Transcript 06.2_Toelichting agendapost concessieverlening Rail Haaglanden

Vergadering:
Agendapunt:
Onderwerp:
Van:
Datum:
Contactpersoon:
Telefoonnummer:
7 december 2016
6
Gunningsbesluit concessie Rail Haaglanden 2016-2026
Th. J.A.M. de Bruijn
30 juni 2016
G.J. Nijsink
088 5445 143
Aan de bestuurscommissie Vervoersautoriteit,
Voorgesteld besluit
1. In te stemmen met de Roadmap strategische assets HTM, welke tot doel heeft het
onderhoudsniveau van de railinfrastructuur te verbeteren en de HTM-onderhoudsorganisatie op
een hoger niveau te brengen;
2. Te constateren dat is voldaan aan alle voorwaarden om de concessie Rail Haaglanden 2016 te
kunnen gunnen aan HTM Personenvervoer N.V.;
3. De portefeuillehouder Middelen Vervoersautoriteit conform bijgevoegde volmacht te machtigen om
de zeggenschap (één aandeel) HTM Personenvervoer N.V. te verwerven;
4. De concessie Rail Haaglanden 2016-2026 te verlenen conform het bijgevoegde concessiebesluit
aan HTM Personenvervoer N.V.;
5. De vice-voorzitter van de bestuurscommissie Vervoersautoriteit te machtigen het bijgevoegde
gunningsbesluit en concessiebesluit te ondertekenen;
6. De portefeuillehouder Middelen Vervoersautoriteit conform bijgevoegde volmacht te machtigen
alle aan het aandeelhouderschap verbonden bevoegdheden en verantwoordelijkheden uit te
voeren;
7. De gemeenteraden van de MRDH-gemeenten te informeren over bovengenoemde besluiten.
Stand van zaken concessie Rail Haaglanden 2016-2026
Op 6 juli 2016 heeft de bestuurscommissie het voornemen uitgesproken om de concessie Rail
Haaglanden 2016-2026 te gunnen aan HTM Personenvervoer N.V. Daadwerkelijke gunning was op 6
juli echter nog niet mogelijk, omdat nog niet de bijbehorende zeggenschap (aandeelhouderschap)
over HTM Personenvervoer N.V. kon worden geëffectueerd (zie verder ’stand van zaken
zeggenschap over HTM’).
In de voorbereidingen van de concessie hebben MRDH en HTM een nulmeting naar de staat en
organisatie van het onderhoud van de railinfrastructuur uitgevoerd. De gezamenlijke conclusie was
tweeledig: het onderhoudsniveau dient structureel verbeterd te worden, zodat de HTM kan voldoen
aan de prestatie-indicatoren en eisen in de concessie. Ook de organisatie van de HTM behoeft een
professionaliseringsslag (cultuurverandering), om te borgen dat de railinfrastructuur toekomstvast
wordt onderhouden. MRDH heeft als voorwaarde voor gunning van de railconcessie gesteld dat HTM
een verbeterplan diende op te stellen. HTM heeft de conclusies van de nulmeting uitgewerkt in een
verbeterplan, de zogeheten Roadmap strategische assets HTM (zie bijlage 1). MRDH heeft in de
concessie extra middelen voor beheer en onderhoud beschikbaar gesteld, namelijk € 0,84 mln per
jaar en € 9,5 mln eenmalig. De HTM heeft een verbeterproces ingericht om het onderhoud en de
organisatie in samenhang te verbeteren. Aangezien dit verbetertraject direct de prestaties van de
HTM in de concessie zal beïnvloeden, wordt MRDH verzocht met deze Roadmap in te stemmen. Het
is conform de concessie vervolgens een bevoegdheid van de HTM om de organisatie te verbeteren en
daarop te sturen. Het verbeteren van de kwaliteit van de railinfrastructuur, is een gedeelde
verantwoordelijkheid HTM en MRDH. Het totale proces zal circa 5 jaar duren, met het zwaartepunt op
de eerste jaren waarin de kwaliteit van de railinfrastructuur en de prestaties naar verwachting
zichtbaar zullen verbeteren.
1
Stand van zaken zeggenschap over HTM
Op 1 juli 2016 heeft het algemeen bestuur besloten zeggenschap te verkrijgen over RET en HTM
en aan de bestuurscommissie Vervoersautoriteit de bevoegdheid gedelegeerd om een aandeel RET
N.V. (RET) en een aandeel HTM Personenvervoer N.V. te verwerven. Ook heeft het Algemeen
Bestuur alle met het aandeelhouderschap verbonden bevoegdheden en verantwoordelijkheden
gedelegeerd aan de bestuurscommissie. In juli 2016 kon echter nog niet worden overgegaan tot
effectuering van de zeggenschap. De bestaande eigenaren van de HTM, namelijk de gemeente Den
Haag en de Nederlandse Spoorwegen, waren met elkaar in gesprek over hun onderlinge
bevoegdhedenverdeling. Inmiddels is duidelijk geworden dat de Nederlandse Spoorwegen hun
aandelen HTM hebben terugverkocht aan de gemeente Den Haag. Nadat hierover duidelijkheid
bestond, konden de statuten voor de HTM Personenvervoer N.V. worden aangepast en kon ook bij de
gemeente Den Haag besluitvorming plaatsvinden. De gemeenteraad van Den Haag heeft op 17
november 2016 ingestemd met het voornemen om één bijzonder aandeel HTM Personenvervoer N.V.
te creëren en te verkopen aan de MRDH.
De bijgevoegde aangepaste statuten van HTM Personenvervoer N.V. zijn door hun historie niet éénop-één vergelijkbaar met de aangepaste statuten van RET N.V. (zie besluitvorming 6 juli 2016). De
bevoegdheden en verplichtingen die MRDH krijgt ten aanzien van het aandeelhouderschap over HTM
Personenvervoer N.V., zijn echter identiek aan die de MRDH heeft ten opzichte van RET N.V.
Voorgestelde besluiten
Aangezien het Algemeen Bestuur aan de Bestuurscommissie Vervoersautoriteit de bevoegdheid heeft
gegeven om een aandeel in HTM Personenvervoer N.V. te verwerven, aangezien de huidige eigenaar
van de HTM Personenvervoer N.V. heeft ingestemd met de creatie en verkoop van een aandeel HTM
Personenvervoer N.V. aan de MRDH, aangezien de bestuurscommissie op 6 juli 2016 reeds het
voornemen heeft uitgesproken om de concessie Rail Haaglanden 2016 te verlenen aan HTM
Personenvervoer N.V. en aangezien HTM Personenvervoer N.V. een voldoende Roadmap
strategische assets bij MRDH heeft ingediend, wordt aan de bestuurscommissie voorgesteld om de
concessie Rail Haaglanden 2016-2026 daadwerkelijk in te besteden aan HTM Personenvervoer N.V.
Daarvoor wordt aan uw bestuur voorgesteld om:
1) daadwerkelijk de zeggenschap over HTM Personenvervoer N.V. aan te gaan door het
verwerven van een aandeel HTM Personenvervoer N.V.;
2) de concessie te gunnen.
Net als op 6 juli 2016 met betrekking tot het aandeelhouderschap van MRDH over RET N.V. is
besloten, wordt wordt nu voorgesteld om het verwerven én alle met het aandeelhouderschap
verbonden taken te machtigen aan de portefeuillehouder Middelen. Tevens wordt voorgesteld om de
vice-voorzitter van de bestuurscommissie (in zijn hoedanigheid als bestuurlijke trekker van de
concessie Rail Haaglanden 2016) te machtigen het concessiebesluit te ondertekenen.
De portefeuillehouder Middelen wordt gemachtigd om alle met het aandeelhouderschap verbonden
taken uit te voeren. Van zijn handelen als aandeelhouder legt de portefeuilllehouder achteraf
verantwoording af aan de bestuurscommissie. Het kan voorkomen dat het politiek-bestuurlijk gewenst
is dat de portefeuillehouder vooraf met de de bestuurscommissie afstemt over zijn handelen als
aandeelhouder van de HTM Personenveroer N.V. Het wordt aan de portefeuillehouder overgelaten
om een inschatting te maken van de onderwerpen waarover hij vooraf wil afstemmen met de
bestuurscommissie. De portefeuillehouder Middelen dient er, conform de voorwaarden in de volmacht
zorg voor te dragen dat het handelen van de MRDH als mede-aandeelhouder in lijn is met het
handelen van de MRDH als opdrachtgever voor het openbaar vervoer.
De portefeuillehouder Middelen Vervoersautoriteit kan vanuit zijn rol als aandeelhouder zelfstandig
besuiten nemen. Indien hij wenst in overleg te treden met de bestuurscommissie Vervoersautoriteit
heeft hij de mogelijkheid zich direct te wenden tot de bestuurscommissie Vervoersautoriteit. Dit omdat
het veelal gaat om bedrijfsvertrouwelijke informatie of spoedeisende zaken.
2
Inhoud van de concessie
De concessie Rail Haaglanden 2016-2026 bevat enerzijds de concessievoorwaarden die MRDH heeft
gesteld in Programma van Eisen en Financiële Paragraaf, en anderzijds de ‘extra’s’ die HTM in haar
bieding heeft geboden. Enkele highlights uit de concessiedocumenten (en tevens wijzigingen ten
opzichte van de huidige situatie) zijn:
Vermindering van de exploitatiebijdrage, oplopend tot ca. 13 miljoen euro per jaar, bij een
gelijkblijvend voorzieningenniveau. Dit maakt het mogelijk om ondanks dalende BDUinkomsten vanuit het Rijk en stijgende infrastructuurkosten voorlopig toch het
voorzieningenniveau te handhaven en financiële ruimte te maken c.q. te houden ten behoeve
van investeringen in verkeer en vervoer (Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid);
Hoge eisen wat betreft de reizigerstevredenheid die HTM moet realiseren op verschillende
aspecten (onder meer algemeen oordeel, comfort, reisinformatie, veiligheidsbeleving);
Hoge eisen wat betreft de kwaliteit van de dienstuitvoering (stiptheid, minimale rituitval),
gekoppeld aan een bonus-malusregeling; de HTM neemt maatregelen om aan de gestelde
eisen te kunnen voldoen;
Diverse maatregelen om de doorstroming van tram te verbeteren en daarmee de reissnelheid
te verhogen;
Verbetering van de interne bedrijfsprocessen van HTM om het asset management te
verbeteren;
Verbetering van de informatieverstrekking door HTM aan de MRDH.
Verdere procedure
Direct na de vergadering van de bestuurscommissie zal de portefeuillehouder Middelen de met
zeggenschap verbonden documenten ondertekenen. Ook de vertegenwoordigers van de gemeente
Den Haag en HTM zullen deze documenten ter plaatse ondertekenen. Vanaf dat moment is de MRDH
mede-aandeelhouder van de HTM Personenvervoer N.V., dus ook in de periode tot de start van de
concessie (11 december 2016).
Direct aansluitend op het tekenen van de zeggenschapsdocumenten zal de voorzitter van de
bestuurscommissie het concessiebesluit ondertekenen. Daarmee is de gunning van de concessie Rail
Haaglanden 2016-2026 aan HTM Personenvervoer N.V. een feit.
Op 6 juli heeft de bestuurscommissie de gemeenteraden van de inliggende gemeenten per brief
geïnformeerd over de uitkomst van de inbestedingsprocedure. Voorgesteld wordt dat de vicevoorzitter namens de bestuurscommissie de gemeenteraden schriftelijk informeert over de vandaag
genomen besluiten met betrekking tot de inbesteding van de concessie Rail Haaglanden 2016.
Tegen het gunningsbesluit kunnen belanghebbenden bezwaar maken. De bezwaartermijn bedraagt
zes weken en vangt aan met ingang van de dag na die waarop het besluit is bekend gemaakt.
3