Transcript opvolgingsverslag - Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming
Onderwijsinspectie
Hendrik Consciencegebouw
Koning Albert II-laan 15
1210 BRUSSEL
[email protected]
www.onderwijsinspectie.be
Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Basisschool voor Buitengewoon
Onderwijs - SPES te ANDERLECHT
Hoofdstructuur buitengewoon basisonderwijs
Instellingsnummer
Instelling
Directeur
Adres
Telefoon
E-mail
Website
25247
Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES
Jef DESCHUYFFELEER
Verheydenstraat 39 - 1070 ANDERLECHT
02-426.61.23
[email protected]
www.spesbubao.be
Bestuur van de instelling VZW Sint-Goedele Brussel
Adres Verheydenstraat 39 - 1070 ANDERLECHT
Scholengemeenschap Sint-Goedele Brussel Basisonderwijs 1
Adres Verheydenstraat 39 - 1070 ANDERLECHT
CLB Vrij CLB Pieter Breughel
Adres Opzichterstraat 84 - 1080 SINT-JANS-MOLENBEEK
Dagen van het opvolgingsbezoek 21-11-2016, 22-11-2016
Einddatum van het opvolgingsbezoek 22-11-2016
Datum bespreking verslag met de instelling 22-11-2016
Samenstelling inspectieteam
Inspecteur-verslaggever Frieda THIELS
Teamleden Ilse BOETS
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
1/8
INHOUDSTAFEL
INLEIDING ........................................................................................................................................................................... 3
1 HISTORIEK ..................................................................................................................................................................... 4
2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) ........................................................................................................................................ 4
3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? ............................................................................................................................ 4
3.1 muzische vorming in type basisaanbod - lager onderwijs, muzische vorming in type 2 - kleuteronderwijs,
muzische vorming in type 2 - lager onderwijs ...................................................................................................... 4
4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG ......................................................................................................................... 8
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
2/8
INLEIDING
Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van de school door de onderwijsinspectie van de
Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de
opdracht hiertoe.
Als de school bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het
advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de
bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd.
Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond
de componenten context, input, proces en output:
 context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en
juridische aard die de school karakteriseren
 input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de school
 proces: initiatieven die de school neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en
input
 output: de resultaten die de school met haar leerlingen of cursisten bereikt.
Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op www.onderwijsinspectie.be.
Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties,
gesprekken en analyse van documenten.
De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en
een advies.
Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging.
Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke
structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen:
 een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van
structuuronderdelen.
 een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van
de school of van structuuronderdelen op te starten.
Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten
zelfstandig kan wegwerken.
Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert
de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage.
Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig
bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het
verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de
onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen.
De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden.
Meer informatie?
www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
3/8
1
HISTORIEK
Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van 08-10-2013 tot 11-10-2013 en werd afgesloten met een
beperkt gunstig advies. Vanaf 11-10-2016 moet de school kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis
lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de
school daarin is geslaagd.
2
TE REMEDIEREN TEKORT(EN)
 de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen'
type basisaanbod - lager onderwijs
muzische vorming
type 2 - kleuteronderwijs
muzische vorming
type 2 - lager onderwijs
muzische vorming
3
ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD?
3.1
muzische vorming in type basisaanbod - lager onderwijs, muzische vorming in type 2 kleuteronderwijs, muzische vorming in type 2 - lager onderwijs
Voldoet
Teamleden streven via het cyclische proces van handelingsplanning voor het leergebied muzische vorming
in voldoende mate relevante ontwikkelingsdoelen na. Zij hebben expliciete aandacht voor de verschillende
domeinen bij de voorbereiding en de uitvoering. Het schoolteam is zich bewust van de waarde van het
leergebied wat zich vertaalt in een groepsaanbod met een variatie aan werkvormen, materialen,
groepsoverschrijdende activiteiten en technieken. Teamleden en leerkrachten muzische vorming streven
via een thematisch aanbod naar een hogere realiteitswaarde en een horizontale samenhang. De
schoolaankleding, de muzo-site en de klasblogs stralen een muzische en esthetische waarde uit.
Visieontwikkeling Het schoolteam ontwikkelde een gezamenlijke visie op muzische vorming.
Waarnemen, exploreren, experimenteren, genieten en plezier beleven vormen
de pijlers van het muzisch proces. Nascholingen boden heel wat mogelijkheden
naar expressie, creativiteit en mogelijke invullingen voor een muzische
(school)omgeving.
Teamleden blijven worstelen met het orthopedagogische en het cyclische
proces van handelingsplanning dat vertrekt vanuit een brede maar objectieve
beginsituatie en waarbij de onderwijsbehoeften en de opvoedingsnoden van
leerlingen concreet geformuleerd worden. Tempo, materialen, technieken,
taakverdeling, activiteiten, afspraken en evaluatie worden niet vastgelegd en
brengen het verdere verloop van plannen, uitvoeren en evalueren in het
gedrang.
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
4/8
Gesprekken tonen aan dat het schoolteam nood heeft aan inzicht,
ondersteuning, afspraken en opvolging om het cyclische proces van
handelingsplanning in de vingers te krijgen en gezamenlijk uit te voeren.
Het inspectieteam raadt – gezien de huidige schoolcontext – externe
ondersteuning aan.
Beginsituatiebepaling
Beeldvorming
Functionele neerslag
Opvolging
Actualisering
Het schoolteam peilt bij het intakegesprek naar hobby’s, interesses,
vrijetijdsbesteding en muzische interesses of talenten van leerlingen. De
meeste teamleden geven in het groepswerkplan of het individuele
handelingsplan een brede omschrijving van de leerling en zijn muzische
interessevelden. Een aantal teamleden geeft voor elk muzisch domein een
omschrijving.
Klasleerkrachten en muzische leerkrachten hanteren voor alle leerlingen
identieke observatie-items om leerlingen binnen ‘beschouwen’ en ‘creëren’ in
te schalen. De items lopen deels parallel met de ontwikkelingsdoelen muzische
vorming voor type 1 en 2. Zij bevatten zowel aspecten van vaardigheden, als
technieken en attitudes, maar zijn te ruim geformuleerd om een valide en
objectieve inschatting te maken. Bijgevolg zijn de observaties onvoldoende
concreet om het cyclische proces van handelingsplanning doelgericht aan te
sturen. Heel wat teamleden worstelen met een doelgericht aanbod op maat
van de groep of de individuele leerling. Sommige paramedici brengen de
beginsituatie en het beheersingsniveau van elke leerling per domein op
systematisch wijze in kaart. Aan de hand van een specifiek en therapie-eigen
observatie-instrument brengen zij de leerlingen gericht in beeld.
Externe professionalisering en de opstart van een muzische werkgroep
resulteren in een toenemende bewustwording van de waarde van het
leergebied om leerlingen vanuit diverse invalshoeken te benaderen.
De klassenraad vertrekt vanuit een multidisciplinaire benadering en bespreking
van elke leerling. Systematisch en formeel overleg tussen paramedici,
ambulante leerkrachten en klasleerkrachten vindt niet plaats.
Doelenselectiefase
Selectie ontwikkelingsdoelen
Leerlingenkenmerken
Op maat
Harmonische ontwikkeling en
optimale integratie
Evenwichtig aanbod
Doelenkaders
Multidisciplinair overleg
De meeste teamleden leveren inspanningen om het aanbod te koppelen aan de
ontwikkelingsdoelen type 1 en 2. Concrete afspraken ontbreken echter
waardoor teamleden autonoom en volgens eigen denken te werk gaan.
Sommigen selecteren een beperkt aantal prioritaire ontwikkelingsdoelen.
Anderen nemen de hele reeks ontwikkelingsdoelen op. Individuele
planningsinstrumenten tonen aan dat niet alle teamleden het verschil kennen
tussen een concreet operationeel doel en een na te streven ontwikkelingsdoel.
Visie en afspraken dringen zich op opdat ontwikkelingsdoelen borg staan voor
een continue en graduele opbouw. Meerdere paramedici ontwikkelden een
leerlingvolgsysteem waarbij ze de decretale ontwikkelingsdoelen verder
uitdiepen in zinvolle tussenstapjes. Deze doelen bieden hen houvast om
doelgericht een onderwijsaanbod op maat voor te bereiden, uit te voeren en te
evalueren.
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
5/8
Het schoolteam streeft met een registratiedocument naar een evenwichtig
aanbod binnen de verschillende domeinen. Een opsomming van allerlei
activiteiten en technieken per domein ondersteunt teamleden bij het nastreven
van een rijk en gevarieerd muzisch aanbod.
De meeste groepswerkplannen laten ruimte om aandachtspunten te
beschrijven en/of differentiatie te voorzien. De meeste teamleden hebben
expliciete aandacht voor horizontale samenhang met andere leergebieden en
domeinen. Een thematische benadering met integratie van verschillende
domeinen en leergebieden zorgt voor een waardevolle aanpak.
Heel wat teamleden verwijzen rechtstreeks naar de ontwikkelingsdoelen type 1
en 2. Klastitularissen slagen er minder in om de decretale ontwikkelingsdoelen
te verfijnen, op te splitsen in opstapjes en te operationaliseren op maat van de
school, de (doel)groep of de individuele leerling.
De meeste teamleden zijn zich bewust dat de huidige doelenselectie
hoofdzakelijk vanuit verantwoording en willekeur gebeurt en dat verdere
verticale afstemming over de klasgroepen heen noodzakelijk is.
Voorbereidingsfase
Planning
Multidisciplinair
Groeperingsvorm
Infrastructuur en uitrusting
De visie op muzische vorming wordt door alle teamleden gedragen. Werkgroep
en teamleden zoeken naar een hierop afgestemde aanpak. Teamleden ervaren
dat een verdere verdieping en concretisering van de visie noodzakelijk is om
een aanbod voor te bereiden dat gerichter inspeelt op de belevingswereld en
het ontwikkelingsniveau van de leerlingen en de ontwikkelingsdoelen
gestructureerd nastreeft.
De meeste teamleden werken thema’s breedsporig uit met aandacht voor de
diverse domeinen van het leergebied. Waarnemen, exploreren en
experimenteren, genieten en plezier beleven vormen de pijlers van het muzisch
proces.
Noch groepshandelingsplannen, noch planningsinstrumenten geven enige
verwijzing naar de onderwijstijd die nodig is om de schoolvisie te realiseren en
de geselecteerde ontwikkelingsdoelen in voldoende mate na te streven.
Het volledige schoolteam experimenteert dit schooljaar met een grote
diversiteit van werkvormen en activiteiten binnen de diverse domeinen. Het
registratiedocument laat toe om op termijn eventuele hiaten en
overaccentueringen op te sporen. De planmatige aanpak verzekert een
gevarieerd aanbod met als doel de bewustwording bij de diverse teamleden
van hun muzische mogelijkheden, talenten en frustraties te vergroten.
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
6/8
Uitvoeringsfase
Planmatige aanpak
Aanbod op maat
Organisatie op maat
Actief leren
Klasmanagement
Methodiek en werkvormen
Samenhang realiseren
Alle teamleden leggen muzische accenten en gebruiken tussendoortjes binnen
andere leergebieden. Hierbij is gericht aandacht om activiteiten aan te reiken
op maat van de leerlingengroep.
De school zet weloverwogen acties op waarbij leerlingen rijke muzische kansen
krijgen om hun talenten te ontplooien en te demonstreren. Het bevorderen van
samenwerken en het ontwikkelen van een positief zelfbeeld krijgen hierdoor
belangrijke impulsen.
School, klasgangen en onthaalhoeken ademen een muzische sfeer uit.
Aspecten van beeld nemen de bovenhand. Er is voldoende aandacht voor tweeen drie dimensionaal werk. Website en blogs laten leerlingen toe om muzische
momenten te herbeleven of het werk van schoolgenoten te waarderen.
Klasblogs laten ouders toe om de muzische klasactiviteiten van hun kind(eren)
digitaal te (her)bekijken.
Enkele teamleden nemen in hun planning ook zelf geformuleerde doelen op als
opstapje naar een later ontwikkelingsdoel. Uitdagende en gevarieerde
opdrachten stimuleren de verwondering en het enthousiasme van de leerlingen
en prikkelen hun nieuwsgierigheid. Aspecten van beeld, muziek, drama, media
en beweging leiden tot creëren, maar nog minder tot reflecteren en
beschouwen.
De huidige planningswijze en bijbehorende doelenselectie leiden in meerdere
klasgroepen tot een groot aantal doelen. Het onderscheid tussen de dominante
doelen en zij die verwijzen naar incidenteel leren, is vaag en belemmert de
efficiëntie, de relevantie en het bewaken van de doelenselectie.
Met waardevolle muzische realisaties, de creatieve inbreng van grote en kleine
kunstenaars en de deelname aan culturele evenementen verruimt de school
niet enkel de kijk-, luister- en belevingswereld van de leerlingen maar ook de
brede en harmonische ontwikkeling.
Teamleden beseffen dat de actuele intensieve werking zinvol is naar het in
beeld brengen van het aanbod, maar dat het traject nog niet af is. Er ligt nog
een opdracht in het uitwerken van een efficiënte en haalbare werkwijze om de
continuïteit en het intentioneel nastreven van (ontwikkelings)doelen op klasen groepsniveau te blijven bewaken. De school kan zoeken naar een functionele
registratiesystematiek die de planlast reduceert maar die uitdrukkelijk de
decretale opdracht van ‘handelingsplanmatig werken’ ondersteunt.
De meeste teamleden beschikken over een sterk ontwikkelingsgerichte,
activerende en ondersteunende onderwijsstijl. Door een creatieve en
gepersonaliseerde aanpak pogen zij een veilig klimaat te scheppen waarin
leerlingen voldoende ontwikkelingskansen krijgen om hun talenten te
ontdekken en te exploreren. Multimediamiddelen worden systematisch
aangewend om het beleven voldoende kansen te geven.
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
7/8
Evaluatiefase
Visie en afspraken
Systeem of instrument
Gelinkt aan
doelen/diagnostisch
Valide
Betrouwbaar
Evenwichtig en representatief
Procesevaluatie
Rapportering
4
De mate waarin leerkrachten de muzische ontwikkeling van leerlingen
opvolgen en in kaart brengen, is veeleer beperkt en teamlidafhankelijk.
Leerkrachten missen handvatten en criteria om te komen tot een evenwichtige,
brede en valide evaluatie van proces, product en geselecteerde doelen. De
evaluatie van de geselecteerde doelen in het groepswerkplan of het individuele
handelingsplan biedt onvoldoende informatie voor het opzetten van een
vervolgtraject of een nieuwe cyclus van handelingsplanning.
Een portfolio brengt de muzische realisaties en de belevenissen van elke
leerling in kaart en zet in een aantal klasgroepen aan tot (zelf)reflectie.
Het team organiseert toonmomenten en stelt leerlingenwerk tentoon. Dit
draagt bij tot een verhoogde muzische sfeer binnen de school.
Het rapport geeft geen correcte weerspiegeling van muzische inzichten,
vaardigheden en attitudes van de leerling. De actuele rapportering bied weinig
mogelijkheden tot zelfevaluatie door leerlingen.
ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG
In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor
erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag:
GUNSTIG
 voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor type basisaanbod - lager
onderwijs, type 2 - kleuteronderwijs, type 2 - lager onderwijs.
Namens het inspectieteam
Voor kennisname namens het bestuur
Frieda THIELS
de inspecteur-verslaggever
Jef DESCHUYFFELEER
de directeur
Datum van verzending aan de directie en het
bestuur van de school
OV – 25247 – bubao – Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - SPES te ANDERLECHT (Schooljaar 2016-2017)
8/8