców
sołectwa, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży.
Opis projektu: W ramach projektu odremontowano i wyposażono
poszczególne pomieszczenia, z przeznaczeniem na:
• bibliotekę i czytelnię (zakupiono półki na księgozbiór, krzesła
i stoliki);
• pracownię komputerową z dostępem do Internetu
(zakupiono 6 komputerów);
• pokój gier wyposażony w stół bilardowy i grę, tzw. „piłkarzyki”;
• toalety.
Wartość projektu: 102 973 zł:
47 470 zł – środki gminnego systemu wsparcia
55 503 zł – wkład własny
*Publikacja: Piękniejsza Wieś – Fundusz sołecki poradnik.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
35
TEMATYKA SZKOLEŃ
• Jak dotrzeć do mieszkańców z informacją o funduszach sołeckich?
• Jak badać potrzeby mieszkańców?
• Zachęcanie mieszkańców do współdecydowania o wydatkowaniu
funduszy sołeckich (partycypacja społeczna).
• Wypracowanie pomysłów na zagospodarowanie FS;
• Jak racjonalnie gospodarować funduszami sołeckimi?
• Jak przejrzyście wydatkować fundusze sołeckie i je rozliczać?
• Dobra współpraca sołtysów, rad sołeckich i gminnych urzędników
w zakresie wydatkowania społecznych pieniędzy.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
36
Dziękujemy za uwagę.
Zapraszamy ponownie.
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO
PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
Biuro projektu:
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
Ul. Żeromskiego 1, 59-140 Chocianó
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
37
PARTYCYPACJA
PROJEKT
PARTNERSTWO LOKALNE
Najczęściej aktywność jednego podmiotu;
jeśli aktywność wspólna,
to pod kierownictwem jednego
podmiotu.
Aktywność wspólna wielu podmiotów
(najczęściej – z różnych sektorów), na
zasadach partnerskich (równorzędnych)
Współpraca wynikająca z dobrowolnego
poddania się jednolitemu zarządzaniu.
Współpraca oparta o podpisaną
uroczystą deklarację wspólnych zasad.
Współpraca w ściśle określonych ramach
czasowych.
Współpraca stała, ustanowiona od
momentu zawarcia partnerstwa
bezterminowo.
Nastawienie na osiągnięcie jednego
konkretnego celu.
Współpraca ogólna, nie ograniczona do
realizacji jednego konkretnego celu
praktycznego
Opracowanie Wojciech Kłosowski w ramach projektu: „Sołtyski i liderki wiejskie – kobiety zarządzają polską wsią” realizowanego
przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej.
Fundacja „Wrzosowa Kraina”
www.wioski.wrzosowakraina.pl
38