Transcript Yangın Eğitimi

Hazırlayan; YUSUF ALPARSLAN ARGUN
YANGINLARA KARŞI
TEDBİRLİ OLUNUZ
YANMA
Maddenin, ısı ve oksijenle
birleşmesi sonucu oluşan kimyasal
bir olaydır. Yanma olayının
oluşabilmesi için yandaki şekilde
görüldüğü gibi yanıcı madde, ısı ve
oksijenin bir arada bulunması
gerekir. Bu olaya “Yangın Üçgeni”
adı verilir
ISI
YANMA ÇEŞİTLERİ
l. Yavaş Yanma: Yanıcı maddenin kimyasal özelliği
gereği oksijenle temas eden yüzeyinde oksitlenme
olmasıdır. Demirin paslanması buna örnektir.
Ortamda gaz ya da gözle görülür buhar olmaz.
2.Kendi Kendine Yanma: Yavaş yanmanın zaman
içerisinde hızlı yanmaya doğru gitmesidir. Köylerde
bulunan hayvan gübrelerinin ve kömürün içten içe
yanması buna örnektir. Genelde organik maddelerde
görülür.
3.Hızlı Yanma: Yanma olayının tam gerçekleştiği
olaydır. Yanıcı madde, yakıcı madde ve ısının
uygun oranda birleşmesidir.
• 4.ParIama: Parlayıcı maddenin belirli oranda
hava ile karışması ve çok basit bir şekilde alev
alarak parlamasıdır. (Tinerlerin sebep olduğu
parlama)
YANGIN
• Yararlanmak amacı ile yakılan ateş dışında
oluşan ve denetlenemeyen yanma olayına
YANGIN denir.
Yangının Sınıflandırılması
Yangın yanıcı maddelerin fiziksel özelliklerine göre dört sınıfta incelenmektedir.
• A Sınıfı Yangınlar :Artık olarak karbon tabakası bırakan ve
genelde korlu olarak yanan katı yanıcı maddelerin tutuşması
ile oluşan yangınlardır. Metallerin dışındaki yanıcı katı madde
yangınları bu gruba girer. Odun, kömür, kağıt, tekstil
maddeleri, kauçuk vb. A sınıfı yanıcı maddelerdir. Bu yanıcılar,
için için yanma özelliğine sahiptirler. Yani yanma yüzeyde
sınırlı olmayıp maddenin iç hücrelerine doğru devam
etmektedir. Ancak naftalin, zift gibi yanarken eriyen ve A sınıfı
içinde değerlendirilen yanıcılar da vardır. Bu tip yanıcılarda,
yanma derinliklere nüfus etmeden yüzeyde başlar ve devam
eder.
• B Sınıfı Yangınlar Yanıcı sıvıların oluşturduğu yangınlar bu
sınıfa girerler. Genellikle petrol ürünleri ve bitkisel yağların
tutuşması sonucu oluşan yangınlardır. Ancak B sınıfı
yangınlar, yanıcı madde özelliklerine göre kendi içinde de üç
kategoride düşünülebilir.
• Birinci kategoride su ile karışmayan ham petrol, benzin, gaz
yağı, makine yağları, laklar vb. sıvıların oluşturduğu
yangınlar yer alır.
• İkinci kategoride su ile hemen karışan (suda çözülen) alkol
vb. sıvıların oluşturduğu yangınlar yer alır.
• Üçüncü kategoride ise katran, asfalt, gres vb. ağır yağların
oluşturduğu yangınlar yer alır. B sınıfı yangınlarda yanma
yüzeydedir. Yani yanan, ısınan sıvıdan çıkan buharlardır.
• C Sınıfı Yangınlar Yanabilen gazların oluşturduğu yangınlar bu gruba
girer. Bütan, eter, aseton, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG veya SPG )
hava gazı, doğal gaz vb. gaz yanıcılar bu sınıfa giren yanıcı
maddelerdir. C sınıfı yangınlarda yanma gazın sızdığı yüzeydedir. Gaz
basıncının atmosfer basıncından fazla olduğu yerlerde yanma bu
şekilde devam eder. Gaz ve atmosfer basıncının eşit olduğu yerlerde
yanma bütün bölgelerde devam eder. Gaz, depo vb. kapalı yerlerde
ise bu durumda yanma bölgesindeki hızlı yanma basıncını yenecek
açıklık (havalandırma) yoksa, patlama kaçınılmaz olur.Elektrik ve
elektronik yangınlarını da bu sınıfa dahil edebiliriz. Gerilim altındaki
elektrikli cihazları, daha çok kablolar, şarteller, motorlar, elektrik
arkları, tevzi tabloları, transformatörler ve trafolar bu tür yangınları
meydana getirirler. Bu tür yangınlara müdahale edilmeden önce ilk
yapılacak iş elektriğin kesilmesidir.
• D Sınıfı Yangınlar :Özel yangınlar olarak da
nitelendirilen D sınıfı yangınlar, gelişen
teknoloji ile endüstriyel çevrede
görülmektedir. Bu yangınlar magnezyum,
alüminyum, sodyum, zirkonyum vb. hafif
metallerin yanması ile oluşur. Madenlerin
kızışması olarak da isimlendirilir.
• Elektrik yangınları ayrı bir sınıf olarak
düşünülmemektedir. Elektrik akımı
kesilerek yangına müdahale edilmelidir
YANGININ NEDENLERİ
• Korunma önlemlerinin alınmaması en önemli
nedendir. Yangın, elektrik kontağı, ısıtma
sistemleri, LPG tüpleri(tüpgaz), parlayıcıpatlayıcı maddelerin yeterince korunmaya
alınmamasından doğmaktadır. Elektrik enerjisi
aksamının teknik koşullara göre yapılması, LPG
tüplerinin doğru kullanılması, bacaların
temizlenmesi ve parlayıcı-patlayıcı maddeler
için gerekli önlemin alınması halinde yangın
afetinde büyük ölçüde azalma olacaktır.
YANGININ NEDENLERİ
• Bilgisizlik: Yangına karşı önlemlerin nasıl
alınacağını bilmek gerekir. Elektrikli aletlerin
doğru kullanımını bilmemek, soba ve kalorifer
sistemlerini yanlış yerleştirmek, tavan arasına
ve çatıya kolay tutuşabilecek eşyalar koymak
yangını davet eder. Yangının oluşumunu
önlemek ve yangını söndürmek için, yangın
olayını öğrenelim.
YANGININ NEDENLERİ
• İhmal: Yangın konusunda bilgili olmak yetmez.
Söndürülmeden atılan bir kibrit veya sigara
izmariti, kapatmayı unuttuğumuz LPG tüpü,
ateşi söndürülmemiş ocak, fişi prizde unutulan
her ütü ihmalinden büyük yangınlar çıkabilir.
Bu nedenle, yangına karşı daha dikkatli ve titiz
olmamız gerekir.
YANGININ NEDENLERİ
• Kazalar: İstem dışı olayların bazılarından
yangın çıkabilir. Yangın konusunda yeterli
düzeyde bilgilenmek, bu tür olaylarda nasıl
hareket edeceğimize yardımcı olur.
• Sıçrama: Kontrol altındaki bir ateşin, ihmal
veya bilgisizlik sonucu yayılarak veyahut
parlayıp-patlayarak sıçraması her zaman
mümkündür.
YANGININ NEDENLERİ
• Sabotaj: Bazı insanlar, çeşitli amaç ve kazanç
uğruna kasıtlı olarak yangın çıkarırlar.Bu tür
olaylara karşı gerekli önlem alınmalıdır.
• Doğa olayları: Rüzgarlı havalarda kuru dalların
birbirine sürtmesi, yıldırım düşmesi ve benzeri
doğa olayları sonucu yangınlar çıkabilir.
• Yangın Söndürme Metotları
• Yangınlar, tedbirlerin yeterli olmadığı durumlarda can ve mal kaybına sebep
olduğu için önlenmesi, bu sağlanamadığı takdirde de en kısa sürede
söndürülmesi gerekir. Yangınlara sınıfına göre müdahale edilmelidir. A ve D
sınıfı yangınlarda, söndürme işlemine yangının dağılma ihtimali olan uç
kısımlardan başlanır ve bu işlem, yangının başlama noktasına kadar devam
ettirilir. B ve C sınıfı yangınlarda ise, söndürme işlemine yangının başlama
noktası kabul edilen çekirdek kısmından başlanır ve yayılma ihtimali olan uç
noktalara doğru devam edilir. Ayrıca yangınlarda rüzgar akım yönü arkaya
alınarak söndürme işlemi yapılır
• Yangında acil durum prensipleri şöyle sıralanabilir:
•
► Varsa yangın ihbar düğmesine basılır, yoksa itfaiye teşkilatına telefon
(110) edilerek yangın yerinin adresi ve mümkün ise yangının türü (bina,
benzin vb.) bildirilir.
•
► Yangın çevreye duyurulur ama görevlilerden başkası yangın mahalline
sokulmaz.
•
► İtfaiye gelinceye kadar yangını söndürmek için elde mevcut vasıta ve
imkanlardan faydalanır (yayılmasını önlemek için kapı ve pencerelerin
kapatılması).
•
► Bunları yapan paniksiz çalışır, kendisini ve başkasını tehlikeye sokmaz.
Tablo 1. Yangın türlerine göre söndürme metodu
ve kullanılacak malzemeler
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yangın Sınıfı
Söndürme Metodu
Kullanılacak Malzeme
A
Soğutma
Su ve su esaslı cihazlar, kuru kimyasal tozlu cihazlar
B
Havayı kesme
Kum, toprak, köpüklü, karbonhidratlı ve kuru kimyasal tozlu cihazlar
C
Yanıcı maddeyi ortadan kaldırıma
Önce yanıcı madde olan gaz, musluğundan kapatılmalı, daha sonra etrafta
tutuşturduğu ve yanmasına sebep olduğu maddelerin cinsine uygun söndürme
uygulanır
D
Kimyasal reaksiyon
Yanan metale uygun kimyasal söndürme maddesi kullanılır
• HER YANGIN SINIFI İÇİN
UYGUN OLAN YANGIN
SÖNDÜRME CİHAZINI
KULLANINIZ
• **YANGINLARIN ÇIKMASININ EN
BÜYÜK NEDENLERİNDEN BİRİ DE
ELEKTRİK KONTAĞIDIR.BU
SEBEPLE TESİSAT SIK SIK
KONTROL EDİLMELİDİR**
YANGIN SÖNDÜRME CİHAZININ KULLANIMI
1. CİHAZI yerinden alınız.
2. Taşıma kolundan tutarak yangın mahalline getiriniz.
3. Rüzgarı ARKANIZA alınız.
4. Valf emniyet PİMİNİ VEYA MÜHÜRÜNÜ çıkarınız.
5. Lansı yerinden çıkarıp yangına YÖNELTİNİZ.
6. Vanayı açınız (SOLA ÇEVİREREK)
7. Tetiğe basınız.
8. Çıkan gaz veya kuru kimyevi tozun dış çevreden İÇE DOĞRU gitmesini sağlayınız.
9. Yangın söndükten sonra bir müddet daha CO2 GAZINI yüzeye BOŞALTINIZ veya
kuru kimyevi tozu TAMAMEN boşaltınız.
10. Vanayı SAĞA DÖNDÜREREK kapatınız.
HATIRLAYIN !!!
• DUMAN ATEŞTEN DAHA
ÖLDÜRÜCÜDÜR,
GÜVENLİ BİR ÇIKIŞA, SÜRÜNEREK
GİT!
•
EĞER GİYSİLERİNİZ TUTUŞURSA,
YUVARLAN !
DUR, YAT,
HATIRLAYIN
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yangına Yakalanırsanız, Duman Ateşten Daha Öldürücüdür!
•
Eğer Üzerinizdeki Giysiniz Tutuşursa;
•
•
•
•
•
1- Yardım istemek için bağırın ve sakın koşmayın!
DUR, YAT ve YUVARLAN hareketini uygulayın.
DUR: Koşarsanız havadaki oksijen alevlerin artmasına neden olacaktır. Eğer ayakta
durursanız alevler hızla hayati organlarınıza yükselecektir.
YAT: Yere yatın. Yüzünüzü ellerinizle kapatın.
YUVARLAN: 1-Ateşi söndürmek için yerde yuvarlanın.
•
2- Üzerindeki giysileri yanan başka biri koşuyorsa, durdurun, yatırın ve yuvarlayın.
•
•
•
3- Yanığın üzerine asla buz koymayın. Yanığın üzerine başka hiçbir şey sürmeyin.
Yanık yeri soğutmak amacıyla 10 – 15 dakika süreyle su altında tutun.
Derhal tıbbi yardım çağırın.
Hemen yere olabildiğince yakın bir pozisyon alın.
Yüzünüzü ıslak bir havlu ile örtün.
Güvenli bir çıkış noktasına doğru sürünerek ilerleyin.
Elinizin tersiyle kapının ısısını kontrol edin.
Sıcak olan bir kapıyı açmayın.
Eğer bir yerde kapalı kalırsanız, kapıyı kapatın ve kapının altını ıslak bezlerle tıkayın.
Eğer sizinle çıkış arasındaki yangın küçükse, hızla çıkışa doğru koşun.
O halde işyerinde bir yangın olduğunda şunları hatırlanmasında fayda
vardır…
1- Derhal en yakın amirinize haber
verin, eğer gerekiyorsa itfaiyeye
haber verecektir
2- Çevrenizdekileri uyarın
3- Patlayabilecek maddeleri
mümkün olduğunca yangından
uzaklaştırın
4- Yangın söndürücüyü kullanarak yangını
söndürmeye çalışın
5-Hava akımını önlemek için. yangın
kapı ve pencerelerini kapatın,
havalandırmayı durdurun.
6- Eğer bu bir yağ yangını veya metal (magnezyum
gibi) yanması veya bir elektrik yangını ise, BU TÜR
YANGINI SÖNDÜRMEK İÇİN SU KULLANMAYIN-BU
BİR PATLAMAYA NEDEN OLABİLİR. Bu tip yangınlar
için Karbondioksit'li yangın söndürücüler kullanın.
7- İtfaiye gelene kadar yangını söndürme
çalışmasına devam edin.
8- Eğer elbiseniz ateş alırsa derhal yere uzanın
ve zemin üzerinde yuvarlanın. Eğer yakınınızda
bir battaniye veya benzeri şey varsa bunu
vücudunuza sararak yangını boğun.
SUNUMUMUZ BİTMİŞTİR
TEŞEKKÜR EDERİZ
YUSUF ALPARSLAN ARGUN
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI