Transcript Lees het volledige artikel

Methodeonderwijs steeds populairder in Vlaanderen
Steiner en co. maken school
► Methodescholen, zoals Steiner waar onder meer houtbewerking wordt
aangeboden - raken meer ingeburgerd.
© yann bertrand
► Voor de meeste schoolkinderen
blijven klassieke klasjes echter het
dagelijkse decor.
© hollandse hoogte
Steeds meer kinderen gaan naar
een methodeschool. De voorbije vijf
jaar groeide het leerlingenbestand
er met 17 procent. Moet het
klaslokaal met krijtbord, één leraar
en enkel leeftijdsgenoten baan
ruimen voor kringgesprekken en
leerlingen die zelf kiezen wat en
wanneer ze leren?
BENJAMIN VAN SYNGHEL
Methodescholen als Freinet,
Steiner, Montessori, Jenaplan,
Dalton en Ervaringsgericht
Onderwijs telden vorig schooljaar
27.387 leerlingen in Vlaanderen.
Dat is een pak meer dan de 23.341
uit het schooljaar 2011-2012. Het
methodeonderwijs zit dus in de lift,
al is dat stijgingspercentage
meteen ook te relativeren. In
Vlaanderen lopen meer dan 1,1
miljoen leerlingen school. De
methodescholen hebben daar een
zeer beperkt aandeel in.
© De Morgen
Deze stijging verandert dat niet, al
is ze volgens die alternatieve
scholen een duidelijk signaal. "Veel
mensen zijn de klassieke scholen
beu", zegt Kris Denys van de
methodescholenfederatie FOPEM,
goed voor een kleine 3.000
leerlingen. "Leerlingen en
leerkrachten hebben te weinig
inspraak in hoe de school gerund
wordt. Er is te weinig aandacht voor
initiatief en creativiteit."
Ouders met kinderen die
schoolmoe zijn, zoeken dus vaker
een alternatief. Al is dat niet de
enige reden, denkt Caroline
Devriendt van Stamina, een nieuwe
secundaire school in Brugge die op
1 september van start gaat.
Stamina behoort niet tot een van de
'methodefamilies', maar maakt naar
eigen zeggen een mix van
methodes waarvan
wetenschappelijk is aangetoond dat
ze werken.
"Onze maatschappij verandert. We
werken anders dan vroeger. Ook
op school is dat zo: de leerkracht is
niet meer de alwetende. Elke
leerling heeft tegenwoordig een
smartphone waarmee hij of zij de
leraar kan verbeteren of aanvullen.
Het onderwijs moet zich daar ook
aan aanpassen", vindt Devriendt,
die een grote interesse merkt bij
ouders en kinderen. "De
inschrijvingen beginnen pas in
2017, maar nu al registreerden 450
mensen zich om op de hoogte te
blijven. Dat zegt genoeg."
Elitair en/of te blank?
De hang naar een ander onderwijs
groeit dus, al wil dat niet zeggen
dat de grote ommekeer is ingezet.
De interesse in methodeonderwijs
beperkt zich voorlopig tot een vrij
homogene doelgroep.
"Pedagogische concepten rond een
kindgericht, stressvrij onderwijs
sluiten goed aan bij eerder
progressieve, linkse, groene en
post-materialistische denkbeelden",
dinsdag 27 december 2016
zegt Dirk Van Damme,
onderwijsexpert bij de OESO. Of
die vonk ooit overslaat naar een
ander publiek is dus zeer de vraag.
Alternatieve scholen vinden over
het algemeen moeilijk hun weg
naar andere doelgroepen. "Ze zijn
allemaal antiracistisch, maar er
zitten geen Marokkaantjes op die
schoolbanken", merkte standupcomedian Nigel Williams ooit op.
Die zweem elitarisme hangt dus
nog steeds rond de (meeste)
methodescholen. En ook bij de
kwaliteit van namen als Steiner,
Jenaplan, Montessori, Freinet en
andere Daltons worden nog steeds
vraagtekens geplaatst. Zo
suggereerde een KU Leuvenonderzoek uit 2013 dat
methodeleerlingen vaker een
wiskundeachterstand zouden
oplopen dan leeftijdsgenoten uit
klassieke scholen. En het helpt ook
niet dat de Steinerscholen worden
gelinkt aan de antivaccinatiebeweging. Maar zijn die
schoolse twijfels dan ook terecht?
"Er bestaat amper onderzoek over,
maar ik denk dat er geen risico is",
zegt Van Damme. Mocht er al een
achterstand zijn op cognitieve
vaardigheden, dan zullen die te
compenseren zijn met bijvoorbeeld
communicatieve vaardigheden."
Zweeppartij
De vermeende risico's zijn dus erg
twijfelachtig. Bovendien blijkt de
alternatieve aanpak toch aan te
slaan. Betekent dit dan dat de
methodescholen een steeds
grotere rol zullen spelen?
Misschien wel, al blijft hun soortelijk
gewicht vrij beperkt. Een
inhaalbeweging tegen de klassieke
scholen lijkt alvast een onbegonnen
zaak. Al kunnen die alternatieve
scholen hun invloed ook op andere
manieren laten gelden. Steeds
meer klassieke scholen stellen hun
eigen werking in vraag en durven
die ook aanpassen. Methodes als
kringgesprekken en trajecten op
Pagina 6 (1)
maat van de leerling zijn nu
helemaal ingeburgerd in het
gewone onderwijs. Beschouw
methodescholen gerust als
zweeppartijen in de politiek: vanuit
de oppositie wegen op het beleid.
© De Morgen
dinsdag 27 december 2016
Pagina 6 (2)