Transcript Jobkwaliteit in België-Persmededeling

Jobkwaliteit in België-Persmededeling
Sem Vandekerckhove, Lise Szekér, Miet Lamberts en Guy van Gyes-HIVA-KU Leuven
Contact: [email protected], 016/32 33 24 of 0478/26 03 61
Het onderzoeksrapport dat vandaag voorgesteld wordt op de studiedag ‘20 jaar Wet van welzijn van de
werknemers. Evolutie en uitdagingen voor de toekomst.”, 1, draagt als titel “Jobkwaliteit in België in
2015. Analyse aan de hand van de European Working Conditions Survey EWCS 2015 (Eurofound)”. De
volledige studie en een samenvatting NL-FR kan vanaf vandaag teruggevonden worden op de website
van FOD WASO (http://www.werk.belgie.be/moduleDefault.aspx?id=44596 (NL) en
http://www.emploi.belgique.be/moduleDefault.aspx?id=44596 (FR))
In dit rapport presenteren we een rijke analyse op de gegevens voor België, verzameld aan de hand van
de European Working Conditions Survey (EWCS 2015) van Eurofound. De EWCS (in het Nederlands:
‘Europese enquête naar de arbeidsomstandigheden’) beoogt een periodieke, meestal vijfjaarlijkse,
meting van de arbeidsomstandigheden aan de hand van een bevraging bij een ruim staal van werknemers
en zelfstandigen. In 2015 werd een steekproef van 2 500 respondenten voor België bevraagd, dankzij
bijkomende middelen van FOD WASO.
Het eerste deel van dit rapport (Thema 1) beschrijft de stand van zaken en de evolutie (op korte en lange
termijn) inzake de kenmerken van de jobs in België. We kijken naar de werkbaarheid van het werk in
België, de evolutie die we hierin zien en naar de directe en indirecte gevolgen zoals gezondheid, welzijn,
in welke mate men zich in staat voelt om tot de leeftijd van 60 jaar een gelijkaardige job uit te voeren,….
De beschikbare gegevens op basis van de EWCS 2015 laten niet enkel een eerder algemene beschrijving
toe van de jobkwaliteit en de directe en indirecte gevolgen in België. Ook biedt deze rijke databron de
mogelijkheid aan experten om een aantal onderzoeksvragen, gerelateerd aan de huidige
maatschappelijke uitdagingen, problemen en beleidsdiscussies, verder te exploreren en te
beantwoorden. Daarom biedt deel 2 van dit onderzoeksrapport een forum aan enkele experten die op
basis van de EWCS-data een aantal thematische kwesties verder zullen uitdiepen:
- Thema 2: Over de jobkwaliteit van 50-plussers en het perspectief op een werkbare job aan het einde
van de loopbaan (prof. Dr. Patricia Vendramin en prof. Dr. Gérard Valenduc, UCL en FTU).
- Thema 3: Over gevolgen van herstructureringen en jobonzekerheid voor de gezondheid en het welzijn
van werknemers (prof. Dr. Hans De Witte, WOPP-KU Leuven)
- Thema 4: Over de mogelijke implicaties van precarisering voor de werkbaarheid van het werk en bij
uitbreiding, de gezondheid en het welzijn van werknemers (Kim Bosmans, prof. dr. Karen Van Aerden
& prof. dr. Christophe Vanroelen, Interface Demography-VUB)
- Thema 5: Over welzijn en gezondheid en een pleidooi voor het voeren van een preventief beleid op
de werkvloer (prof. Dr. Isabelle Hansez en prof. Dr Philippe Mairiaux, Ulg)
- Thema 5b: Over de arbeidssituatie van personen die lijden aan een chronische ziekte en over
absenteïsme op de werkvloer (prof. Dr Philippe Mairiaux en prof. Dr. Isabelle Hansez, Ulg)
- Thema 6: Over innovatieve vormen van arbeidsorganisatie in België en de samenhang met werkbaar
werk (Yennef Vereycken en prof. Dr. Geert Van Hooteghem-CeSO KU Leuven)
Deze kwesties komen meer uitgebreid aan bod in de verschillende persmededelingen per thema.
Deze persmededeling focust op thema 6 over innovatieve vormen van arbeidsorganisatie
1 http://eventips.nl/EU-OSHA-Inschrijven-1-december-2016, georganiseerd door EU-OSHA en FOD WASO
PERSMEDEDELING
1
Thema 6 : Anders organiseren doet langer werken
Yennef Vereycken en Geert Van Hootegem, CeSO KU Leuven
Contact: [email protected], 016/32 66 62
Veel Belgen zien langer werken niet zitten. Uitzonderingen op de regel: Belgen die in
teamverband werken, van takenpakket kunnen wisselen of zelf kunnen kiezen waar en wanneer
ze werken. Anders organiseren doet op die manier, letterlijk, langer werken. Bovendien is het
ook gezond.
In 2015 werd de European Working Conditions Survey afgenomen bij 4000 Belgen. Daaruit blijkt
het belang van teamwerk, taakrotatie en keuzevrijheid. Arbeid zo organiseren, helpt
werknemers om hun job langer vol te houden. Belgen die alleen werken, steeds hetzelfde
takenpakket hebben of weinig tot geen keuzevrijheid hebben, zijn minder bereid langer te
werken in hun huidige functie.
Daarnaast hangt anders organiseren nauw samen met de mate waarin de job inhoudelijk
uitdagend en veilig is. Er moet dan wel sprake zijn van voldoende autonomie. Een werknemer
moet voldoende inspraak hebben in de manier waarop z/hij het werk uitvoert. Het onderzoek
toont met andere woorden aan dat werkgevers moeten zorgen voor een innovatieve organisatie
van de arbeid. Anders organiseren levert uitdagende, gezonde jobs op, waarin werknemers
autonoom zijn én langer willen blijven werken.
De data tonen ook dat innovatief organiseren momenteel vooral plaatsvindt bij hoogopgeleiden,
Belgen zonder migratieachtergrond en in ‘lichtere’ sectoren. Er kunnen dus nog grote stappen
voorwaarts gezet worden in het verspreiden van innovatief organiseren. Zitten vormt een ander
aandachtspunt. Anders organiseren mag niet automatisch tot zittende arbeid leiden.
Vergrijzing van de Belgische bevolking gaat logischerwijs gepaard met een lager aandeel
werkenden, die langer aan de slag moeten. Innovatief organiseren lijkt potentieel te bieden om
langer werken en een gezonde oude dag mogelijk te maken.
2
PERSMEDEDELING