Transcript Ocena Stany Przygot. OC za 2012 r

Ocena stanu przygotowania
obrony cywilnej w województwie
pomorskim
Stan na 31 grudnia 2012 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r.
w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa OCK,
szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin
Do zakresu działania szefów obrony cywilnej województw, powiatów
i gmin, na ich obszarze działania, należy:
dokonywanie oceny stanu przygotowań obrony cywilnej;
organizowanie i koordynowanie szkoleń oraz ćwiczeń OC;
organizowanie szkolenia ludności w zakresie O;,
przygotowanie
i
zapewnienie
działania
systemu
wykrywania
i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania o zagrożeniach;
5) tworzenie i przygotowanie do działań jednostek organizacyjnych OC;
6) przygotowanie i organizowanie ewakuacji ludności;
7) planowanie i zapewnienie ochrony dóbr kultury;
8) wyznaczanie zakładów opieki zdrowotnej zobowiązanych do udzielania
pomocy medycznej poszkodowanym;
9) zapewnienie
dostaw
wody
pitnej
dla
ludności
i wyznaczonych zakładów przemysłu spożywczego oraz wody do likwidacji
skażeń i gaszenia pożaru;
10) do 26 zadania
1)
2)
3)
4)
Akty prawa miejscowego dotyczące obrony cywilnej
Dotyczyły w szczególności:
1) organizacji i funkcjonowania systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu
wczesnego ostrzegania;
2) zasad opracowania powiatowych i gminnych planów obrony cywilnej;
3) powołania zespołu do opracowania planów obrony cywilnej;
4) powołania komisji do oceny sprzętu i wyposażenia obrony cywilnej
województwa oraz komisji likwidacyjnej zbędnych lub zużytych składników
rzeczowych;
5) opracowania planów ewakuacji III stopnia;
6) reorganizacji powiatowej formacji OC;
7) utworzenia terenowej formacji OC (Drużyna Ratownictwa Ogólnego);
8) napraw, przeglądu, bieżącej konserwacji i obsługi syren alarmowych;
9) ustalenia wykazu instytucji, przedsiębiorców i innych jednostek
organizacyjnych oraz społecznych organizacji ratowniczych przewidzianych do
prowadzenia przygotowań i realizacji przedsięwzięć w zakresie obrony
cywilnej.
Ponadto opracowane i uzgodnione zostały Plany działania w dziedzinie obrony
cywilnej w 2012 r.
Przygotowanie
i
zapewnienie
działania
systemu
wykrywania i alarmowania oraz wczesnego ostrzegania
Stan techniczny sprzętu wykorzystywanego do ostrzegania i alarmowania
w województwie jest zróżnicowany.
- bardzo dobry stan techniczny syren elektronicznych instalowany na
przestrzeni ostatnich 5 lat,
- stan techniczny syren elektromechanicznych jest na poziomie
dostatecznym.
Problem stanowi pogarszający się stan techniczny Radiowych Urządzeń
Wykonawczych (RUW). Koszty zakupu i instalacji nowoczesnych RUW są
znaczne.
Trwa systematyczna modernizacja systemów alarmowych a jej finansowanie
odbywało się ze środków wojewody, UE oraz samorządów.
Dotychczas funkcjonujące Radiowe Centrale Alarmowe zastępowane są
wielosystemowymi komputerowymi stacjami bazowymi Digitex CZK.
Obecnie na terenie województwa pomorskiego funkcjonują 142 syreny
elektroniczne.
W bieżącym roku zakupiono 6 syren elektronicznych.
Alarmowanie i Ostrzeganie
Centrale alarmowe (szt.)
Lp.
Nazwa
województwa
mechaniczne
Typ
Ilość
1
digitex CZK
6
2
MCA-04E
2
RCA-2300
4
5
3
6
Pomorskie
Liczba syren
uruchamiane
ręcznie
elektroniczne
uruchamiane
radiowo
SUMA
49
49
107
37
144
12
77
2
79
RCA-3000
8
56
4
60
DSP-15S
18
235
50
285
325
uruchamiane
radiowo
uruchamiane
ręcznie
325
Procent ludności objętej systemem ostrzegania i alarmowania, w tym obszary będące
poza zasięgiem systemu
ALARMOWANIE i/lub OSTRZEGANIE
% ludności objętej ostrzeganiem i alarmowaniem za pomocą
Lp.
1.
Nazwa województwa
pomorskie
syren stacjonarnych
ruchomych zestawów
głośnomówiących
innych metod, narzędzi
78,15
14,9
6,95
Alarmowaniem i ostrzeganiem z wykorzystaniem syren alarmowych objętych jest
78,15% ludności województwa pomorskiego. Obszary nie objęte działaniem systemu
to głównie odległe tereny wiejskie.
Przygotowywanie i organizowanie ewakuacji ludności
Proces opracowywania planów ewakuacji realizowany jest w oparciu o Wytyczne Szefa
OC Kraju z dnia 17 października 2008 r. w sprawie zasad ewakuacji ludności, zwierząt i
mienia na wypadek masowego zagrożenia. Plany ewakuacji III stopnia stanowią
integralną część planów obrony cywilnej. W naszym województwie proces opracowania
planów ewakuacji nie został jeszcze zakończony.
EWAKUACJA
Liczba ludności (w tys.) przewidzianej do
Lp.
1.
Nazwa województwa
ewakuacji (%)
samoewakuacji (%)
pomorskie
345 (15%)
305 (14)
Ilość przewidzianych i
zarezerwowanych miejsc czasowego
pobytu do ewakuacji podczas
nieprzewidzianych zdarzeń
(ewakuacja I stopnia)
132 tys.
Ponadto:
 środki transportu na wypadek nagłych zdarzeń – 290 autobusów, 52 busy,
15
mikrobusów,
36
samochodów
ciężarowych,
30
ciągników
rolniczych
z przyczepami, pojazdy własne ludności w ramach samoewakuacji oraz
ok. 10 wagonów kolejowych.
STAN BUDOWNICTWA OCHRONNEGO
1. Ogółem w województwie pomorskim znajduje się 644 budowli ochronnych
o łącznej pojemności 78829 osób, w tym 535 schronów o pojemności 62100
osób oraz 109 ukryć o pojemności 16729. Potrzeby w tym zakresie wynoszą
ogółem 230000. Z wymienionej liczby budowli ochronnych – 321 wymaga
remontu (50%) a 185 modernizacji.
2. Wyposażenie i stan techniczny sprzętu znajdującego się w budowlach
ochronnych zdekapitalizował się z uwagi na upływ czasu oraz brak
właściwych remontów i konserwacji (brak środków finansowych w
budżetach samorządów).
3. Liczba obiektów ujętych w planach jako budowle ochronne zmniejsza się
sukcesywnie.
4. Brak precyzyjnych rozwiązań prawnych określających warunki tworzenia
oraz utrzymania budowli ochronnych doprowadził do sytuacji, że budowle
ochronne są niedoinwestowane.
W 2011 r. z inicjatywy Szefa OC Kraju powstał zespół roboczy do opracowania „Koncepcji kierunków
działań w zakresie budownictwa ochronnego w Polsce”.
STAN ZAOPATRZENIA ORGANÓW I FORMACJI OBRONY CYWILNEJ
(Analiza stanu technicznego sprzętu OC)
1) z powodu braku środków finansowych nie prowadzi się badań potwierdzających
przydatność do użycia indywidualnych środków ochrony dróg oddechowych.
Sprzęt ten nie spełnia warunków technicznych oraz nie zapewnia skutecznie
bezpieczeństwa jego użytkowników;
2) przyrządy rozpoznania skażeń chemicznych i promieniotwórczych wymagają
ciągłego remontu a części zamienne pozyskuje się z egzemplarzy zużytych;
3) sprzęt jest na bieżąco remontowany i legalizowany w Wojewódzkim Warsztacie
Naprawy i Legalizacji Sprzętu OC oraz sukcesywnie likwidowany;
4) w PUW została powołana stała komisja do oceny przydatności i likwidacji
sprzętu, która na wniosek jednostek samorządowych podejmuje działania w tym
zakresie;
5) w 2012 r. przeprowadzono częściową likwidację sprzętu w 15 jednostkach
samorządowych;
6) Zbyt niskie środki finansowe w budżetach nie pozwalają na odtworzenie 100%
wycofywanego sprzętu;
Uzupełnianie sprzętu/zakupy
W skali województwa w 2012 r. wydano na zakupy sprzętu nowej generacji 203869 złotych,
w tym z budżetu wojewody 5160 zł., starostów i prezydentów miast na prawach powiatu
61.103,- oraz 137606 zł. z budżetów wójtów/burmistrzów/prezydentów.
STAN BAZY MAGAZYNOWO-WARSZTATOWEJ
1) na terenie województwa znajdują się ogółem 293 magazyny sprzętu OC na
301 planowanych, co stanowi 97% zabezpieczenia potrzeb;
2) magazyn wojewódzki zajmuje powierzchnię 1892 m2 a Warsztat 208m2, co
stanowi 2100m2 i w 100% zabezpiecza potrzeby województwa. Jego obsługę
zapewnia 1 magazynier i dwóch pracowników Warsztatu;
3) ilość magazynów w powiatach oraz ich powierzchnia jest niewystarczająca.
W 4 powiatach brak jest magazynów i etatów magazynierów. 2 powiaty nie
planują w ogóle takich pomieszczeń;
4) w 118 gminnych magazynach zatrudnionych jest 19 pracowników (7 6/7
etatów). Taka ilość osób wykazana jako zatrudniona bierze się z tego, iż osoby
te mają w zakresach obowiązków dodatkowo oc, zarządzanie kryzysowe,
obronność, a ich głównymi obowiązkami jest m.in. prowadzenie spraw
obywatelskich, rolnictwa, kancelarii tajnych, spraw organizacyjnych –
stanowiska łączone;
5) brak przepisów określających minimalną powierzchnię magazynową powoduje
dowolność i dużą rozpiętość w jej planowaniu;
Planowanie i zapewnienie ochrony oraz ewakuacji dóbr kultury i innego mienia na
wypadek zagrożenia zniszczeniem
Część powiatów ma opracowane i uzgodnione plany ochrony zabytków na wypadek
konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych, pozostałe są na etapie opracowywania lub
uzgadniania.
Gorzej przedstawia się sytuacja z planami sporządzanymi na poziomie gmin, z uwagi na
brak planów sporządzanych przez właścicieli/zarządców obiektów wpisanych do
wojewódzkiej ewidencji zabytków.
Zapewnienie dostaw wody dostaw wody pitnej
1) 90%
ujęć stanowią ujęcia komunalne użytkowane przez wyspecjalizowane
w dostarczaniu wody i odprowadzaniu kanalizacji, zakłady, spółki, przedsiębiorstwa
komunalne, pozostałe 10% stanowią własność zakładów produkcyjnych i rolnych;
2) wszystkie jednostki samorządu terytorialnego mają opracowane dokumentacje
planowych działań zapewnienia funkcjonowania publicznych urządzeń zaopatrzenia
w wodę w warunkach specjalnych;
3) Na terenie jednostek samorządowych znajdują się cysterny oraz zbiorniki wody
pitnej i technologicznej przewidzianych dla okresu ograniczonych dostaw, ogółem w
woj. pomorskim jest 230 cystern o łącznej pojemności 640 m3.
TWORZENIE I PRZYGOTOWANIE DO DZIAŁAŃ JEDNOSTEK
ORANIZACYJNYCH OBRONY CYWILNEJ
Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi przeznaczonym do wykonywania zadań
obrony cywilnej są formacje oc, które składają się z oddziałów obrony cywilnej
przeznaczonych do wykonywania zadań ogólnych lub specjalnych oraz innych jednostek
tych formacji.
Uwzględniając w szczególności skalę występujących zagrożeń obligatoryjnie tworzą je:
ministrowie (rozporządzenia), a wojewodowie, wójtowie, burmistrzowie/prezydenci
miast (zarządzenia), mogą je również tworzyć pracodawcy.
Aktualny stan formacji obrony cywilnej w województwie
1) Formacje Ratownictwa Ogólnego – 139, w tym o podstawowym stopniu gotowości
129 i wyższym 10;
2) Formacje do Zadań Specjalnych - 379, w tym o podstawowym stopniu gotowości
279 i wyższym 100.
TWORZENIE I PRZYGOTOWANIE DO DZIAŁAŃ JEDNOSTEK
ORANIZACYJNYCH OBRONY CYWILNEJ – cd.
Liczba formacji obrony cywilnej i osób do nich powołanych systematycznie
maleje, odchodzi się od tworzenia dużych formacji (oddziałów) na rzecz mniejszych
(pododdziałów), ze względów organizacyjnych, głównie w zakresie zapewnienia
niezbędnych zasobów osobowych i środków na funkcjonowanie tych formacji
(szkolenia i wyposażenie).
Sprzęt będący na wyposażeniu formacji jest przestarzały, a indywidualne
środki ochrony nie spełniają norm eksploatacyjnych, brak jest również współczesnych
środków łączności oraz podstawowego sprzętu i odzieży do prowadzenia działań.
Jedynie stan techniczny sprzętu wykorzystywanego do reagowania na
zagrożenia czasu pokoju i wojny (agregaty prądotwórcze, namioty, łodzie, cysterny na
wodę, motopompy, łóżka polowe, koce śpiwory) jest dobry.
UWAGI I WNIOSKI NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI
CEL KONTROLI – ocena przygotowania struktur obrony cywilnej do realizacji zadań
ustawowych, obejmujących lata 2009 – 2011 (do 31 października).
Kontrola wykazała, w szczególności, że:
obecnie funkcjonujący model systemu obrony cywilnej nie jest w pełni dostosowany
do aktualnych potrzeb, w tym obecnej organizacji państwa i stanu infrastruktury kraju
oraz wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej;
normy prawne regulujące organizację i funkcjonowanie oc nie zapewniają skutecznego
koordynowania działań oraz współdziałania w zwalczaniu klęsk żywiołowych
wykonywanych w ramach struktur obrony cywilnej z działalnością wykonywaną w tym
zakresie przez inne podmioty;
 brakuje mechanizmów zapewniających niezbędną i skuteczną koordynację działań w
ramach samego systemu oc z uwagi na powierzenie zadań odrębnym organom i
formacjom – bez precyzyjnego określenia ich wzajemnych relacji oraz
odpowiedzialności za poszczególne zadania;
 brak jasnych i przejrzystych przepisów wykonawczych, umożliwiających prawidłową
i skuteczną realizację zadań;
formacje obrony cywilnej nie posiadają odpowiedniego do potencjalnych zagrożeń
wyposażenia oraz niezbędnych obsad osobowych, a przeznaczone na ten cel środki
finansowe nie dają możliwości bieżącego uzupełniania niedoborów oraz rotacji
wyeksploatowanego sprzętu.
UWAGI DLA SPORZĄDZAJĄCYCH OCENY STANU PRZYGOTOWAŃ OC
1. Nieterminowość !
2. W zakresie szkoleń:
a) różnice w tych samych danych w różnych tabelach np. ilość formacji i
przeszkolonych formacji/osób inne dane wpisywane są w tabeli nr 14 (pierwsza
tabela szkoleniowa) i w tabeli nr 16 (przeszkolenie formacji),
b) różnice w tych samych danych w różnych tabelach dotyczących ilości formacji
-w tabeli nr 12 (zestawienie formacji) i ilość formacji w tabeli nr 16,
c) w sytuacji wpisywania w jednym wierszu szkolenia/ćwiczenia odbywającego
się w kilku odsłonach (np. dla różnych grup szkoleniowych) w kolumnie ilość
osób wpisywanie po przecinku w poszczególnych dniach np. 1,5 sugeruje, że
przeszkolono półtorej osoby a nie w sumie 6,
d) wpisywanie w komórkach „liczbowych” wyrazów „około”, „ponad”, „w
przybliżeniu”,
e) przypadku braku danych
nie należy wprowadzać zmian w tabelach,
polegających na usuwaniu wierszy lub kolumn.
3. W zakresie formacji obrony cywilnej:
a) tabela nr 12- zestawienie formacji - zwracać uwagę na kolumny 3, 4 i 5 tj.
wartości z kolumn 4 i 5 muszą dać wartość z kolumny 3 (liczba formacji o
podstawowym stopniu gotowości i wyższym stopniu gotowości daje razem
ilość formacji).
DZIĘKUJĘ
Alina Petruczenko
Kierownik Oddziału Planowania
Cywilnego