Transcript Geef zelfstandig Haren nog minstens vier jaar de kans

Zoals verschenen in Binnenlands Bestuur, 24 januari 2017; http://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-enorganisatie/opinie/ingezonden/geef-zelfstandig-haren-nog-minstens-vier-jaar-de.9556715.lynkx
Geef zelfstandig Haren nog minstens vier jaar de kans
Jan Lunsing en Charles Vlek
De respectloze manier waarop de Groningse gedeputeerde Patrick Brouns (CDA) in BB van week 2
het gemeentebestuur van Haren afbrandt om de stad-Groningse annexatie van Haren door te zetten
is verwerpelijk. Haren zou lijden aan een “volledig gebrek aan bestuurskracht”, geen duidelijke
beleidsagenda hebben, de belangen van inwoners en personeel op het spel zetten, “volstrekt tekortschieten” in haar financiële en ambtelijke versterkingsplannen en niet opgewassen zijn tegen nieuwe
taken. Burgers zouden meer gaan betalen voor minder voorzieningen, er zou geen ruimte zijn voor
nieuwe investeringen en in samenwerkingsverbanden zou Haren vooral uit zijn op eigen
winstmaximalisatie. Dat is nogal wat.
Volgens het provinciale herindelingsadvies zou Haren beter af zijn in ‘een nieuwe gemeente
Groningen’. Maar de meerwaarde hiervan voor de 20.000 burgers van Haren, Onnen, Glimmen en
Noordlaren is nimmer aangetoond. Zeker, net als andere gemeenten heeft ook Haren tekortkomingen, maar die kan zij volgens bureau B&A en het COELO zelf oplossen. De strategische
verbeterplannen van Haren zijn door de Provincie echter nooit goed beoordeeld.
De raadscoalitie van D66, Gezond Verstand Haren en CDA weet zich gesteund door de overgrote
meerderheid van de Harense bevolking. Bij een burgerraadpleging in 2014 heeft 74% van de kiezers
(opkomst 75%) een herindeling met Groningen/Ten Boer afgewezen. De provinciale coalitie van CDA,
CU, D66, GL en SP diskwalificeert deze uitkomst als ‘achterhaald’, maar wil geen hernieuwd
referendum en/of de uitslag afwachten van de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018.
Begin september 2016 besloot Haren niet langer mee te werken aan een van bovenaf opgelegde
herindeling. Wat doen Gedeputeerde Staten? Zij herinneren zich het stemadvies-2014 van oud-CdK
Max van den Berg: ‘Nee zeggen is geen optie!’ Zij propageren het beeld van een krachteloos en
risicovol Haren. Zij benoemen oud-gedeputeerde van Drenthe Marga Kool tot hun ‘verbindingspersoon voor Haren’. Zij stellen zich open voor de verongelijkte Harense raadsminderheid en
ontvangen een bezorgde personeelsdelegatie die vooruitloopt op fusie met Groningen. Het
provinciebestuur gaat dus lijnrecht tegen de raadsmeerderheid in, schuift het gemeentebestuur aan
de kant en schoffeert daarmee de Harense bevolking.
Intussen lopen GS op tegen de ontbrekende instemming van Haren met de beoogde ‘lichte samenvoeging’ met Groningen en Ten Boer. Op dit moment heet het: ‘Wij begrijpen alle kritiek, maar na
zorgvuldige beoordeling komen wij tot een andere afweging.’ O, wat doet dit ons denken aan dat
leerzame boek van Jouke de Vries en Paul Bordewijk: Rijdende treinen en gepasseerde stations (2009)
over historische beleidsfiasco’s van ervaren bestuurders.
Financieel en bestuurskundig onderzoek wijst uit dat er geen enkele noodzaak is om de gemeente
Haren op te heffen. Het zou getuigen van bestuurlijke wijsheid en collegiaal vertrouwen om Haren
tenminste vier jaar de kans te gunnen om haar verbeterplannen uit te voeren en daarmee zelfstandig
te blijven.
Jan Lunsing woont in Groningen en is bestuurskundig onderzoeker bij de Stichting voor Beleidsanalyse en
Bestuursondersteuning (StiBoBa).
Charles Vlek woont in Onnen (gem. Haren) en is emeritus-hoogleraar omgevingspsychologie en besliskunde
aan de Rijksuniversiteit Groningen.